ریشه قرآنی انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید اسدالله هاشمی شهیدی]]'''، در کتاب  ''«[[ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان (کتاب)|ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«اصل [[انتظار فرج]]، از یک اصل کلّی [[اسلامی]] و [[آیات]] کریمه [[قرآن مجید]] مایه می‌گیرد، و آن اصل [[حرمت]] [[یأس]] و [[نومیدی]] از [[لطف]] و [[رحمت]] [[خداوند]] است.  

::::::این [[موعود]] [[عزیز]]، براساس صحیح‌ترین و استوارترین مصادر [[اسلامی]] و بشارت‌های [[انبیای الهی]]، و نویدهای کتب مذهبی اهل [[ادیان]]، دوازدهمین [[جانشین رسول خدا]]{{صل}} و از [[فرزندان]] [[پاک]] و [[معصوم]] [[علی]] و [[حضرت زهرا|زهرا]]{{عم}} و هم‌نام و هم‌کنیه [[پیامبر خدا]]{{صل}} است که در بین [[مسلمانان]] به عناوین مختلفی چون:  "[[مهدی]]"، "[[قائم]]"، "[[منتظر]]"، "[[صاحب الامر]]"، "[[صاحب الزمان]]"، "[[حجة الله]]"، "[[بقیه الله]]" و "[[خلف صالح]]" شهرت دارد»<ref>[[سید اسدالله هاشمی شهیدی|هاشمی شهیدی، سید اسدالله]]، [[ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان (کتاب)|ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان]]، ص۱۹۸.</ref>.

{{پایان جمع شدن}}

::::::ابتدا به [[نقل]] این [[روایات]] و سپس به توضیح آنها و رفع این تنافی ظاهری می‌پردازیم.

:::::#{{متن حدیث|وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو صَالِحٍ خَلَفُ بْنُ حَمَّادٍ الْكَشِّيُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ قَالَ الرِّضَا{{ع}}: مَا أَحْسَنَ الصَّبْرَ وَ انْتِظَارَ الْفَرَجِ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ ارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْرِ فَإِنَّهُ إِنَّمَا يَجِي‏ءُ الْفَرَجُ عَلَى الْيَأْسِ فَقَدْ كَانَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ أَصْبَرَ مِنْكُمْ}}<ref>«[[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید: چقدر [[صبر]] پیشه گرفتن و [[انتظار فرج]] کشیدن [[نیکو]] است، آیا نشنیده‌اید سخن [[خداوند]] را که فرمود: [[چشم به راه]] باشید که من نیز چشم به راهم و [[منتظر]] باشید که من هم با شما [[منتظر]] می‌باشم؟ پس [[صبر]] پیشه گیرید که [[فرج]] [[آل محمد]] (و [[ظهور]] [[دولت حق]]) هنگام [[یأس]] و [[نومیدی]] خواهد رسید و این را بدانید آنها که پیش از شما بودند بیش از شما [[صبر]] کرده‌اند.» ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۴۵؛ حمیری‌، عبداللّه بن جعفر، قرب الاسناد، ص۳۸۰‌؛ فیض کاشانی، محمدمحسن، الوافی‌، ج۲، ص۴۴۱؛ بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۱‌.</ref>.

:::::#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَدِينِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَسْبَاطٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ الرَّقِّيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ طَالَ هَذَا الْأَمْرُ عَلَيْنَا حَتَّى ضَاقَتْ قُلُوبُنَا وَ مِتْنَا كَمَداً فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آيَسَ مَا يَكُونُ مِنْهُ وَ أَشَدَّهُ غَمّاً يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ وَ اسْمِ أَبِيهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا اسْمُهُ فَقَالَ اسْمُهُ اسْمُ نَبِيٍّ وَ اسْمُ أَبِيهِ اسْمُ وَصِيٍّ}}<ref>«[[داود]] بن کثیر رقیّ گوید: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: فدایت شوم این امر (یعنی [[حکومت]] [[حقّ]] و [[الهی]]) چندان بر ما به درازا کشید که دلتنگ شدیم و از [[اندوه]] جانمان به لب رسید، فرمود: همانا این امر در آخرین پایه [[ناامیدی]] ([[مردم]]) و سخت‌ترین مرتبه دل‌تنگی و [[اندوه]] باشد که ناگاه نداکننده‌ای از [[آسمان]] به نام [[قائم]] و پدرش آواز سر می‌دهد، عرض کردم‌: فدایت شوم نام او چیست؟ آن [[حضرت]] فرمود: اسم او اسم یک [[پیامبر]] و نام پدرش نام [[جانشینی]] است.» نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۸۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۳۸؛ حرّ عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة، ج۵، ص۱۵۷.</ref>.

:::::#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ و عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ أَنَا و الْحَارِثُ بْنُ الْمُغِيرَةِ و جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا جُلُوساً و أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَسْمَعُ كَلَامَنَا، فَقَالَ لَنَا: فِي أَيِّ شَيْ‏ءٍ أَنْتُمْ؟ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ؛ لَا وَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُغَرْبَلُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَحَّصُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَيَّزُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ يَشْقى‏ مَنْ يَشْقى‏، و يَسْعَدَ مَنْ يَسْعَدُ}}<ref>«من و حارث بن [[مغیره]] با جماعتی از اصحاب‌مان ([[شیعیان‌]]) [[خدمت]] [[امام صادق]]{{ع}} نشسته بودیم (و از [[ظهور]] [[دولت حق]] سخن می‌گفتیم‌) آن [[حضرت]] سخن ما را می‌شنید، سپس فرمود کجائید شما؟ هیهات، هیهات، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[غربال]] شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا بررسی شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود تا جدا شوید. نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، جز بعد از نومیدی‌. نه به [[خدا]]، آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[شقاوت]] بشقی برسد و [[سعادت]] بسعید.» کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۲۴۹؛ طوسی‌، محمد بن حسن، الغیبة، ص۳۳۵.</ref>؛