پرش به محتوا

سوره بینه در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۶: خط ۱۶:


==محتوای سوره==
==محتوای سوره==
سوره [[بیّنه]] چهاردهمین سوره‌‌ای است که در [[مدینه]] در اواخر سال سوم یا اوائل [[سال چهارم هجری]] قبل از [[غزوه]] [[بنی‌‌نضیر]] در حالی نازل شد که [[دشمنی]] و کینه‌‌توزی [[یهود]] بر ضدّ [[اسلام]] به اوج خود رسیده بود.<ref>التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص۴۶۸؛ الاتقان، ج ۱، ص۲۰.</ref> این سوره که [[رسالت پیامبر]]{{صل}} را جهانی و برای همه [[مردم]] معرفی می‌‌کند <ref>المیزان، ج ۲۰، ص۳۳۶.</ref> در بخش اول می‌‌گوید: [[اهل کتاب]] و [[مشرکان]] قبل از اسلام ادّعا می‌‌کردند که ما از [[آیین]] خود دست برنمی‌‌داریم تا دلیل روشن و [[پیامبری]] از جانب [[خدا]] برای ما بیاید که صحیفه‌‌های [[پاک]] دربردارنده موضوعات و مطالب محکم و پابرجا را بر ما [[تلاوت]] کند؛ ولی [[پس از ظهور]] [[اسلام]] و آمدن [[بیّنه]] و [[پیامبر الهی]] در آن [[اختلاف]] کردند و از سخن خود سرباز زدند و جز گروهی اندک به [[رویارویی]] و [[ستیز]] با آن برخاستند، در حالی که در [[آیین جدید]] فقط به [[عبادت]] خالصانه [[پروردگار]]، دوری از [[شرک]]، برپا داشتن [[نماز]] و دادن [[زکات]] که اصول ثابت همه [[ادیان الهی]] است [[فرمان]] داده شده‌‌بود.<ref>الکشاف، ج ۴، ص۷۸۲؛ جوامع الجامع، ج ۴، ص۵۲۱؛ نمونه، ج ۲۷، ص۱۹۹ ـ ۲۰۳.</ref> در بخش دوم جزای دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] را بیان می‌‌کند و می‌‌گوید: کافران از [[اهل کتاب]] و [[مشرکان]] همواره در [[آتش دوزخ]] می‌‌مانند و آنان بدترین مخلوقات‌‌اند؛ ولی آنان که [[ایمان]] آورده و کارهای [[شایسته]] انجام داده‌‌اند [[بهترین]] مخلوقات‌‌اند و [[پاداش]] آنها [[بهشت]] جاویدان است.
سوره [[بیّنه]] چهاردهمین سوره‌‌ای است که در [[مدینه]] در اواخر سال سوم یا اوائل [[سال چهارم هجری]] قبل از [[غزوه]] [[بنی‌‌نضیر]] در حالی نازل شد که [[دشمنی]] و کینه‌‌توزی [[یهود]] بر ضدّ [[اسلام]] به اوج خود رسیده بود.<ref>التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص۴۶۸؛ الاتقان، ج ۱، ص۲۰.</ref> این سوره که [[رسالت پیامبر]]{{صل}} را جهانی و برای همه [[مردم]] معرفی می‌‌کند <ref>المیزان، ج ۲۰، ص۳۳۶.</ref> در بخش اول می‌‌گوید: [[اهل کتاب]] و [[مشرکان]] قبل از اسلام ادّعا می‌‌کردند که ما از [[آیین]] خود دست برنمی‌‌داریم تا دلیل روشن و [[پیامبری]] از جانب [[خدا]] برای ما بیاید که صحیفه‌‌های [[پاک]] دربردارنده موضوعات و مطالب محکم و پابرجا را بر ما [[تلاوت]] کند؛ ولی [[پس از ظهور]] [[اسلام]] و آمدن [[بیّنه]] و [[پیامبر الهی]] در آن [[اختلاف]] کردند و از سخن خود سرباز زدند و جز گروهی اندک به [[رویارویی]] و [[ستیز]] با آن برخاستند، در حالی که در [[آیین جدید]] فقط به [[عبادت]] خالصانه [[پروردگار]]، دوری از [[شرک]]، برپا داشتن [[نماز]] و دادن [[زکات]] که اصول ثابت همه [[ادیان الهی]] است [[فرمان]] داده شده‌‌ بود.<ref>الکشاف، ج ۴، ص۷۸۲؛ جوامع الجامع، ج ۴، ص۵۲۱؛ نمونه، ج ۲۷، ص۱۹۹ ـ ۲۰۳.</ref> در بخش دوم جزای دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] را بیان می‌‌کند و می‌‌گوید: کافران از [[اهل کتاب]] و [[مشرکان]] همواره در [[آتش دوزخ]] می‌‌مانند و آنان بدترین مخلوقات‌‌اند؛ ولی آنان که [[ایمان]] آورده و کارهای [[شایسته]] انجام داده‌‌اند [[بهترین]] مخلوقات‌‌اند و [[پاداش]] آنها [[بهشت]] جاویدان است.


هم [[خدا]] از آنان [[خشنود]] است و هم آنها از خدا خشنودند. در [[روایات]] متعددی که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}}، [[ابن عباس]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[ابوسعید]] و [[ابوبرزه]] <ref>شواهد التنزیل، ج ۲، ص۴۵۹ ـ ۴۷۳؛ مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵؛ الدرالمنثور، ج ۸، ص۵۸۹.</ref> از [[پیامبر]]{{صل}} نقل کرده‌‌اند {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> به [[علی]] و شیعیانش [[تفسیر]] شده است. جابر می‌‌گوید: در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} بودیم که علی{{ع}} به سوی ما آمد و آن [[حضرت]] با دیدنش فرمودند: [[سوگند]] به کسی که جانم در دست اوست این مرد و شیعیانش در [[قیامت]] از رستگاران‌‌اند و [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>«بی‌گمان آنانکه ایمان آورده‌اند و کردارهایی شایسته کرده‌اند، بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> نازل شد، از این‌‌رو [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} با آمدن علی{{ع}} می‌‌گفتند: {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> آمد.<ref>شواهد التنزیل، ج ۲، ص۴۶۸؛ تاریخ دمشق، ج ۴۲، ص۳۷۱؛ کفایة الطالب، ص۲۴۵.</ref> در [[روایت]] دیگری رسول خدا{{صل}} به علی{{ع}} فرمودند: ای علی! تو و شیعیانت خیرالبریّه‌‌اید <ref>جامع البیان، مج ۱۵، ج ۳۰، ص۳۳۵.</ref> و وعده‌‌گاه من و تو کنار [[حوض کوثر]] است.<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵؛ روح‌‌المعانی، مج ۱۶، ج ۳۰، ص۳۷۰؛ مناقب، ص۳۴۷.</ref> در روایتی از [[ابن عباس]] {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> به [[علی]]{{ع}} و اهل‌‌بیتش [[تفسیر]] شده است.<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵.</ref> روایاتی به این مضمون نیز از [[امامان]] اهل‌‌بیت{{ع}} گزارش شده است<ref> البرهان، ج ۵، ص۲۲۳ ـ ۲۲۴.</ref>.<ref>[[علی اسعدی|اسعدی، علی]]، [[سوره بلد - اسعدی (مقاله)| مقاله «سوره بلد»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>
هم [[خدا]] از آنان [[خشنود]] است و هم آنها از خدا خشنودند. در [[روایات]] متعددی که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}}، [[ابن عباس]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[ابوسعید]] و [[ابوبرزه]] <ref>شواهد التنزیل، ج ۲، ص۴۵۹ ـ ۴۷۳؛ مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵؛ الدرالمنثور، ج ۸، ص۵۸۹.</ref> از [[پیامبر]]{{صل}} نقل کرده‌‌اند {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> به [[علی]] و شیعیانش [[تفسیر]] شده است. جابر می‌‌گوید: در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} بودیم که علی{{ع}} به سوی ما آمد و آن [[حضرت]] با دیدنش فرمودند: [[سوگند]] به کسی که جانم در دست اوست این مرد و شیعیانش در [[قیامت]] از رستگاران‌‌اند و [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>«بی‌گمان آنانکه ایمان آورده‌اند و کردارهایی شایسته کرده‌اند، بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> نازل شد، از این‌‌رو [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} با آمدن علی{{ع}} می‌‌گفتند: {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> آمد.<ref>شواهد التنزیل، ج ۲، ص۴۶۸؛ تاریخ دمشق، ج ۴۲، ص۳۷۱؛ کفایة الطالب، ص۲۴۵.</ref> در [[روایت]] دیگری رسول خدا{{صل}} به علی{{ع}} فرمودند: ای علی! تو و شیعیانت خیرالبریّه‌‌اید <ref>جامع البیان، مج ۱۵، ج ۳۰، ص۳۳۵.</ref> و وعده‌‌گاه من و تو کنار [[حوض کوثر]] است.<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵؛ روح‌‌المعانی، مج ۱۶، ج ۳۰، ص۳۷۰؛ مناقب، ص۳۴۷.</ref> در روایتی از [[ابن عباس]] {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>« بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> به [[علی]]{{ع}} و اهل‌‌بیتش [[تفسیر]] شده است.<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۷۹۵.</ref> روایاتی به این مضمون نیز از [[امامان]] اهل‌‌بیت{{ع}} گزارش شده است<ref> البرهان، ج ۵، ص۲۲۳ ـ ۲۲۴.</ref>.<ref>[[علی اسعدی|اسعدی، علی]]، [[سوره بلد - اسعدی (مقاله)| مقاله «سوره بلد»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش