پرش به محتوا

علم معصوم به همه زبان‌ها در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ نوامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
برخی روایاتی که براساس آنها [[معصوم]] به تمامی زبان‌ها [[علم]] دارد عبارت‌اند از:  
برخی روایاتی که براساس آنها [[معصوم]] به تمامی زبان‌ها [[علم]] دارد عبارت‌اند از:  
# [[اباصلت هروی]] می‌‌گوید: [[امام رضا]]{{ع}} با [[مردم]] با لغاتشان تکلم می‌فرمود و به [[خدا]] [[سوگند]] [[فصیح‌ترین]] مردم و عالم‌ترین ایشان به هر زبان و لغتی بود. [[روزی]] به آن حضرت عرض کردم: ای [[فرزند]] [[رسول خدا]]، [[تعجب]] می‌کنم از [[شناخت]] شما به این لغت‌ها با اختلافی که دارند، حضرت فرمود: "ای [[اباصلت]]، من [[حجت خدا]] بر مردم هستم و [[خداوند]] کسی را که به لغات مردم شناخت نداشته باشد [[حجت]] نمی‌گیرد، آیا [[سخن]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به تو نرسیده است: "به ما [[فصل‌الخطاب]] داده شده است"؟ آیا فصل‌الخطاب جز شناخت به لغت‌ها است؟"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ قَالَ: کَانَ الرِّضَا{{ع}}یُکَلِّمُ النَّاسَ بِلُغَاتِهِمْ وَ کَانَ وَ اللَّهِ أَفْصَحَ النَّاسِ وَ أَعْلَمَهُمْ بِکُلِّ لِسَانٍ وَ لُغَةٍ فَقُلْتُ لَهُ یَوْماً یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّی لَأَعْجَبُ مِنْ مَعْرِفَتِکَ بِهَذِهِ اللُّغَاتِ عَلَی اخْتِلَافِهَا فَقَالَ یَا أَبَا الصَّلْتِ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَتَّخِذَ حُجَّةً عَلَی قَوْمٍ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ لُغَاتِهِمْ أَ وَ مَا بَلَغَکَ قَوْلُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ{{ع}}أُوتِینَا فَصْلَ الْخِطابِ‏ فَهَلْ فَصْلُ الْخِطَابِ إِلَّا مَعْرِفَةُ اللُّغَات}}؛ ‏ابن بابویه، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج ۲ ص۲۲۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی (کتاب)|جلوه‌های لاهوتی]] ، ج ۱، ص۱۳۲؛ [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]] ، ص۶۲؛ [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام‌شناسی]] ، ج ۱، ص۱۸۹؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایان‌نامه)|بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص۸۴ ـ ۸۶؛ [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[علم غیب امام (مقاله)|علم غیب امام]]، ص۳۵۶.</ref>
# [[اباصلت هروی]] می‌‌گوید: [[امام رضا]]{{ع}} با [[مردم]] با لغاتشان تکلم می‌فرمود و به [[خدا]] [[سوگند]] [[فصیح‌ترین]] مردم و عالم‌ترین ایشان به هر زبان و لغتی بود. [[روزی]] به آن حضرت عرض کردم: ای [[فرزند]] [[رسول خدا]]، [[تعجب]] می‌کنم از [[شناخت]] شما به این لغت‌ها با اختلافی که دارند، حضرت فرمود: "ای [[اباصلت]]، من [[حجت خدا]] بر مردم هستم و [[خداوند]] کسی را که به لغات مردم شناخت نداشته باشد [[حجت]] نمی‌گیرد، آیا [[سخن]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به تو نرسیده است: "به ما [[فصل‌الخطاب]] داده شده است"؟ آیا فصل‌الخطاب جز شناخت به لغت‌ها است؟"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ قَالَ: کَانَ الرِّضَا{{ع}}یُکَلِّمُ النَّاسَ بِلُغَاتِهِمْ وَ کَانَ وَ اللَّهِ أَفْصَحَ النَّاسِ وَ أَعْلَمَهُمْ بِکُلِّ لِسَانٍ وَ لُغَةٍ فَقُلْتُ لَهُ یَوْماً یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّی لَأَعْجَبُ مِنْ مَعْرِفَتِکَ بِهَذِهِ اللُّغَاتِ عَلَی اخْتِلَافِهَا فَقَالَ یَا أَبَا الصَّلْتِ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَتَّخِذَ حُجَّةً عَلَی قَوْمٍ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ لُغَاتِهِمْ أَ وَ مَا بَلَغَکَ قَوْلُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ{{ع}}أُوتِینَا فَصْلَ الْخِطابِ‏ فَهَلْ فَصْلُ الْخِطَابِ إِلَّا مَعْرِفَةُ اللُّغَات}}؛ ‏ابن بابویه، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج ۲ ص۲۲۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی (کتاب)|جلوه‌های لاهوتی]] ، ج ۱، ص۱۳۲؛ [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]] ، ص۶۲؛ [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام‌شناسی]] ، ج ۱، ص۱۸۹؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایان‌نامه)|بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص۸۴ ـ ۸۶؛ [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[علم غیب امام (مقاله)|علم غیب امام]]، ص۳۵۶.</ref>
#در روایتی دیگر [[ابوبصیر]] از [[امام کاظم]]{{ع}} دربارۀ [[نشانه‌های امام]] [[سؤال]] می‌‌کند، [[امام]] بعد از بیان چند نشانه یکی از [[نشانه‌ها]] را [[علم]] به تمام زبان‌ها معرفی می‌‌کنند: "به هر زبانی [[سخن]] گوید. سپس [[حضرت]] فرمود: هنوز از جای خود حرکت نکرده‌ای نشانه‌ای به تو ارائه می‌دهم. [[راوی]] می‌‌گوید: طولی نکشید، مردی [[خراسانی]] وارد شد و به [[عربی]] صحبت کرد. امام به [[فارسی]] جواب او را داد. خراسانی گفت: من [[خیال]] کردم شما [[زبان فارسی]] را نمی‌دانید؛ لذا به عربی سخن گفتم. امام فرمود: اگر من این را ندانم پس [[فضیلت]] من بر تو چیست؟! یعنی از آثار [[فضل]] من علم به همه اشیاء و همه زبان‌هاست. سپس امام فرمود: [[کلام]] هیچ کس، چه [[انسان]] باشد و چه حیوان، پرنده باشد یا چرنده یا هر جانداری بر امام پوشیده نیست. اگر در کسی این نشانی‌ها نباشد امام نیست"<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ{{ع}}جُعِلْتُ فِدَاکَ بِمَ یُعْرَفُ الْإِمَامُ قَالَ فَقَالَ بِخِصَالٍ أَمَّا أَوَّلُهَا فَإِنَّهُ بِشَیْ‏ءٍ قَدْ تَقَدَّمَ مِنْ أَبِیهِ فِیهِ بِإِشَارَةٍ إِلَیْهِ لِتَکُونَ عَلَیْهِمْ حُجَّةً وَ یُسْأَلُ فَیُجِیبُ وَ إِنْ سُکِتَ عَنْهُ ابْتَدَأَ وَ یُخْبِرُ بِمَا فِی غَدٍ وَ یُکَلِّمُ النَّاسَ بِکُلِّ لِسَانٍ ثُمَّ قَالَ لِی یَا أَبَا مُحَمَّدٍ أُعْطِیکَ عَلَامَةً قَبْلَ أَنْ تَقُومَ فَلَمْ أَلْبَثْ أَنْ دَخَلَ عَلَیْنَا رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَکَلَّمَهُ الْخُرَاسَانِیُّ بِالْعَرَبِیَّةِ فَأَجَابَهُ أَبُو الْحَسَنِ{{ع}}بِالْفَارِسِیَّةِ فَقَالَ لَهُ الْخُرَاسَانِیُّ وَ اللَّهِ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا مَنَعَنِی أَنْ أُکَلِّمَکَ بِالْخُرَاسَانِیَّةِ غَیْرُ أَنِّی ظَنَنْتُ أَنَّکَ لَا تُحْسِنُهَا فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ إِذَا کُنْتُ لَا أُحْسِنُ أُجِیبُکَ فَمَا فَضْلِی عَلَیْکَ ثُمَّ قَالَ لِی یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ الْإِمَامَ لَا یَخْفَی عَلَیْهِ کَلَامُ أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ وَ لَا طَیْرٍ وَ لَا بَهِیمَةٍ وَ لَا شَیْ‏ءٍ فِیهِ الرُّوحُ فَمَنْ لَمْ یَکُنْ هَذِهِ الْخِصَالُ فِیهِ فَلَیْسَ هُوَ بِإِمَامٍ}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۲۸۵، ح ۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|شاهرودی، علی نمازی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[سید احمد سجادی|سجادی، سید احمد]]، [[پرچم‌داران هدایت (کتاب)|پرچم‌داران هدایت]] ، ص۱۵۹؛ [[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور (مقاله)|شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور]]، ص۵۷؛ [[داوود داداش‌زاده|داداش‌زاده، داوود]]، [[علم امام در کتاب کافی و شروح آن (پایان‌نامه)|علم امام در کتاب کافی و شروح آن]]، ص۴۸ ـ ۵۱.</ref>
#در روایتی دیگر [[ابوبصیر]] از [[امام کاظم]]{{ع}} دربارۀ [[نشانه‌های امام]] [[سؤال]] می‌‌کند، [[امام]] بعد از بیان چند نشانه یکی از [[نشانه‌ها]] را [[علم]] به تمام زبان‌ها معرفی می‌‌کنند: "به هر زبانی [[سخن]] گوید. سپس [[حضرت]] فرمود: هنوز از جای خود حرکت نکرده‌ای نشانه‌ای به تو ارائه می‌دهم. [[راوی]] می‌‌گوید: طولی نکشید، مردی [[خراسانی]] وارد شد و به [[عربی]] صحبت کرد. امام به [[فارسی]] جواب او را داد. خراسانی گفت: من [[خیال]] کردم شما [[زبان فارسی]] را نمی‌دانید؛ لذا به عربی سخن گفتم. امام فرمود: اگر من این را ندانم پس [[فضیلت]] من بر تو چیست؟! یعنی از آثار [[فضل]] من علم به همه اشیاء و همه زبان‌هاست. سپس امام فرمود: [[کلام]] هیچ کس، چه [[انسان]] باشد و چه حیوان، پرنده باشد یا چرنده یا هر جانداری بر امام پوشیده نیست. اگر در کسی این نشانی‌ها نباشد امام نیست"<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ{{ع}}جُعِلْتُ فِدَاکَ بِمَ یُعْرَفُ الْإِمَامُ قَالَ فَقَالَ بِخِصَالٍ أَمَّا أَوَّلُهَا فَإِنَّهُ بِشَیْ‏ءٍ قَدْ تَقَدَّمَ مِنْ أَبِیهِ فِیهِ بِإِشَارَةٍ إِلَیْهِ لِتَکُونَ عَلَیْهِمْ حُجَّةً وَ یُسْأَلُ فَیُجِیبُ وَ إِنْ سُکِتَ عَنْهُ ابْتَدَأَ وَ یُخْبِرُ بِمَا فِی غَدٍ وَ یُکَلِّمُ النَّاسَ بِکُلِّ لِسَانٍ ثُمَّ قَالَ لِی یَا أَبَا مُحَمَّدٍ أُعْطِیکَ عَلَامَةً قَبْلَ أَنْ تَقُومَ فَلَمْ أَلْبَثْ أَنْ دَخَلَ عَلَیْنَا رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَکَلَّمَهُ الْخُرَاسَانِیُّ بِالْعَرَبِیَّةِ فَأَجَابَهُ أَبُو الْحَسَنِ{{ع}}بِالْفَارِسِیَّةِ فَقَالَ لَهُ الْخُرَاسَانِیُّ وَ اللَّهِ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا مَنَعَنِی أَنْ أُکَلِّمَکَ بِالْخُرَاسَانِیَّةِ غَیْرُ أَنِّی ظَنَنْتُ أَنَّکَ لَا تُحْسِنُهَا فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ إِذَا کُنْتُ لَا أُحْسِنُ أُجِیبُکَ فَمَا فَضْلِی عَلَیْکَ ثُمَّ قَالَ لِی یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ الْإِمَامَ لَا یَخْفَی عَلَیْهِ کَلَامُ أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ وَ لَا طَیْرٍ وَ لَا بَهِیمَةٍ وَ لَا شَیْ‏ءٍ فِیهِ الرُّوحُ فَمَنْ لَمْ یَکُنْ هَذِهِ الْخِصَالُ فِیهِ فَلَیْسَ هُوَ بِإِمَامٍ}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۲۸۵، ح ۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[سید احمد سجادی|سجادی، سید احمد]]، [[پرچم‌داران هدایت (کتاب)|پرچم‌داران هدایت]] ، ص۱۵۹؛ [[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور (مقاله)|شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور]]، ص۵۷؛ [[داوود داداش‌زاده|داداش‌زاده، داوود]]، [[علم امام در کتاب کافی و شروح آن (پایان‌نامه)|علم امام در کتاب کافی و شروح آن]]، ص۴۸ ـ ۵۱.</ref>
# [[خادم امام عسکری]]{{ع}} می‌گوید: بارها می‌دیدم آن [[حضرت]] با [[غلامان]] خود به زبان‌های رومی و صقلبی و ترکی [[سخن]] می‌گوید، به گونه‌ای که [[تعجب]] مرا برمی انگیخت. پیش خود گفتم او متولد [[مدینه]] است و مسافرتی نکرده و با کسی هم مراوده نداشته است تا این زبان‌ها را بیاموزد، [[امام]] [[باطن]] مرا خواند و فرمود: "[[خدای تعالی]] حجتش را از میان [[مردم]] برانگیخته و [[علم]] لغات و انساب و حوادث و [[خبر]] [[مرگ]] افراد را به او نمایانده است وگرنه فرقی بین او و دیگران نبود"<ref>{{متن حدیث|أَبُو حَمْزَةَ نَصْرٌ الْخَادِمُ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا مُحَمَّدٍ{{ع}}عَنْهُ یُکَلِّمُ غِلْمَانَهُ بِلُغَاتِهِمْ فِیهِمْ تُرْکٌ وَ رُومٌ وَ صَقَالِبَةٌ فَقُلْتُ فِی نَفْسِی هَذَا وُلِدَ بِالْمَدِینَةِ وَ لَمْ یَظْهَرْ حَتَّی مَضَی أَبُو الْحَسَنِ فَکَیْفَ هَذَا فَأَقْبَلَ عَلَیَّ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ بَیَّنَ حُجَّتَهُ مِنْ سَائِرِ خَلْقِهِ وَ أَعْطَاهُ مَعْرِفَةَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ فَهُوَ یَعْرِفُ اللُّغَاتِ وَ الْأَنْسَابَ وَ الْحَوَادِثَ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَمَا کَانَ بَیْنَ الْحُجَّةِ وَ الْمَحْجُوجِ فَرْق}}؛ ‏ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۴۲۸.</ref>. از اینکه حضرت می‌فرماید، اگر امام [[علم به لغات]] نداشته باشد بین امام و [[مأموم]] فرقی نخواهد بود، می‌توان فهمید، اگر امام این صفت را نداشته باشد امام نیست؛ بنابراین از [[شرایط امام]]، دانستن همه زبان‌ها خواهد بود. علامۀ [[مجلسی]] [[ضرورت]] وجود چنین صفتی برای امام را چنین بیان می‌کند: "اگر دو نفر [[غیر عرب]] برای برطرف کردن [[اختلاف]]، به امام مراجعه کنند و ایشان را [[قاضی]] قرار دهند و مترجمی [[حضور]] نداشته باشد، در این صورت، عدم [[آگاهی امام]] به زبان آنها، منجر به تعطیل شدن [[احکام]] می‌شود و این [[نقض غرض]] از [[وجود امام]] خواهد بود"<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۶، ص۱۵۳.</ref> زیرا یکی از غرض‌های وجود امام، تبیین و [[اجرای احکام]] و [[معارف دین]] است<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|شاهرودی، علی نمازی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور (مقاله)|شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور]]، ص۵۷؛ [[داوود داداش‌زاده|داداش‌زاده، داوود]]، [[علم امام در کتاب کافی و شروح آن (پایان‌نامه)|علم امام در کتاب کافی و شروح آن]]، ص۴۸ ـ ۵۱.</ref>.
# [[خادم امام عسکری]]{{ع}} می‌گوید: بارها می‌دیدم آن [[حضرت]] با [[غلامان]] خود به زبان‌های رومی و صقلبی و ترکی [[سخن]] می‌گوید، به گونه‌ای که [[تعجب]] مرا برمی انگیخت. پیش خود گفتم او متولد [[مدینه]] است و مسافرتی نکرده و با کسی هم مراوده نداشته است تا این زبان‌ها را بیاموزد، [[امام]] [[باطن]] مرا خواند و فرمود: "[[خدای تعالی]] حجتش را از میان [[مردم]] برانگیخته و [[علم]] لغات و انساب و حوادث و [[خبر]] [[مرگ]] افراد را به او نمایانده است وگرنه فرقی بین او و دیگران نبود"<ref>{{متن حدیث|أَبُو حَمْزَةَ نَصْرٌ الْخَادِمُ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا مُحَمَّدٍ{{ع}}عَنْهُ یُکَلِّمُ غِلْمَانَهُ بِلُغَاتِهِمْ فِیهِمْ تُرْکٌ وَ رُومٌ وَ صَقَالِبَةٌ فَقُلْتُ فِی نَفْسِی هَذَا وُلِدَ بِالْمَدِینَةِ وَ لَمْ یَظْهَرْ حَتَّی مَضَی أَبُو الْحَسَنِ فَکَیْفَ هَذَا فَأَقْبَلَ عَلَیَّ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ بَیَّنَ حُجَّتَهُ مِنْ سَائِرِ خَلْقِهِ وَ أَعْطَاهُ مَعْرِفَةَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ فَهُوَ یَعْرِفُ اللُّغَاتِ وَ الْأَنْسَابَ وَ الْحَوَادِثَ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَمَا کَانَ بَیْنَ الْحُجَّةِ وَ الْمَحْجُوجِ فَرْق}}؛ ‏ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۴۲۸.</ref>. از اینکه حضرت می‌فرماید، اگر امام [[علم به لغات]] نداشته باشد بین امام و [[مأموم]] فرقی نخواهد بود، می‌توان فهمید، اگر امام این صفت را نداشته باشد امام نیست؛ بنابراین از [[شرایط امام]]، دانستن همه زبان‌ها خواهد بود. علامۀ [[مجلسی]] [[ضرورت]] وجود چنین صفتی برای امام را چنین بیان می‌کند: "اگر دو نفر [[غیر عرب]] برای برطرف کردن [[اختلاف]]، به امام مراجعه کنند و ایشان را [[قاضی]] قرار دهند و مترجمی [[حضور]] نداشته باشد، در این صورت، عدم [[آگاهی امام]] به زبان آنها، منجر به تعطیل شدن [[احکام]] می‌شود و این [[نقض غرض]] از [[وجود امام]] خواهد بود"<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۶، ص۱۵۳.</ref> زیرا یکی از غرض‌های وجود امام، تبیین و [[اجرای احکام]] و [[معارف دین]] است<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|شاهرودی، علی نمازی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور (مقاله)|شیوه‌های تشخیص امام در عصر حضور]]، ص۵۷؛ [[داوود داداش‌زاده|داداش‌زاده، داوود]]، [[علم امام در کتاب کافی و شروح آن (پایان‌نامه)|علم امام در کتاب کافی و شروح آن]]، ص۴۸ ـ ۵۱.</ref>.
# [[شیخ صدوق]] روایتی را [[نقل]] می‌کند مبنی بر اینکه [[امام رضا]]{{ع}} صحبت‌های چند [[غلام]] که به زبان بلغاری و رومی‌ در مورد [[خون]] گرفتن از رگ دست‌هایشان با هم صحبت می‌کردند، شنید و [[روز]] بعد به برخی از اطباء [[دستور]] داد از رگ دست این [[غلامان]] خون بگیرند<ref>{{متن حدیث|کَانَ غِلْمَانٌ لِأَبِی الْحَسَنِ{{ع}}فِی الْبَیْتِ الصَّقَالِبَةُ وَ رُومِیَّةٌ وَ کَانَ أَبُو الْحَسَنِ{{ع}}قَرِیباً مِنْهُمْ فَسَمِعَهُمْ بِاللَّیْلِ یَتَرَاطَنُونَ بِالصَّقْلَبِیَّةِ وَ الرُّومِیَّةِ وَ یَقُولُونَ إِنَّا کُنَّا نَفْتَصِدُ فِی کُلِّ سَنَةٍ فِی بِلَادِنَا ثُمَّ لَیْسَ نَفْتَصِدُ هَاهُنَا فَلَمَّا کَان مِنَ الْغَدِ وَجَّهَ أَبُو الْحَسَنِ إِلَی بَعْضِ الْأَطِبَّاءِ فَقَالَ لَهُ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ هَذَا عِرْقَ کَذَا}}؛ ‏ابن بابویه محمد بن علی، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص۲۲۷.</ref>.
# [[شیخ صدوق]] روایتی را [[نقل]] می‌کند مبنی بر اینکه [[امام رضا]]{{ع}} صحبت‌های چند [[غلام]] که به زبان بلغاری و رومی‌ در مورد [[خون]] گرفتن از رگ دست‌هایشان با هم صحبت می‌کردند، شنید و [[روز]] بعد به برخی از اطباء [[دستور]] داد از رگ دست این [[غلامان]] خون بگیرند<ref>{{متن حدیث|کَانَ غِلْمَانٌ لِأَبِی الْحَسَنِ{{ع}}فِی الْبَیْتِ الصَّقَالِبَةُ وَ رُومِیَّةٌ وَ کَانَ أَبُو الْحَسَنِ{{ع}}قَرِیباً مِنْهُمْ فَسَمِعَهُمْ بِاللَّیْلِ یَتَرَاطَنُونَ بِالصَّقْلَبِیَّةِ وَ الرُّومِیَّةِ وَ یَقُولُونَ إِنَّا کُنَّا نَفْتَصِدُ فِی کُلِّ سَنَةٍ فِی بِلَادِنَا ثُمَّ لَیْسَ نَفْتَصِدُ هَاهُنَا فَلَمَّا کَان مِنَ الْغَدِ وَجَّهَ أَبُو الْحَسَنِ إِلَی بَعْضِ الْأَطِبَّاءِ فَقَالَ لَهُ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ فُلَاناً عِرْقَ کَذَا وَ افْصِدْ هَذَا عِرْقَ کَذَا}}؛ ‏ابن بابویه محمد بن علی، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص۲۲۷.</ref>.
خط ۲۶: خط ۲۶:
# [[سلیمان]] [[خالد]] می‌گوید: نزد [[امام صادق]]{{ع}} بودیم که ناگاه، آهویی پیش [[حضرت]] آمد، [[امام]]{{ع}} فرمود: "ان شاء االله انجام می‌دهم"، سپس حضرت به من فرمود می‌دانید این [[آهو]] چه می‌گوید؟ گفتیم [[خداوند]] و [[رسول]] و [[فرزندان رسول خدا]]{{صل}} آگاهترند، حضرت فرمود: "او می‌گوید بعضی از [[مردم مدینه]] آهوی ماده را که بچه شیر می‌دهد، صید کرده‌اند، از من خواست او را [[آزاد]] کنند تا بچه‌هایش را شیر دهد، تا علف‌خوار شوند، آن وقت او را بر می‌گرداند و تحویل صیاد می‌دهد، امام فرمود: او را قسم دادم که این [[کار]] را خواهد کرد؟ او در جواب گفت از [[ولایت]] شما بیزار باشم اگر [[وفا]] نکنم. اگر [[خدا]] بخواهد انجام می‌دهم. یکی از افراد که [[حضور]] داشت پیش امام، به نام [[ابوعبدالله]] بلخی گفت این [[دانش]]، سنتی است در میان شما، همانند [[سنت]] سلیمان"<ref>{{متن حدیث|عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ بَیْنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْبَلْخِیُّ مَعَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}وَ نَحْنُ مَعَهُ إِذَا هُوَ بِظَبْیٍّ یَنْتَحِبُ وَ یُحَرِّکُ ذَنَبَهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}أَفْعَلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَیْنَا فَقَالَ هَلْ عَلِمْتُمْ مَا قَالَ الظَّبْیُ فَقُلْنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ابْنُ رَسُولِهِ أَعْلَمُ قَالَ إِنَّهُ أَتَانِی فَأَخْبَرَنِی أَنَّ بَعْضَ أَهْلِ الْمَدِینَةِ نَصَبَ شَبَکَةً لِأُنْثَاهُ فَأَخَذَهَا وَ لَهَا خِشْفَانِ لَمْ یَنْهَضَا وَ لَمْ یَقْوَیَا لِلرَّعْیِ فَسَأَلَنِی أَنْ أَسْأَلَهُمْ أَنْ یُطْلِقُوهَا وَ ضَمِنَ لِی أَنَّهَا إِذَا أَرْضَعَتْ خِشْفَیْهَا حَتَّی یَقْوَیَا ن عَلَی النُّهُوضِ وَ الرَّعْیِ أَنْ یَرُدَّهَا عَلَیْهِمْ قَالَ فَاسْتَحْلَفْتُهُ عَلَی ذَلِکَ فَقَالَ بَرِئْتُ مِنْ وَلَایَتِکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ إِنْ لَمْ أَفِ وَ أَنَا فَاعِلٌ ذَلِکَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ الْبَلْخِیُّ هَذِهِ سُنَّةٌ فِیکُمْ کَسُنَّةِ سُلَیْمَانَ ع}}؛ مفید، محمد بن محمد، الإختصاص، ص۲۹۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]].</ref>
# [[سلیمان]] [[خالد]] می‌گوید: نزد [[امام صادق]]{{ع}} بودیم که ناگاه، آهویی پیش [[حضرت]] آمد، [[امام]]{{ع}} فرمود: "ان شاء االله انجام می‌دهم"، سپس حضرت به من فرمود می‌دانید این [[آهو]] چه می‌گوید؟ گفتیم [[خداوند]] و [[رسول]] و [[فرزندان رسول خدا]]{{صل}} آگاهترند، حضرت فرمود: "او می‌گوید بعضی از [[مردم مدینه]] آهوی ماده را که بچه شیر می‌دهد، صید کرده‌اند، از من خواست او را [[آزاد]] کنند تا بچه‌هایش را شیر دهد، تا علف‌خوار شوند، آن وقت او را بر می‌گرداند و تحویل صیاد می‌دهد، امام فرمود: او را قسم دادم که این [[کار]] را خواهد کرد؟ او در جواب گفت از [[ولایت]] شما بیزار باشم اگر [[وفا]] نکنم. اگر [[خدا]] بخواهد انجام می‌دهم. یکی از افراد که [[حضور]] داشت پیش امام، به نام [[ابوعبدالله]] بلخی گفت این [[دانش]]، سنتی است در میان شما، همانند [[سنت]] سلیمان"<ref>{{متن حدیث|عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ بَیْنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْبَلْخِیُّ مَعَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}وَ نَحْنُ مَعَهُ إِذَا هُوَ بِظَبْیٍّ یَنْتَحِبُ وَ یُحَرِّکُ ذَنَبَهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}أَفْعَلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَیْنَا فَقَالَ هَلْ عَلِمْتُمْ مَا قَالَ الظَّبْیُ فَقُلْنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ابْنُ رَسُولِهِ أَعْلَمُ قَالَ إِنَّهُ أَتَانِی فَأَخْبَرَنِی أَنَّ بَعْضَ أَهْلِ الْمَدِینَةِ نَصَبَ شَبَکَةً لِأُنْثَاهُ فَأَخَذَهَا وَ لَهَا خِشْفَانِ لَمْ یَنْهَضَا وَ لَمْ یَقْوَیَا لِلرَّعْیِ فَسَأَلَنِی أَنْ أَسْأَلَهُمْ أَنْ یُطْلِقُوهَا وَ ضَمِنَ لِی أَنَّهَا إِذَا أَرْضَعَتْ خِشْفَیْهَا حَتَّی یَقْوَیَا ن عَلَی النُّهُوضِ وَ الرَّعْیِ أَنْ یَرُدَّهَا عَلَیْهِمْ قَالَ فَاسْتَحْلَفْتُهُ عَلَی ذَلِکَ فَقَالَ بَرِئْتُ مِنْ وَلَایَتِکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ إِنْ لَمْ أَفِ وَ أَنَا فَاعِلٌ ذَلِکَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ الْبَلْخِیُّ هَذِهِ سُنَّةٌ فِیکُمْ کَسُنَّةِ سُلَیْمَانَ ع}}؛ مفید، محمد بن محمد، الإختصاص، ص۲۹۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]].</ref>


[[علامه مجلسی]] می‌فرماید: "[[دانا]] بودن [[امامان]]{{ع}} به تمام لغات مستفاد از [[روایات]] بسیار است، اما دانا بودن آنان بر تمام صنایع [[دنیا]]، از عمومات [[اخبار]] صحیحه استفاده می‌شود؛ زیرا در این اخبار، بسیار آمده [[امام]] به همه چیز داناست و چیزی بر او پنهان نیست {{متن حدیث|وَ مَا کَانَ‏ وَ مَا یَکُونُ‏‏‏‏‏}} را می‌داند. [[شیخ مفید]]<ref>مفید، محمد بن محمد اوائل المقالات، ص۶۷.</ref> همچنین [[علمی]] را بر اساس روایات برای امام قبول می‌‌کند و اگر در روایتی آمده است، امام زبانی را متوجه نشده‌اند، دلایلی دارد، مانند اینکه می‌‌خواسته‌اند این [[فضیلت]] را مخفی نگه دارند و یا اینکه در مسائل عادی از [[دانش غیبی]] استفاده نمی‌کردند<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|شاهرودی، علی نمازی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص۸۳؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶.</ref>.
[[علامه مجلسی]] می‌فرماید: "[[دانا]] بودن [[امامان]]{{ع}} به تمام لغات مستفاد از [[روایات]] بسیار است، اما دانا بودن آنان بر تمام صنایع [[دنیا]]، از عمومات [[اخبار]] صحیحه استفاده می‌شود؛ زیرا در این اخبار، بسیار آمده [[امام]] به همه چیز داناست و چیزی بر او پنهان نیست {{متن حدیث|وَ مَا کَانَ‏ وَ مَا یَکُونُ‏‏‏‏‏}} را می‌داند. [[شیخ مفید]]<ref>مفید، محمد بن محمد اوائل المقالات، ص۶۷.</ref> همچنین [[علمی]] را بر اساس روایات برای امام قبول می‌‌کند و اگر در روایتی آمده است، امام زبانی را متوجه نشده‌اند، دلایلی دارد، مانند اینکه می‌‌خواسته‌اند این [[فضیلت]] را مخفی نگه دارند و یا اینکه در مسائل عادی از [[دانش غیبی]] استفاده نمی‌کردند<ref>ر.ک: [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]] ، ص۱۳۳ ـ ۱۳۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص۸۳؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۱۱۸٬۷۲۷

ویرایش