|
|
خط ۵۰: |
خط ۵۰: |
|
| |
|
| ===علم قضاوت=== | | ===علم قضاوت=== |
| | {{همچنین ببینید|احاطه امام بر علوم و معارف قضایی}} |
| دانش قضاوت، بر دانستن احکام فقهی و حکمت و درایت قاضی مبتنی است. با توجه به مباحث گذشته، مجموعه این شرایط در بالاترین درجه آن، نزد ائمه{{عم}} وجود داشته است. روایات مباحث گذشته، مرجعیت فقهی بیبدیل ائمه{{عم}} و فصل الخطاب بودن سخنان آنان را اثبات میکند. روایاتی نیز نشان میدهند که ائمه{{عم}} سرچشمه حکمت و تدبیرند. سخنان و سیره ایشان نیز همین مطلب را تأیید میکند. بنابراین آنان علم کامل و جامع به قضاوت بین افراد داشتهاند. | | دانش قضاوت، بر دانستن احکام فقهی و حکمت و درایت قاضی مبتنی است. با توجه به مباحث گذشته، مجموعه این شرایط در بالاترین درجه آن، نزد ائمه{{عم}} وجود داشته است. روایات مباحث گذشته، مرجعیت فقهی بیبدیل ائمه{{عم}} و فصل الخطاب بودن سخنان آنان را اثبات میکند. روایاتی نیز نشان میدهند که ائمه{{عم}} سرچشمه حکمت و تدبیرند. سخنان و سیره ایشان نیز همین مطلب را تأیید میکند. بنابراین آنان علم کامل و جامع به قضاوت بین افراد داشتهاند. |
|
| |
| در روایتی آمده است که وقتی رسول خدا{{صل}} خواست امیرالمؤمنین{{ع}} را به یمن بفرستد، آن حضرت به پیامبر عرض کرد: «یا رسول الله! مرا برای قضاوت میفرستی، در حالی که من جوانم و علم کامل به قضاوت ندارم. فرمود: به من نزدیک شو. (امیرالمؤمنین{{ع}}) به ایشان نزدیک شد. پس (رسول خدا{{صل}}) با دستش بر سینه او زد و فرمود: «خدایا! قلبش را هدایت کن و سخنش را استوار ساز!». امیرالمؤمنین فرمود: «پس از آن هیچگاه در قضاوت بین دو نفر شک نکردم». در روایتی نبوی آمده است که «أقضاکم علی»، داناترین شما به قضاوت، علی ({{ع}}) است.
| |
| روایات یاد شده درباره «جامعه» یا همان «کتاب علی» نیز نشان میدهد که تمام احکام در این کتاب آمده است. در برخی از این روایات تأکید شده است که اگر ائمه{{عم}} به حکومت برسند، بر اساس این کتاب قضاوت خواهند کرد و از احکام آن تجاوز نخواهند کرد.
| |
|
| |
| در روایتی آمده است که از امام حسین{{ع}} سؤال شد که شما چگونه حکم میکنید؟ فرمود: «مانند آل داود حکم میکنیم و اگر چیزی را ندانیم، روح القدس (حکم آن را) برای ما میآورد». جمله آخر، صراحت در این مطلب دارد که روح القدس علومی را به آنان عرضه میدارد. به نظر میرسد، مقصود از این علوم، آگاهیهای مربوط به تشخیص موضوعات باشد؛ زیرا خود احکام ـ چنان که در روایات مربوط به کتاب جامعه بیان شد ـ از طریق رسول خدا{{صل}} در اختیار آنان قرار گرفته بود. مشابه این مطلب از امام سجاد{{ع}} نیز نقل شده است. در این روایت آمده است که از امام سجاد{{ع}} سؤال شد: «شما چگونه قضاوت میکنید؟» حضرت فرمود: «حُکمِ آلِ دَاوُدَ فَإِنْ أَعْیانَا شَیءٌ تَلَقَّانَا بِهِ رُوحُ الْقُدُسِ»؛ همانند آل داود حکم میکنیم؛ اگر چیزی بر ما دشوار شد، روح القدس (حکم آن را) برای ما میآورد.
| |
|
| |
|
| ===علوم پیامبران گذشته=== | | ===علوم پیامبران گذشته=== |