پرش به محتوا

اخلاق در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۸: خط ۳۸:
با بررسی متون اخلاقی معاصر، به نظر می‌رسد امروزه این روش مورد توجه عالمان اخلاق واقع شده؛ چرا که از یک سو محور و اساس کار خود را بر آیات و روایات قرار داده و از سوی دیگر از دستاوردها و تجربیات [[فلاسفه]] و [[عارفان]] نیز بهره برده‌اند.
با بررسی متون اخلاقی معاصر، به نظر می‌رسد امروزه این روش مورد توجه عالمان اخلاق واقع شده؛ چرا که از یک سو محور و اساس کار خود را بر آیات و روایات قرار داده و از سوی دیگر از دستاوردها و تجربیات [[فلاسفه]] و [[عارفان]] نیز بهره برده‌اند.


برخی از عالمان اخلاق بر آنند که پرداختن به این نوع متون اخلاقی نمی‌تواند تمام مقصود در [[تهذیب]] [[نفوس]] را ادا کند و حتی پرداختن به برخی از آنها موجب دور ماندن از مقصد می‌گردد، از این‌رو باید در موضوع [[اخلاق]] آثاری نوشته شود که با [[بشارت]] و [[انذار]]، [[موعظه]] و [[نصیحت]] و [[تذکر]] و [[یادآوری]]، مقصود خود را در نفس جایگزین ساخته و به جای اینکه [[راه]] درمان را نشان دهد خود، درمان باشد و مطالعه آن [[قلب]] را نرم و [[انسان]] را مهذب و [[نورانی]] سازد. درحالی‌که متون برجای مانده تنها نسخه هستند و نتوانسته‌اند عمل را به [[مردم]] [[القاء]] نمایند<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۲-۱۴؛ امام خمینی، تقریرات فلسفه، تقریر سید عبدالغنی اردبیلی، ج۳، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref>. کتاب [[چهل]] [[حدیث]] [[امام خمینی]] که بر اساس [[سنت]] اربعین‌نویسی [[نگارش]] یافته به این نکته توجه جدی داشته و در ۳۳ حدیث آن، ضمن برشماری [[مفاسد اخلاقی]]، مواعظی در جهت باز داشتن نفس از آنها بیان شده است. افزون بر آن، [[هدف]] مؤلف در شرح [[روایات]]، بیدار ساختن و توجه دادن به مخاطب است تا با پیمودن طریق [[سلوک]] خود را از [[صفات ناپسند]] مبرا ساخته و با [[ایمان]] درست و عمل [[خالص]] [[خدا]] را [[ملاقات]] کند<ref>ر.ک: امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱-۲ «مقدمه».</ref>. پس از آن نیز آثار متعددی در [[علم اخلاق]] نگارش یافته که افزون بر توجه به این رویکرد، رویکردهای دیگری همچون محوریت [[آیات قرآن]] نیز در آنها مورد توجه بوده است<ref>ر.ک: [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، اخلاق در قرآن؛ مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، مراحل اخلاق در قرآن، مبادی اخلاق در قرآن.</ref>.<ref>[[علی گرامی|گرامی، علی]]، [[اخلاق - گرامی (مقاله)| مقاله «اخلاق»]]،[[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی]]، ص ۴۱-۴۶.</ref>
برخی از عالمان اخلاق بر آنند که پرداختن به این نوع متون اخلاقی نمی‌تواند تمام مقصود در [[تهذیب]] [[نفوس]] را ادا کند و حتی پرداختن به برخی از آنها موجب دور ماندن از مقصد می‌گردد، از این‌رو باید در موضوع [[اخلاق]] آثاری نوشته شود که با [[بشارت]] و [[انذار]]، [[موعظه]] و [[نصیحت]] و [[تذکر]] و [[یادآوری]]، مقصود خود را در نفس جایگزین ساخته و به جای اینکه [[راه]] درمان را نشان دهد خود، درمان باشد و مطالعه آن [[قلب]] را نرم و [[انسان]] را مهذب و [[نورانی]] سازد. درحالی‌که متون برجای مانده تنها نسخه هستند و نتوانسته‌اند عمل را به [[مردم]] [[القاء]] نمایند<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۲-۱۴؛ امام خمینی، تقریرات فلسفه، تقریر سید عبدالغنی اردبیلی، ج۳، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref>. کتاب [[چهل]] [[حدیث]] [[امام خمینی]] که بر اساس [[سنت]] اربعین‌نویسی [[نگارش]] یافته به این نکته توجه جدی داشته و در ۳۳ حدیث آن، ضمن برشماری [[مفاسد اخلاقی]]، مواعظی در جهت باز داشتن نفس از آنها بیان شده است. افزون بر آن، [[هدف]] مؤلف در شرح [[روایات]]، بیدار ساختن و توجه دادن به مخاطب است تا با پیمودن طریق [[سلوک]] خود را از [[صفات ناپسند]] مبرا ساخته و با [[ایمان]] درست و عمل [[خالص]] [[خدا]] را [[ملاقات]] کند<ref>ر.ک: امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱-۲ «مقدمه».</ref>. پس از آن نیز آثار متعددی در [[علم اخلاق]] نگارش یافته که افزون بر توجه به این رویکرد، رویکردهای دیگری همچون محوریت [[آیات قرآن]] نیز در آنها مورد توجه بوده است<ref>ر.ک: [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، اخلاق در قرآن؛ مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، مراحل اخلاق در قرآن، مبادی اخلاق در قرآن.</ref>.<ref>[[علی گرامی|گرامی، علی]]، [[اخلاق - گرامی (مقاله)| مقاله «اخلاق»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی]]، ص ۴۱-۴۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۳٬۲۶۲

ویرایش