وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| پاسخ‌دهنده = محمد تقی مصباح یزدی

| پاسخ = [[آیت‌الله]] '''[[محمد تقی مصباح یزدی]]'''، در کتاب ''«[[ آفتاب ولایت (کتاب)|آفتاب ولایت]]»'' در این‌باره گفته است:

}}

{{پاسخ پرسش  

| پاسخ‌دهنده = محسن قرائتی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] [[محسن قرائتی]] در کتاب ''«[[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]»'' در اين باره گفته است:

:::::*'''گام اول: [[معرفت]]''' در [[حدیث]] می‌خوانیم: "هر کس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ‏ مَاتَ‏ وَ لَمْ‏ يَعْرِفْ‏ إِمَامَ‏ زَمَانِهِ‏ مَاتَ‏ مِيتَةً جَاهِلِيَّة‏‏ ‏‏‏‏"}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ۴۱۰.</ref> یعنی از [[فرهنگ]] و [[تمدن]] هپچ  بهره‌ای نخواهد داشت. [[شناخت]] مثل سایر [[کمالات]] از جمله [[علم]]، [[ایمان]] و [[تقوا]] درجاتی دارد و [[انسان]] باید روز به روز [[شناخت]] و [[معرفت]] خود را بالا ببرد. درباره [[امام]] شناسی، [[بهترین]] منبع برای معرّفی سیمای [[امام]]{{ع}}، [[زیارت جامعه کبیره]] است که از [[امام هادی]]{{ع}} [[نقل]] شده است. هیچ کس مثل خود [[امام]]، [[امام]] را معرفی نمی‌کند. [[امام]] در یک عبارت از صدها جمله که در [[زیارت جامعه]] است، چنین می‌گوید: {{متن حدیث|" وَ بِكُمْ‏ يُمْسِكُ‏ السَّماءَ أَنْ‏ تَقَعَ‏ عَلَى‏ الْأَرْض‏‏‏ ‏‏‏‏"}} یعنی [[خداوند متعال]] به واسطه شما، [[آسمان]] و کرات آسمانی را نگاه داشته تا بر [[زمین]] فرود نیایند. این جمله یعنی چه؟ [[انسان]] وقتی گرفتار چرت و [[خواب]] آلودگی شد، حتی نمی‌تواند پلک خود را نگه دارد؛ اما [[امام]]{{ع}} [[آسمان‌ها]] را نگاه می‌دارد. رسیدن به این درجه از [[معرفت]] بسیار مهم است. برای مثال گاهی می‌شنویم که مثلاً انگشتر عقیق [[انسان]] را حفظ می‌کند یا فلان انگشتر دارای فلان اثر است. گاهی می‌بینیم صاحبان کامیون‌های بزرگ، با زنجیری که از کامیون آویزان می‌کنند، جلوی انباشته شدن الکتریسیته ساکن را می‌گیرند؛ زیرا این انباشته شدن الکتریسته برای ماشین خطرناک است. همچنین بالای ساختمان‌های بلند، [[نصب]] قطعه الماس می‌تواند جلوی خطر [[صاعقه]] و رعد و برق را بگیرد و یا رابطه [[انسان]] با [[جهان]]، مثل رابطه چشم و مژه است که موی مژه چشم را حفظ می‌کند؛ البته این زنجیر، الماس و مژه، جمادات ساده‌ای هستند که با [[اولیای خدا]] قابل مقایسه نیستند؛ ولی با معذرت از [[اولیای خدا]] و تنها برای تقریب به ذهن از ان‌ها استفاده کردیم. ناگفته پیداست که [[خداوند متعال]] [[کارها]] را از مسیر طبیعی انجام می‌دهد، وگرنه خود می‌تواند بدون واسطه، [[انسان]] و [[جهان]] را حفظ کند، ولی این واسطه‌ها را قرار داد تا ما بتوانیم از راه [[معرفت]]، [[مودّت]] و [[اطاعت]] از آن‌ها که [[اولیای الهی]] هستند، بهتر [[خدا]] را بشناسیم. او به واسطه نیازی ندارد و از همه چیز [[آگاه]] است. به قلم و [[نامه]] [[نیازمند]] نیست تا بگوید [[فرشتگان]] کار شما را می‌نویسند: {{متن قرآن|بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ}}<ref>سوره زخرف، آیه: ۸۰.</ref> به باز کردن پرونده نیازی نیست تا بگوید: {{متن قرآن|وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ}}<ref>سوره تکویر، آیه: ۱۰.</ref> به [[گواهان]] نیازی نیست تا بگوید: {{متن قرآن|وَيَوْمَ يَقُومُ الأَشْهَادُ }}<ref> سوره غافر، آیه: ۵۱.</ref>، برنامه و [[سنت]] [[خداوند متعال]] بر این اساس است که تمام [[آفرینش]] سیر طبیعی داشته باشد و با وجود این برای برخی امور واسطه قرار می‌دهد تا ما به این واسطه‌ها مرتبط شویم. [[خداوند متعال]] [[باران]] نازل می‌کند: {{متن قرآن| وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاء مَاء }}<ref>سوره مؤمنون، آیه: ۱۸.</ref> ولی این [[باران]] از مسیر طبیعی است؛ یعنی [[خورشید]] باید بر اقیانوس‌ها و دریاها بتابد تا بخار آن‌ها بالا رود؛ این  بخارها به صورت ابر متراکم شود؛ بادها ابرها را جابه جا و [[جاذبه]] [[زمین]] قطرات را به خود جذب کند، سراشیبی‌های [[زمین]] آن‌ها را به صورت جوی در آورد؛ جوی‌ها در دره‌ها به هم متصل و به نهر تبدیل شوند و به دریا برسند. در مسائل [[معنوی]] نیز ماجرا به همین روش است؛ یعنی [[خداوند متعال]] [[انسان]] را از مسیر [[وحی]]، [[فرشتگان]]، [[انبیا]]، [[عقل]]، [[فطرت]]، [[آموزش]]، پرورش و [[هدایت]] می‌کند. [[امامان]] ما و [[اولیای خدا]] نیز واسطه [[خدا]] و [[انسان]] برای [[فیض]] مادی و [[معنوی]] هستند. [[فیض]] مادی مانند {{عربی|" بِكُمْ‏ يُنَزِّلُ‏ الْغَيْث‏‏‏‏ ‏‏‏‏"}} و [[فیض]] [[معنوی]] مانند {{عربی|" بِمُوَالاتِكُمْ‏ عَلَّمَنَا اللَّهُ‏ مَعَالِمَ‏ دِينِنَا‏‏‏‏"}} [[فیض]] [[دنیوی]] مثل {{عربی|" وَ أَصْلَحَ مَا كَانَ فَسَدَ مِنْ‏ دُنْيَانَا ‏‏‏‏"}} و [[فیض]] [[اخروی]] نظیر {{عربی|" وَ شُهَداءُ دارِ الفَناءِ وَ شُفَعاءُ دارِ البَقاءِ‏‏‏‏"}}. این جملات در [[قرآن]] ریشه دارد؛ زیرا [[قرآن]] نیز در این باره می‌فرماید: ما شما را [[امت]] وسط قرار دادیم تا [[شاهد]] بر [[اعمال]] [[مردم]] باشید: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنتَ عَلَيْهَا إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَن يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَى عَقِبَيْهِ وَإِن كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلاَّ عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَانَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ}}<ref> و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی می‌کند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده؛ سوره بقره، آیه: ۱۴۳.</ref> اگرچه [[مفسرین]] در معنای [[امت]] وسط سخنان زیادی دارند؛ معقول‌ترین سخن، [[روایات]] [[اهل بیت]]: است که می‌فرماید: [[امت]] وسط، همه [[مردم]] نیستند؛ بلکه مراد از [[امت]] وسط [[پیامبر]] و [[اهل بیت]] او هستند و غیر از این نمی‌تواند باشد؛ زیرا [[قرآن]] می‌فرماید: [[خداوند]] شما را [[امت]] وسط قرار داد تا بر امور [[مردم]] [[شاهد]] باشید و از آن جا که [[شاهد]] دو چیز لازم دارد: [[علم]] و [[عدالت]]؛ پس [[مردم]] که به کار یکدیگر [[علم]] ندارند. "نه من از کار شما آگاهم تا [[شهادت]] بدهم و نه شما بر کار من". بنابر این، باید مراد از [[امت]] وسط کسانی باشند که بر تمام کارهای [[انسان]]، [[آگاه]] باشند و در مرحله‌ای از [[عدالت]] باشند تا [[گواهی]] آن‌ها معتبر باشد و این، جز افراد خاصی از [[امت]] نیست. [[جان]] [[کلام]] این که افراد [[امت]]، نه آگاهند، و نه [[عادل]]. پس مراد از [[امت]] وسط افراد خاصی است که کارهای ما بر آن‌ها عرضه می‌شود و آن‌ها از کار ما آگاهند و [[گواهی]] آنان بر کار ما [[سند]] و [[حجت]] است.

