بحث:ریشه قرآنی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
مفهومشناسی انتظار
انتظار در لغت بهمعنای چشمبهراهبودن[۱] و در اصطلاح مهدویت، به معنای چشم به راه بودن برای ظهور واپسین ذخیره الهی و آماده شدن برای یاری او در برپایی حکومت عدل و قسط در سراسر جهان است[۲].
منشأ انتظار
مفهوم انتظار ریشه در اصل قرآنیِ اصل حرمت یأس و ناامیدی از لطف و رحمت خداوند دارد و از آیه ﴿يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ﴾[۳] گرفته شده است. ضد این حالت، یأس و ناامیدی است[۴].
ارتباط انتظار فرج با این اصل قرآنی از بیان نورانی امیرالمؤمنین علی(ع) که میفرماید: «انْتَظَرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ انْتِظَارُ الْفَرَجِ»[۵] قابل فهم و دریافت است. تقارن دو تعبیر «انْتَظَرُوا الْفَرَجَ» و «وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ» در کلام حضرت، گویای آن است که مسئله انتظار فرج با پرهیز از یأس و ناامیدی و نقطه مقابل آن یعنی امید به رحمت و فرج الهی ارتباط دارد. به این معنا که انتظار حقیقی و واقعی بر مبنای پرهیز از یأس و امید به رحمت و گشایش خداوند بنا گردیده است و مؤلّفههایی که آموزه امید را در فرهنگ دینی و قرآنی توصیف میکنند، شرط اساسی در تحقق معنای حقیقی و صحیحِ انتظار فرج، خواهد بود[۶].
پانویس
- ↑ ر.ک: مجمع البحرین، ج3، ص498؛ کتاب العین، ج8، ص156؛ تاج العروس، ج۷، ص ۵۳۹؛ دهخدا، علی اکبر، لغتنامه دهخدا، کلمه انتظار.
- ↑ ر.ک: موسوی اصفهانی،سید محمد تقی، مکیال المکارم، ج2، ص218.
- ↑ «ای فرزندان من! بروید و از یوسف و برادرش خبر گیرید و از رحمت خداوند نومید نشوید»؛ سوره یوسف، آیه 87.
- ↑ ر.ک: مطهری، مرتضی، قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ، ص۱۴؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۱۵۹-۱۶۸؛ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان، ص۱۹۸.
- ↑ ابن شعبه حرّانی، حسن بن علی، تحف العقول، ص۱۰۶؛ ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.
- ↑ شاکری زواردهی، روحالله و علی خانی، بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روحالله، ص ۲۶۹-۲۷۳.