قرآن در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'تجلی' به 'تجلی'
جز (جایگزینی متن - 'برده' به 'برده') |
جز (جایگزینی متن - 'تجلی' به 'تجلی') |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه سجادیه]] توجه خاصی به [[قرآن کریم]] به عنوان [[کتاب هدایت]] [[انسان]] دارد تا آنجا که [[نیایش چهل و دوم]] صیحفه با عنوان "دعای [[ختم قرآن]]" به این امر اختصاص یافته و در آن اوصاف متعددی برای قرآن کریم برشمرده است. | [[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه سجادیه]] توجه خاصی به [[قرآن کریم]] به عنوان [[کتاب هدایت]] [[انسان]] دارد تا آنجا که [[نیایش چهل و دوم]] صیحفه با عنوان "دعای [[ختم قرآن]]" به این امر اختصاص یافته و در آن اوصاف متعددی برای قرآن کریم برشمرده است. | ||
در این نوشتار، [[جایگاه]] قرآن کریم در صحیفه سجادیه را در دو بُعد بررسی کردهایم: نخست بررسی اوصاف و [[ویژگیهای قرآن]] و آثار [[اطاعت]] و [[اعتصام]] به آن در [[صحیفه]] و دیگر خاستگاه [[قرآنی]] [[دعاهای صحیفه]] و [[اثبات]] این مدعا که مفاهیم قرآن کریم به شکلهای مستقیم و غیرمستقیم در اثنای [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} | در این نوشتار، [[جایگاه]] قرآن کریم در صحیفه سجادیه را در دو بُعد بررسی کردهایم: نخست بررسی اوصاف و [[ویژگیهای قرآن]] و آثار [[اطاعت]] و [[اعتصام]] به آن در [[صحیفه]] و دیگر خاستگاه [[قرآنی]] [[دعاهای صحیفه]] و [[اثبات]] این مدعا که مفاهیم قرآن کریم به شکلهای مستقیم و غیرمستقیم در اثنای [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} تجلی یافته است.<ref>[[الهه هادیان رسنانی|هادیان رسنانی، الهه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «قرآن»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۵۹.</ref> | ||
==اوصاف قرآن کریم و آثار اطاعت از آن در صحیفه سجادیه== | ==اوصاف قرآن کریم و آثار اطاعت از آن در صحیفه سجادیه== | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
با نگاهی به مضامین دعاهای صحیفه سجادیه روشن میشود که خاستگاه اصلی [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} همچون دیگر [[ادعیه]] [[مأثور]]، قرآن کریم است. این امر نشان میدهد که قرآن کریم بیشترین تأثیر را بر [[فکر]] و [[روح]] [[پیشوایان]] و بزرگان [[دین]] گذاشته و آنان پیش از هر چیز از آن بهره بردهاند<ref>تأثیر قرآن در اندیشه امام علی{{ع}}، ص۱۸.</ref>. به عبارت دیگر پیوند قرآن و [[پیشوایان الهی]]، پیوندی همیشگی بوده و این مطلب در رأس آن، درباره [[معصومین]]{{عم}} در [[حدیث ثقلین]]<ref>{{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. مجلسی، بحارالانوار، ج۲، ص۱۰۰، ح۵۹.</ref> که نزد [[شیعه]] و [[اهل سنت]] مقبول و یا در [[حدیث]] [[معیّت]]<ref>{{متن حدیث|سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} يَقُولُ: عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَهُ، لَا يَفْتَرِقَانِ حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. (أمالی طوسی، ص۴۶۰، ح۱۰۲۸).</ref> به صراحت بیان شده است. | با نگاهی به مضامین دعاهای صحیفه سجادیه روشن میشود که خاستگاه اصلی [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} همچون دیگر [[ادعیه]] [[مأثور]]، قرآن کریم است. این امر نشان میدهد که قرآن کریم بیشترین تأثیر را بر [[فکر]] و [[روح]] [[پیشوایان]] و بزرگان [[دین]] گذاشته و آنان پیش از هر چیز از آن بهره بردهاند<ref>تأثیر قرآن در اندیشه امام علی{{ع}}، ص۱۸.</ref>. به عبارت دیگر پیوند قرآن و [[پیشوایان الهی]]، پیوندی همیشگی بوده و این مطلب در رأس آن، درباره [[معصومین]]{{عم}} در [[حدیث ثقلین]]<ref>{{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. مجلسی، بحارالانوار، ج۲، ص۱۰۰، ح۵۹.</ref> که نزد [[شیعه]] و [[اهل سنت]] مقبول و یا در [[حدیث]] [[معیّت]]<ref>{{متن حدیث|سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} يَقُولُ: عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَهُ، لَا يَفْتَرِقَانِ حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. (أمالی طوسی، ص۴۶۰، ح۱۰۲۸).</ref> به صراحت بیان شده است. | ||
به واقع [[معارف]] موجود در [[سیره پیامبر]]{{صل}} و [[عترت]] [[پاک]] ایشان ([[ثقل اصغر]])، [[الهام]] گرفته و برخاسته از معارف [[کلام]] [[وحیانی]] ([[ثقل اکبر]]) است که هیچگونه تناقض با یکدیگر نداشته بلکه مبین و [[مفسر]] هم هستند<ref>قرآن در نهجالبلاغه، ص۵.</ref> و حتی به گونهای است که برخی از [[معارف قرآنی]] در تکتک واژههای [[دعا]] به شکلهای مختلف | به واقع [[معارف]] موجود در [[سیره پیامبر]]{{صل}} و [[عترت]] [[پاک]] ایشان ([[ثقل اصغر]])، [[الهام]] گرفته و برخاسته از معارف [[کلام]] [[وحیانی]] ([[ثقل اکبر]]) است که هیچگونه تناقض با یکدیگر نداشته بلکه مبین و [[مفسر]] هم هستند<ref>قرآن در نهجالبلاغه، ص۵.</ref> و حتی به گونهای است که برخی از [[معارف قرآنی]] در تکتک واژههای [[دعا]] به شکلهای مختلف تجلی یافته است. | ||
این تأثیرپذیری و بهرهگیری [[پیشوایان]] و بزرگان [[دین]] از [[قرآن]] به شکلهای مختلف مستقیم و غیرمستقیم در اثنای [[کلام]] ایشان تجلی یافته است<ref>درباره انواع اثرپذیری کلام پیشوایان دین از قرآن کریم نک: تجلی قرآن در نیایش معصومان، ص۸۷؛ تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی، ص۳۰.</ref>.<ref>[[الهه هادیان رسنانی|هادیان رسنانی، الهه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «قرآن»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۶۱.</ref> | این تأثیرپذیری و بهرهگیری [[پیشوایان]] و بزرگان [[دین]] از [[قرآن]] به شکلهای مختلف مستقیم و غیرمستقیم در اثنای [[کلام]] ایشان تجلی یافته است<ref>درباره انواع اثرپذیری کلام پیشوایان دین از قرآن کریم نک: تجلی قرآن در نیایش معصومان، ص۸۷؛ تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی، ص۳۰.</ref>.<ref>[[الهه هادیان رسنانی|هادیان رسنانی، الهه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «قرآن»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۶۱.</ref> | ||