:::::*'''گام دوم: [[مودت]]''' البته [[مودت]] چیزی بالاتر از [[محبت]] است. به [[محبت]] عمیقی که [[انسان]] را به [[پیروی]] وا دارد، "[[مودت]]" می‌گویند. [[مودت]] [[اهل بیت]]{{عم}} [[مزد رسالت]] آن‌ها است: {{متن قرآن| ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ}}<ref> این همان است که خداوند (آن را) به بندگانی از خویش که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند مژده می‌دهد بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است؛ سوره شوری، آیه: ۲۳.</ref> [[مزد رسالت]] و تشکر از [[صاحب]] [[نعمت]]، [[واجب]] است و زمان بردار نیست؛ یعنی در هر مکان و زمانی [[انسان]] باید از زحمات کسانی  که بر او [[حق]] دارند، تشکر کند. اگر در [[صدر اسلام]]، [[مودت]] و [[محبت]] به [[اهل بیت]] به عنوان [[مزد رسالت]] [[واجب]] بوده است؛ الآن هم باید این مزد پرداخته شود؛ زیرا [[پیامبر]] بر گردن ما [[حق]] بسیاری دارد پس باید الآن نیز از [[اهل بیت]] [[پیامبر]] کسی باشد تا ما به آن [[مودت]] داشته باشیم که او جز [[حضرت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} نیست. بر اساس [[نصّ]] [[روایات]]، [[عترت]] [[پیامبر]]{{صل}} از [[قرآن]] جدا نیست؛ زیرا [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]] بارها فرمود: "[[قرآن]] و [[اهل بیت]] هرگز از هم جدا نمی‌شوند". پس اکنون که [[قرآن]] هست باید اهل بیتی هم باشد و اگر [[امام مهدی|امام زمان]] نباشد بیش از ده قرن بین [[قرآن]] و [[اهل بیت]] فاصله می‌افتد، در حالی که یک لحظه هم نباید بین آن‌ها جدایی باشد: {{عربی|" لَنْ‏ يَفْتَرِقَا ‏‏‏‏"}}<ref>اصول کافی، ج۴، ص۱۹۸.</ref> هرگز این دو "[[قرآن]] و [[عترت]]" از یکدیگر جدا نیستند. به عبارت دیگر، وقتی [[حجت]] بر [[مردم]] تمام است که هم [[رهبر معصوم]] و هم [[قرآن]] در بین [[مردم]] وجود داشته باشند در این صورت کلمه {{عربی|" حَسْبُنَا كِتَابُ اللَّهِ‏‏‏‏"}} نمی‌تواند درست باشد.

| پاسخ‌دهنده = سید جعفر موسوی‌نسب

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید جعفر موسوی‌نسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:

[[بهترین]] کتاب که به این [[وظایف]] پرداخته کتاب ارزشمند مکیال المکارم است که مؤلف محترم در باب هشتم این کتاب، هشتاد [[وظیفه]] را بیان می‌فرمایند.

| پاسخ‌دهنده = عبدالمجید زهادت

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عبدالمجید زهادت]]'''، در کتاب  ''«[[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:

[[امام حسین]] {{ع}} درباره [[معرفت]] [[امام]] می‌فرمایند: {{متن حدیث|«أيّها الناس انّ اللّٰه جلّ ذكره ما خلق العباد الاّ ليعرفوه فإذا عرفوه عبدوه و إذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عبادة من سواه فقال له رجل يا ابن رسول اللّٰه بأبي أنت و أمّي فما معرفة اللّٰه قال معرفة أهل كلّ زمان امامهم الذي تجب عليهم طاعته.»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵، ص ۳۱۲؛ ای مردم! همانا خداوند –بزرگ باد یاد او- بندگان را نیافرید مگر برای این که او را بشناسند. پس هرگاه او را بشناسند او را بپرستند و هرگاه او را بپرستند، با پرستش او از بندگی هرآنچه جز خداست بی‌نیاز گردند. مردی سؤال کرد: ای فرزند رسول خدا، پدر و مادرم فدایت، معرفت خدا چیست؟ حضرت فرمود: این است که اهل هر زمانی، امامی را که باید از او فرمان برند، بشناسند</ref>.  

