پرش به محتوا

حق در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز'
جز (جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز')
خط ۶۴: خط ۶۴:


===[[آزادی بیان]] و قلم===
===[[آزادی بیان]] و قلم===
یکی دیگر از عرصه‌های آزادی که در مکاتب غربی پذیرفته شده و از اصول مسلّم در [[جوامع]] پیشرفته محسوب می‌شود، “آزادی بیان و قلم” است. تنها حدّ و مرز این آزادی، “اهانت به دیگران” است و به [[حکم]] [[قانون]]، هیچ کس در این مرحله، [[آزاد]] نیست. در این جوامع، اگر کسی با بیان و قلم، فردی را مورد تعرض قرار دهد و به قیافه ظاهری یا [[خلق و خوی]] او ایراد بگیرد، آن شخص می‌تواند گوینده یا نویسنده را به [[دادگاه]] بکشاند و مورد بازخواست قرار دهد، خسارت مطالبه کند یا به [[مجازات]] برساند، اما اگر به [[مقدسات]] یک [[ملت]] [[اهانت]] کرد، کسی نمی‌تواند او را مورد بازخواست قرار دهد؛ زیرا معتقدند: اگر [[انسان]]، [[آزاد]] نباشد که بتواند به دلخواه خود [[زندگی]] کند و هر راهی که می‌پسندد، در پیش گیرد، [[پیشرفت]] [[تمدن]] امکان‌پذیر نخواهد بود و آنجا که [[اندیشه‌ها]] در بازار آزاد عرضه نشود، از [[حجاب]] چهره [[حقیقت]] برنخواهد افتاد و جایی برای [[ابتکار]]، خودجوشی، [[بلوغ]]، [[قدرت فکری]] و [[شجاعت]] [[اخلاقی]] نخواهد ماند<ref>آیزایا برلین، چهار مقاله درباره آزادی، ص۲۴۴.</ref>. در [[مکتب اسلام]]، ارزش‌هایی وجود دارد که [[آزادی بیان]] و قلم را محدود می‌کند. از آنجا که در این [[بینش]]، مهم‌ترین [[حقّ]] [[مردم]]، “حقّ کمال‌یابی و [[رستگاری]] همه جانبه” است، [[حقوق]] و آزادی‌های دیگر [[زمینه‌ساز]] برخورداری مردم از این [[حق]] است و هر چیزی که مانعی در [[راه]] این حق باشد، محدود می‌شود.
یکی دیگر از عرصه‌های آزادی که در مکاتب غربی پذیرفته شده و از اصول مسلّم در [[جوامع]] پیشرفته محسوب می‌شود، “آزادی بیان و قلم” است. تنها حدّ و مرز این آزادی، “اهانت به دیگران” است و به [[حکم]] [[قانون]]، هیچ کس در این مرحله، [[آزاد]] نیست. در این جوامع، اگر کسی با بیان و قلم، فردی را مورد تعرض قرار دهد و به قیافه ظاهری یا [[خلق و خوی]] او ایراد بگیرد، آن شخص می‌تواند گوینده یا نویسنده را به [[دادگاه]] بکشاند و مورد بازخواست قرار دهد، خسارت مطالبه کند یا به [[مجازات]] برساند، اما اگر به [[مقدسات]] یک [[ملت]] [[اهانت]] کرد، کسی نمی‌تواند او را مورد بازخواست قرار دهد؛ زیرا معتقدند: اگر [[انسان]]، [[آزاد]] نباشد که بتواند به دلخواه خود [[زندگی]] کند و هر راهی که می‌پسندد، در پیش گیرد، [[پیشرفت]] [[تمدن]] امکان‌پذیر نخواهد بود و آنجا که [[اندیشه‌ها]] در بازار آزاد عرضه نشود، از [[حجاب]] چهره [[حقیقت]] برنخواهد افتاد و جایی برای [[ابتکار]]، خودجوشی، [[بلوغ]]، [[قدرت فکری]] و [[شجاعت]] [[اخلاقی]] نخواهد ماند<ref>آیزایا برلین، چهار مقاله درباره آزادی، ص۲۴۴.</ref>. در [[مکتب اسلام]]، ارزش‌هایی وجود دارد که [[آزادی بیان]] و قلم را محدود می‌کند. از آنجا که در این [[بینش]]، مهم‌ترین [[حقّ]] [[مردم]]، “حقّ کمال‌یابی و [[رستگاری]] همه جانبه” است، [[حقوق]] و آزادی‌های دیگر زمینه‌ساز برخورداری مردم از این [[حق]] است و هر چیزی که مانعی در [[راه]] این حق باشد، محدود می‌شود.


در این [[مکتب]]، انسان در محدوده‌ای آزاد است که حقوق و [[مصالح جامعه]] را در معرض خطر قرار ندهد. اگر “ایمان و [[اعتقاد]] دینی” و “اجرای اَحکام و [[قوانین]] مذهبی”، [[سعادت]] و رستگاری انسان و تأمین می‌کند، تعرض به آنها تحت عنوان آزادی بیان، مهم‌ترین حق [[جامعه]] را نشانه رفته است، نه تنها مراعات “حریم اشخاص” [[ضرورت]] دارد، بلکه رعایت “حرمتِ مقدسات” مردم نیز لازم است.
در این [[مکتب]]، انسان در محدوده‌ای آزاد است که حقوق و [[مصالح جامعه]] را در معرض خطر قرار ندهد. اگر “ایمان و [[اعتقاد]] دینی” و “اجرای اَحکام و [[قوانین]] مذهبی”، [[سعادت]] و رستگاری انسان و تأمین می‌کند، تعرض به آنها تحت عنوان آزادی بیان، مهم‌ترین حق [[جامعه]] را نشانه رفته است، نه تنها مراعات “حریم اشخاص” [[ضرورت]] دارد، بلکه رعایت “حرمتِ مقدسات” مردم نیز لازم است.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش