پرش به محتوا

انسان کامل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق'
جز (جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق')
خط ۲۷: خط ۲۷:


===چهارم: [[فنا]] و [[عبودیت]]===
===چهارم: [[فنا]] و [[عبودیت]]===
*عبودت [[انسان کامل]] [[عبودیت]] مطلق است؛ بدین معنا که او از انانیّت خود خارج گشته و نسبت به نفس خود هم [[ظلوم]] است زیرا برخلاف هواها و خواسته‌های آن [[قیام]] می‌کند و هم جهول، زیرا او اساساً در برابر [[خدا]] غیری نمی‌بیند<ref>شرح فصوص الحکم، ص ۳۳۸ ـ ۳۳۹.</ref>: {{متن قرآن|إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولا}} <ref> بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است؛ سوره احزاب، آیه: ۷۲.</ref>، پس ذات و صفات و [[افعال]] وی در ذات و صفات و [[افعال]] [[خدا]] فانی گشته: {{متن قرآن|وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللَّهَ رَمَى}} <ref> و چون تیر افکندی تو نیفکندی بلکه خداوند افکند؛ سوره انفال، آیه: ۱۷.</ref>،{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ}} <ref> بی‌گمان آنان که با تو بیعت می‌کنند جز این نیست که با خداوند بیعت می‌کنند؛ سوره فتح، آیه: ۱۰.</ref> و بدین ترتیب به بالاترین مرتبه و [[مقام]] [[سیر و سلوک]] [[انسانی]] که همان [[عبودیت]] مطلق: {{متن قرآن|فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى}} <ref> پس (خداوند) به بنده خود وحی کرد، آنچه وحی کرد؛ سوره نجم، آیه: ۱۰.</ref> و کمال [[انقطاع]]: {{عربی|"إِلَهِي‏ هَبْ‏ لِي‏ كَمَالَ‏ الِانْقِطَاعِ‏ إِلَيْك‏‏‏‏‏"}} است دست یافته و اساس و زیر بنای [[ربوبیّت]] را در خود محقّق ساخته است: {{عربی|"العبوديّة جوهرة كنهها الربوبيّة‏‏‏‏‏"}}<ref>مصباح الشریعه، ص ۷.</ref> در [[سوره قدر]] از فنا و [[عبودیت]] [[انسان کامل]] به {{متن قرآن|لَيْلَةِ }} تعبیر شده است: {{متن قرآن|إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}}<ref> ما آن (قرآن) را در شب قدر فرو فرستادیم؛ سوره قدر، آیه: ۱.</ref>، زیرا {{متن قرآن|لَيْلَةِ }} خفای مطلق است و انانیّت [[انسان کامل]] تحت تابش [[شمس]] أحدی مختفی گشته است،<ref>شرح فصوص الحکم، ص‌۳۵۵.</ref> ازاین‌رو [[امام صادق]]{{ع}}در [[تفسیر]] [[فرات]] [[کوفی]] {{متن قرآن|فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}} را بر [[حضرت]] صدّیقه [[طاهره]]، فاطمه‌ زهرا{{س}} که از مصادیق بارز [[انسان کامل]] است اطلاق کرده و فرموده است: هرکس [[فاطمه]] را [[درک]] کند به [[تحقیق]] [[لیله القدر]] را [[درک]] کرده است<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص ۵۸۱.</ref><ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[انسان کامل (مقاله)| مقاله «انسان کامل»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج ۴، ص ۵۰۹</ref>.
*عبودت [[انسان کامل]] [[عبودیت]] مطلق است؛ بدین معنا که او از انانیّت خود خارج گشته و نسبت به نفس خود هم [[ظلوم]] است زیرا برخلاف هواها و خواسته‌های آن [[قیام]] می‌کند و هم جهول، زیرا او اساساً در برابر [[خدا]] غیری نمی‌بیند<ref>شرح فصوص الحکم، ص ۳۳۸ ـ ۳۳۹.</ref>: {{متن قرآن|إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولا}} <ref> بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است؛ سوره احزاب، آیه: ۷۲.</ref>، پس ذات و صفات و [[افعال]] وی در ذات و صفات و [[افعال]] [[خدا]] فانی گشته: {{متن قرآن|وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللَّهَ رَمَى}} <ref> و چون تیر افکندی تو نیفکندی بلکه خداوند افکند؛ سوره انفال، آیه: ۱۷.</ref>،{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ}} <ref> بی‌گمان آنان که با تو بیعت می‌کنند جز این نیست که با خداوند بیعت می‌کنند؛ سوره فتح، آیه: ۱۰.</ref> و بدین ترتیب به بالاترین مرتبه و [[مقام]] [[سیر و سلوک]] [[انسانی]] که همان [[عبودیت]] مطلق: {{متن قرآن|فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى}} <ref> پس (خداوند) به بنده خود وحی کرد، آنچه وحی کرد؛ سوره نجم، آیه: ۱۰.</ref> و کمال [[انقطاع]]: {{عربی|"إِلَهِي‏ هَبْ‏ لِي‏ كَمَالَ‏ الِانْقِطَاعِ‏ إِلَيْك‏‏‏‏‏"}} است دست یافته و اساس و زیر بنای [[ربوبیّت]] را در خود محقّق ساخته است: {{عربی|"العبوديّة جوهرة كنهها الربوبيّة‏‏‏‏‏"}}<ref>مصباح الشریعه، ص ۷.</ref> در [[سوره قدر]] از فنا و [[عبودیت]] [[انسان کامل]] به {{متن قرآن|لَيْلَةِ }} تعبیر شده است: {{متن قرآن|إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}}<ref> ما آن (قرآن) را در شب قدر فرو فرستادیم؛ سوره قدر، آیه: ۱.</ref>، زیرا {{متن قرآن|لَيْلَةِ }} خفای مطلق است و انانیّت [[انسان کامل]] تحت تابش [[شمس]] أحدی مختفی گشته است،<ref>شرح فصوص الحکم، ص‌۳۵۵.</ref> ازاین‌رو [[امام صادق]]{{ع}}در [[تفسیر]] [[فرات]] [[کوفی]] {{متن قرآن|فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}} را بر [[حضرت]] صدّیقه [[طاهره]]، فاطمه‌ زهرا{{س}} که از مصادیق بارز [[انسان کامل]] است اطلاق کرده و فرموده است: هرکس [[فاطمه]] را [[درک]] کند به تحقیق [[لیله القدر]] را [[درک]] کرده است<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص ۵۸۱.</ref><ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[انسان کامل (مقاله)| مقاله «انسان کامل»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج ۴، ص ۵۰۹</ref>.


===پنجم: [[قرب]] و [[ولایت]]===
===پنجم: [[قرب]] و [[ولایت]]===
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش