نصب الهی امام در دوران امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پاسخ''': در بیان اینکه آیا بی‌میلی [[امیر مؤمنان]]{{ع}} نسبت به [[پذیرش حکومت]] [[مسلمانان]] به این معنا بود که ایشان خود را [[امام]] و [[خلیفه]] منتخب [[الهی]] نمی‌دانست و با وجه دیگری داشت، باید به شرایط آن دوره و سخنان آن [[حضرت]] توجه کرد. باید دید که آیا در آن زمان، شرایط برای برقراری [[حکومتی]] [[الهی]] توسط [[حاکم]] [[منصوب از سوی خداوند]] آماده بوده است یا خیر؟

وقوع چنین تحولی در [[جامعه]] به [[سادگی]] ممکن نبود و بسیاری از [[مسلمانان]] [[تحمل]] آن را نداشتند؛ چراکه عمده [[مسلمانان]] آن زمان، [[خلافت]] خلفای سابق را صحیح و [[مشروع]] می‌دانستند و انتظارشان از [[حضرت علی]]{{ع}}، [[حکومتی]] شبیه آنها بود؛ چنان‌که در شورای [[انتصابی]] که از سوی [[عمر]] و به منظور [[انتخاب خلیفه]] برگزار شد، [[حکومتی]] مطابق با [[سیره]] [[شیخین]] به آن [[حضرت]] پیشنهاد شد که مورد [[مخالفت]] صریح ایشان قرار گرفت و [[امام]] با این [[مخالفت]]، نظر خود را بر [[نامشروع]] بودن [[خلافت]] خلفای گذشته اعلام نمود<ref>احمد بن محمد ابن حنبل، مسند احمد، ج۱، ص۷۵؛ علی بن محمد ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابة، ج۳، ص۶۱۰-۶۱۱؛ احمد بن علی ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۱۳، ص۱۷۰.</ref>. هرچند بعد از [[قتل عثمان]]، [[مردم]] از [[بیعت]] با [[امیر مؤمنان]]{{ع}} استقبال نمودند، به هر حال، فضای [[فکری]] آنها ادامه [[راه]] و روش گذشتگان بود؛ لذا در طول [[حکومت]] اندک آن [[حضرت]]، سه [[جنگ]] بزرگ به [[راه]] افتاد و اگر [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فرمانی می‌داد که [[مخالف]] گفته‌های خلفای قبل بود، [[پذیرش]] آن بر [[مردم]] سخت می‌آمد؛ چنان‌که وقتی [[حضرت]]، به [[جماعت]] [[خواندن]] [[نافله]] [[رمضان]] را [[بدعت]] دانستند<ref>ر.ک: عبدالحمید ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۲۸۳؛ حسن بن یوسف حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ص۲۸۹-۲۹۰.</ref>، [[مسلمانان]] در [[دفاع]] از این [[سنت]] ([[بدعت]]) ایجاد شده توسط [[خلیفه دوم]]، به ایشان [[اعتراض]] کردند<ref>{{متن حدیث|لَمَّا قَدِمَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} الْكُوفَةَ أَمَرَ الْحَسَنَ بن عَلِيٍّ{{ع}} أَنْ يُنَادِيَ فِي النَّاسِ لَا صَلَاةَ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فِي الْمَسَاجِدِ جَمَاعَةً فَنَادَى فِي النَّاسِ الْحَسَنُ بن عَلِيٍّ{{ع}} بِمَا أَمَرَهُ بِهِ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} فَلَمَّا سَمِعَ النَّاسُ مَقَالَةَ الْحَسَنِ بن عَلِيٍّ صَاحُوا وَا عُمَرَاهْ وَا عُمَرَاهْ}} (محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۳، ص۷۰؛ ر.ک: عبدالحمید ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۲۸۳؛ حسن بن یوسف حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ص۲۸۹- ۲۹۰).</ref>.

===[[تمسک]] به [[بیعت]] و [[فضایل]] شخصی===

==جمع‌بندی==

هرچند [[میزان]] روایاتی که از [[امیر مؤمنان]] و [[حضرت زهرا]]{{س}} درباره آموزه [[نصب الهی امام]] [[نقل]] شده است، نسبت به [[احادیث نبوی]] کاهش زیادی دارد، از همین [[احادیث]] نیز می‌توان دریافت که ایشان [[امامت]] را منصبی [[الهی]] و [[اهل بیت]]{{عم}} را افراد منتخب [[خداوند]] در این [[مقام]] دانسته‌اند. ایشان در سخنانی بر [[نقش مردم]] نسبت به [[لزوم]] [[حمایت از امام]] منتخب [[الهی]] برای تحقق [[حاکمیت]] وی تأکید نموده‌اند. آنها با اعتراض‌های متعدد، [[حکومت]] حاکمانی را که با نظر [[خواص]] و [[بیعت مردم]] روی کار آمده بودند، غاصبانه دانستند. با توجه به این مطلب و اینکه ایشان بر [[الهی]] بودن امر [[امامت]] و اختصاص آن در میان [[اهل بیت]]{{عم}} تأکید داشتند، می‌توان گفت که ایشان نقشی برای [[مردم]] در [[انتخاب امام]] به عنوان [[وظیفه]] قائل نبوده‌اند؛ بلکه بنا بر اعتقادشان، کار [[گزینش امام]] تنها به دست خداست و [[مردم]] هم باید با [[حمایت]] خود از [[امام]] منتخبِ [[الهی]]، به [[وظیفه]] خود عمل کرده، [[حکومت الهی]] را مستقر سازند. [[امیر مؤمنان]]{{ع}} [[امام]] [[منصوب از سوی خداوند]] را نه تنها [[حاکم]] [[سیاسی]] [[مردم]]، بلکه [[مرجع]] [[دینی]] آنها دانسته است.

== منابع ==

{{منابع}}