پرش به محتوا

امر در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۶۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ اوت ۲۰۲۱
خط ۷: خط ۷:


==مقدمه==
==مقدمه==
این واژه به دو معنا به کار رفته است: یکی به معنای [[شأن]] و کار، که جمع آن «امور» است؛ و دیگری [[فرمان]] و [[دستور]]، که جمع آن «[[اوامر]]» است<ref>مفردات ألفاظ القرآن، ص۱۸۵.</ref>. برخی از [[اهل]] لغت، اصل در معنای «[[أمر]]» را [[طلب]] و [[تکلیف]] از سوی مافوق دانسته‌اند و معنای دیگر را نتیجه اولی برشمرده‌اند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۴۵.</ref>. در [[آیه شریفه]] نیز {{متن قرآن|أَمْر}} به معنای فرمان و دستور، با [[حفظ]] [[مقام]] استعلای صاحب فرمان، به کار رفته؛ چنان که [[سیاق آیه]] نیز [[شاهد]] بر این مطلب است.
*این واژه به دو معنا به کار رفته است: یکی به معنای [[شأن]] و کار، که جمع آن «امور» است؛ و دیگری [[فرمان]] و [[دستور]]، که جمع آن «[[اوامر]]» است<ref>مفردات ألفاظ القرآن، ص۱۸۵.</ref>. برخی از [[اهل]] لغت، اصل در معنای «[[أمر]]» را [[طلب]] و [[تکلیف]] از سوی مافوق دانسته‌اند و معنای دیگر را نتیجه اولی برشمرده‌اند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۴۵.</ref>. در [[آیه شریفه]] نیز {{متن قرآن|أَمْر}} به معنای فرمان و دستور، با [[حفظ]] [[مقام]] استعلای صاحب فرمان، به کار رفته؛ چنان که [[سیاق آیه]] نیز [[شاهد]] بر این مطلب است. «أمر»، در تعبیر دیگر، به معنای «[[عالم ملکوت]]» در مقابل [[عالم خلق]] است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن (ط. جامعه مدرسین، ۱۲۱۷ ه.ق.)، ج۱۳، ص۱۹۷.</ref>. اگر «أمر» در این [[آیه]] به معنای مذکور باشد، مفهومی ظریف - شبیه به آنچه در [[آیه خلافت]] وجود دارد - از آن قابل [[استنباط]] است<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۴ ص ۲۰۲.</ref>


«أمر»، در تعبیر دیگر، به معنای «[[عالم ملکوت]]» در مقابل [[عالم خلق]] است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن (ط. جامعه مدرسین، ۱۲۱۷ ه.ق.)، ج۱۳، ص۱۹۷.</ref>.
*به معنای [[طلب]] چیزی از غیر و [[تکلیف]] دیگری بر انجام کاری همراه با [[استعلاء]] است؛ هرچند این معنا بعداً توسعه یافت و بر مطلق درخواست مطلوب، تکویناً و تشریعاً از جانب [[مولی]] یا خود [[مأمور]] نیز به کار رفت<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۱۴۳.</ref>. بنابراین، محور اصلی در معنای ماده «[[أمر]]»، [[تحمیل]] [[اراده]] مولای آمر بر مأموراست؛ تا آنچه را که مولی درخواست نموده، [[اجابت]] نماید. ماده امر در [[روابط]] غیر مولویّت به کار نمی‌رود<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۴۱۷.</ref>. با این توضیح روشن می‌گردد که [[امر و نهی]] [[ضد]] یکدیگرند و اگر اوّلی به معنای طلب آمرانه اتیان مأمورٌبه است، در [[نهی]]، طلب آمرانه ترک منهیٌّ‌عنه است<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۲۶۵.</ref>.<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۶ ص ۳۰۰.</ref>
اگر «أمر» در این [[آیه]] به معنای مذکور باشد، مفهومی ظریف - شبیه به آنچه در [[آیه خلافت]] وجود دارد - از آن قابل [[استنباط]] است<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۴ ص ۲۰۲.</ref>


==معنای لغوی «امر»==
==معنای لغوی «امر»==
۷۳٬۰۹۴

ویرایش