پرش به محتوا

سفر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۳۰۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۱
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:


===[[نمازهای مستحب]] و [[تلاوت قرآن]] در شب===
===[[نمازهای مستحب]] و [[تلاوت قرآن]] در شب===
کسانی که برای دستیابی به [[نعمت‌های الهی]] [[رنج]] [[مسافرت]] را می‌پذیرند همانند [[بیماران]] و جهادگران، در [[قیام]] شبانه برای تلاوت قرآن، سزاوار تخفیف‌اند. [[خداوند]] به این [[ضرورت]] [[آگاه]] بوده و تنها در حدّ توان آنان [[فرمان]] می‌دهد: «عَلِمَ اَن سَیکونُ مِنکُم مَرضی و ءاخَرونَ یضرِبونَ فِی الاَرضِ یبتَغونَ مِن فَضلِ اللّهِ و ءاخَرونَ یقاِتلونَ فی سَبیلِ اللّهِ فَاقرَءوا ما تَیسَّرَ مِنهُ». (مزّمل / ۷۳، ۲۰) آغاز [[آیه]] [[گواه]] آن است که این [[تخفیف]]، ناظر به عبادت‌هایی است که [[پیامبر]]{{صل}} و همراهان آن [[حضرت]] در برهه‌ای از شب - که گاه دو سوم و گاه نصف و گاه یک سوم شب را فرا می‌گرفت - انجام می‌دادند. تلاوت قرآن چه به صورت مستقل و چه در ضمن [[نماز]]، رکن اصلی این [[عبادت‌ها]] را تشکیل می‌داد: «اِنَّ رَبَّکَ یعلَمُ اَنَّکَ تَقومُ اَدنی مِن ثُلُثَی الَّیلِ و نِصفَهُ و ثُلُثَهُ وَ طَائفَةٌ مِنَ الَّذینَ مَعَکَ». (مزّمل / ۷۳، ۲۰) [[بسنده کردن]] به مقدار میسور از تلاوت قرآن که [[فرمان خداوند]] به مسافران، بیماران و جهادگران است، در نظر برخی به معنای کاستن از تعداد نمازهاست که در رکعات آن، [[قرآن]] [[تلاوت]] می‌شود و نزد برخی دیگر کاستن از [[خواندن قرآن]]، خارج از نماز است.<ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۵-۵۷۶.</ref> فعل «تقوم» در آغاز آیه، [[رأی]] نخست را تقویت می‌کند. حاصل اینکه [[التزام]] به [[تأسی]] به پیامبر{{صل}} که در آغاز آیه، مایه [[تمجید]] از برخی [[مسلمانان]] شده، برای مسافران غیر الزامی خوانده شده <ref>نک: التحریر والتنویر، ج۲۹، ص۲۶۰.</ref> و [[زمان]] [[عبادت]] شبانه در [[سفر]]، کاهش یافته است.
کسانی که برای دستیابی به [[نعمت‌های الهی]] [[رنج]] [[مسافرت]] را می‌پذیرند همانند [[بیماران]] و جهادگران، در [[قیام]] شبانه برای تلاوت قرآن، سزاوار تخفیف‌اند. [[خداوند]] به این [[ضرورت]] [[آگاه]] بوده و تنها در حدّ توان آنان [[فرمان]] می‌دهد: {{متن قرآن|إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَى مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضَى وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت می‌داند که تو و دسته‌ای از کسانی که با تواند نزدیک به دو سوم شب و نیمه آن و یک سوم آن برمی‌خیزید؛ و خداوند شب و روز را اندازه می‌دارد، او معلوم داشت که شما هرگز آن را نمی‌توانید شمار کرد پس از شما در گذشت؛ اکنون آنچه میسّر است از قرآن بخوانید! او معلوم داشت که برخی از شما بیمار خواهند بود و برخی دیگر در زمین، گام می‌زنند و (روزی خود را) از بخشش خداوند می‌جویند و گروهی دیگر در راه خداوند جنگ می‌کنند بنابراین آنچه میسّر است از آن (قرآن) بخوانید و نماز را بر پا دارید و زکات بپردازید و به خداوند وامی نیکو بدهید و هر نیکی که برای خویش از پیش فرستید پاداش آن را نزد خداوند بهتر و با پاداشی سترگ‌تر خواهید یافت و از خداوند آمرزش بخواهید که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره مزمل، آیه ۲۰.</ref> آغاز [[آیه]] [[گواه]] آن است که این [[تخفیف]]، ناظر به عبادت‌هایی است که [[پیامبر]]{{صل}} و همراهان آن [[حضرت]] در برهه‌ای از شب - که گاه دو سوم و گاه نصف و گاه یک سوم شب را فرا می‌گرفت - انجام می‌دادند.
 
تلاوت قرآن چه به صورت مستقل و چه در ضمن [[نماز]]، رکن اصلی این [[عبادت‌ها]] را تشکیل می‌داد: {{متن قرآن|إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَى مِن ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِّنَ الَّذِينَ مَعَكَ }} [[بسنده کردن]] به مقدار میسور از تلاوت قرآن که [[فرمان خداوند]] به مسافران، بیماران و جهادگران است، در نظر برخی به معنای کاستن از تعداد نمازهاست که در رکعات آن، [[قرآن]] [[تلاوت]] می‌شود و نزد برخی دیگر کاستن از [[خواندن قرآن]]، خارج از نماز است.<ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۵-۵۷۶.</ref> فعل {{متن قرآن|تَقُومُ}} در آغاز آیه، [[رأی]] نخست را تقویت می‌کند. حاصل اینکه [[التزام]] به [[تأسی]] به پیامبر{{صل}} که در آغاز آیه، مایه [[تمجید]] از برخی [[مسلمانان]] شده، برای مسافران غیر الزامی خوانده شده <ref>نک: التحریر والتنویر، ج۲۹، ص۲۶۰.</ref> و [[زمان]] [[عبادت]] شبانه در [[سفر]]، کاهش یافته است.


===[[قبله]] در سفر===
===[[قبله]] در سفر===
۱۱۵٬۲۱۳

ویرایش