عیسی بن مریم در قرآن: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخههای بحث '''[[عیسی بن مریم]]''' است. "'''[[عیسی بن مریم]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخههای بحث '''[[عیسی بن مریم]]''' است. "'''[[عیسی بن مریم]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عیسی بن مریم در قرآن]] - [[عیسی بن مریم در | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عیسی بن مریم در قرآن]] - [[عیسی بن مریم در علوم قرآنی]] - [[عیسی بن مریم در معارف مهدویت]] - [[عیسی بن مریم در نهج البلاعه]] </div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
درباره [[عیسی]] و نسبت او با [[پیامبر اسلام]]، سخنهای بسیار مطرح است. در [[قرآن]] ۲۳ بار نام [[عیسی مسیح]]، ۳۱ بار نام [[مادر]] او [[مریم]] و ۱۳ بار از [[انجیل]] او با [[عظمت]] و [[تصدیق]] یاد شده و همگی به عنوان [[پیامبری]] که مؤید به [[روح]] [[قدس]]، موجه، [[مقرب]]: {{متن قرآن|وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«در این جهان و در جهان واپسین آبرومند و از نزدیکشدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref> بوده است. همچنین [[قرآن کریم]] برای [[حضرت عیسی]]{{ع}} اوصاف و عناوینی را ثابت میکند، که [[هویت]] خاص [[شخصیت]] ایشان را در میان [[پیامبران]] نشان میدهد، مانند: [[پسر مریم]] ([[آل عمران]] ۴۵ و [[مریم]]: ۳۴)، [[بنده]] [[خدا]]، ([[مریم]]:۳۰ و [[نساء]]: ۱۷۲) [[پیامبر خدا]] ([[مائده]]: ۷۵ و [[آل عمران]]: ۴۹)، کلمةالله ([[نساء]]: ۱۷۱)، [[روح]] [[الله]] ([[نساء]]: ۱۷۱) و مخلوق [[خدا]] ([[آل عمران]]: ۴۷ و ۵۹)، و در مقابل اوصاف و القابی را از آن [[حضرت]] [[نفی]] و سلب میکند، که باز در میان [[پیامبران]] جالب توجه و به [[دلیل]] ویژگی [[حیات]] و ممات او قابل توجه است، مانند: [[الوهیت]]: ([[مائده]]: ۱۷ و ۷۲) و [[پسر خدا]]. ([[توبه]]: ۳۰ و بقره: ۱۱۶) از مجموع این دسته از [[آیات]] که کم هم نیست، چهرهای از [[مسیح]]{{ع}} به دست میآید که با چهره او در [[فرهنگ]] کنونی [[مسیحیت]] با همه امتیازها و عنوانها یکسان نیست، همانند [[الوهیت]]، [[نفی]] [[تثلیث]]، [[نفی]] [[صلیب]]، بلکه گاهی کاملاً مغایرت دارد. از میان تعبیرهایی که این کتاب درباره وجه تسمیه [[حضرت عیسی]] میکند، از همه متمایزتر تعبیر به کلمه “و کلمةالله” است: {{متن قرآن|وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ}}<ref>«پیامبر خداوند و “کلمه اوست” که آن را به (دامان) مریم افکند و روحی از اوست» سوره نساء، آیه ۱۷۱.</ref> است، که عنوان مشترکی با [[عقیده]] [[مسیحیت]] در [[وحی]] شخصیتی (به جای [[وحی]] گفتاری) دارد، که معنای آن به خوبی روشن نیست و [[مفسران]] سخنان گوناگونی درباره آن ذکر کردهاند. مثلاً، [[علامه طباطبایی]] پس از [[نقل]] برخی از این اقوال، این قول را میپسندد که: مراد از کلمه، خود [[عیسی]]{{ع}} است، چون او مصداق کلمه “کن: موجود شو” است. و اگر خصوص [[عیسی]]{{ع}} را کلمه خوانده، با اینکه هر [[انسانی]] و بلکه هر موجودی مصداقی از کلمه “کن” [[تکوینی]] است، برای این است که ولادت سایر افراد بر طبق مجرای اسباب عادی و مألوف و در فرایندی شناخته شده صورت میگیرد، نطفه مرد با عمل [[نکاح]] به نطفه [[زن]] میرسد و عوامل مقارن با این عمل در زمان معین دست به کار میشوند تا [[فرزند]] متولد شود و به همین جهت ولادت را مستند به عمل [[نکاح]] میکنند، همانطور که سایر مسببات را به اسبابش مستند میکنند و چون انعقاد نطفه [[عیسی]]{{ع}} از این مجرا نبوده و پارهای از اسباب عادی را نداشته، قهراً هستی او مستند به تنها کلمه [[تکوین]] بوده است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۹۳، ج۵، ص۱۴۹.</ref>. احتمال دیگر آنکه کلمةالله بودن [[عیسی]] در تقارن با کلمةالله بودن کتابِ [[وحی]]، یعنی خوانا (القاشده) است و از این جهت [[تفسیر]] پذیر بودن [[رفتار]] و [[کردار]] آن [[حضرت]] و تمامیناپذیر بودن [[شخصیت]] [[عیسی]] همانند [[کلام]] [[الله]] است که به مصداق این [[آیه]]: ({{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و اگر همه درختان روی زمین قلم میگردید و دریا را هفت دریای دیگر یاری میرساند (و همه مرکّب میشد) نوشتن کلمات خداوند پایان نمیپذیرفت؛ به راستی خداوند پیروزمند فرزانهای است» سوره لقمان، آیه ۲۷.</ref> است، که در تدوین و در [[تکوین]] کلمات [[خدا]] اگر همه درختان [[زمین]] قلم شوند و تمام [[آب]] دریا مرکب، کلمةالله که [[عیسی]] یکی از مصادیق آن است، تمام شدنی نیست و همواره در توسعه معنایی و با طراوت در [[تفسیر]] است. یعنی [[شخصیت]] [[عیسی]] خودش [[وحی]] و کلمه است. از این گذشته از مسائلی که [[حضرت عیسی]] مرتبط با [[پیامبر اسلام]] میشود، [[بشارت]] به آمدن [[پیامبری]] پس از خود به نام [[احمد]] - [[محمّد]]{{صل}} - در سخنان آن [[حضرت]] است. | درباره [[عیسی]] و نسبت او با [[پیامبر اسلام]]، سخنهای بسیار مطرح است. در [[قرآن]] ۲۳ بار نام [[عیسی مسیح]]، ۳۱ بار نام [[مادر]] او [[مریم]] و ۱۳ بار از [[انجیل]] او با [[عظمت]] و [[تصدیق]] یاد شده و همگی به عنوان [[پیامبری]] که مؤید به [[روح]] [[قدس]]، موجه، [[مقرب]]: {{متن قرآن|وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ}}<ref>«در این جهان و در جهان واپسین آبرومند و از نزدیکشدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۵.</ref> بوده است. همچنین [[قرآن کریم]] برای [[حضرت عیسی]]{{ع}} اوصاف و عناوینی را ثابت میکند، که [[هویت]] خاص [[شخصیت]] ایشان را در میان [[پیامبران]] نشان میدهد، مانند: [[پسر مریم]] ([[آل عمران]] ۴۵ و [[مریم]]: ۳۴)، [[بنده]] [[خدا]]، ([[مریم]]:۳۰ و [[نساء]]: ۱۷۲) [[پیامبر خدا]] ([[مائده]]: ۷۵ و [[آل عمران]]: ۴۹)، کلمةالله ([[نساء]]: ۱۷۱)، [[روح]] [[الله]] ([[نساء]]: ۱۷۱) و مخلوق [[خدا]] ([[آل عمران]]: ۴۷ و ۵۹)، و در مقابل اوصاف و القابی را از آن [[حضرت]] [[نفی]] و سلب میکند، که باز در میان [[پیامبران]] جالب توجه و به [[دلیل]] ویژگی [[حیات]] و ممات او قابل توجه است، مانند: [[الوهیت]]: ([[مائده]]: ۱۷ و ۷۲) و [[پسر خدا]]. ([[توبه]]: ۳۰ و بقره: ۱۱۶) از مجموع این دسته از [[آیات]] که کم هم نیست، چهرهای از [[مسیح]]{{ع}} به دست میآید که با چهره او در [[فرهنگ]] کنونی [[مسیحیت]] با همه امتیازها و عنوانها یکسان نیست، همانند [[الوهیت]]، [[نفی]] [[تثلیث]]، [[نفی]] [[صلیب]]، بلکه گاهی کاملاً مغایرت دارد. از میان تعبیرهایی که این کتاب درباره وجه تسمیه [[حضرت عیسی]] میکند، از همه متمایزتر تعبیر به کلمه “و کلمةالله” است: {{متن قرآن|وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ}}<ref>«پیامبر خداوند و “کلمه اوست” که آن را به (دامان) مریم افکند و روحی از اوست» سوره نساء، آیه ۱۷۱.</ref> است، که عنوان مشترکی با [[عقیده]] [[مسیحیت]] در [[وحی]] شخصیتی (به جای [[وحی]] گفتاری) دارد، که معنای آن به خوبی روشن نیست و [[مفسران]] سخنان گوناگونی درباره آن ذکر کردهاند. مثلاً، [[علامه طباطبایی]] پس از [[نقل]] برخی از این اقوال، این قول را میپسندد که: مراد از کلمه، خود [[عیسی]]{{ع}} است، چون او مصداق کلمه “کن: موجود شو” است. و اگر خصوص [[عیسی]]{{ع}} را کلمه خوانده، با اینکه هر [[انسانی]] و بلکه هر موجودی مصداقی از کلمه “کن” [[تکوینی]] است، برای این است که ولادت سایر افراد بر طبق مجرای اسباب عادی و مألوف و در فرایندی شناخته شده صورت میگیرد، نطفه مرد با عمل [[نکاح]] به نطفه [[زن]] میرسد و عوامل مقارن با این عمل در زمان معین دست به کار میشوند تا [[فرزند]] متولد شود و به همین جهت ولادت را مستند به عمل [[نکاح]] میکنند، همانطور که سایر مسببات را به اسبابش مستند میکنند و چون انعقاد نطفه [[عیسی]]{{ع}} از این مجرا نبوده و پارهای از اسباب عادی را نداشته، قهراً هستی او مستند به تنها کلمه [[تکوین]] بوده است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۹۳، ج۵، ص۱۴۹.</ref>. احتمال دیگر آنکه کلمةالله بودن [[عیسی]] در تقارن با کلمةالله بودن کتابِ [[وحی]]، یعنی خوانا (القاشده) است و از این جهت [[تفسیر]] پذیر بودن [[رفتار]] و [[کردار]] آن [[حضرت]] و تمامیناپذیر بودن [[شخصیت]] [[عیسی]] همانند [[کلام]] [[الله]] است که به مصداق این [[آیه]]: ({{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و اگر همه درختان روی زمین قلم میگردید و دریا را هفت دریای دیگر یاری میرساند (و همه مرکّب میشد) نوشتن کلمات خداوند پایان نمیپذیرفت؛ به راستی خداوند پیروزمند فرزانهای است» سوره لقمان، آیه ۲۷.</ref> است، که در تدوین و در [[تکوین]] کلمات [[خدا]] اگر همه درختان [[زمین]] قلم شوند و تمام [[آب]] دریا مرکب، کلمةالله که [[عیسی]] یکی از مصادیق آن است، تمام شدنی نیست و همواره در توسعه معنایی و با طراوت در [[تفسیر]] است. یعنی [[شخصیت]] [[عیسی]] خودش [[وحی]] و کلمه است. از این گذشته از مسائلی که [[حضرت عیسی]] مرتبط با [[پیامبر اسلام]] میشود، [[بشارت]] به آمدن [[پیامبری]] پس از خود به نام [[احمد]] - [[محمّد]]{{صل}} - در سخنان آن [[حضرت]] است. |