|
|
خط ۳۰: |
خط ۳۰: |
| |- | | |- |
| |} | | |} |
| ===چیستی [[توقیت]]===
| |
| *در برخی از [[روایات]] از [[توقیت زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} [[نهی]] شده است. [[توقیت]] از نظر لغوی به معنای مشخص کردن زمان و محدود نمودن آن برای یک شیء است و در اصطلاح به [[تعیین زمان ظهور امام غایب]] گفته میشود. از آسیبهایی که به طور جدی افراد و [[جوامع]] [[منتظر]] را تهدید میکند و صریحاً در [[روایات اهل بیت]] به آن اشاره شده، مشخص کردن زمان برای [[ظهور امام]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[یحیی صالحنیا|صالحنیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۱۴۸.</ref>؛ مانند: [[فضیل]] میگوید: [[خدمت]] [[امام باقر]]{{ع}} عرض کردم: آیا [[ظهور مهدی]] وقت معینی دارد؟ [[حضرت]] در پاسخ سه مرتبه فرمود: «هرکس برای [[ظهور]] وقتی تعیین کند [[دروغ]] میگوید»<ref>{{متن حدیث|عن الفضیل قال سئلت ابا جعفر {{ع}}: هل لهذا الامر وقت؟ فقال: کذب الوقاتون، کذب الوقاتون، کذب الوقاتون}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۰۳. </ref>.<ref>ر.ک: [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۱۸-۲۱۹؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۲۷۲-۲۷۳؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ [[مهدی علیزاده|علیزاده، مهدی]]، [[نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانههای یار و چکامه انتظار]]، ص۵۴؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۱۰۰-۱۰۱.</ref>
| |
| *اینکه [[ائمه معصومین]] اینقدر [[اصرار]] بر [[تکذیب]] کسانی که [[وقت ظهور]] را مشخص میکنند دارند به خاطر این است که [[حکمت]] و [[ارادۀ الهی]] اینچنین تعلق گرفته که این امر تا [[زمان ظهور]] [[حضرت]] بر همگان پوشیده باشد. در واقع، همان گونه که [[اراده]] و خواست [[خداوند]] به خاطر [[ناسپاسی]] [[مردم]] سبب شد [[خداوند]] دفعةً [[امام]] را در پردۀ [[غیبت]] قرار دهد، همانطور هم [[ظهور امام]] بر اساس [[ارادۀ الهی]] و به صورت دفعی حاصل میشود<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۱۰۰-۱۰۱.</ref>.
| |
|
| |
|
| ===عدم مشخص نشدن [[زمان ظهور]] از منظر [[عقل]]=== | | ===مفهومشناسی [[توقیت]]=== |
| *البته باید توجه داشت [[کتمان]] [[زمان ظهور]] بدون توجیه عقلایی نیست و ادلۀ [[عقلی]] برای این موضوع اقامه شده است مانند:
| | [[توقیت]] از نظر لغوی به معنای مشخص کردن زمان و محدود نمودن آن برای یک شیء است<ref> «فالتَّوْقِيتُ و التَّأْقِيتُ: أَن يُجْعَل للشيءِ وَقْتٌ يختض به، و هو بيانُ مقدار المُدَّة و التَّوْقيت: تحديدُ الأَوقات»؛ لسان العرب، ج۲، ص۱۰۷.</ref> و در اصطلاح به [[تعیین زمان]] [[ظهور امام]] [[غایب]] گفته میشود. [[توقیت]] یا [[تعیین وقت برای ظهور]]، از آسیبهایی است که به طور جدی افراد و [[جوامع]] [[منتظر]] را [[تهدید]] میکند. در برخی از [[روایات]]، بهصراحت، از [[تعیین]] کردن [[زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} [[نهی]] شده است؛ [[فضیل]] میگوید: [[خدمت]] [[امام باقر]]{{ع}} عرض کردم: آیا [[ظهور مهدی]] وقت معینی دارد؟ [[حضرت]] در پاسخ سه مرتبه فرمود: «هرکس برای [[ظهور]] وقتی [[تعیین]] کند [[دروغ]] میگوید»<ref>{{متن حدیث|عن الفضیل قال سئلت ابا جعفر{{ع}}: هل لهذا الامر وقت؟ فقال: کذب الوقاتون، کذب الوقاتون، کذب الوقاتون}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۰۳. </ref>. |
| #ایجاد [[سستی]] در [[تکالیف منتظران]]: مشخص شدن [[زمان ظهور]]، سبب میشود افراد نسبت به تکالیفی که سبب [[نزدیک شدن ظهور]] میشود بی تفاوت باشند و فقط [[منتظر]] [[زمان ظهور]] [[امام]] باشند، به این نحو که [[منتظر]] به این نتیجه میرسد وقتی [[زمان ظهور]] مشخص است چرا خود را به زحمت بیاندازد و عملی را انجام دهد که هیچ فایده ای برای [[نزدیک شدن ظهور]] ندارد. در واقع فرد در خیلی از مواقع نسبت به انجام [[تکالیف]] [[ناامید]] و [[مایوس]] میشود؛ چراکه انجام هر تکلیفی برای حاصل شدن [[زمان ظهور]] را عنصری لغو و بی اثر میبیند<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲. </ref>.
| | تأکید و [[اصرار]] [[معصومین]]{{ع}} بر [[تکذیب]] کسانی که [[وقت ظهور]] را مشخص میکنند به این [[دلیل]] است که [[حکمت]] و [[ارادۀ الهی]] اینچنین تعلق گرفته که این امر تا [[زمان ظهور]] [[حضرت]] بر همگان پوشیده باشد؛ در واقع، همانگونه که [[اراده]] و خواست [[خداوند]] بهخاطر [[ناسپاسی]] [[مردم]] سبب شد [[خداوند]] بهطور دفعی [[امام]] را در پردۀ [[غیبت]] قرار دهد، [[ظهور امام]] نیز بر اساس [[ارادۀ الهی]] و به صورت دفعی حاصل میشود. |
| #[[آزمایش الهی]]: [[ناسپاسی]] [[مردم]] سبب شد [[خداوند]] ارادهاش بر این امر تعلق بگیرد که [[امام]] در پرده [[غیبت]] باشد، همین امر میتواند موجبات [[امتحان]] و [[آزمایش]] [[مردم]] را هم فراهم کند، چراکه با مشخص نشدن [[زمان ظهور]] تلاش و کوشش [[مردم]] برای حاصل شدن این امر ([[ظهور]]) سنجیده و مورد [[آزمایش]] قرار میگیرد<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱. </ref>.
| | ===[[دلایل]] معلوم نبودن [[زمان ظهور]]=== |
| #احتمال [[بداء]]: در برخی از [[روایات]] آمده است که میتوان از طریق حساب و [[جفر]] به طور اجمال و یا تفصیل نسبت به [[زمان ظهور]] [[آگاهی]] پیدا کرد. در جواب میگوییم اولا: این [[روایات]] از لحاظ سندی معتبر نیستتند. ثانیا: بر فرض، این [[روایات]] از لحاظ سندی معتبر باشند، اما ممکن است در زمان تعیین شده، [[بدا]] حاصل شود<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۴۲۰، ۵۵۱ </ref>.
| | [[دلایل]] معلوم نبودن [[زمان ظهور]] عبارتاند از: |
| #[[تعیین زمان]] سبب [[قساوت قلب]] میشود: هنگامی که زمان برای [[ظهور]] مشخص شود، عده ای به خاطر دور دیدن زمان [[فرج]] دچار [[قساوت قلب]] نسبت به دینشان میشود و ممکن است برخی از آنها [[مرتد]] شده و از [[دین اسلام]] برگردند<ref>ر.ک: [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۱۰۰-۱۰۱. </ref>.
