اصبغ بن نباته در رجال و تراجم: تفاوت میان نسخه‌ها

*نام او [[اصبغ بن نباته بن حارث]]<ref>اصبغ، به فتح همزه، سکون صاد و فتح باء. نباته: بضم نون، فتح باء، و تاء مفتوحه. ر.ک: تنقیح المقال، ج۱۱ (باب الهمزة، بعدها صاد أو ضاد)، ص۱۲۷- ۱۲۸. أصبغ بن نباته بن حارث (بسام) بن عمرو بن فاتک بن عامر بن مجاشع بن دارم بن مالک حنظلة بن مالک بن زید مناة بن تمیم.</ref> (بسام) [[کوفی]]<ref>أصحاب أمیر المؤمنین{{ع}} و الرواة عنه، محمد هادی امینی، ج۱، ص۶۵. برای اطلاع بیشتر درباره این شخصیت، نک: رجال نجاشی، ص۶؛ رجال شیخ طوسی، ص۵؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۱، ص۱۵۰. و همچنین: إتقان المقال، ص۲۷؛ الاشتقاق، ص۲۴۳؛ الإصابه، ابن حجر، ج۱، ص۱۰۸؛ أخبار أصبهان، ج۲، ص۶۰؛ بهجة الآمال، ج۲، ص۳۴۸؛ تأسیس الشیعة، ص۲۸۱، ۳۵۸؛ تحفة الأحباب، ص۲۴؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۸۱؛ تنقیح المقال، ج۱، ص۱۵۰؛ تهذیب التهذیب، ج۱، ص۳۶۲؛ تهذیب المقال، ج۱، ص۱۹۱؛ جامع الرواه، ج۱، ص۱۰۶؛ الجرح و التعدیل، ج۲، ص۳۱۹؛ جمهرة أنساب العرب، ص۲۳۱؛ خلاصة الأقوال، ص۲۴؛ رجال ابن داود، ص۵۲؛ رجال الطوسی، ص۳۴؛ رجال الکشی، ص۱۰۳؛ رجال النجاشی، ص۶؛ رجال البرقی، ص۵؛ سفینة البحار، ج۱، ص۶۹۵ و ج۲، ص۷؛ شرح ابن أبی الحدید، ج۱، ص۲۴۸؛ ج۳، ص۱۹۵؛ ج۵، ص۱۷۶؛ ج۸، ص۸۲؛ ج۱۸، ص۲۲۷؛ العقد الفرید، ج۳، ص۲۶۸؛ الغدیر، ج۱، ص۱۵، ۲۵، ۲۸، ۴۵، ۴۹، ۶۲، ۸۵، ۱۶۷ و ۲۰۲؛ الغارات، ج۱، ص۲۲، ۱۸۳ و ۱۸۹ و ج۲، ص۵۰۱، ۷۱۶ و ۷۴۰؛ الفوائد الرجالیة، ج۱، ص۲۶۶ و ج۲، ص۷۷؛ فهرست الطوسی، ص۶۲ و ۶۳؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۱۰۳؛ لسان المیزان، ج۷، ص۱۸۰؛ معجم الثقات، ص۱۹، ۲۴۲؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۱۸؛ المناقب، ج۳، ص۱۷۳؛ منتهی المقال، ص۶۱؛ میزان الاعتدال، ج۱، ص۲۷۱؛ نقد الرجال، ص۴۹؛ وقعة صفین، ص۵، ۱۲۶، ۱۴۶، ۱۵۸، ۲۳۱، ۳۲۲، ۴۰۶، ۴۲۲ و ۴۲۳؛ مجالس المؤمنین، ص۳۰۳؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۱۰۳؛ اعیان الشیعه، ج۳، ص۴۶۴-۴۶۶؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۱۸؛ مجمع الرجال، ج۱، ص۲۳۳؛ منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج۱، ص۴۶۵؛ بغیة الطلب فی تاریخ حلب، ج۴، ص۱۹۲۷- ۱۹۳۰.</ref> و کنیه‌اش [[ابوالقاسم]] است. با توجه به پسوند [[کوفی]] که در ادامه نام و [[نسب]] او آمده است و نیز شمرده شدن او از شجاعان [[عراق]]، به نظر می‌رسد، محل ولادت و یا دست کم، [[رشد]] وی [[کوفه]] بوده است. اما برقی در رجالش نام وی را در ضمن افرادی که [[اهل]] [[یمن]] بوده، از [[اصحاب امام علی]]{{ع}} شمرده شده‌اند، آورده است<ref>رجال البرقی، برقی، «و أصحابه من الیمن: الاصبغ بن نباته».</ref>. این دو سخن را می‌توان چنین جمع کرد که اجداد وی از [[یمن]] به [[عراق]] [[مهاجرت]] کرده‌اند و [[اصبغ بن نباته]] در آنجا به [[دنیا]] آمده است. و یا او هم جزء [[مهاجران]] از [[یمن]] به [[عراق]] بوده و در این منطقه [[رشد]] یافته است. [[اصبغ بن نباته]] بنا به آن‌چه در کتب [[رجال]] و [[تاریخ]] و تراجم مشهور است، از [[تربیت]] شدگان محضر [[امام امیرالمؤمنین]] [[علی]]{{ع}} و از [[یاران]] و [[خواص]] ایشان بوده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۳۴.</ref>.

*علاوه بر این، [[شیخ طوسی]] در [[رجال]] و فهرست خود نیز وی را از [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} شمرده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۶۶؛ سیر اعلام النبلاء، ذهبی، ج۳، ص۲۴۶.</ref>؛ مطلبی که [[ابن شهر آشوب]] در [[مناقب]] آورده است نیز بر این مسئله دلالت دارد<ref>مناقب آل أبی طالب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۴۰؛ او افرادی را نام میبرد و سپس اضافه می‌کند: {{عربی|... و أصحابه من خواص أبیه مثل حجر و رشید و رفاعة و کمیل و المسیب و قیس و ابن واثلة و ابن واثله و ابن الحمق و ابن أرقم و ابن صرد و ابن عقله و جابر و الدؤلی و عبایة و جعید و سلیم و حبیب قیس و الأحنف و الأصبغ و الأعور مما لا یحصی کثره}}.</ref>. [[محمد]] [[هادی]] امینی ایشان را هم دوره [[امام حسین]]{{ع}} دانسته، روایتی از طریق [[اصبغ]] از [[امام حسین]]{{ع}} [[نقل]] کرده است<ref>أصحاب أمیر المؤمنین{{ع}} و الرواة عنه، محمد هادی امینی،ج ۱، ص۶۵.</ref>؛ مطلبی که در کتاب "[[مصادر نهج البلاغه و اسانیده]]" آمده است، [[اصبغ بن نباته]] دوران [[امام سجاد]] و بخشی از دوران [[امام باقر]]{{عم}} را نیز [[درک]] کرده است <ref>مصادر نهج البلاغة و اسانیده، سید عبد الزهراء، ج۱، ص۴۹؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۱۷، ص۳۳۵ (پاورقی ۱).</ref><ref>[[حسین شهسواری|شهسواری، حسین]]، [[أصبغ بن نباته تمیمی حنظلی مجاشعی کوفی (مقاله)|أصبغ بن نباته تمیمی حنظلی مجاشعی کوفی]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۹۹-۲۰۰.</ref>.

==[[جایگاه]] [[اصبغ بن نباته]]==