آن [[عهد]] و [[پیمان]]، همان است که در [[کتاب خدا]] و [[اهل بیت]]{{عم}} آمده است که مهم‌ترین آن‌ها را بیان می‌کنیم:

*[[جامعه منتظر]] در برخورد با دیگران [[وظیفه]] دارد که [[تعاون]] و [[همکاری]] را سر فصل برنامه‌های خود قرار دهد. افراد این [[جامعه]] به دور از تنگ نظری و خودمحوری، پیوسته حال [[فقرا]] و [[نیازمندان]] [[جامعه]] را پی‌گیری می‌کنند و از آنان بی‌خبر نمی‌مانند.

| پاسخ‌دهنده = رحیم کارگر

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[رحیم کارگر]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''سنخیت با امام‏''':  [[منتظران واقعی]]، وضعیت [[فکری]]، روحی و عملی خود را به گونه‏‌ای سامان می‏‌بخشند که سنخیت کاملی با [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} داشته باشد. به طور کلی هرانسانی دارای سه مرتبه وجودی (افکار، صفات و [[اعمال]]) است و هیچ انسانی از این قاعده مستثنا نیست. اگر کسی بخواهد به [[انسان]] دیگری نزدیک شود، چاره‌‏ای ندارد جز اینکه بکوشد نوع [[اعتقاد]]، باورها، صفات و [[رفتار]] خود را به ایشان نزدیک سازد تا از این طریق [[شیعه]] و پیرو واقعی او باشند. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] آیه‏ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ}}<ref>آل عمران( ۳)، آیه ۲۰۰</ref>  فرمود: اصبروا، یعنی [[صبر]] کنید بر ادای [[واجبات]] و صابروا، یعنی [[شکیبا]] باشید بر اذیت [[دشمنان]] و رابطوا، یعنی رابطه ناگسستنی با [[امام]] خود، [[امام مهدی|مهدی منتظر]] {{ع}} داشته باشید<ref>منتخب الاثر، ص ۵۱۵، ج ۸؛ الغیبة النعمانی، ص ۱۹۹؛ تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۳۴.</ref>.

:::::#'''[[پرهیزکاری]] و [[تزکیه]] نفس‏''':  یکی از [[وظایف]] و بایسته‏‏‌های مهم [[منتظران]]، آراستن درون با [[فضایل]] انسانی و چنگ زدن به مکارم [[اخلاقی]] است؛ یعنی، همان‏طور که [[قرآن]] می‏‌‏فرماید: اگر می‏‌‏خواهید [[محبوب]] [[خدا]] باشید، [[تقواپیشگی]] کنید؛ این [[قانون]] در مورد [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} نیز هست. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: برای [[صاحب الامر]]، غیبتی طولانی است؛ در این دوران هرکس باید [[تقوا]] پیشه سازد و به [[دین]] خود چنگ زند<ref>الغیبة النعمانی، ص ۲۵۰، باب ۱۴، ح ۵</ref>.

| پاسخ‌دهنده = علی رضا رجالی تهرانی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا رجالی تهرانی]]'''، در کتاب ''«[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''[[معرفت]] و [[شناخت]] آن [[حضرت]]''': یکی از [[وظایف]] [[شیعه]] نسبت به [[امام زمان]] {{ع}} به دست آوردن [[شناخت]] صفات و [[آداب]] و ویژگی‌های آن جناب و [[علایم حتمی]] [[ظهور]] او می‏‌باشد. زیرا آن [[حضرت]]، امامی است [[واجب الاطاعه]]، و هرکس که اطاعتش [[واجب]] است باید صفاتش را [[شناخت]]، تا با شخص دیگری که [[مقام]] او را به [[دروغ]] و [[ستم]] ادّعا می‏‌کند، اشتباه نگردد. بنابراین [[شناخت]] و دانستن صفات مولایمان [[امام مهدی|حضرت حجّت]] {{ع}} [[واجب]] است. [[امام صادق]] {{ع}} فرموده است: به درستی که [[بهترین]] و واجب‏ترین فریضه‌‏ها بر [[انسان]] [[شناخت]] [[پروردگار]] و [[اقرار]] به [[بندگی]] او است ... و پس از آن [[شناخت]] [[فرستاده خدا]] است و [[گواهی]] دادن به [[پیغمبری]] او ... و بعد از آن، شناختن امامی است که به صفت و نامش‏ در حال [[سختی]] و راحتی به او [[اقتدا]] می‏‌‏نمایی<ref> مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج ۲، ص ۱۷۱</ref>

:::::#'''[[انتظار فرج]] و [[ظهور]] آن [[حضرت]]''': در رابطه با این [[وظیفه]]، مطالبی را به‌طور جداگانه آورده‌‏ایم که ما را از توضیح در این بخش مستغنی می‏‌کند.

| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در دو کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' و ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''[[شناخت]] [[امام]] هر زمان:''' [[امام صادق]]{{ع}} خطاب به [[فضیل]] فرمود: "[[امام]] خود را بشناس که اگر شناختی، دیر و زود شدن این امر، آسیبی به تو نخواهد رساند ...."<ref> {{متن حدیث|" اعْرِفْ‏ إِمَامَكَ‏ فَإِنَّكَ‏ إِذَا عَرَفْتَ‏ لَمْ‏ يَضُرَّكَ‏ تَقَدَّمَ‏ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۲</ref>. [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} در این‏ باره فرمود: "[[پیشوایان]]، مدیران [[الهی]] بر مردمند و رؤسای [[بندگان]] اویند. هیچ‏کس جز کسی که آن‏ها را بشناسد و آن‏ها نیز او را بشناسند وارد [[بهشت]] نخواهد شد و جز کسی که آن‏ها را [[انکار]] کند و آن‏ها نیز او را [[انکار]] کنند، داخل [[دوزخ]] نشود ...."<ref> {{متن حدیث|" وَ إِنَّمَا الْأَئِمَّةُ قُوَّامُ‏ اللَّهِ‏ عَلَى‏ خَلْقِهِ‏ وَ عُرَفَاؤُهُ‏ عَلَى‏ عِبَادِهِ‏ وَ لَا يَدْخُلُ‏ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ‏ عَرَفَهُمْ‏ وَ عَرَفُوهُ‏ وَ لَا يَدْخُلُ‏ النَّارَ إِلَّا مَنْ‏ أَنْكَرَهُم‏"}}، سید رضی، نهج البلاغه، ص ۲۱۲، خطبه ۱۵۲</ref><ref>  یکی از کامل‏ترین متن‏های امام‏شناسی، زیارت معتبر و ارزشمندی است که از وجود مقدّس امام هادی علیه السّلام به ما رسیده و نام آن، زیارت جامعه کبیره است؛ یعنی بزرگ‏ترین و کامل‏ترین زیارتی که با آن، می‏شود همه معصومان علیهم السّلام را زیارت کرد</ref>

:::::#'''[[پایداری]] در [[محبت]] [[اهل بیت]]{{عم}}:''' یکی از [[وظایف]] مهم ما در هر عصر و زمان، [[محبت]] و [[دوستی]] با [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[جایگاه]] [[دوستان]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی است. در [[دوران غیبت]] واپسین پیشوای [[معصوم]]، به سبب [[پنهان‌‏زیستی]] [[امام]]، ممکن است عواملی [[انسان]] را از این [[وظیفه]] مهم دور سازد؛ از این ‏رو در [[روایات]]، سفارش شده است که بر [[محبت]] به آن [[انوار]] [[مقدس]] پایدار باشیم. فراموش نکنیم این [[محبت]]، [[دستور]] [[پروردگار متعال]] است. سال‏ها پیش از آن‏که آن [[حضرت]]، [[زندگی]] [[دنیایی]] خود را آغاز کند، انسان‏‌های [[پاک]] به او ابراز [[محبت]] کرده‌‏اند. [[رسول اکرم]]{{صل}}، آن اشرف [[انبیا]] و واپسین فرستاده [[الهی]]، آن‏گاه که سخن از واپسین [[وصی]] خود به میان می‏‌آورد، در نهایت [[احترام]]، از بزرگ‏ترین واژگان [[محبت]] یعنی {{عربی|" بِأَبِي‏ وَ أُمِّي‏  "}}؛ بهره برده است؛ آن‏جا که فرمود: "[[پدر]] و مادرم فدایش باد! که او هم‏نام من و شبیه من و [[شبیه ]] [[موسی بن عمران]] است که بر او نورهایی احاطه دارد .... "<ref>{{عربی|" بِأَبِي‏ وَ أُمِّي‏ سَمِيِّي‏ وَ شَبِيهِي‏ وَ شَبِيهُ‏ مُوسَى‏ بْنِ‏ عِمْرَانَ‏ عَلَيْهِ‏ جُيُوبُ‏ النُّور‏"}}، علی بن محمّد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۱۵۶</ref>

| پاسخ‌دهنده = رسول رضوی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[رسول رضوی]]'''، در کتاب ''«[[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''[[شناخت]] و [[معرفت]] [[حجت خدا]]:''' مهم‌ترین وظیفه‌ای که هر [[شیعه]] بر عهده دارد، [[کسب معرفت]] نسبت به وجود [[مقدس]] [[حجة الله]] و [[امام عصر]]{{ع}} است. [[پیامبر]]{{صل}} می‌فرماید: "هرکس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلیت]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ‏ مَاتَ‏ وَ لَمْ‏ يَعْرِفْ‏ إِمَامَ‏ زَمَانِهِ‏ مَاتَ‏ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً ‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ محمد باقر مجلسی، بحار الأنوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۳۳.</ref>؛ چون در عصر ما، [[امام]]{{ع}} [[غایب]] است، پس [[شناخت]] آن، [[همت]] بیش‌تری را می‌طلبد و بدون [[تردید]]، مقصود از شناختی که [[پیامبر]]{{صل}} تحصیل آن‌را برای هرکس [[واجب]] دانسته، [[شناخت]] سطحی نیست، بلکه ما باید [[امام مهدی|امام عصر]] خود را آن‌چنان‌که هست، بشناسیم، به گونه‌ای که این [[شناخت]]، موجب در [[امان]] ماندن ما از شبهه‌های [[ملحدان]] و مایه نجاتمان از [[اعمال]] [[گمراه‌کننده]] [[مدعیان دروغین]] و رسیدن به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] باشد.

:::::#'''[[تهذیب نفس]] و کسب [[فضایل]] [[اخلاقی]]:''' [[وظیفه]] مهم دیگری که هر [[شیعه]] بر عهده دارد، [[تهذیب نفس]] و آراستن خود به [[اخلاق نیکو]] است. چنانچه [[امام صادق]]{{ع}} در روایتی می‌فرماید: "هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران امام مهدی]] {{ع}} باشد پس [[منتظر]] ([[ظهور]] آن [[حضرت]]) باشد و به [[پرهیزگاری]] و [[اخلاق نیکو]] عمل کند"<ref>{{متن حدیث|" قَالَ مَنْ‏ سُرَّ أَنْ‏ يَكُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ‏ الْأَخْلَاقِ‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>؛ توصیه به [[پرهیزکاری]] در عصر [[غیبت]]، نه تنها در [[کلام]] [[معصومان]] قبل از [[امام زمان]]{{ع}} آمده، بلکه در [[توقیعات]] هم ذکر شده است. در یکی از این [[توقیعات]]، [[امام]]{{ع}} می‌فرماید: "پس [[تقوای الهی]] پیشه کنید و به امر ما [[تسلیم]] شوید و امر را به ما واگذارید که بازگشت به سوی ما است ..."<ref>مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۱، ص ۳۰۸.</ref>. مسئله [[تهذیب نفس]] و دوری گزیدن از [[گناهان]] و [[اعمال]] ناشایست، به عنوان یکی از [[وظایف منتظران]] در عصر [[غیبت]] از چنان اهمیتی برخوردار است که در [[توقیع]] شریفی که از [[ناحیه مقدسه]] [[امام زمان]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] صادر گردید، [[اعمال]] ناشایست و گناهانی که از [[شیعیان]] سر می‌زند، یکی از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از [[توفیق]] [[دیدار]]، شمرده شده است<ref>بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷.</ref>.

