آیا قیام خراسانی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

:::::#از سجستان یعنی سیستان: معروف بن خربوذ گفت: "هر وقت بر [[امام باقر|حضرت باقر]] وارد می‌شدیم، می‌فرمود: [[خراسان]] [[خراسان]]! سجستان- سجستان! گویا ما را مژده می‌داد"<ref>غیبت نعمانی، ص ۱۸۳؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ۲۴۴، ح ۱۱۷.</ref>. پس معلوم می‌شود که رایتی از سجستان بلند خواهد شد. و در جلد ۱۴ "بحار" از کتاب "[[تاریخ]] [[قم]]" [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} فرمود: "خراسان- [[خراسان]]، سجستان- سجستان، گویا می‌بینیم این دو را که سوار بر شتران شده و سرعت می‌کنند به سوی [[قم]]"<ref>بحارالانوار، ج ۶۰، ۲۱۵، ح ۳۴.</ref>. اما به چه قصدی می‌روند معلوم نیست؟

:::::#رایاتی از [[مشرق]] یا دورترین بلاد [[مشرق]]، شیلا: [[امام باقر|حضرت باقر]] به ابی خالد کابلی فرمود: "گویا می‌بینم قومی را که در [[مشرق]] خروج کرده‌اند، [[حق]] را مطالبه می‌کنند پس به ایشان داده نمی‌شود، باز مطالبه [[حق]] می‌کنند و به ایشان داده نمی‌شود، پس چون چنین ببینند شمشیرهای خود را بر دوش خود گذارند، آنگاه آنچه می‌خواستند به ایشان داده شود و ایشان قبول نکنند، تا اینکه [[قیام]] کنند و نخواهند داد [[دولت]] را مگر به [[صاحب]] شما، کشته‌های ایشان شهدایند، [[آگاه]] باشید اگر من آن زمان را [[درک]] می‌کردم خود را برای [[صاحب]] این امر نگاه می‌داشتم"<ref>غیبت نعمانی، ص ۱۸۲؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ۲۴۳، ح ۱۱۶.</ref>. از این عبارت استفاده میشود که [[نصرت]] این [[رایت]] جائز است مانند [[رایت]] یمنی و لکن حفظ خود را برای [[امام]] {{ع}} بهتر است. و در "[[الزام الناصب]]" از "[[اربعین میرلوحی]]" از [[فضل بن شاذان]] از [[امام باقر|حضرت باقر]]{{ع}} مانند این [[روایت]] را [[نقل]] کرده، اما با تفصیلی بیشتر و چون مشابه باهم است ظاهرش این است که یک [[حدیث]] است و در یک مورد است نهایت تفصیلش بیشتر است، فرمود: "گویا می‌بینم قومی را که خروج کرده‌اند از دورترین بلاد [[مشرق]] از شهری که او را شیلا گویند، [[حق]] خود را از اهل چین طلب کنند و به ایشان ندهند، باز طلب کنند و به ایشان ندهند، پس چون چنین بینند شمشیرهای خود را بر دوش نهند، پس [[راضی]] توجه کنند و [[خراسان]] را از اهلش مطالبه کنند و به ایشان ندهند، پس او را از اهلش بگیرند و آنان [[اراده]] دارند که ملک را ندهند مگر به [[صاحب]] شما"<ref>الزام الناصب، ج ۲، ۱۶۰.</ref>. و از همان "[[اربعین میرلوحی]]" از [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} فرمود: "هرگاه [[قیام]] کند، قیام‌کننده به [[خراسان]] همان کس که از چین و ملتان آمده، [[سفیانی]] لشکری به سوی وی بفرستد پس [[غلبه]] بر وی نکند"<ref>همان ۲، ۱۶۰.</ref>. در این [[حدیث]] تقریبا تصریح شده به اینکه قیامکننده از خود [[خراسان]] نیست.

:::::#[[شعیب بن صالح]] از [[سمرقند]]: [[امام سجاد|حضرت زین العابدین]] {{ع}} فرمود: "بعد از [[خروج عوف سلمی]] در کریت، [[خروج شعیب بن صالح]] است از [[سمرقند]]"<ref>غیبت طوسی، ص ۴۴۴، ح ۴۳۷؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ۲۱۳، ح ۶۵.</ref>. و [[امام رضا|حضرت رضا]] {{ع}} فرمود: "پیش از این امر [[سفیانی]] و [[یمانی]] است و [[مروانی]] و [[شعیب بن صالح]]"<ref>[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۵۴۶، ح ۱۰؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ۲۳۳، ح ۹۹.</ref>.

:::::#اینکه در خبر دیگر از [[عمار یاسر]] نام [[شعیب بن صالح]] برده شده و او را علمدار [[امام مهدی|حضرت صاحب]] {{ع}} یاد کرده<ref>غیبت طوسی، ص ۴۶۴، ح ۴۷۹؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ۲۰۸، ح ۴۵.</ref> و همچنین در "[[ملاحم و فتن]]" از سفیان کلبی<ref>التشریف بالمنن، ص ۱۲۰.</ref> و این به ظاهر منافات را می‌رساند و حمل بر دو نفر هم بعید می‌نماید، ولی در "[[ملاحم و فتن]]" حدیثی [[نقل]] کرده که [[اتحاد]] را آسان میکند، از [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]]{{صل}} فرمود: "سپس رو می‌آورد [[شعیب بن صالح]]، [[خداوند]] بلاد شعیب را به [[رحمت]] خود سیراب گرداند، میآید با بیرق‌های سیاه [[مهدیه]] با نصر [[خدا]] تا اینکه [[بیعت]] می‌کند و سپس علمدار او باشد"<ref>التشریف بالمنن، ص ۲۷۲، ح ۳۹۴.</ref>.

:::::#اینکه از ظاهر [[حدیث]] [[امام سجاد|حضرت زین العابدین]] و [[امام رضا|حضرت رضا]]{{عم}} معلوم می‌شود که [[شعیب بن صالح]] خود سردار و [[صاحب]] [[رایت]] است<ref>معجم احادیث الامام المهدی، ج ۳، ۱۹۹، ح ۷۲۰.</ref>. ولی در کتاب "[[ملاحم و فتن]]" سه [[حدیث]] [[نقل]] کرده که از آنها ظاهر می‌شود که او علمدار و مقدمه آن [[لشکر]] است. از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: "هرگاه رایات سیاهی که [[شعیب بن صالح]] در او باشد [[لشکر سفیانی]] را هزیمت دهد [[مردم]] آرزوی [[مهدی]] کنند و به جستجوی او برآیند"<ref>همان ۳، ۷۶، ح ۶۲۰.</ref>. و از [[محمد]] بن الحنیفه گفت: "[[رایت]] سیاهی برای [[بنی العباس]] از [[خراسان]] خارج میشود، سپس [[رایت]] دیگری نیز سیاه از [[خراسان]] خارج می‌شود که کلاه‌هایشان سیاه و لباس‌هایشان سفید باشد، بر مقدمه ایشان مردی است که نامش [[شعیب بن صالح]] یا [[صالح]] بن شعیب و از [[بنی تمیم]] است هزیمت خواهند داد [[اصحاب]] [[سفیانی]] را، تا اینکه به [[بیت المقدس]] نازل شوند، او برای [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} مهیا و آماده می‌کند [[سلطنت]] را"<ref>همان ۱، ۳۹۷، ح ۲۵۶؛ التشریف بالمنن، ص ۱۱۷، ح ۱۱۰.</ref>. و [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} فرمود: "[[جوانی]] از [[بنی هاشم]] که در کف راست او خالی است، از [[خراسان]] خواهد آمد و در جلو او [[شعیب بن صالح]] است، با [[اصحاب]] [[سفیانی]] [[جنگ]] خواهد کرد و ایشان را هزیمت خواهد داد"<ref>التشریف بالمنن، ص ۱۲۰، ح ۱۱۵.</ref>.

:::::#عنوان [[خراسان]] ـ همان‌گونه كه اشاره شد ـ تا آن طرف بلخ و بخارا را شامل می‌شود؛ لذا درباره محل خروج وی و این‌که [[خراسانی]] از کدام قسمت [[خراسان]] خروج می‌کند، در [[روایات]] به محل خاصی اشاره نشده است.

:::::#ماهیت و چگونگی [[قیام خراسانی]] نیز در [[روایات]] به صورت شفاف بیان نشده است؛ به همین سبب در این خصوص و نیز شخصیتی که [[رهبری]] این [[قیام]] را بر عهده دارد، اطلاعات دقیقی وجود ندارد. در برخی [[روایات]] سخن از خروج [[سید خراسانی]] و در برخی دیگر از [[روایات]] از [[سید حسنی]]، سخن به میان آمده است. از [[امام باقر]]{{ع}}  [[نقل]] شده است که فرمود: «بیرق‌های سیاهی که از [[خراسان]] خروج می‌‏کند، به [[کوفه]] نازل خواهند شد؛ پس چون [[مهدی]]  به سوی [[عراق]] حرکت کند، آنان با او [[بیعت]] خواهند نمود» <ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۱۷.</ref>؛ به همین سبب این احتمال که این دو عنوان برای یک نفر باشد یا این‌که بیانگر دو [[قیام]] از [[خراسان]] با [[رهبری]] دو نفر باشد، وجود دارد.

:::::#نقش [[قیام خراسانی]] در [[زمینه‌سازی]] و [[حمایت]] از [[قیام امام مهدی]]  قابل توجه است. در روایتی که ابو‏خالد کابلی از [[امام باقر]]{{ع}}  [[نقل]] کرده است، [[حضرت]]، نقش آنان را چنین توصیف كرده است: گویی اکنون گروهی را با چشم خود می‌‏بینم که از [[مشرق]] [[قیام]] کرده‏‌اند و خواستار حقند؛ ولی آن را به آنها نمی‏‌دهند. سپس باز حقشان را می‏‌طلبند؛ ولی به آنان داده نمی‌‏شود و چون چنان دیدند، اسلحه‌‏های خود را برمی‏‌گیرند و بر گردن هایشان می‌‏گذارند. این وقت، آنچه را که می‏‌خواستند به آنها داده می‌‏شود؛ ولی آن [[طایفه]] دیگر نمی‌‏پذیرند، تا این‌که [[قیام]] می‏‌کنند و کارشان رونق می‏‌گیرد، و آنان آن را به کسی نخواهند داد مگر به [[صاحب]] شما )= [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} ‌( و کشته ‏شدگانشان شهیدند. [[آگاه]] باش که اگر من آن روز را [[درک]] می‏‌كردم؛ خود را برای [[صاحب]] این امر، نگه می‌‏داشتم<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۷۳، ۲۴۳</ref>. در این [[روایت]]، [[امام باقر]]  ضمن این‌که بر [[حقانیت]] [[انقلاب]] کنندگان و کشته‏‌شدگان آنها تأکید فرموده، از نقش حمایتی آنان برای برپایی [[حکومت عدل مهدوی]] خبرداده است.

:::::#همزمانی [[قیام خراسانی]] با خروج [[سفیانی]]. در برخی [[روایات]]، [[خروج خراسانی]] و [[سفیانی]]، به دو اسب مسابقه [[تشبیه]] شده‏‌اند که [[خراسانی]] از [[مشرق]] و [[سفیانی]] از [[مغرب]] به طرف [[کوفه]] در حرکتند، می‌فرماید: [[خراسانی]] و [[سفیانی]] در حالی خروج می‌كنند كه یكی از طرف شرق و دیگری از طرف غرب به سوی كوفه و [[عراق]] در حركتند و هر كدام سعی می‌كند كه از دیگری پیشی بگیرد<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۶۴.</ref>»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اصحاب و یاران مهدی (مقاله)|اصحاب و یاران مهدی]]، ص ۱۴۶.</ref>.