جنگ در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←اختلافات عقیدتی و گروهی
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
به دست آوردن [[مال]] و [[جاه]] در [[دنیا]]، از دیگر زمینههای بروز [[جنگ]] به شمار میرود، چنانکه بسیاری از [[جنگهای اعراب جاهلی]] با این [[هدف]] صورت میگرفت. <ref>آثار الحرب، ص۵۳.</ref> برخی از [[مسلمانان]] نیز گاه به همین [[انگیزه]] به [[ستیزهجویی]] با دیگران میپرداختند که [[قرآن]] این کار را مطرود شمرده است: «ولاتَقولوا لِمَن اَلقی اِلَیکُمُ السَّلـمَ لَستَ مُؤمِنـًا تَبتَغونَ عَرَضَ الحَیوةِ الدُّنیا». ([[نساء]] / ۴، ۹۴) <ref>مجمع البیان، ج ۳، ص۱۶۳؛ نورالثقلین، ج ۱، ص۵۳۵.</ref> | به دست آوردن [[مال]] و [[جاه]] در [[دنیا]]، از دیگر زمینههای بروز [[جنگ]] به شمار میرود، چنانکه بسیاری از [[جنگهای اعراب جاهلی]] با این [[هدف]] صورت میگرفت. <ref>آثار الحرب، ص۵۳.</ref> برخی از [[مسلمانان]] نیز گاه به همین [[انگیزه]] به [[ستیزهجویی]] با دیگران میپرداختند که [[قرآن]] این کار را مطرود شمرده است: «ولاتَقولوا لِمَن اَلقی اِلَیکُمُ السَّلـمَ لَستَ مُؤمِنـًا تَبتَغونَ عَرَضَ الحَیوةِ الدُّنیا». ([[نساء]] / ۴، ۹۴) <ref>مجمع البیان، ج ۳، ص۱۶۳؛ نورالثقلین، ج ۱، ص۵۳۵.</ref> | ||
=== [[اختلافات]] [[عقیدتی]] و گروهی=== | === [[اختلافات]] [[عقیدتی]] و گروهی=== | ||
اختلافات مذهبی و [[دینی]] از جمله زمینههای بروز جنگاند: | اختلافات مذهبی و [[دینی]] از جمله زمینههای بروز جنگاند: {{متن قرآن|تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللَّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَلَكِنِ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَمِنْهُمْ مَنْ كَفَرَ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَلَكِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ}}<ref>«برخی از آن پیامبران را بر برخی دیگر برتری دادیم؛ از ایشان یکی آن است که خداوند با وی سخن گفت و پایگاههای برخی از ایشان را بالا برد. و ما به عیسی پسر مریم، برهانها (ی روشن) دادیم و او را با روح القدس پشتیبانی کردیم و اگر خداوند میخواست پس از آنان کسانی که این برهانها (ی روشن) به آنان رسید، با هم جنگ نمیکردند ولی اختلاف ورزیدند و برخی از ایشان مؤمن و برخی کافر شدند و اگر خداوند میخواست با یکدیگر به پیکار بر نمیخاستند اما خداوند آنچه بخواهد، همان میکند» سوره بقره، آیه ۲۵۳.</ref><ref>المیزان، ج ۲، ص۳۰۹.</ref>؛ زیرا هر گروه درصدد آن است که دیگران را پیرو [[عقاید]] و دیدگاههای خود سازد و در این مسیر گاه به جنگ [[متوسل]] میشود: {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَصَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}<ref>«از تو درباره جنگ در ماه حرام میپرسند، بگو: جنگ در آن (گناهی) بزرگ است و (گناه) باز داشتن (مردم) از راه خداوند و ناسپاسی به او و (باز داشتن مردم از) مسجد الحرام و بیرون راندن اهل آن از آن، در نظر خداوند بزرگتر است و آشوب (شرک) از کشتار (هم) بزرگتر است؛ و (این کافران) پیاپی با شما جنگ میکنند تا اگر بتوانند شما را از دینتان بازگردانند، و کردار کسانی از شما که از دین خود بازگردند و در کفر بمیرند، در این جهان و جهان واپسین، تباه است و آنان دمساز آتش و در آن جاودانند» سوره بقره، آیه ۲۱۷.</ref> [[یهودیان]] نیز به همین سبب همواره در صدد جنگ با مسلمانان بودند. {{متن قرآن|وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَاءُ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«و یهودیان گفتند که دست خداوند بسته است، دستشان بسته باد و بر آنچه گفتهاند لعنت بر ایشان باد بلکه دستهای او باز است و هرگونه بخواهد میبخشد و بیگمان آنچه به سوی تو از سوی پروردگارت فرو فرستاده شده است بر سرکشی و کفر بسیاری از آنان میافزاید؛ و میان آنان تا رستخیز دشمنی و کینهجویی افکندیم؛ هر بار که آتشی را برای جنگ بر افروختند خداوند آن را خاموش گردانید؛ و در زمین به تباهی میکوشند و خداوند تبهکاران را دوست نمیدارد» سوره مائده، آیه ۶۴.</ref> گاه جنگ میان دو گروه به سبب اختلافات گروهی و قبیلهای بوده است؛ مانند جنگهای طولانی میان دو [[قبیله]] [[اوس و خزرج]]<ref>نمونه، ج ۳، ص۲۵.</ref> که در [[آیه]] {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید و نعمتهای خداوند را بر خود فرا یاد آورید که دشمنان (همدیگر) بودید و خداوند دلهای شما را الفت داد و به نعمت او با هم برادر شدید و در لبه پرتگاهی از آتش بودید که شما را از آن رهانید؛ بدینگونه خداوند آیات خود را برای شما روشن میگوید باشد که شما راهیاب گردید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref> به آنها اشاره شده است. | ||
=== اطلاعات نادرست=== | === اطلاعات نادرست=== | ||
گاه یک خبر [[دروغ]] سبب بروز [[جنگی]] بزرگ میگردد، از این رو قرآن به مسلمانان [[فرمان]] داده تا درباره خبرهایی که [[فاسقان]] میدهند، به بررسی و تحقیق بپردازند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ}}<ref>«و به آنان که آیات ما را دروغ انگاشتند برای نافرمانی که میکردند عذاب میرسد» سوره انعام، آیه ۴۹.</ref> این آیه درباره [[ولید بن عقبه]] نازل شده که بدون دلیل مستند اخباری را درباره قبیله [[بنیمصطلق]] برای [[پیامبر]]{{صل}} آورد که بر اساس آنها، آن [[حضرت]] [[تصمیم]] گرفت با آنان بجنگد. <ref>جامع البیان، ج ۲۶، ص۱۶۱ - ۱۶۲؛ التبیان، ج ۹، ص۳۴۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص۳۱۱.</ref> در آیهای دیگر نیز به [[مسلمانان]] توصیه شده که اطلاعات مربوط به [[جنگ]] را تنها به [[پیامبر]] و افراد [[مسئول]] گزارش دهند. {{متن قرآن|وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا}}<ref>«و هنگامی که خبری از ایمنی یا بیم به ایشان برسد آن را فاش میکنند و اگر آن را به پیامبر یا پیشوایانشان باز میبردند کسانی از ایشان که آن را در مییافتند به آن پی میبردند و اگر بخشش و بخشایش خداوند بر شما نمیبود (همه) جز اندکی، از شیطان پیروی میکردید» سوره نساء، آیه ۸۳.</ref> | گاه یک خبر [[دروغ]] سبب بروز [[جنگی]] بزرگ میگردد، از این رو قرآن به مسلمانان [[فرمان]] داده تا درباره خبرهایی که [[فاسقان]] میدهند، به بررسی و تحقیق بپردازند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ}}<ref>«و به آنان که آیات ما را دروغ انگاشتند برای نافرمانی که میکردند عذاب میرسد» سوره انعام، آیه ۴۹.</ref> این آیه درباره [[ولید بن عقبه]] نازل شده که بدون دلیل مستند اخباری را درباره قبیله [[بنیمصطلق]] برای [[پیامبر]]{{صل}} آورد که بر اساس آنها، آن [[حضرت]] [[تصمیم]] گرفت با آنان بجنگد. <ref>جامع البیان، ج ۲۶، ص۱۶۱ - ۱۶۲؛ التبیان، ج ۹، ص۳۴۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۶، ص۳۱۱.</ref> در آیهای دیگر نیز به [[مسلمانان]] توصیه شده که اطلاعات مربوط به [[جنگ]] را تنها به [[پیامبر]] و افراد [[مسئول]] گزارش دهند. {{متن قرآن|وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا}}<ref>«و هنگامی که خبری از ایمنی یا بیم به ایشان برسد آن را فاش میکنند و اگر آن را به پیامبر یا پیشوایانشان باز میبردند کسانی از ایشان که آن را در مییافتند به آن پی میبردند و اگر بخشش و بخشایش خداوند بر شما نمیبود (همه) جز اندکی، از شیطان پیروی میکردید» سوره نساء، آیه ۸۳.</ref> |