آیا آدم پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
آیا آدم پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۸
، ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'مونث' به 'مؤنث'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-(پرسش)]] {{پایان}} {{پایان}} == پرسشهای وابسته == +(پرسش)]] {{پایان پرسشهای وابسته}} == پرسشهای وابسته ==)) |
جز (جایگزینی متن - 'مونث' به 'مؤنث') |
||
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[علم غیب معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب]] | ||
| تصویر = 7626626262.jpg | |||
| تصویر | | نمایه وابسته = [[علم غیب غیر خدا (نمایه)|علم غیب غیر خدا]] | ||
| مدخل اصلی = [[علم غیب]] | |||
| نمایه وابسته | | تعداد پاسخ = ۱ | ||
| مدخل اصلی | |||
| | |||
}} | }} | ||
'''آیا [[آدم پیامبر]]{{ع}} [[علم غیب]] داشت؟''' یکی از سؤالهای مصداقی پرسشی تحت عنوان ''«[[آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟ (پرسش)|آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟»]]'' است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم غیب]]''' مراجعه شود. | '''آیا [[آدم پیامبر]] {{ع}} [[علم غیب]] داشت؟''' یکی از سؤالهای مصداقی پرسشی تحت عنوان ''«[[آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟ (پرسش)|آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟»]]'' است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم غیب]]''' مراجعه شود. | ||
==عبارتهای دیگری از این پرسش== | == عبارتهای دیگری از این پرسش == | ||
* آیاتی که [[علم غیب]] [[آدم پیامبر]]{{ع}} را اثبات میکنند، کدامند؟ | * آیاتی که [[علم غیب]] [[آدم پیامبر]] {{ع}} را اثبات میکنند، کدامند؟ | ||
* کدام آیات بر [[علم غیب]] [[آدم پیامبر]]{{ع}} دلالت دارند؟ | * کدام آیات بر [[علم غیب]] [[آدم پیامبر]] {{ع}} دلالت دارند؟ | ||
== [[پاسخ]] به این پرسش== | == [[پاسخ]] به این پرسش == | ||
[[پرونده:39587474.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:39587474.jpg|بندانگشتی|راست|100px|[[علامه طباطبایی]]]] | ||
'''[[علامه طباطبایی]]''' در کتاب ''«[[المیزان (کتاب)|المیزان]]»'' در اینباره گفته است: | |||
«این جمله: {{متن قرآن|[[آیا آیه ۳۱ سوره بقره علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء كُلَّهَا]]}} اشعار دارد بر اینکه اسماء نامبرده، و یا مسماهای آنها موجوداتی زنده و دارای [[عقل]] بودهاند، که در پس پرده [[غیب]] قرار داشتهاند، و به همین جهت [[علم]] به آنها غیر آن نحوه علمی است که ما به اسماء موجودات داریم، چون اگر از سنخ [[علم]] ما بود، باید بعد از آنکه [[آدم]] به [[ملائکه]] خبر از آن اسماء داد، [[ملائکه]] هم مثل [[آدم]] دانای به آن اسماء شده باشند، و در داشتن آن [[علم]] با او مساوی باشند، برای اینکه هر چند در این صورت [[آدم]] به آنان [[تعلیم]] داده، ولی خود [[آدم]] هم به [[تعلیم]] [[خدا]] آن را آموخته بود. پس دیگر نباید [[آدم]] اشرف از [[ملائکه]] باشد، و اصولا نباید [[احترام]] بیشتری داشته باشد، و [[خدا]] او را بیشتر گرامی بدارد، و ای بسا [[ملائکه]] از [[آدم]] برتری و [[شرافت]] بیشتری میداشتند و نیز اگر [[علم]] نامبرده از سنخ [[علم]] ما بود، نباید [[ملائکه]] بصرف اینکه [[آدم]] [[علم به اسماء]] دارد قانع شده باشند، و استدلالشان [[باطل]] شود، آخر در ابطال [[حجت]] [[ملائکه]] این چه استدلالی است؟ که [[خدا]] به یک [[انسان]] مثلا [[علم]] لغت بیاموزد، و آنگاه وی را به رخ [[ملائکه]] مکرم خود بکشد، و به وجود او [[مباهات]] کند، و او را بر [[ملائکه]] برتری دهد، با اینکه [[ملائکه]] آن [[قدر]] در بندگی او پیش رفتهاند که، {{متن قرآن|لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ}}<ref>«در گفتار بر او پیشی نمیجویند و آنان به فرمان وی کار میکنند»؛ سوره انبیاء، آیه ۲۷.</ref> آنگاه به این [[بندگان]] [[پاک]] خود بفرماید: که این [[انسان]] [[جانشین]] من و قابل [[کرامت]] من هست، و شما نیستید؟ آنگاه اضافه کند که اگر قبول ندارید، و اگر راست میگویید که [[شایسته]] [[مقام]] خلافتید، و یا اگر در خواست این [[مقام]] را میکنید، مرا از لغتها و واژههایی که بعدها [[انسانها]] برای خود وضع میکنند، تا به وسیله آن یکدیگر را از منویات خود [[آگاه]] سازند، خبر دهید. علاوه بر اینکه اصلا [[شرافت]] [[علم]] لغت مگر جز برای این است که از راه لغت، هر شنوندهای به مقصد درونی و قلبی گوینده پی ببرد؟ و [[ملائکه]] بدون احتیاج به لغت و تکلم، و بدون هیچ واسطهای [[اسرار]] قلبی هر کسی را میدانند، پس [[ملائکه]] یک کمالی ما فوق کمال تکلم دارند. و سخن کوتاه آنکه معلوم میشود آنچه [[آدم]] از [[خدا]] گرفت، و آن علمی که [[خدا]] به وی آموخت، غیر آن علمی بود که [[ملائکه]] از [[آدم]] آموختند، علمی که برای [[آدم]] دست داد، [[حقیقت]] [[علم به اسماء]] بود، که فرا گرفتن آن برای [[آدم]] ممکن بود، و برای [[ملائکه]] ممکن نبود، و [[آدم]] اگر مستحق و لایق [[خلافت]] خدایی شد، بخاطر همین [[علم به اسماء]] بوده، نه بخاطر خبر دادن از آن، و گر نه بعد از خبر دادنش، [[ملائکه]] هم مانند او با خبر شدند، دیگر جا نداشت که باز هم بگویند: ما علمی نداریم، {{متن قرآن|سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا}}<ref>«گفتند: پاکاکه تویی! ما دانشی جز آنچه تو به ما آموختهای، نداریم»؛ سوره بقره، آیه ۳۲.</ref> پس از آنچه گذشت روشن شد، که [[علم به اسماء]] آن مسمیات، باید طوری بوده باشد که از حقایق و اعیان وجودهای آنها [[کشف]] کند، نه صرف نامها، که اهل هر زبانی برای هر چیزی میگذارند، پس معلوم شد که آن مسمیات و نامیدهها که برای [[آدم]] معلوم شد، حقایقی و موجوداتی خارجی بودهاند، نه چون مفاهیم که ظرف وجودشان تنها ذهن است، و نیز موجوداتی بودهاند که در پس پرده [[غیب]]، یعنی [[غیب]] [[آسمانها]] و [[زمین]] [[نهان]] بودهاند، و عالم شدن به آن موجودات غیبی، یعنی آن طوری که هستند، از یک سو تنها برای موجود زمینی ممکن بوده، نه [[فرشتگان]] آسمانی، و از سوی دیگر آن [[علم]] در [[خلافت الهیه]] دخالت داشته است»<ref>[http://lib.eshia.ir/50081/1/181 ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص ۱۸۱.]</ref>. | |||
==پاسخها و دیدگاههای متفرقه== | == پاسخها و دیدگاههای متفرقه == | ||
{{ | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱. آیتالله سبحانی؛ | |||
| تصویر = sobhani.jpg | |||
| پاسخدهنده = جعفر سبحانی | |||
| پاسخ = آیت الله '''[[جعفر سبحانی|سبحانی]]''' در کتاب ''«[[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]»'' در این باره گفته است: | |||
{{جمع | «در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی [[پیامبران]] و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق میکند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی میداند پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد (...): {{متن قرآن|[[آیا آیه ۳۱ سوره بقره علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِي بِأَسْمَاء هَؤُلاء إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ]] * قَالُواْ سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ * [[آیا آیه ۳۳ سوره بقره نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)|قَالَ يَا آدَمُ أَنبِئْهُم بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ]]}}<ref>خدا همه اسمها حقایق موجودات را به [[آدم]] {{ع}} آموخت، سپس آن "حقایق" را بر فرشتگان عرضه کرد و گفت: از اسامی این حقایق به من خبر دهید اگر راستگو هستید، * آنان گفتند: ما تو را تسبیح میکنیم، ما از چیزی آگاه نیستیم جز آنچه تو به ما آموختهای، تویی توانا و حکیم». خداوند به [[آدم]] {{ع}} گفت: آدم! اسامی این حقایق را به فرشتگان بگو. هنگامی که [[آدم]] {{ع}} فرشتگان را از آن اسامی آگاه ساخت، خداوند به فرشتگان خطاب کرد و گفت: من به شما نگفتم که از "غیب" آسمانها و زمین آگاهم و آنچه را آشکار کنید و پنهان نمایید میدانم؛ سوره بقره، آیه ٣١ - ٣٣.</ref>. دقت در معنای این سه آیه ما را به این حقیقت رهبری میکند که خداوند یک سلسله حقایقی را که از دیدگاه فرشتگان پنهان بود به [[آدم]] {{ع}} آموخت و سپس [[آدم]] {{ع}} به دستور خداوند آنان را از این "غیب" آگاه ساخت. توضیح این که: "اسماء" جمع "اسم" به معنی نام است ولی در این جا مقصود این نیست که فقط نامهای موجودات زمینی و آسمانی را به او تعلیم کرد زیرا فراگرفتن نام تنها، بدون آشنایی با حقیقت آن، برای [[آدم]] {{ع}} امتیازی نخواهد بود، بلکه منظور این است که خداوند، [[آدم]] {{ع}} را از حقایق موجودات آگاه ساخت گواه این مطلب این است که در آیه شریفه {{متن قرآن|ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ}} ضمیر جمع عاقل "هم" آورده شده است در صورتی که اگر منظور فقط "اسماء" بود باید "عرضها" گفته میشد زیرا در جمع غیر عاقل ضمیر مفرد مؤنث "ها" آورده میشود<ref>به [[تفسیر المیزان (کتاب)|تفسیر المیزان]]، ج١، ص ۱۱۵ - ١٢٢ مراجعه شود.</ref>».<ref>[http://tohid.ir/fa/index/book?bookID=171&page=3#id90_p90 آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۰ و ۹۱]</ref> | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخدهنده = ۲. آیتالله جوادی آملی. | |||
{{ | | تصویر = 769540432.jpg | ||
| پاسخدهنده = عبدالله جوادی آملی | |||
| پاسخ = آیت الله '''[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]''' در کتاب ''«[[تسنیم (کتاب)|تسنیم]]»'' در اینباره گفته است: | |||
«شكّی نیست كه [[عالم غیب]] و [[موجودات غیبی]] درجات متعدد طولی دارند؛ درجاتی كه بعضی برتر از برخی دیگر است و آنچه به [[آدم]] [[تعلیم]] شده از مراتب عالی [[عالم غیب]] و موجودات عالیه این عالم بود» <ref>تسنیم، ج ۳ - ص ۲۵۰.</ref>. | |||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخدهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین مهدیفر. | |||
| تصویر = 11902.jpg | |||
| پاسخدهنده = حسن مهدیفر | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[حسن مهدیفر]]''' در پایاننامه دکتری خود با عنوان ''«[[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]»'' در اینباره گفته است: | |||
«{{متن قرآن|[[آیا آیه ۳۱ سوره بقره علم غیب معصوم را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِي بِأَسْمَاء هَؤُلاء إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ]] قَالُواْ سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ [[آیا آیه ۳۳ سوره بقره نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)|قَالَ يَا آدَمُ أَنبِئْهُم بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ]]}}<ref> و همه نامها را به آدم آموخت سپس آنان را بر فرشتگان عرضه کرد و گفت: اگر راست میگویید نامهای اینان را به من بگویید.گفتند: پاکاکه تویی! ما دانشی جز آنچه تو به ما آموختهای، نداریم، بیگمان تویی که دانای فرزانهای.فرمود: ای آدم! آنان را از نامهای اینان آگاه ساز! و چون آنان را از نامهای اینان آگاهانید فرمود: آیا به شما نگفته بودم که من نهان آسمانها و زمین را میدانم و از آنچه آشکار میکنید و پوشیده میداشتید آگاهم؟؛ سوره بقره، آیه: ۳۱ - ۳۳.</ref>. دقت در معنای این سه آیه ما را به این حقیقت رهبری میکند که خداوند یک سلسله حقایقی را که از دید فرشتگان پنهان بود به آدم آموخت و سپس [[آدم]] {{ع}} به دستور خداوند آنان را از [[غیب]] آگاه ساخت. توضیح اینکه: اسماء جمع اسم به معنی نام است ولی در این جا مقصود این نیست که فقط نامهای موجودات زمینی و آسمانی را به او تعلیم کرد زیرا فراگرفتن نام تنها، بدون آشنایی با حقیقت آن، برای [[آدم]] {{ع}} امتیازی نخواهد بود، بلکه منظور این است که خداوند، [[آدم]] {{ع}} را از حقایق موجوداتی زنده و عاقل آگاه ساخت گواه این مطلب این است که در آیه شریفه {{متن قرآن|ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ}} ضمیر جمع عاقل "هم" آورده شده است در صورتی که اگر منظور فقط اسماء بود باید عرضها گفته میشد زیرا در جمع غیر عاقل ضمیر مفرد مؤنث "ها" آورده میشود. | |||
