بحث:آیا اعتقاد به علم غیب امام غلو است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

در مقابل وهابیت و مقصره، [[پیروان اهل بیت]](ع) اصل برخورداری [[امامان دوازده‌گانه]]{{ع}} از علوم ویژه الهی که در برخی اصطلاحات و استعمالات از آن به [[علم لدنی]] یا [[آگاهی از امور غیبی]] یاد می‌شود، [[غلو]] ندانسته و بر این قول ادله گوناگونی اقامه کرده‌اند. پیش از بیان ادله اثبات آگاهی آنان از امور غیبی، برای پاسخ به این [[شبهه]] می‌توان از سه جهت این نسبت ناروا را رد کرد:

ابتدا لازم است، تعریف اصطلاح [[علم غیب]] مشخص شود، تا بر اساس آن تعریف [[حکم]] به [[غلو]] بودن یا نبودن [[اعتقاد]] به آن صادر شود:

#اگر مراد از «[[غیب]]» همان معنای لغوی و عرفی آن، یعنی «هر آن چیزی که خارج از دایره [[محسوسات]]» است باشد<ref>طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ۱۳۵-۱۳۴؛ ‌راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ‌المفردات، ص‌۶۱۶؛ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ‌ج۴، ص۴۵۴؛ ‌ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ‌ج۱، ص۶۵۴ و طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۲۱.</ref>، در این صورت «[[علم به غیب]]»، به مطلق [[علوم فراطبیعی]] و [[علوم فراحسی|فراحسی]] اطلاق می‌شود. براین اساس، ادعای [[آگاهی معصومین از غیب|آگاهی معصومین]]{{ع}} از این غیب نه تنها [[غلو]] نیست؛ بلکه هیچ مشکل [[عقلی]] و [[نقلی]] نیز ندارد؛ زیرا [[ادله]] بسیاری [[اخبارهای غیبی]] آنان را ثابت کرده و دریافت [[علوم]] از راه [[الهام]] و [[تحدیث فرشته]] و روش‌های دیگر که خارج از [[حس]] متعارف بشری با [[احادیث معتبر]] بسیاری، [[اثبات]] شده است. بله؛ دقت [[علمی]] و [[پایبندی]] به اصطلاح [[قرآنی]] و [[روایی]] اقتضا می کند که تنها به [[علم الهی]]، «[[علم غیب]]» اطلاق شود اما برای غیر او بهتر است از اصطلاح «[[آگاهی از امور غیبی]]» به کار گرفته شود.

#اگر مراد از غیب آن دسته از علومی اختصاصی [[خدای متعال]] باشد که [[اراده]] کرده تا برخی از [[برگزیدگان]] مورد [[رضایت]] خویش را از آنها [[آگاه]] کند ([[علم مبذول]])، در این صورت نیز ادعای آگاهی معصوم از غیب، غلو شمرده نمی‌شود چراکه براساس برخی [[آیات]] مانند: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ}}<ref>او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند جز فرستاده‌ای را که بپسندد سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.</ref>، امکان آگاه ساختن [[برگزیدگان الهی]] از بخشی از این [[علم]] توسط [[خداوند متعال]] وجود دارد<ref>ر.ک: مسعودی، سید محمد علی، تفاوت کاربردهای کلامی و روایی واژه غیب در ترکیب اضافی علم غیب، نخستین همایش ملی واژه‌پژوهی در علوم اسلامی، ص۴ و ۵.</ref>. هر چند در [[فرهنگ قرآن]] و [[روایات]] به چنین [[علمی]] که مستفاد از خدای متعال است علم به غیب گفته نمی‌شود.

#اگر مراد از [[غیب]] آن دسته از [[علوم اختصاصی خدای متعال]] است که به [[دلیل عقلی]] و [[نقلی]] هیچ بشری توان احاطه به آنها را ندارد ([[علم مکفوف]] یا [[علم مستأثر]]) و اگر مراد از «[[علم غیب]]» این است [[پیامبری]] یا [[امام|امامی]] به خودی خود و بدون تعلیم الهی، این [[علم]] را داراست، بی‌شک، این [[باور]]، [[غلو]]؛ بلکه [[شرک]] است؛ زیرا بشری را شریک صفات الهی قرار داده است. اما در حال حاضر، فرقه‌ای از [[فرق اسلامی]] که به این مطلب [[اعتقاد]] داشته باشد، سراغ نداریم.

====دوم: شامل نشدن تعریف غلو ====

با توجه به تعریف [[غلو]] نزد [[مذاهب اسلامی]] که در بالا مذکور است، [[اعتقاد]] به [[آگاهی پیامبران]] و [[امامان]] از [[امور غیبی]] زمانی می‌‌تواند غلو باشد که [[اعتقاد]] به آن باعث بالا بردن [[مقام امام]] و قرار دادن او در مرتبه ای مساوی [[پیامبر خاتم]] یا بالاتر از او و یا در مرتبه‌ای مساوی با [[خدای متعال]] که در اصطلاح به آن [[شرک]] گفته می‌‌شود، اما باور امامیه به ادله ذیل اینگونه نیست: