آیا دجال همان سفیانی است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌الله شهید صدر؛

| تصویر = 1368171.jpg

::::::«گاهی چنین به ذهن می‌‏رسد که ممکن است [[دجال]] و [[سفیانی]] یک نفر باشند مخصوصا اگر سختگیری سندی را رعایت کنیم و جزئیات [[اوصاف]] را نادیده بگیریم. آنچه از مجموع [[روایات]] به دست می‏‌آید آن است که هر دو عنوان گویای فردی [[منحرف]] از [[اسلام]] است که عامل ترویج [[فساد]] در [[جامعه اسلامی]] است؛ و این احتمال چندان هم دور نیست. و می‌‏توانیم این احتمال را از این جهت تأیید کنیم که در کتب [[عامه]] تمام این خصوصیات در شخصی به نام [[دجال]] و در کتب [[شیعه]] در شخصی به نام [[سفیانی]] جمع است، بنابراین امکان این مسأله هست که هر دو اسم مربوط به یک شخص باشد، که هر مذهبی از دیدگاه خاصی به او نگریسته است. ولی این احتمال نه با [[ظاهر]] [[روایات]] سازگار است، و نه دلیلی داریم بر این که به صورت رمزی خواسته‏‌اند این مطلب را بگویند؛ زیرا هر یک سمبل و رمز یک حرکت مخصوصی می‏‌باشند؛ [[دجال]] سمبل حرکت انحرافی از [[اسلام]] و بر اثر شهوات به سوی [[کفر]] رفتن است، ولی [[سفیانی]] سمبل [[شبهات]] و اضطراب‌های داخلی در [[جامعه اسلامی]] است؛ و اینها دو حرکت مستقل می‌‏باشند گرچه در برخی جهات نتیجه حرکت آنها از نظر [[مخالفت]] با [[اسلام]] یکی می‌‏شود.

::::::و اما از جهت [[مخالفت]] با [[ظاهر]] [[روایات]] از دو نظر سازگار نیست:

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌الله مکارم شیرازی؛

| تصویر = مکارم شیرازی.jpg

::::::«تفاوتی که "[[سفیانی]]" با "[[دجال]]" دارد شاید بیشتر در این است که [[دجال]] از طریق حیله و تزویر و فریب، برنامه‌های شیطانی خود را پیاده می‌کند، امّا [[سفیانی]] از طریق استفاده از [[قدرت]] تخریبی وسیع خود این [[کار]] را انجام می‌دهد؛ همانگونه که در [[اخبار]] آمده است که او نقاط آبادی از روی [[زمین]] را زیر [[پرچم]] خود قرار خواهد داد<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص ۲۶.</ref> که نظیر آن را در [[حکومت]] [[ابوسفیان]] و [[معاویه]] و [[یزید]] در [[تاریخ]] خوانده‌ایم. هیچ مانعی ندارد که [[سفیانی]] [[آخر زمان]] که در برابر مصلح بزرگ جهانی "[[مهدی]]" [[قیام]] می‌کند از نواده‌های [[ابوسفیان]] باشد و شجره‌نامه و نسبش به او منتهی گردد، همانطور که در [[اخبار]] آمده است؛ ولی مهمتر از مسأله نسب این است که برنامه‌های او و [[صفات]] و مشخّصات و تلاشها کوششهایش همه مانند [[ابوسفیان]] است و روشی همسان او دارد. و این "[[سفیانی]]" مانند همه ابوسفیانها و همه سفیانیهای دیگر، سرانجام در برابر جنبش [[انقلاب جهانی]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} به زانو در خواهد آمد و تلاشها و کوششها و نقشه هایش نقش بر [[آب]] خواهد شد. از همه مهمتر آن است که باید [[مردم]] "دجّال‌ها" و "سفیانی‌ها" را بشناسانند. این سفیانی‌ها گذشته از نشانه‌هایی که قبلا گفتیم نشانه دیگری نیز دارند که نمونه‌اش در [[تاریخ اسلام]] بروشنی دیده می‌شود، و آن این که: صلحا و شایستگان را از صحنه اجتماع کنار می‌زنند و افراد ناصالح و مطرود را به جای آنها قرار می‌دهند. "[[بیت المال]]" را چنانکه در [[حکومت]] دودمان [[ابوسفیان]] آمده میان حواشی و طرفداران خود تقسیم می‌کنند؛ طرفدار انواع تبعیض‌ها، تحمیق‌ها و پراکندگی‌ها هستند و با این مشخّصات می‌توان آنها را [[شناخت]] و شناساند. "دجّال‌ها" صفوف ضدّ انقلابی مرموز را تشکیل می‌دهند، و "سفیانی‌ها" صفوف ضدّ انقلابی آشکارا، و هر دو، در واقع یک موضع دارند در دو چهره مختلف، و تا صفوف آنها در هم شکسته نشود تضمینی برای "پیشرفت" و "بقای" [[انقلاب]] نیست»<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۸۰ -۱۸۵.</ref>.

{{پایان جمع شدن}}

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آیت‌الله طبسی؛

| تصویر = 7474646.jpg

::::::«تنها [[آیت‌الله]]  [[سید محمد صدر]] به عنوان احتمال، این موضوع را مطرح کرده که گاهی به ذهن خطور می‌کند: ممکن است [[دجال]] و [[سفیانی]] یکی باشند: به خصوص اگر ویژگی‌ها و شرایط سندی را نادیده بگیریم. البته ایشان خود نیز این احتمال را تضعیف کرده و می‌گوید: این احتمال با [[ظاهر]] [[روایات]] نمی‌سازد<ref>الغیبة الکبری، ص ۵۲۴.</ref>.

::::::از دیدگاه ما نیز این احتمال صحیح نیست، زیرا این دو با یکدیگر تفاوتی اساسی و ماهوی دارند، زیرا:

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آقای کامل (پژوهشگر معارف مهدویت)؛

| تصویر = 151931.jpg

::::::«تعبیر [[دجال]] از منابع [[اهل سنت]] و تعبیر [[سفیانی]] از منابع [[امامیه]] گرفته شده است و این احتمال هست که هر دو، تعبیری از یک فرد واحد باشد که افراد هر [[مذهب]] از زاویه [[دید]] خود به آن نگریسته‌اند.  

::::::مهم‌ترین تفاوت‌های بین آنها بر حسب اخباری که ما شنیده‌ایم، به شرح زیر است.  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. آقای کریمی (پژوهشگر معارف مهدویت)؛

| تصویر = 137982.jpeg

::::::«گرچه از بعضی جهات، [[خروج دجال]] و [[سفیانی]]، یکسانند و هر دو [[دعوت]] به [[باطل]] میکنند و با [[توسل]] به [[حیله‌گری]] و [[تزویر]]، [[مردم]] را میفریبند، به [[مبارزه]] با جناح [[حق]] بر میخیزند و سرانجام به [[هلاکت]] می‌رسند و... ولی با دقت در [[روایات]] [[خروج سفیانی]] و [[روایات]] مربوط به خروج [[دجّال]]، در مییابیم که بین این دو فرق‌های زیادی وجود دارد و اگر اصل خروج [[دجّال]] را امری مسلّم بدانیم، ناچار باید فردی غیر از [[سفیانی]] باشد. مثلاً، [[دجّال]]، ادعای ربوبیّت می‌کند و [[کافر]] است، ولی دلیلی بر [[کفر]] [[سفیانی]] نداریم. فقط در روایتی اشاره شده که وی، صلیبی بر گردن دارد که اگر درست باشد، [[مسیحی]] است، ولی [[روایت]] از [[معصوم]]{{عم}} نیست و ارزشی ندارد. افزون بر این، در [[روایات]] آمده که [[سفیانی]] ریاکارانه [[تظاهر]] به [[دین‌داری]] و تقدس می‌کند و مدام ذکر {{متن حدیث|يَا رَبِّ‌ يَا رَبِّ}} بر زبان وی جاری است. [[خروج سفیانی]]، هم‌زمان است با [[قیام]] سردارانی از [[خراسان]] و [[یمن]] و [[مصر]] که به [[حق]] و [[عدالت]] فرا میخوانند و زمینه را برای [[انقلاب]] بزرگ [[مهدی]]{{ع}}، مهیا میسازند. [[خروج سفیانی]]، منطقه نسبتاً محدودی را فرا میگیرد، در حالی که [[دجّال]]، به جز [[مکه]] و [[مدینه]]، به همه جای [[زمین]] می‌رود و [[فتنه]] وی، همه جا را میگیرد. این دو در شکل و قیافه هم، با یک‌دیگر، فرق دارند. پس [[دجال]] نمی‌تواند همان [[سفیانی]] باشد»<ref>[[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۸۰-۸۱.</ref>.

{{پایان جمع شدن}}