پرش به محتوا

بنی اسد بن خزیمه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع'
جز (جایگزینی متن - ']] |' به ' - [[')
جز (جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع')
خط ۳۷: خط ۳۷:
در این سال (پنجم [[هجری]]) و پس از [[نبرد]] احزاب، [[رسول خدا]] [[ابو عبیده]] را به عنوان [[امیر]] سریه به سراغ قبایل طیّ و [[اسد]] در نجد فرستاد.<ref>تاریخ ابن خیاط، ص ۴۶.</ref> در [[سال ششم هجرت]] نیز آن [[حضرت]]، [[عکاشة‌‌ بن محصن]] را به "غَمْرَة" (آبی از آن بنی اسد) فرستاد و او توانست ۲۰۰ شتر به [[غنیمت]] گرفته، به [[مدینه]] آورد،<ref> السیرة‌‌النبویه، ج ۴، ص ۱۰۳۰؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸۵.</ref> گرچه مطابق گزارش‌های دیگر به چیزی برخورد نکرد.<ref>المحبر، ص ۱۲۲.</ref> همپیمانی بنی‌‌اسد با [[یهود]] شمال [[حجاز]] منافعی را برای آنان به همراه داشت، از این رو بنی‌‌اسد نمی‌‌دانستند چنانچه [[اسلام]] آورده، از یهود جدا شوند شرایط بهتری برایشان فراهم می‌‌شود و به لحاظ [[روابط]] [[تاریخی]] خود با یهود مایل نبودند وضعیت همپیمانانشان دچار [[ضعف]] و [[تزلزل]] گردد.
در این سال (پنجم [[هجری]]) و پس از [[نبرد]] احزاب، [[رسول خدا]] [[ابو عبیده]] را به عنوان [[امیر]] سریه به سراغ قبایل طیّ و [[اسد]] در نجد فرستاد.<ref>تاریخ ابن خیاط، ص ۴۶.</ref> در [[سال ششم هجرت]] نیز آن [[حضرت]]، [[عکاشة‌‌ بن محصن]] را به "غَمْرَة" (آبی از آن بنی اسد) فرستاد و او توانست ۲۰۰ شتر به [[غنیمت]] گرفته، به [[مدینه]] آورد،<ref> السیرة‌‌النبویه، ج ۴، ص ۱۰۳۰؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸۵.</ref> گرچه مطابق گزارش‌های دیگر به چیزی برخورد نکرد.<ref>المحبر، ص ۱۲۲.</ref> همپیمانی بنی‌‌اسد با [[یهود]] شمال [[حجاز]] منافعی را برای آنان به همراه داشت، از این رو بنی‌‌اسد نمی‌‌دانستند چنانچه [[اسلام]] آورده، از یهود جدا شوند شرایط بهتری برایشان فراهم می‌‌شود و به لحاظ [[روابط]] [[تاریخی]] خود با یهود مایل نبودند وضعیت همپیمانانشان دچار [[ضعف]] و [[تزلزل]] گردد.


به [[نقل]] [[مقاتل]] <ref>کشف الاسرار، ج ۶، ص ۳۳۹؛ زاد المسیر، ج ۵، ص ۲۸۳؛ غررالتبیان، ص ۳۴۸.</ref> [[آیه]] {{متن قرآن|مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ}}<ref>«هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را  یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵.</ref> در این باره نازل شد و [[خداوند]] در برابر [[پندار]] [[نادرست]] آنان، که می‌‌گفتند: ما [[ترس]] آن داریم که [[خدا]] سرانجام [[پیامبر]] را [[یاری]] نکند و ما از [[پشتیبانی]] یهود و گرفتن مواد غذایی از ایشان [[محروم]] شویم، آنان را سخت [[مذمت]] کرد. چنین [[شأن]] نزولی برای آیه‌‌ {{متن قرآن|وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا}}<ref>«و اگر کافران با شما به جنگ برمی‌خاستند واپس می‌گریختند سپس یار و یاوری نمی‌یافتند» سوره فتح، آیه ۲۲.</ref> نیز گزارش شده است که دو [[قبیله بنی اسد]] و [[غطفان]]، پس از [[دعوت]] ایشان به اسلام می‌‌گفتند: می‌‌ترسیم [[محمّد]] را [[نصرت]] بر دشمنانش نباشد و [[دین]] او نیرو نگیرد و [[عهد]] و [[پیمان]] ما با یهود [[قطع]] گردد<ref>تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۹۷؛ مجمع البیان، ج ۹، ص ۲۰۶؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص ۲۸۰.</ref>.
به [[نقل]] [[مقاتل]] <ref>کشف الاسرار، ج ۶، ص ۳۳۹؛ زاد المسیر، ج ۵، ص ۲۸۳؛ غررالتبیان، ص ۳۴۸.</ref> [[آیه]] {{متن قرآن|مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ}}<ref>«هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را  یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵.</ref> در این باره نازل شد و [[خداوند]] در برابر [[پندار]] [[نادرست]] آنان، که می‌‌گفتند: ما [[ترس]] آن داریم که [[خدا]] سرانجام [[پیامبر]] را [[یاری]] نکند و ما از [[پشتیبانی]] یهود و گرفتن مواد غذایی از ایشان [[محروم]] شویم، آنان را سخت [[مذمت]] کرد. چنین [[شأن]] نزولی برای آیه‌‌ {{متن قرآن|وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا}}<ref>«و اگر کافران با شما به جنگ برمی‌خاستند واپس می‌گریختند سپس یار و یاوری نمی‌یافتند» سوره فتح، آیه ۲۲.</ref> نیز گزارش شده است که دو [[قبیله بنی اسد]] و [[غطفان]]، پس از [[دعوت]] ایشان به اسلام می‌‌گفتند: می‌‌ترسیم [[محمّد]] را [[نصرت]] بر دشمنانش نباشد و [[دین]] او نیرو نگیرد و [[عهد]] و [[پیمان]] ما با یهود قطع گردد<ref>تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۹۷؛ مجمع البیان، ج ۹، ص ۲۰۶؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص ۲۸۰.</ref>.