| پاسخ‌دهنده = فرج‌الله هدایت‌نیا

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[فرج‌الله هدایت‌نیا]]'''، در مقاله ''«[[امام مهدی در نگاه امام خمینی (مقاله)|امام مهدی در نگاه امام خمینی]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''[[خودسازی]]:''' بخش قابل توجهی از سخنان [[امام خمینی|مرحوم امام]]، راجع به اینست که [[منتظر]] باید پیوسته خود را در محضر [[امام زمان]] و [[خدا]] ببیند و [[معصیت]] نکند. به نظر او [[تزکیه نفس]] لازمه [[انتظار]] است: "شما الآن تحت نظر [[خدا]] و تحت نظر [[امام زمان]]{{ع}} هستید. [[ملائکه]] شما را [[مراقبت]] می‌کنند، [[نامه اعمال]] شما را به [[امام زمان]]{{ع}} عرضه می‌‎دارند"<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۰۳.</ref>. "حالا ببینید که تحت [[مراقبت]] هستید. [[نامه اعمال]] ما می‌رود پیش [[امام زمان]]{{ع}} هفته‌ای دو دفعه (به حسب [[روایت]]). من می‌ترسم ما که ادعای این را داریم که تبع این بزرگوار هستیم، [[شیعه]] این بزرگوار هستیم، اگر [[نامه اعمال]] را ببیند و می‌بیند تحت [[مراقبت]] خداست نعوذ بالله شرمنده بشود ... نکند که خدای نخواسته از من و شما و سایر [[دوستان]] [[امام زمان]]{{ع}} یک وقت چیزی صادر بشود که موجب افسردگی [[امام زمان]]{{ع}} باشد. [[مراقبت]] کنید از خودتان، پاسداری کنید از خودتان ..."<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۶۷.</ref>. "اگر یک وقت [[نامه عمل]] یک [[روحانی]] را بردند و به [[امام زمان]]{{ع}} دادند و آن [[ملائکه]] [[الهی]] که بردند دادند، گفتند که این هم [[روحانی]] شماست، اینها پاسداران [[اسلام]] شما، و [[امام زمان]] خجالت بکشد- نعوذ بالله"<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۵۳.</ref>. اینکه [[اعمال]] ما زیر نظر [[ائمه]] هست یا اینکه [[اعمال]] ما به آنها عرضه می‌شود ریشه [[قرآنی]] و نیز [[روایی]] دارد. در [[قرآن]] آمده است: {{متن قرآن|اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>عمل کنید زود است ببیند خدا کردار شما را و پیمبرش و مؤمنان؛ سوره توبه: ۹/ ۱۰۵.</ref>؛ در [[روایت‌ها]] آمده که مقصود از "مؤمنون" [[ائمه]] هستند<ref>مراجعه شود به: الطبرسی، [الشیخ‌] فضل بن حسن، مجمع البیان، دار الفکر، لبنان، ۱۴۱۴ ق، ج ۵، ص ۱۰۹؛ الطباطبائی، [العلامة] سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جماعة المدرسین، قم، ج ۱۰- ۹، ص ۳۸۵؛ العروسی الحویزی، علی بن جمعة، نور الثقلین، ج ۲، ص ۲۶۲.</ref>. پس [[خدا]]، [[رسول]] و [[امامان]] [[اعمال]] ما را می‌بینند. علاوه بر آن، [[نامه عمل]] ما هم به محضر آنان برده می‌شود. از [[امام رضا]]{{ع}} [[نقل]] شده است: آیا نمی‌دانی [[اعمال]] [[شیعیان]] ما هر صبح و عصر بر ما [[امامان]] عرضه می‌گردد؟<ref>{{متن حدیث|"أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّا مَعَاشِرَ الْأَئِمَّةِ تُعْرَضُ‏ عَلَيْنَا أَعْمَالُ شِيعَتِنَا صَبَاحاً وَ مَسَاء‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۴۳، ۹۹.</ref>.

:::::#'''پاکسازی ([[جامعه]]):''' مقصود از پاکسازی [[مبارزه]] با مظاهر [[گناه]] و [[پلیدی]] است. [[منتظر]] باید تلاش کند [[جامعه]] را از [[ظلم و ستم]] [[پاک]] نماید و این شرط [[انتظار]] است. او باید برای [[رضای خدا]]، بر علیه [[زشتی‌ها]] [[قیام]] نماید. "امیدوارم که ما همه ... به آن وظایفی که [[اسلام]]، [[قرآن]]، تحت لوای [[حضرت]] [[صاحب الزمان]]{{ع}} برای ما تعیین فرموده‌اند عمل کنیم و صورت‌ها را محتوای واقعی به آن بدهیم و الفاظ را معانی [[حقیقی]]، شاید این وصفی که برای [[حضرت صاحب]] {{ع}} ذکر شده است دنبال همین [[آیه شریفه]] که می‌فرماید که: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى}}<ref>بگو: شما را به یک چیز اندرز می‌دهم، و آن این‌که: دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید؛ سوره سبأ: ۳۴/ ۴۶. </ref> دنبال همین معنا باشد که همه باید [[قیام]] بکنیم [[قیام]] واحدی که بالاترین [[قیام]] همان [[قیام]] آن شخص [[واحد]] است و همه قیامها باید دنبال آن [[قیام]] باشد. [[خدای تبارک و تعالی]] می‌فرماید که: من فقط یک [[موعظه]] دارم به شما {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ}} به [[امت]] بگو که فقط من یک [[موعظه]] دارم به شما و آن [[موعظه]] این است که [[قیام]] کنید و [[قیام]] لله باشد، [[قیام]] لله کنید. البته آن [[حضرت]] [[قیام]] لله می‌فرمایند و آن للهی که و آن خلوصی که برای ایشان هست برای دیگران نیست. لکن شیعه‌های بزرگوار آن [[حضرت]] هم باید [[پیروی]] از او بکنند در اینکه [[قیام]] کنند برای [[خدا]]"<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۷، ص ۳۶.</ref>. "به همه ما [[تکلیف]] است که باید مقابله کنیم با این دستگاه‌های [[ظالم]] خصوصا دستگاه‌هایی که با اساس مخالفند"<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۹، ص ۲۰۲.</ref>. [[امام خمینی|حضرت امام]] همچنین درباره کسانی که می‌گویند: "من که دلم بیشتر نسوخته به [[اسلام]] از [[حضرت صاحب]] {{ع}}، خوب ایشان هم که می‌بینند این را، خود ایشان بیایند، چرا من بکنم؟" می‌فرماید: "این اشخاص می‌خواهند از [[تکلیف]] شانه خالی کنند این [[منطق]] اشخاصی است که می‌خواهند از زیر بار دربروند. [[اسلام]] اینها را نمی‌پذیرد. [[اسلام]] اینها را به هیچ چیز نمی‌شمرد ..."<ref>[[سید روح الله خمینی|خمینی، سید روح الله]]، صحیفه نور، ج ۲، ص ۲۸.</ref>. بر اساس [[ادله]] مربوط به [[امر به معروف و نهی از منکر]] باید بر علیه مظاهر [[فساد]] و [[پلیدی]] [[مبارزه]] کرد و زمینه را برای [[ظهور]] [[حضرت]] فراهم نمود<ref>آیه‌ها و روایت‌ها درباره امر به معروف و نهی از منکر زیاد است، از جمله آیه‌های: ۱۱۰ و ۱۱۴ سوره آل عمران.</ref>.

| پاسخ‌دهنده = عبدالرحمن انصاری

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عبدالرحمن انصاری]]'''، در کتاب ''«[[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*محزون و ناراحت بودن از عدم دسترسی به [[حضرت مهدی]] {{ع}}. روشن است که حضور آن [[حضرت]] در اجتماع [[مسلمانان]]، خیر و [[برکت]] و موجب [[آرامش]] خاطر تمام [[بندگان]] [[صالح]] [[خداوند]] است و [[محروم]] شدن از این [[نعمت]] بزرگ، خود [[حزن]] و [[اندوه]] بزرگی است. [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]] آن [[حضرت]]، بی‌صاحب بوده، درمانده، سرگردان و پریشان حال هستند، زیرا تبلیغات [[گمراه کننده]] بیگانگان و شبهاتی که آنها در اذهان [[مردم]] به وجود می‌آورند، هر [[انسان]] [[پاکدامنی]] را متأثر و ناراحت می‌کند. [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} از اینکه [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]]، سرگردانند و از طرف مخالفین در [[دل]] آنها [[شبهه]] ایجاد می‌شود، [[اشک]] می‌ریزد و شب‌ها به [[خواب]] نمی‌رود<ref>منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ص ۵۵۸، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>.  

:::::*[[انتظار فرج]] [[آل محمد]] {{عم}}. [[شیعه]] باید همیشه [[منتظر ظهور]] [[دولت]] قاهره و [[سلطنت]] ظاهرة [[مهدی]] [[آل محمد]] {{عم}} و پر شدن [[زمین]] از [[عدل و داد]] و غالب شدن [[دین اسلام]] بر سایر [[ادیان]] باشد، همان‌طور که [[خدای سبحان]] به [[نبی اکرم]] {{صل}} بلکه به تمام [[پیغمبران]] و امت‌های گذشته [[وعده]] داده که روزی خواهد آمد که جز [[خدای تعالی]] کسی را [[پرستش]] نکنند و چیزی از [[دین]] نباشد که از [[بیم]] [[دشمنان]] در پرده [[حجاب]] بماند و [[بلا]] و [[سختی]] از [[زندگی]] حق‌پرستان برود. در [[زیارت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} چنین آمده است: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ بِهِ الْأُمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعْثَ وَ يَمْلَأَ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعَدَ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«[[سلام]] بر آن [[مهدی]] که [[خداوند]] به او [[وعده]] داده که تمام [[امت‌ها]] را به خاطر وجود او متحد و یکپارچه کند ([[اختلاف]] را از میان ببرد و [[دین]] یکی شود) و به واسطه او پراکندگی‌ها را گرد آورد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر کند و به سبب او [[وعده]] فرجی که به [[مؤمنین]] داده است، تحقق بخشد» همان، ص ۵۵۹، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>؛  

| پاسخ‌دهنده = علی رضا امامی میبدی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا امامی میبدی]]'''، در کتاب ''«[[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*'''[[لزوم معرفت به امام]] {{ع}}''': از جمله اموری که بر هر مسلمانی [[واجب]] است، [[شناخت امام]] و [[حجت]] زمان خود می‌‌باشد؛ چرا که بر اساس [[روایت]] معروفی که از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] [[نقل]] شده است، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرموده است: {{متن حدیث|"مَنْ ماتَ وَ لَمْ یعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیة"}}. هر کس بمیرد و [[امام زمان]] خویش را نشناسد، بسان مردن زمان [[جاهلیت]] [[جان]] سپرده است<ref>این حدیث در منابع شیعی مانند: بحارالانوار، جلد ۲۵، صفحه ۱۵۷؛ تفسیر القمی، جلد ۲، صفحه ۲۶۰؛ کمال الدین، جلد ۲، صفحه ۴۰۹؛ المناقب، جلد ۱، صفحه ۲۴۶ آمده است. این حدیث در منابع عامه با تعابیر مختلفی نقش شده که از جمله می‌توان به این موارد اشاره نمود: صحیح بخاری، جلد ۲، صفحه ۱۳؛ صحیح مسلم، جلد ۶، صفحه ۲۱؛ شرح المقاصد، جلسه، صفحه ۳۷۵.</ref>.

| پاسخ‌دهنده = میرزا عباس مهدوی‌فرد

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[میرزا عباس مهدوی‌فرد]]'''، در کتاب ''«[[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

در این نوشتار بر آنیم تا مواردی از تکالیفی که [[منتظران]] در [[عصر غیبت]] دارند را برشمریم، این [[وظایف]] را در سه بخش می‌توان دسته‌بندی کرد: [[وظایف منتظران]] در قبال [[امام عصر]]{{ع}}، [[وظایف]] فردی شخص [[منتظر]] و [[وظایف]] [[اجتماعی]] شخص [[منتظر]].

| پاسخ‌دهنده = مجید حیدری‌نیک

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[مجید حیدری‌نیک]]'''، در کتاب ''«[[نگاهی دوباره به انتظار (کتاب)|نگاهی دوباره به انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

بنابراین، [[فرزندان]] [[انتظار]]، [[آداب]] و وظایفی را دنبال می‌کنند؛ چون، این خاصیت [[انتظار]] است که بر حالت و [[رفتار]] و عمل [[منتظر]] اثر می‌گذارد. اکنون به شماری از این [[وظایف]] اشاره می‌شود:

| پاسخ‌دهنده = علی اصغر رضوانی

| پاسخ = آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#'''[[ایمان]] به [[حتمی بودن خروج مهدی]] {{ع}}''': در [[روایات]] [[اهل سنت]] می‌خوانیم که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|من أنکر خروج المهدیّ فقد کفر بما أنزل علی محمّد}}<ref>«هر کس منکر خروج مهدی شود به آنچه بر محمّد{{صل}} نازل شده کفر ورزیده است» فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۳۴، ح ۵۸۵ و...</ref>.

:::::#'''صبوری و تمسّک به [[دین حق]] در [[فتنه‌ها]]''': [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: {{متن حدیث|طُوبی لِمَنْ تَمَسَّکَ بِاَمْرِنا فِی غَیْبَةِ قائِمِنا فَلَمْ یَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدایَةِ...}}<ref>«خوشا به حال کسی که در غیبت قائم ما متمسک به امر ما شده و قلب او بعد از هدایت منحرف نشود...» کمال الدین، ص ۳۵۸</ref>.

| پاسخ‌دهنده = ابراهیم شفیعی سروستانی

| پاسخ = آقای دکتر '''[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]'''، در کتاب ''«[[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*'''[[شناخت حجت خدا]] و [[امام عصر]] {{ع}}''': اولین و مهم‌ترین وظیفه‌ای که هر [[شیعه]] [[منتظر]] بر عهده دارد، [[کسب معرفت]] نسبت به وجود [[مقدس]] [[امام]] و [[حجت]] زمان خویش است. این موضوع چنان اهمیتی دارد که در [[روایات]] بسیاری که [[شیعه]] و [[اهل سنت]] از [[پیامبر گرامی اسلام]] و [[ائمه معصومین]] {{عم}} [[نقل]] کرده‌اند، چنین آمده است: "هر کس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است"<ref>بحارالأنوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، صص ۳۲۱ و ۳۳۳؛ همچنین ر.ک: القندوزی، حافظ سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ۳ ج، چاپ اول، تهران، اسوء، ۱۴۱۶ ه- ق، ج ۳، ص ۳۷۲.</ref>. [[روایت]] دیگری، کلینی از [[امام محمد باقر]] {{ع}} چنین [[نقل]] می‌کند: هر کس در حالی که امامی نداشته باشد، بمیرد، مردنش، مردن [[جاهلیت]] است و هر آن که در حال شناختن امامش بمیرد، پیش افتادن یا تأخیر این امر [[دولت]] [[آل محمد]] {{عم}}، او را زیان ترساند و هر کس بمیرد در حالی که امامش را شناخته، همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]] [{{ع}}] با آن [[حضرت]] باشد<ref>الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.</ref>. در مورد مفهوم، [[ضرورت]] و شاخصه‌های [[معرفت امام]] پیش از این، به تفصیل سخن گفتیم و در اینجا به همین مقدار بسنده می‌کنیم<ref>ر.ک: بخش دوم همین کتاب.</ref>.  

:::::*'''[[پیراستگی]] از [[بدی‌ها]] و [[آراستگی]] به [[خوبی‌ها]]''': [[وظیفه]] مهم دیگری که هر [[شیعه]] [[منتظر]] بر عهده دارد، پیراستن خود از ویژگی‌های [[ناپسند]] و آراستن خود به [[اخلاق نیکو]] است. در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در این حال، به [[پرهیزکاری]] و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] کند، در حالی که [[منتظر]] است<ref>کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۲۰۰، ح ۱۶.</ref>. [[امام عصر]] {{ع}} نیز با توجه به ناگهانی بودن امر [[ظهور]]، همه [[شیعیان]] را در [[زمان غیبت]] به انجام [[اعمال پسندیده]] و دوری از [[اعمال]] [[ناپسند]] فرا خوانده است: پس هر یک از شما باید آنچه را موجب [[دوستی]] ما می‌شود، پیشه خود سازد و از هر آنچه موجب [[خشم]] و [[ناخشنودی]] ما می‌گردد، دوری گزیند؛ زیرا [[فرمان]] ما به یک‌باره و ناگهانی فرا می‌رسد و در آن زمان، [[توبه]] و بازگشت برای کسی سودی ندارد و [[پشیمانی]] از [[گناه]]، کسی را از [[کیفر]] ما [[نجات]] نمی‌بخشد<ref>طبرسی، احمد بن علی بن ابی‌طالب، الإحتجاج، تحقیق: ابراهیم البهادری، محمدهادی به، به اشراف: جعفر سبحانی، ۲ ج، چاپ اول: قم، اسوه، ۱۴۱۳ ه- . ق، ج ۲، ص ۵۹۹؛ بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶، ح ۷.</ref>.  

| پاسخ‌دهنده = پژوهشگران مؤسسه آینده روشن

| پاسخ = '''[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

:::::*'''[[شناخت امام زمان]]''' {{ع}}: [[امام مهدی]] {{ع}} پیشوای ما و [[حجت]] [[الهی]] است؛ ما باید به امامتش [[معتقد]] باشیم و در [[اطاعت]] از او کوشا باشیم و لازمه این [[عقیده]] و عمل آن است که نسبت به آن بزرگوار [[معرفت]] پیدا کنیم و سعی کنیم که پیوسته [[شناخت]] بیش تری نسبت به ابعاد شخصیتی آن [[حضرت]] و صفات و [[سیره]] آن [[حضرت]] پیدا کنیم. این مهم در دعاهای [[زمان غیبت]] مورد تأکید قرار گرفته است. روشن است که [[معرفت]] بهتر و بیش تر نسبت به [[امام]]، ما را به او نزدیک تر و [[محبت]] ما را به آن بزرگوار بیش تر می‌کند و زمینه [[اطاعت]] کامل تر نسبت به او فراهم می‌گردد.

:::::*'''[[محبت امام زمان|محبت نسبت به آن حضرت]] و [[اظهار محبت به امام زمان|اظهار آن]]''': یکی از [[وظایف]] ما، [[دوست]] داشتن [[خدا]] و اولیای اوست و در این زمان باید [[محبت]] ما نسبت به [[امام مهدی]] {{ع}} به عنوان بزرگ‌ترین [[ولی خدا]]، نثار شود و هیچ کس را در [[دوستی]] بر او مقدم ندانیم و نیز [[محبت]] خود را نسبت به او [[آشکار]] کنیم؛ مثل این که در جلساتی که به نام ویاد او تشکیل می‌شود شرکت کنیم و به اماکن منسوب به آن [[حضرت]] توجه داشته باشیم و همه [[روزه]] به یاد او بوده و به او [[سلام]] دهیم و به [[نیابت]] از او [[اعمال]] خیر انجام دهیم و به او [[دعا]] کنیم و ظهورش را مشتاقانه از [[خدا]] بخواهیم و از [[فراق]] او ناله و ندبه سر دهیم و فرزندانمان را به نام او نام گذاری کنیم و ....

| پاسخ‌دهنده =

| پاسخ = نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::#'''[[معرفت امام مهدی|معرفت]] و [[شناخت امام زمان]]{{ع}}؛''' در [[روایات]] ما، تأکید فراوان شده است که [[انسان]] باید [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} خود را بشناسد؛ چون، پیمودن مسیر درست و [[صراط مستقیم الهی]]، جز به [[معرفت]] او ممکن نخواهد بود. [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "هر کس بمیرد؛ در حالی که [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} خود را نشناخته باشد، به [[مرگ جاهلیت]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ‏ مَاتَ‏ وَ لَمْ‏ يَعْرِفْ‏ إِمَامَ‏ زَمَانِهِ‏ مَاتَ‏ مِيتَةً جَاهِلِيَّة‏ ‏‏"}}؛ بحارالانوار، ج۲۳، صص۷۶-۹۵.</ref>

::::#'''[[الگوپذیری]]:''' [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرماید: "خوشا به حال آنان که [[قائم]] [[خاندان]] مرا [[درک]] کنند؛ در حالی که پیش از دوران [[قیام]]، به او و [[امامان]] پیش از او [[اقتدا]] کرده و از [[دشمنان]] ایشان، اعلام بی‌زاری کرده باشند. آنان، [[دوستان]] و همراهان من و [[گرامی‌ترین امت]]، نزد من هستند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰.</ref>. از مهم‌ترین رفتارها، [[پرهیزگاری]] و [[حسن]] خُلق است. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران]] [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در حال [[انتظار]]، به پرهیز کاری و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] کند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>

| پاسخ‌دهنده =

| پاسخ = نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفته‌اند:

::::#'''[[شناخت]] [[امام]]:''' پیمودن جاده [[انتظار]]، بدون شناختن [[امام]] [[منتظَر]] ممکن نیست. [[استقامت]] و [[پایداری]] در وادی [[انتظار]]، وابسته به [[درک]] صحیح از پیشوای [[موعود]] است. بنابراین علاوه بر [[شناخت]] [[امام]] به اسم و [[نسب]]، لازم است از [[جایگاه امام]] و رتبه و [[مقام]] او نیز [[آگاهی]] کافی به دست آورد. [[ابو نصر]] که از خدمت‌گذاران [[امام عسکری]]{{ع}} است، پیش از [[غیبت امام مهدی]]{{ع}} به حضور آن [[حضرت]] می‌رسد. [[امام مهدی]]{{ع}} از او می‌پرسد: آیا مرا می‌شناسی؟ پاسخ می‌دهد: آری؛ شما سرور من و [[فرزند]] سرور من هستید. [[امام]] {{ع}} می‌فرماید: مقصود من چنین شناختی نبود [[ابو نصر]] می‌گوید: خودتان بفرمایید. [[امام]]{{ع}} می‌فرماید: من آخرین [[جانشین]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} هستم و [[خداوند]] به [[برکت]] من [[بلا]] را از [[خاندان]] و شیعیانم دور می‌کند.<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ب ۴۳، ح ۱۲، ص ۱۷۱.</ref> اگر [[معرفت]] [[امام]] برای [[منتظر]] حاصل شود، او از هم اکنون خود را در [[جبهه]] [[امام]] می‌بیند و احساس می‌کند که در [[خیمه]] [[امام]] و کنار او قرار گرفته است. بنابراین لحظه‌ای در تلاش برای تقویت [[جبهه]] [[امام]] خویش کوتاهی نمی‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "کسی که بمیرد، در حالی که [[امام]] خود را شناخته باشد، جلو افتادن یا تأخیر امر [[ظهور]] به او زیان نمی‌رساند. و کسی که بمیرد و حال آنکه [[امام]] خود را شناخته است، مانند کسی است که در [[خیمه]] [[امام]] و همراه او بوده است"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ‏ مَاتَ‏ و هُوَ عَارِفٌ‏ لِإِمَامِهِ‏، لَمْ‏ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِه‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کافی، ج ۱، کتاب الحجه، باب «انه من عرف امامه لم یضره تقدم هذا الامر او تاخر»، ح ۵، ص ۳۷۱.</ref>. گفتنی است که این [[معرفت]] و [[شناخت]]، چنان مهمّ است که در [[کلام]] [[معصومان]]{{عم}} آمده است که برای به دست آوردن آن، لازم است از [[خداوند]] [[طلب یاری]] شود. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "... در زمان [[غیبت]] طولانی [[امام مهدی]]{{ع}} [[باطل]] گرایان در [[اعتقاد]] و [[دین]] خود به [[شک]] و [[تردید]] گرفتار می‌شوند. [[زراره]]، از [[یاران خاص]] [[امام]] گفت: اگر آن زمان را [[شاهد]] بودم، چه کنم؟ [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: این [[دعا]] را بخوان:{{متن حدیث|" اللَّهُمَ‏ عَرِّفْنِي‏ نَفْسَكَ‏؛ فَإِنَّكَ‏ إِنْ‏ لَمْ‏ تُعَرِّفْنِي‏ نَفْسَكَ‏ لَمْ‏ أَعْرِفْ‏ نَبِيَّكَ‏؛ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ؛ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ؛ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ؛ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>غیبت [[نعمانی]]، باب ۱۰، فصل ۳، ح ۶، ص ۱۷۰؛ نیز حاشیه [[مفاتیح الجنان]]، باب ششم، دعای [[زمان غیبت]].  

ترجمه [[دعا]]: «خدایا! خودت را من بشناسان که به [[راستی]] اگر خود را به من نشناسانی، پیامبرت را نخواهم [[شناخت]]. خدایا! پیامبرت را به من بشناسان که به [[راستی]] اگر پیامبرت را به من نشناسانی، حجّتت [و خلفه پیامبرت] را نخواهم [[شناخت]]. خدایا! [[حجّت]] خود [[[امام زمان]]] را به من بشناسان که براستی اگر [[حجت]] خود را به من نشاسانی، از [[دین]] خود [[گمراه]] خواهم شد».</ref>. آنچه تا کنون مطرح شد، [[معرفت]] به [[جایگاه امام]] در مجموع [[نظام هستی]] است. او [[حجّت]] [[پروردگار]] و [[جانشین]] به [[حق]] [[پیامبر]]{{صل}} و پیشوای همه [[مردم]] است که اطاعتِ او بر همگان [[واجب]] است؛ چرا که [[اطاعت]] از او همان [[اطاعت]] از خداست. یکی دیگر از ابعاد [[معرفت]] [[امام]]، شناختن و [[صفات ]] [[امام]] است. این بُعد از [[شناخت]]، تأثیر عملی گسترده‌ای در [[رفتار]] و [[خُلق و خوی]] [[منتظر]] می‌گذارد و بدیهی است که هر اندازه [[معرفت]] [[انسان]] به زوایای گوناگون [[زندگی]] [[امام]] و [[حجّت الهی]] بیشتر و عمیق‌تر باشد، آثار آن در بخش‌های گوناگون [[زندگی]] او بیشتر خواهد بود.

| پاسخ‌دهنده = پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان

| پاسخ = '''[[پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان نوجوان (کتاب)|پرسمان نوجوان]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

:::::#[[شناخت]] صحیح؛

:::::#[[اعتقاد صحیح]] و محکم که منشأ عمل شود؛

| پاسخ‌دهنده = پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی

| پاسخ = '''[[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]'''، در  کتاب ''«[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::::#[[انتظار فرج]] و [[دعا برای ظهور]]؛

::::::#رعایت [[ادب]] در نام بردن [[امام زمان]] {{ع}}؛