پرش به محتوا

ادراک در فلسفه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۱: خط ۴۱:
مفهوم لغوی ادراک، ریشه در دستیابی و احاطه به چیزی دارد که هم در [[امور مادی]] و رسیدن و دستیابی و احاطه شیء مادی بر شیء مادی دیگر به [[کار]] می‌‌رود، مانند اینکه [[شاگرد]] می‌‌گوید من محضر فلان استاد را [[درک]] کردم به این معنا که به [[ملاقات]] او رفته و از نظر ظاهری به او رسیده ام و به حضورش دست یافته ام و هم در امور غیر مادی به کار می‌‌رود. مانند دستیابی به یک مطلب [[علمی]] یا احاطه بر یک صورت و معنای [[ذهنی]] و علمی<ref>ابن فارس مقاییس اللغة، ماده درک.  </ref>.  
مفهوم لغوی ادراک، ریشه در دستیابی و احاطه به چیزی دارد که هم در [[امور مادی]] و رسیدن و دستیابی و احاطه شیء مادی بر شیء مادی دیگر به [[کار]] می‌‌رود، مانند اینکه [[شاگرد]] می‌‌گوید من محضر فلان استاد را [[درک]] کردم به این معنا که به [[ملاقات]] او رفته و از نظر ظاهری به او رسیده ام و به حضورش دست یافته ام و هم در امور غیر مادی به کار می‌‌رود. مانند دستیابی به یک مطلب [[علمی]] یا احاطه بر یک صورت و معنای [[ذهنی]] و علمی<ref>ابن فارس مقاییس اللغة، ماده درک.  </ref>.  


بعضی ادراک را احاطه [[تمام]] و [[کمال]] به شیء دانسته اند<ref>احمد نگری، دستور العلماء، ص ۷۸، بابا افضل الدین کاشانی، مصنفات، ص ۱۹۷. </ref>: بدان که شناختن و دانستن و دریافتن در [[فارسی]] و [[معرفت]] و [[علم]] و ادارک در [[عربی]]، گاه همه به یک معنی اطلاق شود و گاه هر یک به معنی جداگانه اما نزدیک باشند به هم<ref>گوهر مراد ص۵۳. </ref>. در این مقاله مقصود از تمام این واژه‌ها، معنای واحد است.
بعضی ادراک را احاطه [[تمام]] و [[کمال]] به شیء دانسته اند<ref>احمد نگری، دستور العلماء، ص ۷۸، بابا افضل الدین کاشانی، مصنفات، ص ۱۹۷. </ref>: بدان شناختن و دانستن و دریافتن در [[فارسی]] و [[معرفت]] و [[علم]] و ادارک در [[عربی]]، گاه همه به یک معنی اطلاق شود و گاه هر یک به معنی جداگانه اما نزدیک باشند به هم<ref>گوهر مراد ص۵۳. </ref>. در این مقاله مقصود از تمام این واژه‌ها، معنای واحد است.
 
===ادراک در اصطلاح===
===ادراک در اصطلاح===
هنگام ادارک یک [[واقعیت]]، صفت و حالتی برای [[انسان]] ایجاد می‌‌شود که به آن علم و [[آگاهی]] گفته می‌‌شود. این علم گاه به گونه ای است که انسان واقعیت آن را می‌‌یابد و گاه به گونه ای است که تنها به صورتی از آن دست پیدا می‌‌کند<ref>دانش منطق ص ۶۴، منتظری مقدم، محمود. </ref>.
هنگام ادارک یک [[واقعیت]]، صفت و حالتی برای [[انسان]] ایجاد می‌‌شود که به آن علم و [[آگاهی]] گفته می‌‌شود. این علم گاه به گونه ای است که انسان واقعیت آن را می‌‌یابد و گاه به گونه ای است که تنها به صورتی از آن دست پیدا می‌‌کند<ref>دانش منطق ص ۶۴، منتظری مقدم، محمود. </ref>.
۱۱۱٬۹۹۱

ویرایش