امنیت: تفاوت میان نسخه‌ها

*یکی از اساسی‌ترین نیازهای [[انسان]] معاصر بهره‌مندی از [[آرامش]] و [[امنیت روانی]] است. در سایه [[آرامش]] و [[امنیت روانی]]، [[بهداشت روانی]] و [[سلامت جسمی]] و [[شخصیت]] سالم [[انسانی]] شکل می‌گیرد؛ و [[انسان‌ها]] می‌توانند به [[رشد]] و کمال و توسعه [[انسانی]]، اهداف عالی [[زندگی]] و [[سجایای اخلاقی]] نائل شوند<ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[بلاغ (نشریه)|فصلنامه بلاغ]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)| نقش انتظار در بهداشت روانی]]، ص92، 98.</ref>. در بحث [[سلسله]] مراتب نیازها از نظر مازلو، نیازهای ایمنی از نیازهای اساسی [[آدمی]] تلقّی شده است<ref>[[محمدرضا سالار‌فر|سالاری‌فر، محمدرضا]]، [[بهداشت روانی با نگرش به منابع اسلامی (کتاب)|بهداشت روانی با نگرش به منابع اسلامی]]، ص۹۷.</ref>. همان‌طوری که [[استرس]] و [[اضطراب]] سرچشمه بسیاری از [[اختلالات روانی]] است، شاید بتوان گفت [[احساس امنیت]] نیز، زیر بنای [[بهداشت]] و [[سلامت روانی]] است؛ از این‌رو اکثر مباحث [[بهداشت روانی]] به نحوی به ایجاد [[احساس امنیت]] بازگشت می‌کند<ref>[[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.

*از دیدگاه [[اسلام]]، [[احساس امنیت]] واقعی برای [[انسان]]، تنها در سایه [[ایمان به خداوند]] حاصل می‌شود؛ به [[دلیل]] اینکه "میل به [[احساس]] ایمنی از جانب افراد، به [[دلیل]] [[ترس]] است؛ ترسی که از محرّک‌های موجود و یا احتمالی در محیط بیرون ارگانیزم ایجاد می‌شود"<ref>شاملو، سعید، بهداشت روانی، ص۹۲.</ref>. [[ترس]] از [[جنگ]]، [[ترس]] از [[آینده]] موهوم، [[ترس]] از [[بیماری]]، [[ترس از مرگ]]، [[ترس]] از [[فقر]]، [[ترس]] از حوادث طبیعی مانند [[طوفان]]، سیل، و [[زلزله]]؛ [[ترس]] از [[دشمن]]، [[ترس]] از [[خیانت]]، [[ترس]] از فقدان عزیزان، و ترس‌های احتمالی دیگر، [[احساس]] نیاز به [[امنیت]] را در [[انسان]] بر می‌انگیزد<ref>[[عبدالله نظری شار|نظری شاری، عبدالله]]، [[مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.

*تعدّد مؤلفه‌های ایمنی‌بخش در [[دین]]، نشان از اهمیت مسأله و توسعه‌بخشی در [[راه]] این نیازِ محوری است. فارغ از امنیت‌های بیرونی که معلول عوامل [[اجتماعی]] است، بخشی از پارامترهای ایمنی‌بخش در [[درون انسان]] و مربوط به حوزه [[تفکر]] و [[اندیشه]] اوست. تنها بودن [[انسان]]، یا حتّی [[حس]] [[تنهایی]] که به جهت عدم همراهیِ [[روحی]] اطرافیان رخ می‌دهد،[[ امنیت]] و [[آسایش]] [[روانی]] را [[سلب]] می‌نماید. انواع جدایی‌های [[عاطفی]] و تنها بودن‌های [[ذهنی]]، با [[اطمینان]] به همراهیِ تکیه‌گاهی [[امن]] و مطمئن، از [[انسان]] دور می‌شود. این در حالی است که [[فرد]] [[منتظِر]]، با [[تأسی]] به مؤلفه‌های [[انتظار]]، همراه [[مهربان]] و تکیه‌گاه بی‌مانندی را در درون خود یافته و به بخش قابل توجهی از نیازی مربوط به حوزه ایمنی و [[همراهی]] خود را [[دست]] یازیده است؛ زیرا،[[ ایمان]] به آئین [[توحیدی]] [[اسلام]] و [[یقین]] به [[مراقبت]] و [[دستگیری]] [[امام]] معصومی که [[حجت]] و [[خلیفه خداوند]] در [[زمین]] و [[سرپرست]] و [[پناهگاه]][[ انسان]] است، بسی امنیت‌بخش است و در زیر چتر این [[ایمان]]،[[ انسان]] دیگر [[احساس]] [[تنهایی]]، [[تهدید]]، و [[ترس]] و [[اضطراب]] نمی‌کند. همان‌طور که [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] فرموده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا... لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}}<ref>«بی‌گمان کسانی که ایمان آورده‌اند... نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره بقره، آیه ۶۲.</ref>.[[ ایمان]] به [[مهدویت]] که بر شناخت‌های [[حقیقی]] و باورهای منطقی [[استوار]] است و ریشه در آغاز و فرجام [[تاریخ]] دارد، مانند [[دژ]] مستحکمی [[آدمی]] را از [[هجوم]] [[ترس]] و اضطراب‌ها که ریشه در باورهای غیر منطقی [[آخرالزمانی]] دارد، [[حفظ]] و صیانت می‌کند و چتر [[حفاظت]] و [[امنیت]] ولی و [[حجت خدا]] را بر سرِ ساکنان [[زمین]] می‌گستراند. زیرا، بر اساس [[باور]] به [[امامت و مهدویت]]، [[خداوند متعال]] بر اساس [[لطف]] و [[رحمت]] خود، [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} را [[خلیفه]] و [[حجت]] خود در [[زمین]] و [[پناهگاه]][[ انسان]] و مایه [[امنیت]] و ایمنی [[اهل]] [[زمین]] قرار داده است<ref>[[عبدالله نظری شار|نظری شاری، عبدالله]]، [[مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.

*[[احساس امنیت]]، به عنوان یکی از [[آثار روان‌شناختی انتظار]] در بُعد ارتقای [[بهداشت روانی]] به این معناست که [[ایمان]] به [[مهدویت]] و [[باور]] به مُنجیِ که ولی و [[حجت خدا در زمین]] و حاضر و ناظر بر احوال [[مؤمنان]] و [[آگاه]] بر جریانات [[زندگی]] آنهاست و در بحران‌ها و [[خطرها]] مراقب و کمک‌کار آنان می‌باشد، به [[مؤمنان]] و [[پیروان]] [[مکتب انتظار]]، [[امنیت روانی]] می‌بخشد و آنان با این [[باور]] [[راسخ]]، در برابر هر گونه فشار و رویداد تنش‌زا و تهدیدها و خطرات احتمالی، بدون [[ترس]] و [[اضطراب]] و [[استرس]]، [[قادر]] به مقابله هستند. همان‌طور که پژوهش‌گران عرصه [[مهدویت]] به این واقعیت واقفند و آن را اظهار کرده‌اند: "[[شیعه]] [[معتقد]] به [[امام]] زمانی زنده و حاضر و ناظر بر [[اعمال]] خود است که او را در مواقع حسّاس کمک‌کار خواهد بود. این [[اعتقاد]] از جهت [[روان‌شناختی]] آثار عمیقی را در [[روحیه]] [[شیعیان]] خواهد داشت"<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[ موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)| موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۲۰.</ref>. [[ایمان به امامت]] و [[باور به مهدویت]] که در [[مکتب]] [[شیعه]] به عنوان [[کمال دین]] و اتمام [[نعمت خداوند]] و یگانه [[راه]] [[نجات]] [[بشریت]] از [[ظلم]] دیرین و [[استبداد]] فراگیر و [[تاریخی]] معرفی شده است، آثار و [[برکات]] فراوان در [[دوران غیبت]] برای [[جامعه]] [[دین‌باور]] دارد. یکی از پیامدهای بسیار مثبت [[انتظار ظهور امام مهدی]]{{ع}}، نقش آن امنیت‌بخشی [[روانی]] و ارتقای [[بهداشت]] و [[سلامت روان]] "[[جامعه]] [[منتظِر]]" در دوران بسیار پر تنش و طاقت‌فرسای "[[عصر غیبت]]" است<ref>[[عبدالله نظری شار|نظری شاری، عبدالله]]، [[مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.

*مهم‌ترین اثر [[روان‌شناختی]] [[مکتب انتظار]]، در برابر تهدیدهای فراگیر جهانی و پیش‌بینی‌های شوم و هراس‌انگیز [[آخرالزمانی]] از [[سرنوشت]] و نابودی [[بشر]]، امنیت‌بخشی آن است. در [[منابع روایی]] مربوط به [[مهدویت]] از زبان [[پیامبر اعظم]]{{صل}} [[روایت]] شده است: {{متن حدیث|وَ لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ حَتَّى يَخْرُجَ قَائِمُنَا فَيَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}<ref>خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۱۶۵.</ref>؛ "اگر از [[دنیا]] جز روزی باقی نماند، [[خداوند]] آن روز را آن‌چنان طولانی گرداند تا [[قائم]] ما [[ظهور]] کند، پس [[جهان]] را سرشار از [[قسط]] و [[عدالت]] گرداند، چنان‌که از [[ظلم و ستم]] پر شده بود"<ref>[[عبدالله نظری شار|نظری شاری، عبدالله]]، [[مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت</ref>.