برخی [[نزول آیه]] را پس آن دانسته‌‌اند که [[بنی اسد]] برای یاری یهود [[اهل]] [[خیبر]] نزد ایشان آمدند.<ref>غررالتبیان، ص ۴۸۳.</ref> در نتیجه زمانی که [[مسلمانان]] در سال ششم به سمت [[مکه]] (جنوب [[مدینه]]) رفته، در [[حدیبیه]] بودند بنی‌‌اسد می‌‌خواستند از این [[فرصت]] استفاده کرده، به مدینه تعرض کنند. از قول [[قتاده]] ذیل آیه {{متن قرآن|وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَكُمْ هَذِهِ وَكَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ وَلِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا}}<ref>«خداوند غنیمت‌های فراوانی را به شما وعده داد که به دست می‌آورید، آنگاه این (وعده) را برایتان پیش افکند و دست مردم را از شما کوتاه کرد و (چنین کرد) تا نشانه‌ای برای مؤمنان باشد و شما را به راهی راست رهنمون گردد» سوره فتح، آیه ۲۰.</ref> آمده است <ref>غرر التبیان، ص ۴۸۳.</ref> که بنی‌‌اسد در غیاب [[رسول خدا]] قصد [[غارت]] [[مدینه]] را داشتند؛ اما [[خداوند]] [[رعب]] و [[وحشت]] در دلهایشان افکند و از [[تصمیم]] خود منصرف شدند. در سال هفتم زمانی که [[مسلمانان]] با [[حمله]] به [[خیبر]] دژهای [[یهود]] را محاصره کردند، بنی‌‌اسد برای کاهش فشار نظامی از همپیمانانشان، تصمیم به یورش به مدینه گرفتند؛ اما خداوند نقشه شوم آنان را خنثا ساخت.<ref>مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۹۴.</ref> [[آیه]] {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا}}<ref>«و اوست که پس از آنکه شما را بر آنان پیروز گردانید دست آنان را از شما و دست شما را از آنان در دل مکّه، کوتاه کرد و خداوند به آنچه می‌کنید بیناست» سوره فتح، آیه ۲۴.</ref> در این باره دانسته شده است<ref>کشف الاسرار، ج ۹، ص ۲۲۶؛ تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۹۴.</ref>؛ اما مشهور آن است که این آیه در ماجرای [[توطئه]] [[قریش]] برضدّ مسلمانان در [[صلح حدیبیه]] نازل گشت.<ref>تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص ۲۸۲.</ref> بعید نیست چنین گزارشهایی برای بهسازی تصویر قریش ساخته شده باشد.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[بنی اسد بن خزیمه (مقاله)|مقاله «بنی اسد بن خزیمه»]]، [[ دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>.
برخی [[نزول آیه]] را پس آن دانسته‌‌اند که [[بنی اسد]] برای یاری یهود [[اهل]] [[خیبر]] نزد ایشان آمدند.<ref>غررالتبیان، ص ۴۸۳.</ref> در نتیجه زمانی که [[مسلمانان]] در سال ششم به سمت [[مکه]] (جنوب [[مدینه]]) رفته، در [[حدیبیه]] بودند بنی‌‌اسد می‌‌خواستند از این [[فرصت]] استفاده کرده، به مدینه تعرض کنند. از قول [[قتاده]] ذیل آیه {{متن قرآن|وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَكُمْ هَذِهِ وَكَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ وَلِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا}}<ref>«خداوند غنیمت‌های فراوانی را به شما وعده داد که به دست می‌آورید، آنگاه این (وعده) را برایتان پیش افکند و دست مردم را از شما کوتاه کرد و (چنین کرد) تا نشانه‌ای برای مؤمنان باشد و شما را به راهی راست رهنمون گردد» سوره فتح، آیه ۲۰.</ref> آمده است <ref>غرر التبیان، ص ۴۸۳.</ref> که بنی‌‌اسد در غیاب [[رسول خدا]] قصد [[غارت]] [[مدینه]] را داشتند؛ اما [[خداوند]] [[رعب]] و [[وحشت]] در دلهایشان افکند و از [[تصمیم]] خود منصرف شدند. در سال هفتم زمانی که [[مسلمانان]] با [[حمله]] به [[خیبر]] دژهای [[یهود]] را محاصره کردند، بنی‌‌اسد برای کاهش فشار نظامی از همپیمانانشان، تصمیم به یورش به مدینه گرفتند؛ اما خداوند نقشه شوم آنان را خنثا ساخت.<ref>مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۹۴.</ref> [[آیه]] {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا}}<ref>«و اوست که پس از آنکه شما را بر آنان پیروز گردانید دست آنان را از شما و دست شما را از آنان در دل مکّه، کوتاه کرد و خداوند به آنچه می‌کنید بیناست» سوره فتح، آیه ۲۴.</ref> در این باره دانسته شده است<ref>کشف الاسرار، ج ۹، ص ۲۲۶؛ تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۹۴.</ref>؛ اما مشهور آن است که این آیه در ماجرای [[توطئه]] [[قریش]] برضدّ مسلمانان در [[صلح حدیبیه]] نازل گشت.<ref>تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص ۲۸۲.</ref> بعید نیست چنین گزارشهایی برای بهسازی تصویر قریش ساخته شده باشد.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[بنی اسد بن خزیمه (مقاله)|مقاله «بنی اسد بن خزیمه»]]، [[ دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>.
۲۱۷٬۶۰۳

ویرایش