| | #ایجاد [[سستی]] در [[تکالیف منتظران]]: مشخص شدن [[زمان ظهور]]، سبب میشود افراد، نسبت به تکالیفی که سبب [[نزدیک شدن ظهور]] میشود بیتفاوت باشند و فقط [[منتظر]] زمان [[ظهور امام]] باشند؛ بدین گونه که [[منتظر]] به این نتیجه میرسد، وقتی [[زمان ظهور]] مشخص است، چرا خود را به زحمت بیاندازد و عملی را انجام دهد که هیچ فایدهای برای [[نزدیک شدن ظهور]] ندارد؛ در واقع، [[فرد]] در خیلی از مواقع نسبت به انجام [[تکالیف]] [[ناامید]] و [[مأیوس]] میشود؛ چراکه انجام هر تکلیفی برای حاصل شدن [[زمان ظهور]] را عنصری لغو و بی اثر میبیند. |
| #ممکن است در صورت عدم [[تحقق ظهور]] در زمان تعیین شده تبعات منفی به وجود بیاید مانند اینکه [[منتظر]] نسبت به اصل [[ظهور]] بدبین میشود<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۴۲۰، ۵۵۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲. </ref> و یا سبب [[ناامیدی]] [[منتظران]] گردد<ref>ر.ک: [[محمد باقریزاده اشعری|باقریزاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۱۰۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ [[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائریپور|حائریپور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ص ۲۵۵. </ref>. | | #[[آزمایش الهی]]: [[ناسپاسی]] [[مردم]] سبب شد [[خداوند]] ارادهاش بر این امر تعلق بگیرد که [[امام]] در پرده [[غیبت]] باشد، همین امر میتواند موجبات [[امتحان]] و [[آزمایش]] [[مردم]] را هم فراهم کند؛ زیرا با مشخص نشدن [[زمان ظهور]] تلاش و کوشش [[مردم]] برای حاصل شدن این امر ([[ظهور]]) سنجیده و مورد [[آزمایش]] قرار میگیرد. |
| ===راههای [[مبارزه]] با [[تعیین زمان]] [[ظهور]]===
| | #احتمال [[بداء]]: در برخی از [[روایات]] آمده است که میتوان از طریق حساب و [[جفر]] به طور [[اجمال]] یا تفصیل نسبت به [[زمان ظهور]] [[آگاهی]] پیدا کرد<ref> بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۱۰۶، ح ۱۳</ref>. در جواب باید گفت اولاً: این [[روایات]] از لحاظ سندی معتبر نیستند. ثانیاً: بر فرض، این [[روایات]] از لحاظ سندی معتبر باشند، اما ممکن است در زمان [[تعیین]] شده، [[بداء]] حاصل شود. |
| *راههایی که میتوان با موضوع [[توقیت]] و وقت گزاران برای [[ظهور]] [[مبارزه]] کرد عبارتند از:
| | #[[قساوت قلب]]: هنگامی که زمان برای [[ظهور]] مشخص شود، عده ای به خاطر دور دیدن زمان [[فرج]]، [[قساوت قلب]] نسبت به دینشان دچار میشود و ممکن است برخی از آنها [[مرتد]] شده و از [[دین اسلام]] برگردند؛ [[امام کاظم]]{{ع}} میفرماید: اگر برای این امر وقتی [[تعیین]] شود، [[دلها]] را [[قساوت]] میگیرد و توده [[مردم]] از [[اسلام]] برمیگردند. بگویید: چه زود است، چقدر نزدیک است؛ تا [[دل]] [[مردم]] آرام گیرد و [[فرج]] نزدیک شود<ref>کلینی، الکافی، ج۱، باب کراهیه التوقیت، ص۳۶۹؛ نعمانی، الغیبه، ص۲۹۶.</ref>. |
| #[[تکذیب]]: [[محمد بن مسلم]] گوید: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: «ای [[محمد]]، هر کس از جانب ما به تو خبر دهد که ما وقتی برای [[ظهور]] تعیین کردهایم، بیمهابا و [[ترس]] او را [[تکذیب]] کن؛ زیرا ما برای هیچ کس [حتی [[خواص]]] وقتی تعیین نمیکنیم»<ref>{{متن حدیث|یَا مُحَمَّدُ مَنْ أَخْبَرَکَ عَنَّا تَوْقِیتاً فَلَا تَهَابَنَّ أَنْ تُکَذِّبَهُ فَإِنَّا لَا نُوَقِّتُ لِأَحَدٍ وَقْتاً}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۸۹. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲. </ref>
| | |
| #[[تسلیم]] ارادۀ [[خداوند]] شدن: [[منتظر]] باید هر لحظه [[منتظر ظهور]] بوده و در این حال، [[تسلیم]] [[اراده]] و [[امر الهی]] باشد<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱. </ref>.
| | '''راههای [[مبارزه]] با [[تعیین زمان]] [[ظهور]]''' |
| #روشنگریی [[دانشمندان]] [[اسلامی]] در این خصوص<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ </ref>. | | برخی از راههایی که میتوان با تعیینکنندگان [[وقت ظهور]] مقابله کرد عبارتاند از: |
| #[[معرفت]] و [[شناخت]]: [[معرفت]] و [[شناخت]] نسبت به [[امام عصر]]{{ع}} میتواند درمان خوبی نسبت به این آفت باشد چراکه مجموعهای از [[روایات]] [[معصومان]] دلالت میکند، [[معرفت به امام]] راه موثری برای درمان تشویش و [[نگرانی]] نسبت به تقدیم و تأخیر امر [[ظهور]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱. </ref>.
| | #[[تکذیب]]: محمدبن [[مسلم]] میگوید: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: «ای [[محمد]]، هر کس از جانب ما به تو خبر دهد که ما وقتی برای [[ظهور]] [[تعیین]] کردهایم، بیمهابا و [[ترس]] او را [[تکذیب]] کن؛ زیرا ما برای هیچ کس [حتی [[خواص]]] وقتی [[تعیین]] نمیکنیم»<ref>{{متن حدیث|یَا مُحَمَّدُ مَنْ أَخْبَرَکَ عَنَّا تَوْقِیتاً فَلَا تَهَابَنَّ أَنْ تُکَذِّبَهُ فَإِنَّا لَا نُوَقِّتُ لِأَحَدٍ وَقْتاً}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۸۹. </ref>. |
| ===دو نکته مهم===
| | #[[تسلیم]] [[ارادۀ خداوند]] شدن: [[منتظر]] باید هر لحظه [[منتظر ظهور]] بوده و در این حال، [[تسلیم]] [[اراده]] و [[امر الهی]] باشد. |
| *توجه به دو نکتۀ مهم، ضروری است:
| | #[[معرفت]] و [[شناخت]]: [[معرفت]] و [[شناخت]] نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} میتواند درمان خوبی نسبت به این آفت باشد چراکه مجموعهای از [[روایات]] [[معصومان]] دلالت میکند، [[معرفت به امام]] [[راه]] موثری برای درمان تشویش و [[نگرانی]] نسبت به تقدیم و [[تأخیر امر ظهور]] است<ref>ر.ک: سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد، آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر، ص ۶۶-۷۱. </ref>. |
| #مشخص کردن [[زمان ظهور]] فقط در قالب [[تعیین وقت]] و زمان حادث نمیشود، بلکه [[تعیین زمان]] برای [[ظهور]] میتواند از طریق [[علائم ظهور]] در [[تطبیق]] مصادیق آن باشد، به این صورت که بعضی از افراد، مستقیماً به [[تعیین وقت ظهور]] اشاره نمیکنند اما با توجه به علائمی که برای [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} [[بیان]] شده است و بر اساس احتمالات خودشان این [[علائم]] را بر حادثههای که اتفاق میافتد [[تطبیق]] میدهند و به این نتیجه میرسند که [[ظهور]] در این زمان اتفاق میافتد در حالی که میتوان گفت این عمل هم نوعی [[توقیت]] و مشخص کردن [[زمان ظهور]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[مهدی علیزاده|علیزاده، مهدی]]، [[نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانههای یار و چکامه انتظار]]، ص۵۴.</ref>.
| | مشخص کردن [[زمان ظهور]] فقط در قالب [[تعیین وقت]] و زمان حادث نمیشود، بلکه [[تعیین زمان]] برای [[ظهور]] میتواند از طریق [[علائم ظهور]] در [[تطبیق]] مصادیق آن باشد، به این صورت که بعضی از افراد، مستقیماً به [[تعیین وقت ظهور]] اشاره نمیکنند اما با توجه به علائمی که برای [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} بیان شده است و بر اساس احتمالات خودشان این علائم را بر حادثههای که اتفاق میافتد [[تطبیق]] میدهند و به این نتیجه میرسند که [[ظهور]] در این زمان اتفاق میافتد؛ در حالی که میتوان گفت این عمل هم نوعی توقیت و مشخص کردن [[زمان ظهور]] است. |
| #در بعضی از [[روایات]] برای [[زمان ظهور]] به طور اجمالی وقت تعیین شده است چنانکه در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «به اسم [[قائم]] در شب بیست و سوّم [[ماه رمضان]] ندا داده خواهد شد و ایشان در [[روز عاشورا]] [[قیام]] خواهد کرد، همان روزی که [[حسین بن علی]] در آن روز به [[شهادت]] رسید»<ref>{{متن حدیث|ینادی باسم القآئم فی لیله ثلاث وعشرین من شهر رمضان ویقوم فی عاشورآء، وهو الّذی قتل فیه الحسین بن علی{{ع}}...}}؛ اعلام الوری، ج ۲، ص ۲۸۶؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱، ح ۳۶ </ref>.اما چون در این نوع از [[روایات]] زمان دقیقی از [[ظهور]] مشخص نشده است نمیتواند با روایاتی که [[نهی]] از [[تعیین زمان]] [[ظهور]] کردهاند معارضه کنند<ref>ر.ک: [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۲۷۲-۲۷۳؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۴۲۰، ۵۵۱.</ref>.
| | در بعضی از [[روایات]] برای [[زمان ظهور]] به طور اجمالی وقتی معین شده است؛ در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: «به اسم [[قائم]] در [[شب]] بیست و سوّم [[ماه رمضان]] ندا داده خواهد شد و ایشان در [[روز عاشورا]] [[قیام]] خواهد کرد، همان روزی که [[حسین بن علی]] در آن روز به [[شهادت]] رسید»<ref>{{متن حدیث|ینادی باسم القآئم فی لیله ثلاث وعشرین من شهر رمضان ویقوم فی عاشورآء، وهو الّذی قتل فیه الحسین بن علی{{ع}}...}}؛ اعلام الوری، ج ۲، ص ۲۸۶؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱، ح ۳۶ </ref>. در این نوع از [[روایات]] زمان دقیقی از [[ظهور]] مشخص نشده است؛ از این جهت این [[روایات]] نمیتواند با روایاتی که از [[تعیین زمان]] [[ظهور]] [[نهی]] کردهاند معارضه کند. |
| ===نتیجه گیری===
| | |
| *بنابراین [[تعیین زمان]] [[ظهور]]، میتواند از جهات گوناگون جزء محورهایی اصلی [[آسیبشناسی مهدویت]] باشد، چراکه اگر این [[تعیین زمان]] صحیح و مطابق واقع باشد موجب [[سستی]] [[منتظران]] در انجام تکالیفشان<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲. </ref> و در صورتی که این [[تعیین زمان]] مطابق با واقع نباشد موجب [[بدبینی]] [[منتظر]] به اصل [[ظهور]] خواهد شد<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۴۲۰، ۵۵۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲.</ref>.
| | ===نتیجه=== |
| | [[تعیین زمان]] [[ظهور]]، میتواند از جهات گوناگون جزء محورهایی اصلی [[آسیبشناسی مهدویت]] باشد، چراکه اگر این [[تعیین زمان]] صحیح و [[مطابق واقع]] باشد موجب [[سستی]] [[منتظران]] در انجام تکالیفشان میشود و در صورتی که این [[تعیین زمان]] [[مطابق با واقع]] نباشد سبب [[بدبینی]] [[منتظر]] به اصل [[ظهور]] خواهد شد. تاکید [[ائمه]] بر این است که هرکسی که وقتی برای [[ظهور]] [[تعیین]] کرد را [[تکذیب]] شود. برخی [[روایات]] بهطور اجمالی از روز [[ظهور]] [[سخن]] گفتهاند اما چون روز مشخصی را [[تعیین]] نکردهاند، نمیتوان با آن روایاتی که [[تعیین]] کردن وقت را [[نهی]] کردهاند در [[تعارض]] دانست<ref>ر.ک: ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم، دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان، ص ۲۱۸-۲۱۹؛ سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص ۲۷۲-۲۷۳؛ محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها، ص ۴۷-۵۲؛ مهدی علیزاده|علیزاده، مهدی، نشانههای یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانههای یار و چکامه انتظار، ص۵۴؛ محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است، ص ۱۰۰-۱۰۱؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۴۲۰، ۵۵۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۴۷-۵۲؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۶۶-۷۱؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۱۰۰-۱۰۱.</ref>. |
|
| |
|
| ==پاسخها ودیدگاههای متفرقه== | | ==پاسخها ودیدگاههای متفرقه== |