حق الیقین: تفاوت میان نسخه‌ها

حق الیقین (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۷

۲٬۶۶۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱

←‏پرسش‌های وابسته

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۵٬۸۷۱

ویرایش

@@ خط ۱۹: / خط ۱۹: @@
 *[[حق]] در حق الیقین به معنی ثابت<ref>فضل بن حسن طبرسی، جوامع الجامع، ج۳، ص۵۱۰؛ جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۴، ص۶۰.</ref> یا [[خالص]]<ref>جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۴، ص۱۵۵؛ فخرالدین طریحی، تفسیر غریب القرآن، ص۴۱۰. </ref> به کار رفته است؛ بنابراین حق الیقین به معنی [[یقین]] [[خالص]] یا [[یقین]] ثابتی است که خاستگاه آن یکی شدن با [[حق]] باشد که هیچ [[شک]] و تردیدی در آن راه نمی‌یابد. این مرتبه نه با [[برهان]] به دست می‌‌آید و نه با [[مشاهده]]؛ بلکه با تماس و درگیر شدن [[انسان]] با موضوع [[یقین]]، حاصل می‌‌شود<ref>محمد صالح مازندرانی، شرح اصول کافی، ج۱، ص۶۶ و ج۸، ص۱۳۱. </ref>.<ref>ر.ک: [[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ص ۲۷۶؛ [[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی]]،ص۳۱۶-۳۱۷.</ref> به عبارت دیگر دو مرحلۀ از [[یقین]] که عبارت هستند از [[علم الیقین]] و [[عین الیقین]] به نوعی [[علم حصولی]] حساب می‌‌شوند که با [[برهان]] و [[استدلال]] و یا [[مشاهده]] حاصل می‌‌شود، اما حق الیقین، [[علم حضوری]] محسوب می‌‌شود که [[انسان]] آن را لمس و [[احساس]] می‌‌کند. [[یقین به مرگ]] برای [[انسانی]] که طعم آن را چشیده و نیز [[یقین]] به [[آتش]] برای کسی که در میان آن افتاده است، حقّ‌الیقین نامیده می‌‌شود<ref>ر.ک: [[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ص ۲۷۶.</ref>. [[قرآن کریم]] این مرتبه را پس از ورود به [[جهنم]] قرار داده است: {{متن قرآن|وَتَصْلِيَةُ جَحِيمٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ}}<ref>«و در آمدنی در دوزخ به راستی این همان «حقیقت بی‌گمان» است» سوره واقعه، آیه ۹۴ ـ ۹۵.</ref>. این مرتبۀ از [[یقین]] مخصوص [[مقربان]] [[درگاه الهی]] است.
+==حق الیقین در فرهنگ مطهر==
+بین [[علم‌الیقین]]، [[عین‌الیقین]] و [[حق‌الیقین]]، این طور مثال می‌آورند، می‌گویند فرض کنید آتشی در نقطه‌ای افروخته شده است. یک وقت شما اثر [[آتش]] را - مثلاً دودی که بلند است- می‌بینید و همین مقدار می‌دانید که در آنجا آتشی هست که این [[دود]] از آنجا بلند است، این علم‌الیقین است. و یک وقت خود آتش را از نزدیک می‌بینید، این عین‌الیقین است و بالاتر از دانستن است، [[شهود]] است؛ و یک وقت به قدری نزدیک می‌شوید که حرارت آتش به [[بدن]] شما می‌رسد و شما را گرم می‌کند، داخل آتش می‌شوید، این حق‌الیقین است. [[انسان]] ممکن است [[خدا]] را کاملاً بشناسد و به وجود مقدّسش [[ایمان]] و [[اذعان]] داشته باشد، ولی در [[زندگی]] خصوصی خود اثر [[لطف]] [[خالص]] خدا و عنایت‌های مخصوصه‌ای که گاهی به بندگانش [[عنایت]] می‌فرماید نبیند؛ این مرتبه علم‌الیقین است. ولی گاهی هست که عملاً اثر [[توحید]] را [[مشاهده]] می‌کند، [[دعا]] می‌کند و از غیر خدا اعتبارش را [[قطع]] می‌کند و اثر این [[توکّل]] و [[اعتماد]] را در زندگی خودش می‌بیند، اثر توحید را شهود می‌کند، این مرتبه عین‌الیقین است. آن دسته از [[بندگان]] [[حقّ]] [[لذّت]] می‌برند که [[اهل دل]] و [[اهل]] توکّل و [[اعتماد به خدا]] هستند و آثار دعاهای خود و توکّل‌ها و اعتمادهای خود را مشاهده می‌کنند؛ از [[نعمت‌ها]] بهره‌مند می‌شوند که برای ما کمتر قابل [[تصور]] است. البته مرتبه بالاتر آن است که [[دعا کننده]] مستقیماً خود را با ذات [[حق]] در تماس می‌بیند، بلکه خودی نمی‌بیند و خودی مشاهده نمی‌کند، فعل را فعل او، صفت را صفت او، و در همه چیز او را می‌بیند<ref>بیست گفتار، ص۳۵۷.</ref><ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۳۶۶.</ref>
 == پرسش‌های وابسته ==