پرش به محتوا

غیب: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان'
جز (جایگزینی متن - 'میفرماید' به 'می‌فرماید')
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*[[ناپیدا]]، مخفی و پوشیده، جهانی که از چشم [[پنهان]] است و با حواس ظاهری قابل [[درک]] نیست. در [[قرآن]]، "[[ایمان به غیب]]" از ویژگی‌های [[مؤمنان]] واقعی معرفی شده، یعنی آنچه به عالم مجردات و نامحسوس مربوط است، مثل [[ایمان به خدا]]، [[قیامت]]، [[وحی]]، [[فرشتگان]]، [[بهشت و جهنم]]، [[لوح محفوظ]]، [[عرش]]. از آنجا که از این امور [[خدا]] خبر داده است، مقتضای [[ایمان به خدا]] [[ایمان]] به [[خبرهای غیبی]] او از حوادثی است که هنوز اتفاق نیفتاده و از حقایقی که نامحسوس است.
*[[ناپیدا]]، مخفی و پوشیده، جهانی که از چشم پنهان است و با حواس ظاهری قابل [[درک]] نیست. در [[قرآن]]، "[[ایمان به غیب]]" از ویژگی‌های [[مؤمنان]] واقعی معرفی شده، یعنی آنچه به عالم مجردات و نامحسوس مربوط است، مثل [[ایمان به خدا]]، [[قیامت]]، [[وحی]]، [[فرشتگان]]، [[بهشت و جهنم]]، [[لوح محفوظ]]، [[عرش]]. از آنجا که از این امور [[خدا]] خبر داده است، مقتضای [[ایمان به خدا]] [[ایمان]] به [[خبرهای غیبی]] او از حوادثی است که هنوز اتفاق نیفتاده و از حقایقی که نامحسوس است.
*[[امور غیبی]] را از زبان [[پیامبران]] و در [[کتب آسمانی]] می‌‌یابیم. غیر از این [[جهان مادی]] و محسوس، عالم نامحسوسی هم هست که [[غیب]] این [[جهان]] شمرده می‌‌شود و به صرف آنکه از حواس ما مخفی است، نمی‌توان آن را نفی کرد، مثل [[روح]] که هرگز قابل [[شناخت]] نیست. در مقابل [[عالم غیب]]، [[عالم شهود]] است، یعنی آنچه دیدنی و محسوس است. در [[جهان‌بینی]] [[قرآنی]]، [[جهان هستی]] منحصر به محسوسات نیست و در ورای این ظاهر، حقایق دیگری هم هست که غیبی و نامحسوس است.
*[[امور غیبی]] را از زبان [[پیامبران]] و در [[کتب آسمانی]] می‌‌یابیم. غیر از این [[جهان مادی]] و محسوس، عالم نامحسوسی هم هست که [[غیب]] این [[جهان]] شمرده می‌‌شود و به صرف آنکه از حواس ما مخفی است، نمی‌توان آن را نفی کرد، مثل [[روح]] که هرگز قابل [[شناخت]] نیست. در مقابل [[عالم غیب]]، [[عالم شهود]] است، یعنی آنچه دیدنی و محسوس است. در [[جهان‌بینی]] [[قرآنی]]، [[جهان هستی]] منحصر به محسوسات نیست و در ورای این ظاهر، حقایق دیگری هم هست که غیبی و نامحسوس است.
*[[علم به غیب]]، از مختصات [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ...}}<ref> «و کلیدهای (چیزهای) نهان نزد اوست؛ (هیچ کس) جز او آنها را نمی‌داند...» سوره انعام، آیه ۵۹</ref>؛ {{متن قرآن|تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ مَا كُنْتَ تَعْلَمُهَا أَنْتَ وَلَا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هَذَا...}}<ref>این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم؛ تو و قومت پیش از این آنها را نمی‌دانستید پس شکیبا باش که سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره هود، آیه ۴۹.</ref> و اگر بخواهد، بخشی از [[علم غیب]] را در [[اختیار]] [[پیامبران]] و [[امامان]] و اولیای خود قرار می‌دهد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۶۶.</ref>.
*[[علم به غیب]]، از مختصات [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ...}}<ref> «و کلیدهای (چیزهای) نهان نزد اوست؛ (هیچ کس) جز او آنها را نمی‌داند...» سوره انعام، آیه ۵۹</ref>؛ {{متن قرآن|تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ مَا كُنْتَ تَعْلَمُهَا أَنْتَ وَلَا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هَذَا...}}<ref>این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم؛ تو و قومت پیش از این آنها را نمی‌دانستید پس شکیبا باش که سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره هود، آیه ۴۹.</ref> و اگر بخواهد، بخشی از [[علم غیب]] را در [[اختیار]] [[پیامبران]] و [[امامان]] و اولیای خود قرار می‌دهد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۶۶.</ref>.
خط ۲۱: خط ۲۱:


==هیچ چیز برای [[خدا]] [[غیب]] محسوب نمی‌شود==
==هیچ چیز برای [[خدا]] [[غیب]] محسوب نمی‌شود==
*تمام موجودات (بزرگ و کوچک، [[مادّی]] و غیرمادّی) و تمام حوادث، گذشته و حال و [[آینده]] در محضر [[حقّ]] تعالی حاضرند و هیچ چیز از [[علم]] او [[پنهان]] نیست و همه امور برای او [[آشکار]] است؛ به قول [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}: "هر [[رازی]] پیش تو [[آشکار]] و هر [[پنهانی]] نزد تو حاضر است"<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۵.</ref>.
*تمام موجودات (بزرگ و کوچک، [[مادّی]] و غیرمادّی) و تمام حوادث، گذشته و حال و [[آینده]] در محضر [[حقّ]] تعالی حاضرند و هیچ چیز از [[علم]] او پنهان نیست و همه امور برای او [[آشکار]] است؛ به قول [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}: "هر [[رازی]] پیش تو [[آشکار]] و هر [[پنهانی]] نزد تو حاضر است"<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۵.</ref>.
*چون همه مخلوق و معلول [[حقّ]] تعالی است، پس وابسته به او است و نزدش حاضر، پس همه موجودات در محضر او حاضرند و معنی [[علم]] نیز همین است و این [[علم حضوری]] است و همانند [[علم]] ما به نفس خود؛ بنابراین [[خدای تعالی]] به همه حقایق [[علم حضوری]] داد و [[غیب]] در اینجا مفهومی ندارد. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ}}<ref>«اوست خداوندی که خدایی جز او نیست، داننده پنهان و آشکار است، او بخشنده بخشاینده است» سوره حشر، آیه ۲۲.</ref> و {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ}}<ref>«(خداوند) دانای نهان و آشکار، بزرگ والاست» سوره رعد، آیه ۹.</ref> یا {{متن قرآن|إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ}}<ref>«من نهان آسمان‌ها و زمین را می‌دانم و از آنچه آشکار می‌کنید و پوشیده می‌داشتید آگاهم» سوره بقره، آیه ۳۳.</ref>.
*چون همه مخلوق و معلول [[حقّ]] تعالی است، پس وابسته به او است و نزدش حاضر، پس همه موجودات در محضر او حاضرند و معنی [[علم]] نیز همین است و این [[علم حضوری]] است و همانند [[علم]] ما به نفس خود؛ بنابراین [[خدای تعالی]] به همه حقایق [[علم حضوری]] داد و [[غیب]] در اینجا مفهومی ندارد. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ}}<ref>«اوست خداوندی که خدایی جز او نیست، داننده پنهان و آشکار است، او بخشنده بخشاینده است» سوره حشر، آیه ۲۲.</ref> و {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ}}<ref>«(خداوند) دانای نهان و آشکار، بزرگ والاست» سوره رعد، آیه ۹.</ref> یا {{متن قرآن|إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ}}<ref>«من نهان آسمان‌ها و زمین را می‌دانم و از آنچه آشکار می‌کنید و پوشیده می‌داشتید آگاهم» سوره بقره، آیه ۳۳.</ref>.
*[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} می‌فرماید: "او به همه چیز [[دانا]] است؛ امّا نه به [[وسیله]] ابزار که با نبودن آنها [[علم]] نیز منتفی شود، بین او و معلوماتش امر زایدی به نام [[علم]] وجود ندارد، تنها [[ذات اقدس]] او است و بس"<ref>توحید صدوق، ص۷۳.</ref>. [[آیات]] و [[روایات]] در این مورد فراوان است<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص:۶۸-۶۹.</ref>.
*[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} می‌فرماید: "او به همه چیز [[دانا]] است؛ امّا نه به [[وسیله]] ابزار که با نبودن آنها [[علم]] نیز منتفی شود، بین او و معلوماتش امر زایدی به نام [[علم]] وجود ندارد، تنها [[ذات اقدس]] او است و بس"<ref>توحید صدوق، ص۷۳.</ref>. [[آیات]] و [[روایات]] در این مورد فراوان است<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص:۶۸-۶۹.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش