خانه: تفاوت میان نسخهها
←قوم بنی اسراییل
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
[[صنعت]] خانهسازی در [[روزگار]] یوسف{{ع}} فراوان رونق داشته و به نظر میرسد [[صاحب منصبان]] در آن دوران برای خانههای خویش درهای متعدد میساختند. بر اساس گفته مفسران، وقتی [[زلیخا]] از یوسف{{ع}} قصد کامجویی داشت، [[حضرت]] را به درون [[خانه]] خواند و درها را بست: {{متن قرآن|وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«و آن زن که یوسف در خانهاش بود از او، کام خواست و درها را بست و گفت: پیش آی که از آن توام ! (یوسف) گفت: پناه بر خداوند! او پرورنده من است، جایگاه مرا نیکو داشته است، بیگمان ستمکاران رستگار نمیگردند» سوره یوسف، آیه ۲۳.</ref>.<ref>بیان المعانی، ج ۳، ص ۱۸۹ - ۱۹۰؛ اطیبالبیان، ج ۷، ص ۱۷۶ - ۱۷۷. </ref> مفسران، [[خانه]] زلیخا را دارای ۷ دَرِ تو در تو دانسته <ref>الکشاف، ج ۲، ص ۴۵۵؛ لبابالتأویل، ج ۲، ص ۵۲۰؛ بیانالمعانی، ج ۳، ص ۳۵۲. </ref> و گفتهاند [[راز]] ساختن درهای متعدد برای خانه، [[سختی]] دسترسی غیر [[اهل]] خانه به آن بوده است. <ref>نک: تفسیر خسروی، ج ۴، ص ۳۷۶؛ نیز رک: تفسیر آسان، ج ۸، ص ۹۰. </ref> بر اساس برداشت برخی از آیه {{متن قرآن|وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ}}<ref>«و برای خانههایشان درهایی میساختیم و تختهایی مینهادیم که بر آن پشت دهند» سوره زخرف، آیه ۳۴.</ref> که ساختن درهای گوناگون برای یک خانه را نشانه جلال و [[شکوه]] آن خانه دانستهاند <ref> نمونه، ج ۲۱، ص ۵۶ - ۵۷. </ref> به نظر میرسد درخواست [[نامشروع]] [[زلیخا]] از [[یوسف]]{{ع}} در درون قصر خود بوده است که درهای متعددی <ref>نک: الفرقان، ج ۱۵، ص ۵۹. </ref> در جوانب آن پدید آمده بودند. به احتمال، روند خانهسازی پس از دوران یوسف{{ع}} به اوج خود رسید، از این رو [[قرآن]] از خانههای [[فرعونیان]] <ref>تفسیر بیضاوی، ج ۵، ص ۱۰۱؛ المیزان، ج ۱۸، ص ۱۴۰. </ref> به [[مقام]] [[کریم]] یاد میکند: {{متن قرآن| كَمْ تَرَكُوا مِن جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ }}<ref>«چه بسیار بوستانها و چشمهها که از خود باز نهادند و کشتزارها و کاخهایی ارزشمند را» سوره دخان، آیه ۲۵-۲۶.</ref>.<ref>[[ حسین علی یوسفزاده|یوسفزاده]] و [[مرضیه قدمی|قدمی]]، [[خانه (مقاله)|مقاله "خانه "]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref> | [[صنعت]] خانهسازی در [[روزگار]] یوسف{{ع}} فراوان رونق داشته و به نظر میرسد [[صاحب منصبان]] در آن دوران برای خانههای خویش درهای متعدد میساختند. بر اساس گفته مفسران، وقتی [[زلیخا]] از یوسف{{ع}} قصد کامجویی داشت، [[حضرت]] را به درون [[خانه]] خواند و درها را بست: {{متن قرآن|وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«و آن زن که یوسف در خانهاش بود از او، کام خواست و درها را بست و گفت: پیش آی که از آن توام ! (یوسف) گفت: پناه بر خداوند! او پرورنده من است، جایگاه مرا نیکو داشته است، بیگمان ستمکاران رستگار نمیگردند» سوره یوسف، آیه ۲۳.</ref>.<ref>بیان المعانی، ج ۳، ص ۱۸۹ - ۱۹۰؛ اطیبالبیان، ج ۷، ص ۱۷۶ - ۱۷۷. </ref> مفسران، [[خانه]] زلیخا را دارای ۷ دَرِ تو در تو دانسته <ref>الکشاف، ج ۲، ص ۴۵۵؛ لبابالتأویل، ج ۲، ص ۵۲۰؛ بیانالمعانی، ج ۳، ص ۳۵۲. </ref> و گفتهاند [[راز]] ساختن درهای متعدد برای خانه، [[سختی]] دسترسی غیر [[اهل]] خانه به آن بوده است. <ref>نک: تفسیر خسروی، ج ۴، ص ۳۷۶؛ نیز رک: تفسیر آسان، ج ۸، ص ۹۰. </ref> بر اساس برداشت برخی از آیه {{متن قرآن|وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ}}<ref>«و برای خانههایشان درهایی میساختیم و تختهایی مینهادیم که بر آن پشت دهند» سوره زخرف، آیه ۳۴.</ref> که ساختن درهای گوناگون برای یک خانه را نشانه جلال و [[شکوه]] آن خانه دانستهاند <ref> نمونه، ج ۲۱، ص ۵۶ - ۵۷. </ref> به نظر میرسد درخواست [[نامشروع]] [[زلیخا]] از [[یوسف]]{{ع}} در درون قصر خود بوده است که درهای متعددی <ref>نک: الفرقان، ج ۱۵، ص ۵۹. </ref> در جوانب آن پدید آمده بودند. به احتمال، روند خانهسازی پس از دوران یوسف{{ع}} به اوج خود رسید، از این رو [[قرآن]] از خانههای [[فرعونیان]] <ref>تفسیر بیضاوی، ج ۵، ص ۱۰۱؛ المیزان، ج ۱۸، ص ۱۴۰. </ref> به [[مقام]] [[کریم]] یاد میکند: {{متن قرآن| كَمْ تَرَكُوا مِن جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ }}<ref>«چه بسیار بوستانها و چشمهها که از خود باز نهادند و کشتزارها و کاخهایی ارزشمند را» سوره دخان، آیه ۲۵-۲۶.</ref>.<ref>[[ حسین علی یوسفزاده|یوسفزاده]] و [[مرضیه قدمی|قدمی]]، [[خانه (مقاله)|مقاله "خانه "]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref> | ||
=== [[قوم]] [[بنی اسراییل]]=== | === [[قوم]] [[بنی اسراییل]]=== | ||
قرآن در بخشی از حوادث [[قوم بنیاسرائیل]]، از [[وحی]] به [[موسی]] و [[هارون]]{{ع}} برای ساخت خانههایی برای [[بنیاسرائیل]] خبر میدهد: | قرآن در بخشی از حوادث [[قوم بنیاسرائیل]]، از [[وحی]] به [[موسی]] و [[هارون]]{{ع}} برای ساخت خانههایی برای [[بنیاسرائیل]] خبر میدهد: {{متن قرآن|وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى وَأَخِيهِ أَن تَبَوَّءَا لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُواْ بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ }}<ref>«و به موسی و برادرش وحی کردیم که برای قومتان در مصر خانههایی برگزینید و خانههایتان را رویاروی قرار دهید و نماز را بر پا دارید و به مؤمنان نوید دهید» سوره یونس، آیه ۸۷.</ref> [[مفسران]]، جمله {{متن قرآن|وَاجْعَلُواْ بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً}} را به [[دستور]] [[فرعون]] برای ویرانی کنائس مرتبط میدانند که سبب [[ترس]] بنیاسرائیل شد و متعاقب آن، [[خدا]] به [[عبادت]] در [[خانهها]] [[فرمان]] داد.<ref>معانیالقرآن، ج ۱، ص ۴۴۷؛ تفسیر ثعلبی، ج ۵، ص ۱۴۴؛ تفسیر بغوی، ج ۲، ص ۴۳۱. </ref> مفسران در معنای [[قبله]] متفاوت سخن گفتهاند: گرچه دستور به برپایی عبادت رو به سوی [[بیتالمقدس]]<ref> احکام القرآن، ابن عربی، ج ۳، ص ۱۰۵۵. </ref> و عبادت رو به [[کعبه]] از دیدگاههای مهم در [[تفسیر]] این جملهاند،<ref> التبیان، ج ۵، ص ۴۲۲. </ref> بعضی آن را به معنای ساختن خانهها روبهروی هم دانستهاند <ref>جامعالبیان، ج ۱۱، ص ۱۰۷؛ جوامعالجامع، ج ۲، ص ۱۲۵؛ غرائب القرآن، ج ۳، ص ۶۰۶. </ref> که این کار احتمالاً به جهت نزدیک بودن [[قوم بنی اسرائیل]] به یکدیگر و [[یاری]] به یکدیگر بوده است. | ||
[[قرآن کریم]] ضمن بیان سرگذشت یکی از [[ثروتمندان]] [[متکبر]] قوم بنیاسرائیل به نام [[قارون]] به فرجام وی اشاره میکند که خدا او و خانهاش را در [[زمین]] فرو برد: {{متن قرآن|فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ}}<ref>«پس او و خانه او را به زمین فرو بردیم » سوره قصص، آیه ۸۱.</ref>.<ref>[[ حسین علی یوسفزاده|یوسفزاده]] و [[مرضیه قدمی|قدمی]]، [[خانه (مقاله)|مقاله "خانه "]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref> | |||
=== خانههای [[اعراب بادیه]] نشین=== | === خانههای [[اعراب بادیه]] نشین=== | ||
قرآن از انواع خانهها مانند خانههایی که از پوست حیوانات یا پشم *، مو و کرک آنان بافته و قابلیت جابهجایی داشته، [[سخن]] میراند: "وجَعَلَ لَکُم مِن جُلودِ الاَنعـمِ بُیوتـًا تَستَخِفّونَها یومَ ظَعنِکُم ویومَ اِقامَتِکُم ومِن اَصوافِها واَوبارِها واَشعارِها اَثـثـًا ومَتـعـًا اِلی حین ". (نحل / ۱۶، ۸۰) <ref>البحر المحیط، ج ۶، ص ۵۷۶ - ۵۷۷؛ روحالبیان، ج۵، ص۶۵ - ۶۶؛ التحریر والتنویر، ج۱۳، ص ۱۹۲. </ref> بر اساس گفتههای [[تاریخی]]، خانههای [[اعراب بادیه]] از پشم شتر، مو و کرک حیوانات بودند که از آنها پارچههای ضخیمی درست و با نهادن ستونهایی برای آنها خیمهای برپا میکردند، تا آنها را از [[گرما]] و سرما نگه دارد. <ref>بلوغ الارب، ج ۳، ص ۳۹۳؛ نیز رک: البحر المحیط، ج۶، ص۵۷۶؛ تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۱۵۲ - ۱۵۳. </ref> مهمترین ویژگی اینگونه [[خانهها]] سبک بودنشان هنگام حمل و نقل بوده که [[قرآن کریم]] به آن اشاره دارد. <ref>جامعالبیان، ج ۱۴، ص ۱۰۳؛ التبیان، ج ۶، ص ۴۱۲؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۰، ص ۱۵۳. </ref>.<ref>[[ حسین علی یوسفزاده|یوسفزاده]] و [[مرضیه قدمی|قدمی]]، [[خانه (مقاله)|مقاله "خانه "]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref> | قرآن از انواع خانهها مانند خانههایی که از پوست حیوانات یا پشم *، مو و کرک آنان بافته و قابلیت جابهجایی داشته، [[سخن]] میراند: "وجَعَلَ لَکُم مِن جُلودِ الاَنعـمِ بُیوتـًا تَستَخِفّونَها یومَ ظَعنِکُم ویومَ اِقامَتِکُم ومِن اَصوافِها واَوبارِها واَشعارِها اَثـثـًا ومَتـعـًا اِلی حین ". (نحل / ۱۶، ۸۰) <ref>البحر المحیط، ج ۶، ص ۵۷۶ - ۵۷۷؛ روحالبیان، ج۵، ص۶۵ - ۶۶؛ التحریر والتنویر، ج۱۳، ص ۱۹۲. </ref> بر اساس گفتههای [[تاریخی]]، خانههای [[اعراب بادیه]] از پشم شتر، مو و کرک حیوانات بودند که از آنها پارچههای ضخیمی درست و با نهادن ستونهایی برای آنها خیمهای برپا میکردند، تا آنها را از [[گرما]] و سرما نگه دارد. <ref>بلوغ الارب، ج ۳، ص ۳۹۳؛ نیز رک: البحر المحیط، ج۶، ص۵۷۶؛ تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۱۵۲ - ۱۵۳. </ref> مهمترین ویژگی اینگونه [[خانهها]] سبک بودنشان هنگام حمل و نقل بوده که [[قرآن کریم]] به آن اشاره دارد. <ref>جامعالبیان، ج ۱۴، ص ۱۰۳؛ التبیان، ج ۶، ص ۴۱۲؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۰، ص ۱۵۳. </ref>.<ref>[[ حسین علی یوسفزاده|یوسفزاده]] و [[مرضیه قدمی|قدمی]]، [[خانه (مقاله)|مقاله "خانه "]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref> |