پرش به محتوا

شرایط امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ')
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*))
خط ۲۰: خط ۲۰:


«با توجه به اینکه [[امر به معروف و نهی از منکر]] از سه رکن: آمر و ناهی، [[مأمور]] و منهی و فرایند عمل تشکیل می‌شود، باید از سه دسته شرایط سخن گفت. این شرایط، در [[حقیقت]] در اینجا راهکارهایی است که [[شرع]] [[مقدس]] [[اسلام]] برای کارآمد‌تر کردن و ثمربخشی هرچه بیشتر و بهتر این آموزه ارائه کرده است. در اینجا شرایط امر به معروف و نهی از منکر را برمی‌شماریم:
«با توجه به اینکه [[امر به معروف و نهی از منکر]] از سه رکن: آمر و ناهی، [[مأمور]] و منهی و فرایند عمل تشکیل می‌شود، باید از سه دسته شرایط سخن گفت. این شرایط، در [[حقیقت]] در اینجا راهکارهایی است که [[شرع]] [[مقدس]] [[اسلام]] برای کارآمد‌تر کردن و ثمربخشی هرچه بیشتر و بهتر این آموزه ارائه کرده است. در اینجا شرایط امر به معروف و نهی از منکر را برمی‌شماریم:
:::::*'''[[مکلف]] بودن''': امر به معروف و نهی از منکر از جمله [[واجبات]] است و بر عهده کسی است که شرایط عام [[تکلیف]] را داشته باشد، یعنی به لحاظ [[شرعی]] «مکلف» باشد.
*'''[[مکلف]] بودن''': امر به معروف و نهی از منکر از جمله [[واجبات]] است و بر عهده کسی است که شرایط عام [[تکلیف]] را داشته باشد، یعنی به لحاظ [[شرعی]] «مکلف» باشد.
:::::*'''[[مسلمان]]''': پیش از این گفته شد که وجود این [[فریضه]] به لحاظ [[ولایت]] و مسئولیتی است که [[مسلمانان]] درباره یکدیگر دارند. از این‌رو طبق [[نصوص شرعی]] این فریضه بر غیر مسلمانان [[واجب]] نیست؛ زیرا در غیر این صورت، غیر مسلمانان ملزم به گفتار به [[اعتقاد]] و عمل مسلمانان می‌شوند و این چیزی جز [[اکراه]] و [[اجبار]] در [[دین]] نیست که در [[تعالیم اسلامی]] به [[صراحت]] [[نفی]] شده است.
*'''[[مسلمان]]''': پیش از این گفته شد که وجود این [[فریضه]] به لحاظ [[ولایت]] و مسئولیتی است که [[مسلمانان]] درباره یکدیگر دارند. از این‌رو طبق [[نصوص شرعی]] این فریضه بر غیر مسلمانان [[واجب]] نیست؛ زیرا در غیر این صورت، غیر مسلمانان ملزم به گفتار به [[اعتقاد]] و عمل مسلمانان می‌شوند و این چیزی جز [[اکراه]] و [[اجبار]] در [[دین]] نیست که در [[تعالیم اسلامی]] به [[صراحت]] [[نفی]] شده است.
:::::*'''[[قدرت]] داشتن''': قدرت نیز یکی از شرایط عمومی تکلیف است که با نبودن آن تکلیف نیز ساقط می‌شود. در امر به معروف و نهی از منکر باید آمر و ناهی باید در عمل قدرت ادای این مهم را داشته باشد. نهایت اینکه، در فرض عدم قدرت بر انجام دادن یکی از مراتب سه‌گانه (چهره‌ای، گفتاری و [[رفتاری]]) برخی معتقدند بایستی در [[قلب]] خود معروف را [[نیک]] دانسته، از منکر بیزار باشد، ولی بعضی دیگر بر این باورند که این امر در راستای امر به معروف و نهی از منکر نیست بلکه از لوازم و تبعات [[ایمان]] است که قابل [[امر و نهی]] است.
*'''[[قدرت]] داشتن''': قدرت نیز یکی از شرایط عمومی تکلیف است که با نبودن آن تکلیف نیز ساقط می‌شود. در امر به معروف و نهی از منکر باید آمر و ناهی باید در عمل قدرت ادای این مهم را داشته باشد. نهایت اینکه، در فرض عدم قدرت بر انجام دادن یکی از مراتب سه‌گانه (چهره‌ای، گفتاری و [[رفتاری]]) برخی معتقدند بایستی در [[قلب]] خود معروف را [[نیک]] دانسته، از منکر بیزار باشد، ولی بعضی دیگر بر این باورند که این امر در راستای امر به معروف و نهی از منکر نیست بلکه از لوازم و تبعات [[ایمان]] است که قابل [[امر و نهی]] است.
:::::*'''آشنا به معروف و منکر''': شخصی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کند، خود باید معروف و منکر را در شرع مقدس بشناسد.
*'''آشنا به معروف و منکر''': شخصی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کند، خود باید معروف و منکر را در شرع مقدس بشناسد.
:::::*'''احتمال تأثیر''': کسی که [[امر به معروف و نهی از منکر]] می‌کند، احتمال بدهد که [[امر و نهی]] او تأثیر دارد و اگر این احتمال وجود نداشته باشد، [[واجب]] نیست.
*'''احتمال تأثیر''': کسی که [[امر به معروف و نهی از منکر]] می‌کند، احتمال بدهد که [[امر و نهی]] او تأثیر دارد و اگر این احتمال وجود نداشته باشد، [[واجب]] نیست.
:::::*'''[[اصرار]] بر [[معصیت]]''': شخص [[گناهکار]] اصرار بر معصیت داشته باشد و چنان‌چه علامتی وجود داشته باشد که نشان دهد که او [[گناه]] را ترک نموده است و اصراری بر آن نخواهد داشت، در این صورت بر وی چیزی واجب نیست.
*'''[[اصرار]] بر [[معصیت]]''': شخص [[گناهکار]] اصرار بر معصیت داشته باشد و چنان‌چه علامتی وجود داشته باشد که نشان دهد که او [[گناه]] را ترک نموده است و اصراری بر آن نخواهد داشت، در این صورت بر وی چیزی واجب نیست.
:::::*'''عذر نداشتن''': ترک کننده معروف و انجام دهنده منکر نباید در ترک و فعل خود معذور باشد. بنابراین اگر معروفی را ترک کند یا منکری را انجام دهد به [[اعتقاد]] اینکه [[مباح]] است، چیزی بر او واجب نیست.
*'''عذر نداشتن''': ترک کننده معروف و انجام دهنده منکر نباید در ترک و فعل خود معذور باشد. بنابراین اگر معروفی را ترک کند یا منکری را انجام دهد به [[اعتقاد]] اینکه [[مباح]] است، چیزی بر او واجب نیست.
:::::*'''ضرر داشتن''': [[امر به معروف و نهی از منکر]] موجب ضرر جانی، شخصیتی و [[مالی]] بر خودش یا سایر [[مسلمین]] نشود<ref>مختصر الاحکام، آیت الله فیاض، مسأله ۲۴۲.</ref>»<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۱۹۵.</ref>
*'''ضرر داشتن''': [[امر به معروف و نهی از منکر]] موجب ضرر جانی، شخصیتی و [[مالی]] بر خودش یا سایر [[مسلمین]] نشود<ref>مختصر الاحکام، آیت الله فیاض، مسأله ۲۴۲.</ref>»<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۱۹۵.</ref>


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش