اطاعت پیامبر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[قرآن کریم]]، در [[آیات]] متعدّدی به اطاعت مطلق و [[پیروی]] از همه [[اوامر و نواهی]] [[پیشوایان الهی]]، به ویژه [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، چه در حوزه [[امور اجتماعی]] و چه در [[امور فردی]]، [[دعوت]] کرده است. در برخی آیات، با مخاطب قرار دادن همه [[انسان‌ها]]، آنان را به اطاعت مطلق از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} فراخوانده است: {{متن قرآن|قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ}}<ref>«بگو: از خداوند فرمانبرداری کنید و از پیامبر فرمان برید» سوره نور، آیه ۵۴.</ref> و در بعض آیات [[اطاعت از رسول خدا]] را همان [[اطاعت از خداوند]] معرفی می‌کند: {{متن قرآن|مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ}}<ref>«هر که از پیامبر فرمانبرداری کند بی‌گمان از خداوند فرمان برده است» سوره نساء، آیه ۸۰.</ref>. اطاعت از رسول خدا، اطاعت از همه دستورهایی است که از ناحیه [[خدا]] نازل شده و آنچه پیامبر [[دستور]] می‌دهد، همان [[وحی]] خداست<ref>طباطبایى، محمدحسین، المیزان، ترجمه: سید محمدباقر موسوى همدانى، ج ۳۶،ص ۸۰.</ref>.  

[[علامه طباطبائی]] در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref> می‌گوید: این آیه مانند آیه {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}<ref>«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref>، بیانگر [[ولایت]] مطلق [[پیامبر اکرم]]{{صل}} است. طبق [[ظهور]] آیه ۵۵ [[سوره مائده]] [[ولایت خدا]] و [[رسول]] مانند یکدیگر است، یعنی [[ولایت خداوند]] بدون هیچ قید و شرطی [[ولایت پیامبر]] نیز هست. [[بدیهی]] است ولایت خداوند به دو صورت است: [[ولایت تکوینی]] و [[ولایت تشریعی]]<ref>ولایت نوعی نزدیکی است که موجب نوع خاصی از تصرف و مالکیت تدبیر می‌شود؛ ولایت تکوینی به معنای هر گونه تصرف در هر موجود و هر نوع تدبیر است، به هر صورتی که بخواهد ولایت تشریعی به معنای قانون‌گذاری و شریعت و هدایت و ارشاد توفیق و امثال این امور است. </ref>. همان ولایت تشریعی که برای [[خداوند]] [[ثابت]] است، برای [[رسول خدا]] هم ثابت است؛ چنانچه [[قیام]] به [[تشریع]]، [[دعوت به دین]]، [[تربیت]] [[امت]]، [[حکومت]] و [[قضاوت]] در بین [[مسلمانان]] از [[شؤون]] و [[مناصب]] [[رسالت پیامبر]] است. از این رو [[رسول خدا]]{{صل}} دارای [[ولایتی]] است که [[امت]] را به سوی [[خدای تعالی]] سوق دهد و در بین آنها [[حکومت]] و [[فصل خصومت]] کند و در تمامی شؤون آنها دخالت می‌نماید. همان طور که [[اطاعت از خداوند]]، بر [[مردم]] [[واجب]] است، [[اطاعت از پیامبر]] او نیز بدون قید و شرط واجب است. پس [[ولایت تشریعی]] آن [[حضرت]] به ولایت تشریعی [[خداوند]] بازمی‌گردد. به این معنا که چون [[اطاعت خداوند]] در [[امور تشریعی]] واجب است و [[اطاعت رسول]] [[خدا]]{{صل}} هم [[اطاعت]] خداست پس رسول خدا مقدم و پیشوای آنان و در نتیجه [[ولایت]] او هم همان [[ولایت خداوند]] خواهد بود و اطاعتش بر همه مسلمانان واجب است. با وجود ولایت تشریعی [[پیامبر]]، [[پیروی]] از آن حضرت در تمام [[دستورات]] ایشان بر همه مسلمانان واجب است. البته روشن است که ولایت رسول خدا به تبع ولایت خداوند است<ref>طباطبائی، تفسیر المیزان ج ۶ ص ۱۶ و ج ۱۶ ص ۲۷</ref>.<ref>ر.ک: بیات، محمد حسین، عواقب شرعی آزاررسانی به پیامبر و مخالفت با اوامر و اعمال آن حضرت از منظر آیات و روایات.</ref>.