[[علامه طباطبایی]] معتقد است که: اسماء نامبرده، و یا مسماهای آنها موجوداتی زنده و دارای عقل بودهاند، که در پس پرده غیب یعنی غیب آسمانها و زمین نهان بودهاند، و عالم شدن به آن موجودات غیبی، یعنی آن طوری که هستند، از یک سو تنها برای موجود زمینی ممکن بوده، نه فرشتگان آسمانی، و از سوی دیگر آن علم در خلافت الهیه دخالت داشته است. بنظر ایشان، این موجودات زنده و عاقلی که خدا بر ملائکه عرضه کرد، موجوداتی عالی و محفوظ نزد خدا بودند، که در پس حجابهای غیب محجوب بودند، و خداوند هر اسمی را که در عالم نازل کرد با خیر و برکت آنها، نازل کرد، و هر چه که در آسمانها و زمین هست از نور و بهای آنها مشتق شده است<ref>المیزان فی تفسیر القرآن فی تفسیر القرآن، ج۱، ص ۱۱۷.</ref>. در روایات وارد شده است که علم اسماء که به [[حضرت آدم]] {{ع}} داده شد به [[پیامبر]] {{صل}} وسپس به [[اهل بیت]] {{عم}} آن حضرت منتقل شده است. اگرچه در آنها اشاره ای روشن به مفهوم اسماء نشده است. [[امام علی|علی]] {{ع}} فرمود: علمی که به همراه آدم به زمین آمد و تمامی آنچه پیامبران تا برسد به [[پیامبر خاتم]] {{صل}} با آنها برتری پیدا کردهاند در [[اهل بیت]] {{عم}} [[پیامبر]] {{صل}} است پس بکجا میروید<ref>{{عربی|"فَإِنَ الْعِلْمَ الَّذِي هَبَطَ بِهِ آدَمُ وَ جَمِيعَ مَا فُضِّلَتْ بِهِ النَّبِيُّونَ إِلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ فِي عِتْرَةِ مُحَمَّدٍ ص فَأَيْنَ يُتَاهُ بِكُمْ بَلْ أَيْنَ تَذْهَبُونَ "}}؛ بحار الانوار، ج۲،ص ۲۰۹و ج۲۵، ص۳.</ref>»<ref>[[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۸۸.</ref>. | |||
}} | |||
== پرسشهای مصداقی همطراز == | == پرسشهای مصداقی همطراز == | ||
{{ | {{پرسش وابسته}} | ||
# [[آیا نوح پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | # [[آیا نوح پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا صالح پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | # [[آیا صالح پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | ||
خط ۵۸: | خط ۶۰: | ||
# [[آیا لوط پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | # [[آیا لوط پیامبر علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا پیامبر خاتم علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | # [[آیا پیامبر خاتم علم غیب دارد؟ (پرسش)]] | ||
{{پایان | {{پایان پرسش وابسته}} | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
{{ | {{پرسش وابسته}} | ||
# [[آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب میشود؟ (پرسش)]] | # [[آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب میشود؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)]] | # [[آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)]] | ||
خط ۷۴: | خط ۷۶: | ||
# [[با توجه به عقیده بداء آیا بهرهمندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)]] | # [[با توجه به عقیده بداء آیا بهرهمندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا شیطان و فرشتگان میتوانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)]] | # [[آیا شیطان و فرشتگان میتوانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا اطلاع از سرنوشت به نفع انسان ها است یا به ضرر آنها؟ | # [[آیا اطلاع از سرنوشت به نفع انسان ها است یا به ضرر آنها؟ (پرسش)]] | ||
{{پایان}} | {{پایان پرسش وابسته}} | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:پرسش]] | ||
[[رده:پرسمان علم غیب امامان معصوم]] | [[رده:پرسمان علم غیب امامان معصوم]] | ||
[[رده:پرسشهای علم غیب پیامبر]] | [[رده:پرسشهای علم غیب پیامبر]] | ||
[[رده:(اث): پرسشهایی با ۴ پاسخ]] | [[رده:(اث): پرسشهایی با ۴ پاسخ]] | ||
[[رده:(اث): پرسشهای علم غیب معصوم با ۴ پاسخ]] | [[رده:(اث): پرسشهای علم غیب معصوم با ۴ پاسخ]] |