پرش به محتوا

پیامبر خاتم در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۹۱: خط ۲۹۱:
در آگاهی‌هایی که از [[غزوات]] [[رسول خدا]]{{صل}} و سریه‌های ایشان پیش از [[جنگ خندق]] موجود است، غیر از [[انصار]] و [[مهاجران]] [[قریش]] و تعدادی از افراد عشایر متفرقه اطراف مدینه، به شرکت دیگر عشایر در این [[نبردها]] هیچ گونه اشاره‌ای، نشده و این [[گواه]] بر آن است که [[دولت اسلامی]] تا سال چهارم، به مدینه و انصار و گروه‌های آنان و مهاجران قریش محدود بوده است<ref>احمد العلی، ص۲۷۲.</ref>.<ref>[[منصور داداش نژاد|داداش نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۶۱.</ref>
در آگاهی‌هایی که از [[غزوات]] [[رسول خدا]]{{صل}} و سریه‌های ایشان پیش از [[جنگ خندق]] موجود است، غیر از [[انصار]] و [[مهاجران]] [[قریش]] و تعدادی از افراد عشایر متفرقه اطراف مدینه، به شرکت دیگر عشایر در این [[نبردها]] هیچ گونه اشاره‌ای، نشده و این [[گواه]] بر آن است که [[دولت اسلامی]] تا سال چهارم، به مدینه و انصار و گروه‌های آنان و مهاجران قریش محدود بوده است<ref>احمد العلی، ص۲۷۲.</ref>.<ref>[[منصور داداش نژاد|داداش نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۶۱.</ref>


==جنگ خندق==
==[[جنگ خندق]]==
[[پیروزی]] [[پیامبر]] در [[جنگ بنی نضیر]] و [[اخراج]] آنان از مدینه و سرکوبی برخی قبیلههای [[سرکش]] [[عرب]] در [[پیکار]] [[ذات الرقاع]] و حضور فعال و مقتدرانه در [[بدر الموعد]]، تا اندازهای [[شکست]] [[مسلمانان]] را در [[احد]] جبران کرد و موجب [[تضعیف]] قریش و [[یهودیان]] شد. حاضر نشدن [[قریش]] در [[سرزمین]] [[بدر]] و [[تخلف]] [[ابوسفیان]] از [[وعده]] خویش، موقعیت قریش را [[متزلزل]] ساخت و تداوم [[سروری]] آنان را در بین [[قبایل]] [[جزیرة العرب]]، با خطر جدی رو به رو کرد. سران قریش [[تصمیم]] گرفتند مشکل را از ریشه حل کنند. بنابراین، برای [[جنگ]] با مسلمانان اهتمام تمام کردند و به صرف [[اموال]] و [[بسیج]] نیرو پرداختند. یهودیان اخراجی از مدینه نیز به همراه [[یهود]] [[خیبر]] در این جنگ سهیم بودند و سران قریش را برای جنگ با رسول خدا{{صل}} تحریک و [[تشویق]] کردند و وعده امکانات [[مالی]] به آنان دادند [[ابن اسحاق]]<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۲۵.</ref> و واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۴۴۱.</ref>، این [[حمله]] را تحریکی از سوی یهود [[بنی نضیر]] میدانند که به وسیله پیامبر از مدینه [[رانده شده]] و جمعی از آنان به خیبر [[پناه]] برده بودند، اما به نظر میرسد قریش بیشتر [[منافع]] خود را در نظر داشت رایزنیهای یهودیان با قریش، به عنوان [[آمادگی]] و زمینه چینی قریش برای انجام کاری بزرگ به شمار میآمد که منافع دیگران نیز در آن تأمین میشد. البته [[غطفان]] که دومین [[قدرت]] بزرگ نظامی شرکت کننده در [[جنگ خندق]] به شمار میآمد، به تحریک و وعدههای [[یهودیان]] در صحنه حاضر شده بود. اهداف و انگیزههای [[مالی]]، عیینة بن [[حصن]]، [[رئیس]] این [[قبیله]] را واداشت که به [[همکاری]] با [[قریش]] در جنگ خندق بپردازد.
[[پیروزی]] [[پیامبر]] در [[جنگ بنی نضیر]] و [[اخراج]] آنان از مدینه و سرکوبی برخی قبیلههای [[سرکش]] [[عرب]] در [[پیکار]] [[ذات الرقاع]] و حضور فعال و مقتدرانه در [[بدر الموعد]]، تا اندازهای [[شکست]] [[مسلمانان]] را در [[احد]] جبران کرد و موجب [[تضعیف]] قریش و [[یهودیان]] شد. حاضر نشدن [[قریش]] در [[سرزمین]] [[بدر]] و [[تخلف]] [[ابوسفیان]] از [[وعده]] خویش، موقعیت قریش را [[متزلزل]] ساخت و تداوم [[سروری]] آنان را در بین [[قبایل]] [[جزیرة العرب]]، با خطر جدی رو به رو کرد. سران قریش [[تصمیم]] گرفتند مشکل را از ریشه حل کنند. بنابراین، برای [[جنگ]] با مسلمانان اهتمام تمام کردند و به صرف [[اموال]] و [[بسیج]] نیرو پرداختند. یهودیان اخراجی از مدینه نیز به همراه [[یهود]] [[خیبر]] در این جنگ سهیم بودند و سران قریش را برای جنگ با رسول خدا{{صل}} تحریک و [[تشویق]] کردند و وعده امکانات [[مالی]] به آنان دادند [[ابن اسحاق]]<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۲۵.</ref> و واقدی<ref>واقدی، ج۲، ص۴۴۱.</ref>، این [[حمله]] را تحریکی از سوی یهود [[بنی نضیر]] میدانند که به وسیله پیامبر از مدینه [[رانده شده]] و جمعی از آنان به خیبر [[پناه]] برده بودند، اما به نظر میرسد قریش بیشتر [[منافع]] خود را در نظر داشت رایزنیهای یهودیان با قریش، به عنوان [[آمادگی]] و زمینه چینی قریش برای انجام کاری بزرگ به شمار میآمد که منافع دیگران نیز در آن تأمین میشد. البته [[غطفان]] که دومین [[قدرت]] بزرگ نظامی شرکت کننده در [[جنگ خندق]] به شمار میآمد، به تحریک و وعدههای [[یهودیان]] در صحنه حاضر شده بود. اهداف و انگیزههای [[مالی]]، عیینة بن [[حصن]]، [[رئیس]] این [[قبیله]] را واداشت که به [[همکاری]] با [[قریش]] در جنگ خندق بپردازد.
[[رسول خدا]]{{صل}} پس از [[رایزنی]] با [[مسلمانان]]، نظر [[سلمان فارسی]] را برای کندن [[خندق]] در اطراف [[مدینه]] پذیرفت و مناطق قابل [[نفوذ]] برای [[سپاه]] [[دشمن]] را با کندن خندق مسدود کرد. وقتی سپاه ده هزار نفری قریش که متشکل از [[احزاب]] گوناگون بود به مدینه رسیدند، خود را در برابر شیوه جدیدی دیدند که پیشتر با آن آشنا نبودند. نیروهای [[مشرکان]] هنگامی به مدینه رسیدند که [[مردم]] آن، محصولات خویش را چیده و کشتزارها را درو کرده بودند. فصل سرما در [[راه]] و مراتع، تهی از علف بود. از اینرو، آنان با مشکل [[تغذیه]] نیروهای خود و چهارپایان [[روبه]] رو شدند.
[[رسول خدا]]{{صل}} پس از [[رایزنی]] با [[مسلمانان]]، نظر [[سلمان فارسی]] را برای کندن [[خندق]] در اطراف [[مدینه]] پذیرفت و مناطق قابل [[نفوذ]] برای [[سپاه]] [[دشمن]] را با کندن خندق مسدود کرد. وقتی سپاه ده هزار نفری قریش که متشکل از [[احزاب]] گوناگون بود به مدینه رسیدند، خود را در برابر شیوه جدیدی دیدند که پیشتر با آن آشنا نبودند. نیروهای [[مشرکان]] هنگامی به مدینه رسیدند که [[مردم]] آن، محصولات خویش را چیده و کشتزارها را درو کرده بودند. فصل سرما در [[راه]] و مراتع، تهی از علف بود. از اینرو، آنان با مشکل [[تغذیه]] نیروهای خود و چهارپایان [[روبه]] رو شدند.
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش