ابوقیس بن فاکه قریشی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = ابوقیس بن فاکه قریشی| عنوان مدخل  = ابوقیس بن فاکه قریشی| مداخل مرتبط = [[ابوقیس بن فاکه قریشی در قرآن]] | پرسش مرتبط  = }}

== ابوقیس در [[شأن نزول]] ==

# در ذیل آیه {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا فَأُولَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِيرًا}}<ref>«از کسانی که فرشتگان جانشان را در حال ستم به خویش می‌گیرند، می‌پرسند: در چه حال بوده‌اید؟ می‌گویند: ما ناتوان شمرده‌شدگان روی زمین بوده‌ایم. می‌گویند: آیا زمین خداوند (آن‌قدر) فراخ نبود که در آن هجرت کنید؟ بنابراین، سرای (پایانی) اینان دوزخ است و بد پایانه‌ای است» سوره نساء، آیه ۹۷.</ref> [[طبری]] می‌گوید: [[آیه]] درباره عده‌ای از [[جوانان]] [[مرتد]]، از ‌جمله [[ابوقیس‌ بن ‌فاکه]] نازل شده است.<ref>جامع‌البیان، مج‌۴،، ج‌۵، ص‌۳۱۷و۳۱۹.</ref> [[طبرسی]] به [[نقل]] از [[ابوحمزه ثمالی]] آورده است که آیه درباره گروهی از [[مردم]] است که به [[اسلام]] گرویده بودند؛ امّا در [[بدر]] با [[مشرکان]] همراه شدند و گویا ابوقیس‌ بن فاکه از‌ جمله آنان بوده ‌است<ref> مجمع‌البیان، ج۳، ص۱۵۰.</ref>.

# طبری در ذیل آیه {{متن قرآن|إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ غَرَّ هَؤُلَاءِ دِينُهُمْ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که منافقان و بیماردلان می‌گفتند: اینان را دینشان فریفته است در حالی که هر کس بر خداوند توکّل کند بی‌گمان خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره انفال، آیه ۴۹.</ref> از [[مجاهد]] نقل کرده است که آیه، درباره گروهی از [[قریش]] از‌ جمله [[ابوقیس‌ بن ‌فاکه]] است. <ref>جامع‌البیان، مج‌۶، ج‌۱۰، ص‌۲۹.</ref> طبرسی <ref>مجمع‌البیان، ج‌۴، ص‌۸۴۶.</ref> و [[آلوسی]] <ref>روح‌المعانی، مج‌۶، ج‌۱۰، ص‌۲۳.</ref> نیز آیه را در همین باره دانسته‌اند. [[مجلسی]]، تفصیل داستان [[شأن نزول]] را چنین آورده است: عده‌ای از جوانان قریش در [[مکّه]] اسلام آوردند؛ امّا پدرانشان، آنان را [[زندانی]] کردند و مانع هجرتشان شدند. آنان هنگامه [[بدر]] با قریش خارج شدند؛ در‌حالی‌ که در تردید و [[نفاق]] بودند. از‌ جمله آنان ابوقیس‌ بن‌ فاکه بود. اینان چون به [[یاران]] اندک [[رسول خدا]] نظر کردند، گفتند: اینان تهی‌دستان‌اند و دینشان آنان را فریفته و هم اکنون کشته می‌شوند که [[خداوند]] این آیه را درباره آنان نازل فرمود<ref>بحارالانوار، ج‌۱۹، ص‌۲۵۵.</ref>.<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[ابوقیس بن فاکه بن مغیره قریشی (مقاله)|مقاله «ابوقیس بن فاکه بن مغیره قریشی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۲، ص 45-46.</ref>

{{مدخل وابسته}}

== منابع ==

#[[پرونده:000053.jpg|22px]] [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[ابوقیس بن فاکه بن مغیره قریشی (مقاله)|مقاله «ابوقیس بن فاکه بن مغیره قریشی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۲''']]