صحابهنگاری: تفاوت میان نسخهها
←جستارهای وابسته
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
# [[اختلاف]] اساسی که میان شیعه و [[اهل سنت]] در باب اخذ [[سنت]] وجود دارد. بدین معنا که شیعه [[معتقد]] بوده که به علل و عوامل [[تاریخی]] و [[سیاسی]]، [[بهترین]] و صحیحترین راه اخذ [[سنت نبوی]] از طریق [[اصحاب راستین]] و [[اهل بیت پیامبر]]{{عم}} بوده است. این امر چنان اهمیت داشته که از منظر [[ابان بن تغلب]]، شیعه - کسی دانسته شده است که در مسائل اختلافی درباره سنت نبوی، تنها به قول [[علی بن ابیطالب]] تمسّک میکند و در صورت [[اختلاف روایات]] از علی{{ع}} به قول [[جعفر بن محمد]]{{ع}} [[اعتماد]] مینماید. بنابر [[روایت]] دیگری از [[ابان]]، وقتی از او درباره حضور صحابه در کنار [[امام علی]]{{ع}} در [[جنگها]] پرسیده میشود میگوید: گویا شما از این طریق میخواهید به [[حقانیت علی]] پی ببرید، ولی موضوع نزد ما به عکس است؛ یعنی این علی است که [[میزان]] است و هر که با او بوده و همراهیاش کرده، به [[حق]] راه یافته است. این دیدگاه به خوبی نگاه [[جامعه]] شیعه را به صحابه و [[جایگاه علی]] و [[اهل بیت]]{{عم}} را در برابر سنت نبوی نشان میدهد. برخلاف شیعه، اهل سنت پایه [[فقه]] خود و طریق اخذ سنت نبوی را با [[تئوری]] [[عدالت]] کل صحابه بر روایت و گزارشهای صحابه از پیامبر و حتی [[افعال]] خود صحابه گذشتهاند که کاشف از فعل [[نبوی]] است. به همین دلیل، صحابهنگاری برای اهل سنت همانند سیرهنگاری در یک ردیف از اهمیت [[علمی]] و تاریخی برخوردارند. [[بدیهی]] است که با این دو دیدگاه، هر یک از دو گروه فعالیت [[دانشاندوزی]] خود را به کدام بخش مصروف خواهد داشت. | # [[اختلاف]] اساسی که میان شیعه و [[اهل سنت]] در باب اخذ [[سنت]] وجود دارد. بدین معنا که شیعه [[معتقد]] بوده که به علل و عوامل [[تاریخی]] و [[سیاسی]]، [[بهترین]] و صحیحترین راه اخذ [[سنت نبوی]] از طریق [[اصحاب راستین]] و [[اهل بیت پیامبر]]{{عم}} بوده است. این امر چنان اهمیت داشته که از منظر [[ابان بن تغلب]]، شیعه - کسی دانسته شده است که در مسائل اختلافی درباره سنت نبوی، تنها به قول [[علی بن ابیطالب]] تمسّک میکند و در صورت [[اختلاف روایات]] از علی{{ع}} به قول [[جعفر بن محمد]]{{ع}} [[اعتماد]] مینماید. بنابر [[روایت]] دیگری از [[ابان]]، وقتی از او درباره حضور صحابه در کنار [[امام علی]]{{ع}} در [[جنگها]] پرسیده میشود میگوید: گویا شما از این طریق میخواهید به [[حقانیت علی]] پی ببرید، ولی موضوع نزد ما به عکس است؛ یعنی این علی است که [[میزان]] است و هر که با او بوده و همراهیاش کرده، به [[حق]] راه یافته است. این دیدگاه به خوبی نگاه [[جامعه]] شیعه را به صحابه و [[جایگاه علی]] و [[اهل بیت]]{{عم}} را در برابر سنت نبوی نشان میدهد. برخلاف شیعه، اهل سنت پایه [[فقه]] خود و طریق اخذ سنت نبوی را با [[تئوری]] [[عدالت]] کل صحابه بر روایت و گزارشهای صحابه از پیامبر و حتی [[افعال]] خود صحابه گذشتهاند که کاشف از فعل [[نبوی]] است. به همین دلیل، صحابهنگاری برای اهل سنت همانند سیرهنگاری در یک ردیف از اهمیت [[علمی]] و تاریخی برخوردارند. [[بدیهی]] است که با این دو دیدگاه، هر یک از دو گروه فعالیت [[دانشاندوزی]] خود را به کدام بخش مصروف خواهد داشت. | ||
#زمینههای [[تاریخی]] و نگاه متفاوت [[تشیع]] و [[تسنن]] به عملکرد [[صحابه]] – البته آن هم گروهی از آنان – سبب این دوگانگی شده است که [[اهل سنت]] را به [[نوشتن]] «[[فضائل]] الصحابه» و [[شیعه]] را به نوشتن «[[مناقب اهل بیت]]{{عم}} و گاه مثالب الصحابه» سوق داد. توضیح این بحث در ذیل «صحابه از منظر شیعه» بیان شد.<ref>[[محمد رضا هدایتپناه|هدایتپناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «دانش صحابهنگاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص ۱۸.</ref> | #زمینههای [[تاریخی]] و نگاه متفاوت [[تشیع]] و [[تسنن]] به عملکرد [[صحابه]] – البته آن هم گروهی از آنان – سبب این دوگانگی شده است که [[اهل سنت]] را به [[نوشتن]] «[[فضائل]] الصحابه» و [[شیعه]] را به نوشتن «[[مناقب اهل بیت]]{{عم}} و گاه مثالب الصحابه» سوق داد. توضیح این بحث در ذیل «صحابه از منظر شیعه» بیان شد.<ref>[[محمد رضا هدایتپناه|هدایتپناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «دانش صحابهنگاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص ۱۸.</ref> | ||
==نگاهی گذرا به سه کتاب بزرگ صحابهنگاری== | |||
#'''کتاب اول:''' [[الاستیعاب فی معرفة الاصحاب (کتاب)|الاستیعاب فی معرفة الاصحاب]] | |||
#'''کتاب دوم:''' [[اسد الغابه فی معرفة الصحابه (کتاب)|اسد الغابه فی معرفة الصحابه]] | |||
#'''کتاب سوم:''' [[الاصابه فی تمییز الصحابه (کتاب)|الاصابه فی تمییز الصحابه]] | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |