پرش به محتوا

جهنم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۲۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ فوریهٔ ۲۰۲۱
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:


==شدت [[عذاب]] [[جهنم]]==
==شدت [[عذاب]] [[جهنم]]==
در [[آیات]] ۱۱ - ۱۴ معارج / ۷۰ آمده که [[انسان]] [[مجرم]] در [[قیامت]] [[دوست]] دارد [[فرزندان]]، [[همسر]]، [[برادر]]، [[قبیله]] و همه [[مردم]] [[زمین]] را [[فدا]] کند تا از عذاب [[دوزخ]] برهد: "یَوَدُّ المُجرِمُ لَویَفتَدی مِن عَذابِ یَومَذٍ بِبَنیه * وصـحِبَتِهِ واَخیه * وفَصیلَتِهِ الَّتی تُـ ٔ یه * ومَن فِی‌الاَرضِ جَمیعـًا". آیات ۲۵ - ۲۶ [[فجر]] / ۸۹ نیز بیان می‌دارد که در قیامت عذابی بی‌سابقه و بی‌مانند بر [[دوزخیان]] [[تحمیل]] می‌شود: "فَیَومَذٍ لا یُعَذِّبُ عَذابَهُ اَحَد * ولا یوثِقُ وثاقَهُ اَحَد". [[آیه]] ۲۴ غاشیه / ۸۸ هم [[عذاب]] [[دوزخ]] را عذاب اکبر نامیده است: "فَیُعَذِّبُهُ اللّهُ العَذابَ الاَکبَر" و همچنین [[آیه]] "اَلَّذی یَصلَی النّارَ الکُبری" (اعلی / ۸۷، ۱۲) از [[آتش دوزخ]] ـ یا یکی از اقسام آن با عنوان بزرگ‌ترین [[آتش]] یاد کرده است.<ref>[[محمد صادق صالحی‌منش|صالحی‌منش، محمد صادق]]، [[جهنم (مقاله)|مقاله "جهنم"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>
در [[آیات]] {{متن قرآن| يُبَصَّرُونَهُمْ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدِي مِنْ عَذَابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنِيهِ وَصَاحِبَتِهِ وَأَخِيهِ وَفَصِيلَتِهِ الَّتِي تُؤْويهِ وَمَن فِي الأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ يُنجِيهِ }}<ref>«در حالی که (خویشاوندان) به هم نشان داده می‌شوند؛ گنهکار دوست می‌دارد کاش برای فرار از عذاب آن روز، فرزندانش را سربها دهد،  و همسر و برادرش را، و خاندانش که به او، جا (و سامان) می‌دادند. و هر کس را که بر روی زمین است تا (از عذاب) بازش رهاند» سوره معارج، آیه ۱۱-۱۴.</ref> آمده که [[انسان]] [[مجرم]] در [[قیامت]] [[دوست]] دارد [[فرزندان]]، [[همسر]]، [[برادر]]، [[قبیله]] و همه [[مردم]] [[زمین]] را [[فدا]] کند تا از عذاب [[دوزخ]] برهد. آیات {{متن قرآن|فَيَوْمَئِذٍ لّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُ أَحَدٌ وَلا يُوثِقُ وَثَاقَهُ أَحَدٌ }}<ref>«پس در آن روز، کسی چون عذاب کردن او  عذاب نکند و هیچ کس چون به بند کشیدن او، به بند نکشد» سوره فجر، آیه ۲۵-۲۶.</ref> نیز بیان می‌دارد که در قیامت عذابی بی‌سابقه و بی‌مانند بر [[دوزخیان]] [[تحمیل]] می‌شود. [[آیه]] {{متن قرآن|فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الْأَكْبَرَ}}<ref>«که خدا آنان را به عذاب بزرگ‌تر عذاب کند،» سوره غاشیه، آیه ۲۴.</ref> هم [[عذاب]] [[دوزخ]] را عذاب اکبر نامیده است. و همچنین [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى}}<ref>«همان که در بزرگ‌ترین آتش درمی‌آید،» سوره اعلی، آیه ۱۲.</ref> از [[آتش دوزخ]] ـ یا یکی از اقسام آن با عنوان بزرگ‌ترین [[آتش]] یاد کرده است.<ref>[[محمد صادق صالحی‌منش|صالحی‌منش، محمد صادق]]، [[جهنم (مقاله)|مقاله "جهنم"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>
 
==تنوع عذاب‌های [[جهنم]]==
==تنوع عذاب‌های [[جهنم]]==
سوختن با آتش، عذابی است که عموم [[دوزخیان]] با آن [[کیفر]] می‌شوند؛ آتشی که آنان را از همه سو احاطه کرده است: "لَهُم مِن فَوقِهِم ظُـلَلٌ مِنَ النّارِ ومِن تَحتِهِم ظُـلَلٌ ذلِکَ یُخَوِّفُ اللّهُ بِهِ عِبادَهُ یـعِبادِ فاتَّقون" (زمر / ۳۹، ۱۶)، "وقُلِ الحَقُّ مِن رَبِّکُم فَمَن شاءَ فَلیُؤمِن ومَن شاءَ فَلیَکفُر اِنّا اَعتَدنا لِلظّــلِمینَ نارًا اَحاطَ بِهِم سُرادِقُها واِن یَستَغیثوا یُغاثوا بِماءٍ کالمُهلِ یَشوِی الوُجوهَ بِئسَ الشَّرابُ وساءَت مُرتَفَقـا" (کهف / ۱۸، ۲۹)، "لَهُم مِن جَهَنَّمَ مِهادٌ ومِن فَوقِهِم غَواشٍ وکَذلِکَ نَجزِی الظّــلِمین" ([[اعراف]] / ۷، ۴۱)؛ اما به جز آتش، با چیزهای دیگری نیز عذاب می‌شوند. بعضی <ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۷۱۰؛ المیزان، ج ۲۰ ص ۲۵۲. </ref> آیه ۱۰ بروج / ۸۵ را از آن رو که عذاب جهنم را از عذاب حریق جدا کرده: "اِنَّ الَّذینَ فَتَنُوا المُؤمِنینَ والمُؤمِنـتِ ثُمَّ لَم یَتوبوا فَلَهُم عَذابُ جَهَنَّمَ ولَهُم عَذابُ الحَریق" و بعضی دیگر <ref> اطیب البیان، ج ۱۳، ص ۲۸۲. </ref> آیه۳۵ مدثّر / ۷۴ را که تأکید می‌کند آنچه ذکر شده یکی از عذاب‌های بزرگ است: "اِنَّها لاَِحدَی‌الکُبَر" اشاره به این مطلب دانسته‌اند. آیه "وءاخَرُ مِن شَکلِهِ اَزوج" (ص / ۳۸، ۵۸) نشان می‌دهد که به جز انواع عذاب‌هایی که [[قرآن]] از آنها نام برده چیزهای دیگری هم هستند که دوزخیان با آنها عذاب می‌شوند؛ ولی [[قرآن کریم]] آنها را به تفصیل بیان نکرده است. <ref>مجمع‌البیان، ج، ص ۸، ص ۷۵۳؛ کشف الاسرار، ج ۸، ص ۳۵۸. </ref> از [[آیات]] "... اِنّا اَعتَدنا جَهَنَّمَ لِلکـفِرینَ نُزُلا" (کهف / ۱۸، ۱۰۲) و "... کانَت لَهُم جَنّـتُ الفِردَوسِ نُزُلا" (کهف / ۱۸، ۱۰۷) استفاده شده که در [[قیامت]] غیر از [[بهشت و دوزخ]] ثواب‌ها و کیفرهایی وصف‌ناپذیر وجود دارد. در [[روایات]] <ref> نک: بحارالانوار، ج ۸، ص ۲۲۲، ۳۲۹. </ref> امور فراوان دیگری ذکر شده‌اند که [[دوزخیان]] با آنها [[عذاب]] می‌شوند که این دسته از روایات می‌توانند توضیحی برای [[اجمال]] [[آیات]] یاد شده به شمار آیند.
سوختن با آتش، عذابی است که عموم [[دوزخیان]] با آن [[کیفر]] می‌شوند؛ آتشی که آنان را از همه سو احاطه کرده است: "لَهُم مِن فَوقِهِم ظُـلَلٌ مِنَ النّارِ ومِن تَحتِهِم ظُـلَلٌ ذلِکَ یُخَوِّفُ اللّهُ بِهِ عِبادَهُ یـعِبادِ فاتَّقون" (زمر / ۳۹، ۱۶)، "وقُلِ الحَقُّ مِن رَبِّکُم فَمَن شاءَ فَلیُؤمِن ومَن شاءَ فَلیَکفُر اِنّا اَعتَدنا لِلظّــلِمینَ نارًا اَحاطَ بِهِم سُرادِقُها واِن یَستَغیثوا یُغاثوا بِماءٍ کالمُهلِ یَشوِی الوُجوهَ بِئسَ الشَّرابُ وساءَت مُرتَفَقـا" (کهف / ۱۸، ۲۹)، "لَهُم مِن جَهَنَّمَ مِهادٌ ومِن فَوقِهِم غَواشٍ وکَذلِکَ نَجزِی الظّــلِمین" ([[اعراف]] / ۷، ۴۱)؛ اما به جز آتش، با چیزهای دیگری نیز عذاب می‌شوند. بعضی <ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۷۱۰؛ المیزان، ج ۲۰ ص ۲۵۲. </ref> آیه ۱۰ بروج / ۸۵ را از آن رو که عذاب جهنم را از عذاب حریق جدا کرده: "اِنَّ الَّذینَ فَتَنُوا المُؤمِنینَ والمُؤمِنـتِ ثُمَّ لَم یَتوبوا فَلَهُم عَذابُ جَهَنَّمَ ولَهُم عَذابُ الحَریق" و بعضی دیگر <ref> اطیب البیان، ج ۱۳، ص ۲۸۲. </ref> آیه۳۵ مدثّر / ۷۴ را که تأکید می‌کند آنچه ذکر شده یکی از عذاب‌های بزرگ است: "اِنَّها لاَِحدَی‌الکُبَر" اشاره به این مطلب دانسته‌اند. آیه "وءاخَرُ مِن شَکلِهِ اَزوج" (ص / ۳۸، ۵۸) نشان می‌دهد که به جز انواع عذاب‌هایی که [[قرآن]] از آنها نام برده چیزهای دیگری هم هستند که دوزخیان با آنها عذاب می‌شوند؛ ولی [[قرآن کریم]] آنها را به تفصیل بیان نکرده است. <ref>مجمع‌البیان، ج، ص ۸، ص ۷۵۳؛ کشف الاسرار، ج ۸، ص ۳۵۸. </ref> از [[آیات]] "... اِنّا اَعتَدنا جَهَنَّمَ لِلکـفِرینَ نُزُلا" (کهف / ۱۸، ۱۰۲) و "... کانَت لَهُم جَنّـتُ الفِردَوسِ نُزُلا" (کهف / ۱۸، ۱۰۷) استفاده شده که در [[قیامت]] غیر از [[بهشت و دوزخ]] ثواب‌ها و کیفرهایی وصف‌ناپذیر وجود دارد. در [[روایات]] <ref> نک: بحارالانوار، ج ۸، ص ۲۲۲، ۳۲۹. </ref> امور فراوان دیگری ذکر شده‌اند که [[دوزخیان]] با آنها [[عذاب]] می‌شوند که این دسته از روایات می‌توانند توضیحی برای [[اجمال]] [[آیات]] یاد شده به شمار آیند.
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش