خطبه فدکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه نقل قول | عنوان = فرازی از خطبه فدکیه| نقل‌قول ={{سخ}}«چون خداى تعالى همسايگى پيمبران را براى رسول خويش گزيد، دو روئى آشكار شد، و كالاى دين بى خريدار. '''هر گمراهى دعويدار و هر گمنامى سالار'''. و هر ياوه گوئى در كوى و برزن در پى گرمى بازار. شيطان از كمينگاه خود سر بر آورد و شما را بخود دعوت كرد. و ديد چه زود سخنش را شنيديد و سبك در پى او دويديد و در دام فريبش خزيديد. و به آواز او رقصيديد. هنوز دو روزى از مرگ پيغمبرتان نگذشته و سوز سينه ما خاموش نگشته،آنچه نبايست، کرديد. و آنچه از آنتان نبود برديد. و '''بدعتى بزرگ پديد آورديد'''. به گمان خود خواستيد فتنه بر نخيزد، و خونى نريزد، اما در آتش فتنه فتاديد. و آنچه كشتيد بباد داديد. كه دوزخ جاى كافرانست. و منزلگاه بدكاران. شما كجا؟ و فتنه خواباندن كجا؟ '''دروغ مى‏ گوئيد! و راهى جز راه حق مى ‏پوييد!''' و گرنه اين كتاب خداست ميان شما! نشانه ‏هايش بى كم و كاست هويدا. و امر و نهى آن روشن و آشكارا. آيا داورى جز قرآن مى‏ گيريد؟ يا ستمكارانه گفته شيطان را مى‏ پذيريد؟ «كسيكه جز اسلام دينى پذيرد، روى رضاى پروردگار نبيند. و در آن جهان با زيانكاران نشيند»|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[سیدجعفر شهیدی|شهیدی]]، زندگانی فاطمه زهرا، ص 131-132.</small>  | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 10px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}

'''خطبه فدکیه''' سخنرانی طولانی [[فاطمه زهرا]] در [[مسجد النبی|مسجد پیامبر]]، جهت بازپس گرفتن [[فدک]] است.  پس از آنکه ابوبکر چند روز پس از واقعه [[سقیفه]] اعلام کرد، [[فدک]] ملک شخصی نیست و نباید در نزد دختر پیامبر بماند و به همین جهت عاملان فاطمه زهرا را از فدک بیرون کرد، [[فاطمه زهرا]] این خطبه را جهت بازپس گرفتن [[فدک]] ایراد کرد. در این خطبه، فاطمه ضمن تصریح بر مالکیت خود بر فدک حق خود را از [[ابوبکر]] طلب می‌کند، که متن این خطبه در منابع[ [[شیعه]] و] [[اهل سنت]] یافت می‌شود.

==[[خطبه حضرت فاطمه در مسجد پیامبر]]{{صل}}‌==

آن‌گاه که [[حکومت]] [[تصمیم]] گرفت [[فاطمه]] را از [[فدک]] [[محروم]] سازد و این خبر به گوش زهرای [[مرضیه]]{{س}} رسید، تصمیم گرفت رهسپار [[مسجد]] شده و با ایراد خطابه‌ای مهم در جمع [[مردم]]، [[مظلومیت]] خویش را [[اعلان]] دارد، این خبر در [[مدینه]] پیچید که پاره تن و گل رخشنده [[نبیّ اکرم]]{{صل}} قصد دارد در مسجد [[پدر]] در جمع مردم، سخن بگوید مدینه از شنیدن این خبر به خود لرزید و مردم در مسجد گرد آمدند تا به سخنان مهم [[زهرا]] گوش بسپارند.

[[عبد الله بن حسن]]، از [[پدران]] بزرگوارش{{عم}} نمایی از این [[خطابه]] را [[روایت]] کرده و می‌گوید: هنگامی که [[ابوبکر]] و [[عمر]] با [[هماهنگی]] تصمیم گرفتند فاطمه{{س}} را از فدک محروم سازند و این خبر به آن مخدّره رسید، روسری بر سر افکند و چادر به تن نمود و به اتفاق جمعی از خدمتگزاران خود و [[زنان]] [[بنی هاشم]] رهسپار مسجد شد، از فرط [[ناراحتی]] دامن چادرش به پای مبارکش می‌پیچید، به گونه‌ای راه می‌رفت که گویی [[رسول خدا]]{{صل}} گام بر می‌دارد و بر ابوبکر که در جمع عدّه‌ای از [[مهاجر]] و [[انصار]] و دیگر [[مسلمانان]] قرار داشت، وارد شد. به [[احترام]] فاطمه{{س}} پرده‌ای میان زنان و مردان در مسجد کشیده شد و آن بزرگ بانو پشت پرده قرار گرفت وقتی نشست آهی سوزان از ژرفای [[دل]] دردمندش برکشید که همه به [[گریه]] افتادند و مجلس به لرزه درآمد، دخت گرامی [[رسول اکرم]]{{صل}} لحظه‌ای درنگ کرد تا گریه و [[شیون]] و [[جوش]] و [[خروش]] مردم فرونشست، سپس با [[حمد]] و [[ستایش خدا]] و نثار [[درود]] و [[سلام]] به روان [[پاک]] [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} آغاز سخن کرد، بار دیگر مردم به گریه درآمدند، پس از آن‌که آرام گرفتند، مجدّدا سخن خویش را آغاز نمود و فرمود:

#{{متن حدیث|الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلَى مَا أَلْهَمَ وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ مِنْ عُمُومِ نِعَمٍ ابْتَدَأَهَا وَ سُبُوغِ آلَاءٍ أَسْدَاهَا وَ تَمَامِ مِنَنٍ أَوْلَاهَا}} «[[خدا]] را بر [[نعمت‌ها]] و توفیقاتش [[شکر]] و [[سپاس]] گفته و او را بر مواهبی که به ما ارزانی داشته و نعمت‌های گسترده‌ای که در آغاز، به ما [[عنایت]] و [[احسان]] نموده و از شمارش بیرون است، می‌ستایم».

#{{متن حدیث|جَمَّ عَنِ الْإِحْصَاءِ عَدَدُهَا وَ نَأَى عَنِ الْجَزَاءِ أَمَدُهَا وَ تَفَاوَتَ عَنِ الْإِدْرَاكِ أَبَدُهَا وَ نَدَبَهُمْ لِاسْتِزَادَتِهَا بِالشُّكْرِ لِاتِّصَالِهَا وَ اسْتَحْمَدَ إِلَى الْخَلَائِقِ بِإِجْزَالِهَا وَ ثَنَّى بِالنَّدْبِ إِلَى أَمْثَالِهَا}} «گستردگی نعمت‌هایش قابل جبران نیست و پایان آنها از [[درک]] [[آدمی]] فراتر است، بندگانش را برای افزایش این نعمت‌ها به شکر و سپاس خویش فراخوانده است و [[آفریدگان]] را برای فزونی آنها به [[ستایش]] خود، [[دعوت]] کرده و آنان را برای دست‌یابی به نظایر آن [[تشویق]] فرموده است».

#{{متن حدیث|وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ كَلِمَةٌ جُعِلَ الْإِخْلَاصُ تَأْوِيلَهَا وَ ضُمِّنَ الْقُلُوبُ مَوْصُولَهَا وَ أَنَارَ فِي التَّفَكُّرِ مَعْقُولُهَا}} «[[گواهی]] می‌دهم که معبودی جز [[خدای یکتا]] نیست و [[شریک]] و همتایی ندارد، سخنی است برخاسته از [[روح]] [[اخلاص]] و دل‌های علاقه‌مندان، با آن پیوند خورده و آثارش در [[اندیشه‌ها]] پرتوافکن گشته است».

#{{متن حدیث|الْمُمْتَنِعُ مِنَ الْأَبْصَارِ رُؤْيَتُهُ‌، وَ مِنَ الْأَلْسُنِ صِفَتُهُ، وَ مِنَ الْأَوْهَامِ كَيْفِيَّتُهُ، ابْتَدَعَ الْأَشْيَاءَ لَا مِنْ شَيْ‌ءٍ كَانَ قَبْلَهَا، وَ أَنْشَأَهَا بِلَا احْتِذَاءِ أَمْثِلَةٍ امْتَثَلَهَا}} «خدایی که [[چشم‌ها]] از دیدنش عاجز و [[ناتوان]] و بیان اوصافش با زبان، محال است و درک ذات مقدسش [[برتر]] از [[عقل]] و اندیشه‌هاست، آفریدگان را [[ابداع]] فرمود بی‌آنکه پیش از آن چیزی وجود داشته باشد و همه را به عرصه ایجاد درآورد بی‌آنکه [[الگو]] و مانندی از پیش برایشان وجود داشته باشد».

#{{متن حدیث|كَوَّنَهَا بِقُدْرَتِهِ وَ ذَرَأَهَا بِمَشِيَّتِهِ مِنْ غَيْرِ حَاجَةٍ مِنْهُ إِلَى تَكْوِينِهَا وَ لَا فَائِدَةٍ لَهُ فِي تَصْوِيرِهَا إِلَّا تَثْبِيتاً لِحِكْمَتِهِ وَ تَنْبِيهاً عَلَى طَاعَتِهِ وَ إِظْهَاراً لِقُدْرَتِهِ تَعَبُّداً لِبَرِيَّتِهِ وَ إِعْزَازاً لِدَعْوَتِهِ}} «آنها را با [[قدرت]] خویش ایجاد و با اراده‌اش آفرید بی‌آنکه به [[آفرینش]] آنها نیازی داشته باشد و یا از صورت‌بندی آنها سودی عایدش گردد، تنها برای آشکار ساختن [[حکمت]] خویش دست، به چنین کاری زد، تا [[مردم]] را به اطاعتش [[دعوت]] کند و [[قدرت]] خویش را به منصّه [[ظهور]] گذاشته و [[آفریدگان]] را به [[پرستش]] خود رهنمون شود. و دعوت [[پیامبران]] خود را توان و قدرت بخشد».

#{{متن حدیث|ثُمَّ جَعَلَ الثَّوَابَ عَلَى طَاعَتِهِ وَ وَضَعَ الْعِقَابَ عَلَى مَعْصِيَتِهِ ذِيَادَةً لِعِبَادِهِ مِنْ نَقِمَتِه وَ حِيَاشَةً لَهُمْ إِلَى جَنَّتِهِ‌}} «آن‌گاه برای [[اطاعت]] خویش مزد و [[پاداش]] و بر [[معصیت]] و نافرمانی‌اش [[کیفر]] قرار داد، تا بدین‌وسیله [[بندگان]] خود را از [[خشم]] و [[انتقام]] [[عذاب]] خویش [[رهایی]] و به [[بهشت]] برین رهنمون شود».

#{{متن حدیث|وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَبِي مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اخْتَارَهُ قَبْلَ أَنْ أَرْسَلَهُ وَ سَمَّاهُ قَبْلَ أَنِ اجْتَبَاهُ وَ اصْطَفَاهُ قَبْلَ أَنِ ابْتَعَثَهُ إِذِ الْخَلَائِقُ بِالْغَيْبِ مَكْنُونَةٌ وَ بِسَتْرِ الْأَهَاوِيلِ مَصُونَةٌ وَ بِنِهَايَةِ الْعَدَمِ مَقْرُونَةٌ عَلَماً مِنَ اللَّهِ تَعَالَى بِمَآيِلِ الْأُمُورِ وَ إِحَاطَةً بِحَوَادِثِ الدُّهُورِ وَ مَعْرِفَةً بِمَوَاقِعِ الْأُمُورِ}} «[[گواهی]] می‌دهم پدرم محمد{{صل}} [[بنده]] و فرستاده خداست. قبل از آنکه وی را به [[پیامبری]] بفرستد، برگزید و پیش از آفرینش وی، او را نامزد این [[مقام]] گرداند و قبل از بعثتش او را [[انتخاب]] نمود چه اینکه در آن [[روز]] آفریدگان، در [[جهان غیب]] [[نهان]] بودند و در آن سوی پرده‌های هراس‌انگیز نیستی پوشیده و به آخرین مرز عدم نزدیک بودند. این انتخاب بدین جهت صورت گرفت که [[خداوند]] از [[آینده]] [[آگاه]] بود و بر رخدادهای [[جهان]] احاطه و بر مقدّرات [[گیتی]] به خوبی [[آگاهی]] داشت».

#{{متن حدیث|ابْتَعَثَهُ اللَّهُ إِتْمَاماً لِأَمْرِهِ وَ عَزِيمَةً عَلَى إِمْضَاءِ حُكْمِهِ وَ إِنْفَاذاً لِمَقَادِيرِ رَحْمَتِهِ فَرَأَى الْأُمَمَ فِرَقاً فِي أَدْيَانِهَا عُكَّفاً عَلَى نِيرَانِهَا عَابِدَةً لِأَوْثَانِهَا مُنْكِرَةً لِلَّهِ مَعَ عِرْفَانِهَا}} «[[پیامبر]] را [[مبعوث]] نمود تا فرمانش را تکمیل و حکمش را [[اجرا]] نماید، و مقدّرات حتمی‌اش را عملی سازد، آن‌گاه که پیامبرش به [[رسالت]] مبعوث شد، [[شاهد]] پراکنده بودن [[مذاهب]] [[امت‌ها]] بود، گروهی گرد [[آتش]] [[طواف]] می‌کردند و جمعی در برابر [[بت‌ها]] سر [[تعظیم]] فرود می‌آوردند و با اینکه با [[دل]]، [[خدا]] را شناخته بودند، به [[انکار]] آن می‌پرداختند».

#{{متن حدیث|فَأَنَارَ اللَّهُ بِأَبِي مُحَمَّدٍ{{صل}} ظُلَمَهَا وَ كَشَفَ عَنِ الْقُلُوبِ بُهَمَهَا وَ جَلَى عَنِ الْأَبْصَارِ غُمَمَهَا وَ قَامَ فِي النَّاسِ بِالْهِدَايَةِ فَأَنْقَذَهُمْ مِنَ الْغَوَايَةِ وَ بَصَّرَهُمْ مِنَ الْعَمَايَةِ وَ هَدَاهُمْ إِلَى الدِّينِ الْقَوِيمِ وَ دَعَاهُمْ إِلَى الطَّرِيقِ الْمُسْتَقِيمِ}} «[[خدای متعال]] با [[نور]] [[پدر]] بزرگوارم محمد{{صل}} تاریکی‌های [[جهل و نادانی]] را روشن و پرده‌های تیره و ظلمانی را از [[دل‌ها]] کنار زد و ابرهای تیره و تار را از برابر دیدگان [[مردم]] برطرف ساخت. پدرم [[رسول خدا]]{{صل}} برای [[هدایت مردم]] [[قیام]] کرد و آنان را از [[گمراهی]] [[رهایی]] بخشید، دیدگانشان را [[بینا]] ساخت و به [[آیین]] [[استوار]] خلل‌ناپذیر [[اسلام]] رهنمون گشت و به [[راه راست]] دعوتشان نمود».

#{{متن حدیث|ثُمَّ قَبَضَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ قَبْضَ رَأْفَةٍ وَ اخْتِيَارٍ وَ رَغْبَةٍ وَ إِيْثَارٍ فَمُحَمَّدٌ{{صل}} مِنْ تَعَبِ هَذِهِ الدَّارِ فِي رَاحَةٍ قَدْ حُفَّ بِالْمَلَائِكَةِ الْأَبْرَارِ وَ رِضْوَانِ الرَّبِّ الْغَفَّارِ وَ مُجَاوَرَةِ الْمَلِكِ الْجَبَّارِ صَلَّى اللَّهُ عَلَى أَبِي نَبِيِّهِ وَ أَمِينِهِ وَ خِيَرَتِهِ مِنَ الْخَلْقِ وَ صَفِيِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ}} «آن‌گاه [[خداوند]] وی را با نهایت [[محبّت]] و [[اختیار]] خود و از سر میل و رغبت و [[ایثار]]، به پیشگاه خود فراخواند، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} از [[رنج]] و [[غم]] این [[جهان]] آسوده شد و در جمع [[فرشتگان]] و [[خشنودی پروردگار]] بسیار [[بخشنده]] و در جوار خدای [[جبّار]] قرار گرفت، [[درود]] و [[سلام]] و [[رحمت]] و [[برکات]] خدا بر پدرم پیام‌آور و [[امین وحی]] و [[برگزیده]] [[آفریدگان]] [[الهی]] باد».

#{{متن حدیث|أَنْتُمْ عِبَادَ اللَّهِ نُصْبُ أَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ وَ حَمَلَةُ دِينِهِ وَ وَحْيِهِ وَ أُمَنَاءُ اللَّهِ عَلَى أَنْفُسِكُمْ وَ بُلَغَاؤُهُ إِلَى الْأُمَمِ زَعِيمُ حَقٍّ لَهُ فِيكُمْ وَ عَهْدٌ قَدَّمَهُ إِلَيْكُمْ وَ بَقِيَّةٌ اسْتَخْلَفَهَا عَلَيْكُمْ كِتَابُ اللَّهِ النَّاطِقُ وَ الْقُرْآنُ الصَّادِقُ وَ النُّورُ السَّاطِعُ وَ الضِّيَاءُ اللَّامِعُ بَيِّنَةٌ بَصَائِرُهُ مُنْكَشِفَةٌ سَرَائِرُهُ مُنْجَلِيَةٌ ظَوَاهِرُهُ مُغْتَبِطَةٌ بِهِ أَشْيَاعُهُ قَائِداً [قَائِدٌ] إِلَى الرِّضْوَانِ أَتْبَاعُهُ مُؤَدٍّ إِلَى النَّجَاةِ اسْتِمَاعُهُ بِهِ تُنَالُ حُجَجُ اللَّهِ الْمُنَوَّرَةُ وَ عَزَائِمُهُ الْمُفَسَّرَةُ وَ مَحَارِمُهُ الْمُحَذَّرَةُ وَ بَيِّنَاتُهُ الْجَالِيَةُ وَ بَرَاهِينُهُ الْكَافِيَةُ وَ فَضَائِلُهُ الْمَنْدُوبَةُ وَ رُخَصُهُ الْمَوْهُوبَةُ وَ شَرَائِعُهُ الْمَكْتُوبَةُ}} «[[بندگان خدا]]! شما [[مسئولان]] [[امر و نهی]] [[الهی]] و حاملان [[دین]] و [[وحی]] او و [[نمایندگان]] [[خدا]] بر خویشتن و مبلّغان او به سوی مردمید، پاسدار [[حق الهی]] و [[حافظ]] [[پیمان]] [[خداوند]]، میان شماست. آن‌چه را از [[رسول خدا]]{{صل}} پس از خود میان شما به یادگار نهاده، کتاب [[ناطق]] خدا و [[قرآن]] صادق و [[نور]] آشکار و [[روشنایی]] پرفروغ اوست. کتابی که دلایلش روشن، باطنش آشکار، ظواهرش پر نور و پیروانش پر افتخارند. این کتاب [[پیروان]] خود را به [[بهشت]] رهنمون می‌شود و مستمعان خود را به [[نجات]] و [[رهایی]] رهنمون می‌گردد. از طریق آن می‌توان به [[دلایل]] روشن الهی رسید و [[تفسیر]] [[واجبات]] او را دریافت، به [[محرّمات]] [[نهی]] شده‌اش آشنا گردید و [[براهین]] روشن و کافی او را بررسی کرده و به [[فضائل]] [[پسندیده]] و [[مستحبات]] عطا شده و [[دستورات]] نوشته شده در آن، پی برد».

#{{متن حدیث|فَجَعَلَ اللَّهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً لَكُمْ مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً لَكُمْ عَنِ الْكِبْرِ وَ الزَّكَاةَ تَزْكِيَةً لِلنَّفْسِ وَ نَمَاءً فِي الرِّزْقِ وَ الصِّيَامَ تَثْبِيتاً لِلْإِخْلَاصِ وَ الْحَجَّ تَشْيِيداً لِلدِّينِ وَ الْعَدْلَ: تَنْسِيقاً لِلْقُلُوبِ وَ طَاعَتَنَا نِظَاماً لِلْمِلَّةِ وَ إِمَامَتَنَا أَمَاناً لِلْفُرْقَةِ وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ وَ الصَّبْرَ مَعُونَةً عَلَى اسْتِيجَابِ الْأَجْرِ وَ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ وَ بِرَّ الْوَالِدَيْنِ وِقَايَةً مِنَ السُّخْطِ وَ صِلَةَ الْأَرْحَامِ مَنْسَأَةً فِي الْعُمُرِ وَ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ وَ الْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّمَاءِ وَ الْوَفَاءَ بِالنَّذْرِ تَعْرِيضاً لِلْمَغْفِرَةِ وَ تَوْفِيَةَ الْمَكَايِيلِ وَ الْمَوَازِينِ تَغْيِيراً لِلْبَخْسِ وَ النَّهْيَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزِيهاً عَنِ الرِّجْسِ وَ اجْتِنَابَ الْقَذْفِ حِجَاباً عَنِ اللَّعْنَةِ وَ تَرْكَ السَّرِقَةِ إِيجَاباً لِلْعِفَّةِ وَ حَرَّمَ اللَّهُ الشِّرْكَ إِخْلَاصاً لَهُ بِالرُّبُوبِيَّةِ}} «خداوند، [[ایمان]] را سبب [[پیراستگی]] شما از [[شرک]]، [[نماز]] را وسیله [[پاکی]] از [[تکبّر]] و [[غرور]]، [[زکات]] را موجب [[تزکیه نفس]] و فزونی روزی قرار داد. [[روزه]] را عامل پابرجایی إخلاص، [[حجّ]] را وسیله تقویت [[آیین اسلام]]، [[عدالت]] را مایه [[هماهنگی]] [[دل‌ها]]، [[اطاعت]] ما را باعث سامان یافتن [[ملت]] [[اسلام]] مقرّر داشت. [[امامت]] ما را سبب مصونیّت از [[تفرقه]] و پراکندگی، [[جهاد]] را موجب [[سربلندی]] اسلام، [[صبر]] و [[شکیبایی]] را وسیله جلب [[پاداش]] [[حق]]، [[امر به معروف]] را وسیله [[اصلاح]] [[توده]] [[مردم]]، [[نیکی به پدر و مادر]] را موجب [[پیش‌گیری]] از [[خشم خدا]] قرار داد. [[صله رحم]] را وسیله افزایش [[جمعیت]] و [[قدرت]]، [[قصاص]] را موجب [[حفظ]] [[نفوس]]، وفاء به [[نذر]] را سبب [[آمرزش]]، جلوگیری از [[کم‌فروشی]] را وسیله [[مبارزه]] با کمبودها، [[نهی]] از شرابخواری را سبب [[پیراستگی]] از [[پلیدی‌ها]]، [[پرهیز]] از [[تهمت]] و نسبت‌های ناروا را حجابی در برابر [[لعنت]] [[پروردگار]]، ترک دزدی را برای حفظ [[عفّت]] و [[پاکدامنی]]، [[تحریم]] شرک را سبب [[اخلاص]] [[بندگی]] و [[ربوبیّت]] حق مقرّر داشت». سپس رو به حاضران کرد و فرمود:

#{{متن حدیث|فَ{{متن قرآن|اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ}}<ref>«از خداوند چنان که سزاوار پروا از اوست پروا کنید و جز در مسلمانی نمیرید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۲.</ref> وَ أَطِيعُوا اللَّهَ فِيمَا أَمَرَكُمْ بِهِ وَ نَهَاكُمْ عَنْهُ فَإِنَّهُ {{متن قرآن|إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ}}<ref>«از بندگان خداوند تنها دانشمندان از او می‌هراسند» سوره فاطر، آیه ۲۸.</ref>}} «بنابراین، از [[خدا]] آن‌گونه که [[شایسته]] است [[پروا]] داشته باشید و بکوشید [[مسلمان]] از [[دنیا]] بروید، خدا را در آن‌چه امر یا نهی فرموده اطاعت نمایید- [[علم]] و [[دانش]] بیاموزید- زیرا تنها [[اندیشمندان]] و آگاهان از خدا بیمناک کند».

#{{متن حدیث|ثُمَّ قَالَتْ أَيُّهَا النَّاسُ اعْلَمُوا أَنِّي فَاطِمَةُ وَ أَبِي مُحَمَّدٌ صأَقُولُ عَوْداً وَ بَدْواً وَ لَا أَقُولُ مَا أَقُولُ غَلَطاً وَ لَا أَفْعَلُ مَا أَفْعَلُ شَطَطاً- {{متن قرآن|لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ}}<ref>«بی‌گمان پیامبری از (میان) خودتان نزد شما آمده است که هر رنجی ببرید بر او گران است، بسیار خواستار شماست، با مؤمنان مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۲۸.</ref>}} «سپس فرمود: [[مردم]]! بدانید! من [[فاطمه]] و پدرم محمد{{صل}} است، آغاز و انجام سخنانم یکی است و در آن [[اشتباه]] راه ندارد و در کارهایم راه [[خطا]] نمی‌پویم. [[پیامبری]] از میان شما برخاست و به سویتان آمد که از رنج‌های شما نگران می‌شد و به هدایتتان علاقه فراوان و نسبت به [[مؤمنان]] [[مهربان]] و [[دلسوز]] بود».

#{{متن حدیث|فَإِنْ تَعْزُوهُ وَ تَعْرِفُوهُ تَجِدُوهُ أَبِي دُونَ نِسَائِكُمْ- وَ أَخَا ابْنِ عَمِّي دُونَ رِجَالِكُمْ وَ لَنِعْمَ الْمَعْزِيُّ إِلَيْهِ{{صل}} فَبَلَّغَ الرِّسَالَةَ صَادِعاً بِالنِّذَارَةِ مَائِلًا عَنْ مَدْرَجَةِ الْمُشْرِكِينَ ضَارِباً ثَبَجَهُمْ آخِذاً بِأَكْظَامِهِمْ دَاعِياً إِلَى سَبِيلِ رَبِّهِ {{متن قرآن|بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ}} يجف [يَجُذُّ] الْأَصْنَامَ وَ يَنْكُثُ الْهَامَ حَتَّى انْهَزَمَ الْجَمْعُ وَ وَلَّوُا الدُّبُرَ حَتَّى تَفَرَّى اللَّيْلُ عَنْ صُبْحِهِ وَ أَسْفَرَ الْحَقُّ عَنْ مَحْضِهِ وَ نَطَقَ زَعِيمُ الدِّينِ وَ خَرِسَتْ شَقَاشِقُ الشَّيَاطِينِ وَ طَاحَ وَشِيظُ النِّفَاقِ وَ انْحَلَّتْ عُقَدُ الْكُفْرِ وَ الشِّقَاقِ وَ فُهْتُمْ بِكَلِمَةِ الْإِخْلَاصِ‌فِي نَفَرٍ مِنَ الْبِيضِ الْخِمَاصِ {{متن قرآن|وَكُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ}}<ref>«و در لبه پرتگاهی از آتش بودید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref> مَذْقَةَ الشَّارِبِ وَ نَهْزَةَ الطَّامِعِ وَ قَبْسَةَ الْعَجْلَانِ وَ مَوْطِئَ الْأَقْدَامِ تَشْرَبُونَ الطَّرْقَ وَ تَقْتَاتُونَ الْقِدَّ أَذِلَّةً خَاسِئِينَ {{متن قرآن|تَخَافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ}}<ref>«می‌هراسیدید مردم (مشرک) شما را بربایند» سوره انفال، آیه ۲۶.</ref> مِنْ حَوْلِكُمْ}} «اگر در پی [[شناخت]] [[نسب]] او برآیید، ملاحظه می‌کنید که او [[پدر]] من بوده است، نه پدر [[زنان]] شما! [[برادر]] پسر عموی من بوده، نه برادر مردان شما! وه! چه نسبی با [[افتخار]]؛ وی رسالتش را به خوبی انجام داد و مردم را به روشنی و وضوح، از [[عذاب]] [[خدا]] [[بیم]] داد، از [[راه و رسم]] [[مشرکان]] سر برتافت و بر گردن آنها [[شمشیر]] نهاد و گلویشان را فشرد تا از [[شرک]]، دست بردارند. او همواره با دلیل و [[برهان]] و [[اندرز]] سودمند، [[مردم]] را به راه [[پروردگار]] خویش فرا می‌خواند، [[بت‌ها]] را درهم می‌شکست و مغزهای [[پلید]] [[بت‌پرستان]] را به سنگ می‌کوبید و متلاشی می‌ساخت، بدین‌ترتیب، تاریکی‌ها برطرف و سپیده‌دم برآمد و [[حق]]، آشکار گشت. [[نماینده]] [[دین]] به سخن درآمد و زمزمه‌های [[شیاطین]] به خاموشی‌گرایید، نفاق‌افکنان به [[هلاکت]] رسیدند و گره‌های [[کفر]] و [[نفاق]] باز شد و زبان به کلمه [[اخلاص]] [{{متن قرآن|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ}}] گشودید در صورتی که گروهی اندک و [[تهیدست]] و در لب پرتگاهی از [[آتش دوزخ]] قرار داشتید و به جهت نفرات اندک خود، چونان جرعه آبی برای تشنه‌کام و یا لقمه‌ای برای گرسنه و یا شعله آتشی برای کسی که شتابان در پی [[آتش]] است، می‌ماندید و لگدکوب گام‌ها بودید و پیوسته از دستبرد [[دشمنان]] پیرامون خود بیمناک بودید!».

#{{متن حدیث|فَأَنْقَذَكُمُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِمُحَمَّدٍ{{صل}} بَعْدَ اللَّتَيَّا وَ الَّتِي وَ بَعْدَ أَنْ مُنِيَ بِبُهَمِ الرِّجَالِ وَ ذُؤْبَانِ الْعَرَبِ وَ مَرَدَةِ أَهْلِ الْكِتَابِ {{متن قرآن|كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ}}<ref>«هر بار که آتشی را برای جنگ بر افروختند خداوند آن را خاموش گردانید» سوره مائده، آیه ۶۴.</ref> أَوْ نَجَمَ قَرْنُ الشَّيْطَانِ أَوْ فَغَرَتْ فَاغِرَةٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ قَذَفَ أَخَاهُ فِي لَهَوَاتِهَا فَلَا يَنْكَفِئُ حَتَّى يَطَأَ جَنَاحَهَا بِأَخْمَصِهِ وَ يُخْمِدَ لَهَبَهَا بِسَيْفِهِ مَكْدُوداً فِي ذَاتِ اللَّهِ مُجْتَهِداً فِي أَمْرِ اللَّهِ قَرِيباً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ سَيِّداً فِي أَوْلِيَاءِ اللَّهِ مُشَمِّراً نَاصِحاً مُجِدّاً كَادِحاً لَا تَأْخُذُهُ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ وَ أَنْتُمْ فِي رَفَاهِيَةٍ مِنَ الْعَيْشِ وَادِعُونَ فَاكِهُونَ آمِنُونَ تَتَرَبَّصُونَ بِنَا الدَّوَائِرَ وَ تَتَوَكَّفُونَ الْأَخْبَارَ وَ تَنْكِصُونَ عِنْدَ النِّزَالِ وَ تَفِرُّونَ مِنَ الْقِتَالِ}} «امّا [[خدای تبارک و تعالی]] به [[برکت]] وجود [[مقدس]] [[پیامبر اکرم]] [[حضرت محمد]]{{صل}} شما را از آن همه [[خواری]] و [[ذلّت]] و [[ناتوانی]] [[رهایی]] بخشید، وی با [[دلاور]] مردان درگیر و با گرگ‌های [[عرب]] و گردنکشان [[یهود]] و [[نصارا]]، پنجه درافکند. هرگاه آتش [[جنگ]] را دامن می‌زدند، آن را خاموش ساخت و هرگاه شاخ [[شیطان]] نمودار شد و فتنه‌های [[مشرکان]] [[دهان]] می‌گشود، پدرم [[برادر]] خویش [علی{{ع}}‌] را به کام آنها می‌افکند و به دست توانای او، آنها را [[سرکوب]] می‌نمود [علی{{ع}}‌] تا سرهای [[پلید]] [[دشمنان]] را پایمال و بینی آنها را به [[خاک]] نمی‌مالید، از این [[مأموریت]] بس خطرناک بازنمی‌گشت. او این همه [[رنج]] و [[دشواری]] را، در [[راه خدا]] [[تحمّل]] می‌کرد و در اجرای فرمانش می‌کوشید، به [[رسول خدا]]{{صل}} نزدیک بود و به سالاری [[اولیای خدا]] درآمد، وی آستین [[همّت]] بالا زد و پر تلاش و کوشا پیش رفت و در راه خدا از [[نکوهش]] هیچ نکوهشگری [[پروا]] به خود راه نداد، ولی شما همواره در [[رفاه]] و [[آسایش]] به سر بردید و در [[آرامش]] و [[امنیّت]] با یکدیگر گفت و شنود داشتید و در [[انتظار]] روزی بودید که [[روزگار]] بر ضدّ ما به گردش درآید، گوش به زنگ خبرها بودید، هنگام [[نبرد]]، عقب می‌نشستید و از عرصه [[کارزار]] می‌گریختید».

#{{متن حدیث|فَلَمَّا اخْتَارَ اللَّهُ لِنَبِيِّهِ{{صل}} دَارَ أَنْبِيَائِهِ وَ مَأْوَى أَصْفِيَائِهِ ظَهَرَ فِيكُمْ حَسَكَةُ النِّفَاقِ وَ سَمَلَ جِلْبَابُ الدِّينِ وَ نَطَقَ كَاظِمُ الْغَاوِينَ وَ نَبَغَ خَامِلُ الْأَقَلِّينَ وَ هَدَرَ فَنِيقُ الْمُبْطِلِينَ فَخَطَر فِي عَرَصَاتِكُمْ‌}} «آن‌گاه که [[خداوند]] سرای [[پیامبران]] خویش را برای [[رسول]] خود برگزید و جایگاه برگزیدگانش را منزلگاه او مقرّر داشت، ناگهان [[آثار نفاق]] و [[دورویی]] میانتان پدیدار و پرده [[دین]] به کناری رفت، هیاهو و جنجال [[گمراهان]] بلند شد و گمنامان فراموش شده سر برآوردند، نعره‌های باطل‌گرایان برخاست و در عرصه [[جامعه]] شما به جولان درآمدند».

#{{متن حدیث|فَخَطَر فِي عَرَصَاتِكُمْ وَ أَطْلَعَ الشَّيْطَانُ رَأْسَهُ مِنْ مَغْرَزِهِ هَاتِفاً بِكُمْ فَأَلْفَاكُمْ لِدَعْوَتِهِ مُسْتَجِيبِينَ وَ لِلْعِزَّةِ فِيهِ مُلَاحِظِينَ ثُمَّ اسْتَنْهَضَكُمْ فَوَجَدَكُمْ خِفَافاً وَ أَحْمَشَكُمْ فَأَلْفَاكُمْ غِضَاباً فَوَسَمْتُمْ غَيْرَ إِبِلِكُمْ وَ وَرَدْتُمْ غَيْرَ مَشْرَبِكُمْ هَذَا وَ الْعَهْدُ قَرِيبٌ وَ الْكَلْمُ رَحِيبٌ وَ الْجُرْحُ لَمَّا يَنْدَمِلْ وَ الرَّسُولُ لَمَّا يُقْبَرْ ابْتِدَاراً زَعَمْتُمْ خَوْفَ الْفِتْنَةِ {{متن قرآن|أَلَا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ}}<ref>«آگاه باش که آنان در آشوب افتاده‌اند و دوزخ فراگیرنده کافران است» سوره توبه، آیه ۴۹.</ref>}} «[[شیطان]] سر از نهانگاه خود بیرون آورد و شما را به سوی خود فراخواند و شما را آماده پذیرش [[دعوت]] و در [[انتظار]] [[فریب]] خویش یافت! آن‌گاه شما را به [[قیام]] دعوت کرد و برای حرکت، افرادی سبکبار دید، [[آتش]] [[خشم]] و [[انتقام]] را در دل‌های شما شعله‌ور ساخت و آثار خشم در وجودتان نمودار گشت. این‌کار سبب شد که بر غیر شتر خود علامت نهید و در غیر آبشخور خود وارد شوید و به سراغ چیزی که از آن شما نبود و در آن هیچ‌گونه حقی نداشتید، رفتید و سرانجام به [[غصب]] [[حکومت]] پرداختید در صورتی که هنوز از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} چندی نگذشته بود و زخم‌های [[مصیبت]] جانکاه ما گسترده بود و جراحات دلمان التیام نیافته بلکه هنوز پیکر [[پاک]] [[پیامبر خدا]] به [[خاک]] سپرده نشده بود. به بهانه اینکه می‌ترسیم [[فتنه]] و [[آشوب]] به‌پا شود، دست به چنین کاری زدید [[آگاه]] باشید! به چه فتنه بزرگی دچار آمدید و به [[راستی]] [[دوزخ]] بر [[کافران]] احاطه دارد».

#{{متن حدیث|فَهَيْهَاتَ مِنْكُمْ وَ كَيْفَ بِكُمْ وَ أَنَّى تُؤْفَكُونَ وَ كِتَابُ اللَّهِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ؟- أُمُورُهُ ظَاهِرَةٌ وَ أَحْكَامُهُ زَاهِرَةٌ وَ أَعْلَامُهُ بَاهِرَةٌ وَ زَوَاجِرُهُ لَائِحَةٌ وَ أَوَامِرُهُ وَاضِحَةٌ وَ قَدْ خَلَّفْتُمُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ أَ رَغْبَةً عَنْهُ تُرِيدُونَ أَمْ بِغَيْرِهِ تَحْكُمُونَ {{متن قرآن|بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا}}<ref>«بد جایگزینی برای ستمگرانند» سوره کهف، آیه ۵۰.</ref> {{متن قرآن|وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ}}<ref>«و هر کس جز اسلام دینی گزیند هرگز از او پذیرفته نمی‌شود و او در جهان واپسین از زیانکاران است» سوره آل عمران، آیه ۸۵.</ref>}} «شما را با فتنه خواباندن چکار؟ به راستی چه می‌کنید و چه [[دروغ‌ها]] می‌بافید، با این که [[کتاب خدا]] میان شماست و دستوراتش پر [[نور]] و احکامش درخشنده، نشانه‌هایش آشکار، نواهی‌اش ظاهر و اوامرش واضح و روشن است، ولی شما آن را پشت سر افکنده‌اید! آیا واقعاً از آن رخ برتافته‌اید؟ یا به غیر آن [[حکم]] می‌کنید؟ ستم‌پیشگان چه جایگزین [[بدی]] برای [[قرآن]] برگزیدند. هرکس آیینی غیر از [[اسلام]] برگزیند، از او پذیرفته نخواهد شد و در [[آخرت]] زیانکار به‌شمار خواهد آمد».

#{{متن حدیث|ثُمَّ لَمْ تَلْبَثُوا إِلَّا رَيْثَ أَنْ تَسْكُنَ نَفْرَتُهَا وَ يُسْلَسَ قِيَادُهَا ثُمَّ أَخَذْتُمْ تُورُونَ وَقْدَتَهَا وَ تُهَيِّجُونَ جَمْرَتَهَا وَ تَسْتَجِيبُونَ لِهُتَافِ الشَّيْطَانِ الْغَوِيِّ وَ إِطْفَاءِ أَنْوَارِ الدِّينِ الْجَلِيِّ وَ إِهْمَالِ سُنَنِ النَّبِيِّ الصَّفِيِّ تَشْرَبُونَ حَسْواً فِي ارْتِغَاءٍ وَ تَمْشُونَ لِأَهْلِهِ وَ وُلْدِهِ فِي الْخَمْرَةِ وَ الضَّرَاءِ وَ يَصِيرُ مِنْكُمْ عَلَى مِثْلِ حَزِّ الْمُدَى وَ وَخْزِ السِّنَانِ فِي الْحَشَا وَ أَنْتُمُ الْآنَ تَزْعُمُونَ: أَنْ لَا إِرْثَ لَنَا {{متن قرآن|أَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْمًا لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ}}<ref>«آیا داوری (دوره) «جاهلیّت» را می‌جویند؟ و برای گروهی که یقین دارند، در داوری از خداوند بهتر کیست؟» سوره مائده، آیه ۵۰.</ref> أَ فَلَا تَعْلَمُونَ؟ بَلَى قَدْ تَجَلَّى لَكُمْ كَالشَّمْسِ الضَّاحِيَةِ أَنِّي ابْنَتُهُ أَيُّهَا الْمُسْلِمُونَ أَ أُغْلَبُ عَلَى إِرْثِي؟}} «آن‌چنان شتاب‌زده شتر [[خلافت]] را در [[اختیار]] گرفتید که حتی درنگ نکردید رام گردد و [[تسلیم]] شما شود، ناگهان [[آتش]] [[فتنه‌ها]] را دامن زده و آنها را شعله‌ور ساختید و [[ندای شیطان]] گمراهگر را پذیرا شدید و [[انوار]] تابان [[آیین خدا]] را خاموش و به از میان بردن سنّت‌های [[پیامبر]] [[پاک]] [[الهی]]{{صل}} [[همّت]] گماردید. به بهانه گرفتن کف از روی شیر، آن را به طور کامل و مخفیانه نوشیدید، برای [[منزوی]] ساختن [[خاندان رسول خدا]]{{صل}} و [[فرزندان]] او به کمین نشستید، ما نیز چونان کسی که خنجر بر گلو و نوک نیزه بر دلش نشسته باشد چاره‌ای جز [[صبر]] و [[شکیبایی]] نداریم. شگفتا! شما هم‌اکنون مدعی هستید که ما از پیامبر چیزی به [[ارث]] نمی‌بریم، آیا از [[حکم جاهلیّت]] [[پیروی]] می‌کنید؟ برای آنان که [[اهل]] یقین‌اند، حکم چه کسی از [[حکم خدا]] بهتر است؟ آیا شما با این واقعیّت‌ها آشنا نیستید؟ آری، شما به خوبی می‌دانید و چون [[آفتاب]] برایتان روشن است که من دختر همان پیامبرم، [[مسلمانان]]! آیا باید [[ارث]] پدرم از من به [[زور]] گرفته شود؟».

#{{متن حدیث|يَا ابْنَ أَبِي قُحَافَةَ أَ فِي كِتَابِ اللَّهِ تَرِثُ أَبَاكَ وَ لَا أَرِثُ أَبِي لَقَدْ جِئْتَ {{متن قرآن|شَيْئًا فَرِيًّا}}<ref>«ای مریم! بی‌گمان چیز ناپسند شگفتی پیش آورده‌ای» سوره مریم، آیه ۲۷.</ref> أَ فَعَلَى عَمْدٍ تَرَكْتُمْ كِتَابَ اللَّهِ وَ نَبَذْتُمُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ إِذْ يَقُولُ: {{متن قرآن|وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ}}<ref>«و سلیمان از داود میراث برد» سوره نمل، آیه ۱۶.</ref> وَ قَالَ فِيمَا اقْتَصَّ مِنْ خَبَرِ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا إِذْ قَالَ- {{متن قرآن|فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا * يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ}}<ref>«و من از وارثان پس از خویش در هراسم و زنم نازاست؛ بنابراین از نزد خویش به من وارثی ببخش! *(همان) که از من و از خاندان یعقوب میراث می‌برد» سوره مریم، آیه ۵.</ref> وَ قَالَ {{متن قرآن|وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ}}<ref>«و در کتاب خداوند خویشاوندان (در ارث‌بری) نسبت به همدیگر (از دیگران) سزاوارترند» سوره انفال، آیه ۷۵.</ref> وَ قَالَ {{متن قرآن|يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ}}<ref>«خداوند درباره (ارث) فرزندانتان به شما سفارش می‌کند که بهره پسر برابر با بهره دو دختر است» سوره نساء، آیه ۱۱.</ref> وَ قَالَ {{متن قرآن|إِنْ تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ}}<ref>«اگر مالی بر جای نهد برای پدر و مادر و خویشان وصیّت شایسته کند؛ بنا به حقّی بر گردن پرهیزگاران» سوره بقره، آیه ۱۸۰.</ref>}} «ای [[فرزند ابوقحافه]]! بگو ببینم، آیا در [[قرآن]] آیه‌ای آمده است که تو از پدرت ارث ببری و من از پدرم ارثی نبرم؟ چه سخن ناروایی؟! آیا [[کتاب خدا]] را عمدا ترک گفته و پشت سر افکندید؟ در صورتی‌که قرآن می‌فرماید: [[سلیمان]] از پدرش [[داود]]، ارث برد و در ماجرای [[یحیی بن زکریا]] می‌فرماید: خدایا! [[فرزندی]] نصیبم گردان که از من و از [[خاندان]] [[یعقوب]] ارث ببرد نیز می‌فرماید: [[خویشاوندان]] در ارث بردن از یکدیگر، از [[بیگانگان]] سزاوارترند در جایی دیگر فرموده است: [[خدا]] درباره فرزندانتان به شما سفارش می‌کند که سهم پسران دو برابر سهم [[دختران]] است و نیز فرموده: اگر کسی پس از [[مرگ]]، [[مالی]] از خود به جای نهد برای [[پدر]] و [[مادر]] و بستگانش به گونه‌ای [[شایسته]] [[وصیّت]] کند و این‌کار بر همه [[پرهیزکاران]] [[حق]] است».

#{{متن حدیث|أَلَا وَ قَدْ قُلْتُ مَا قُلْتُ هَذَا عَلَى مَعْرِفَةٍ مِنِّي بِالْجِذْلَةِ الَّتِي خَامَرَتْكُمْ وَ الْغَدْرَةِ الَّتِي اسْتَشْعَرَتْهَا قُلُوبُكُمْ وَ لَكِنَّهَا فَيْضَةُ النَّفْسِ وَ نَفْثَةُ الْغَيْظِ وَ خَوَرُ الْقَنَاةِ وَ بَثَّةُ الصَّدْرِ وَ تَقْدِمَةُ الْحُجَّةِ فَدُونَكُمُوهَا فَاحْتَقِبُوهَا دَبِرَةَ الظَّهْرِ نَقِبَةَ الْخُفِ بَاقِيَةَ الْعَارِ مَوْسُومَةً بِغَضَبِ الْجَبَّارِ وَ شَنَارِ الْأَبَدِ مَوْصُولَةً بِنَارِ {{متن قرآن|نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ * الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ}}<ref>«آتش برافروخته خداوند است * که به دل‌ها راه می‌یابد» سوره همزه، آیه ۶-۷.</ref>. فَبِعَيْنِ اللَّهِ مَا تَفْعَلُونَ {{متن قرآن|وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ}}<ref>«و آنان که ستم ورزیده‌اند به زودی خواهند دانست که به کدام بازگشتگاه باز خواهند گشت» سوره شعراء، آیه ۲۲۷.</ref> وَ أَنَا ابْنَةُ نَذِيرٍ {{متن قرآن|لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذَابٍ شَدِيدٍ}}<ref>«برای شما جز بیم‌دهنده‌ای پیش از (رسیدن) عذابی سخت نیست» سوره سبأ، آیه ۴۶.</ref> فَاعْمَلُوا {{متن قرآن|إِنَّا عَامِلُونَ * وَانْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ}}<ref>«ما نیز خواهیم کرد * و چشم به راه دارید که ما (نیز) چشم به راهیم» سوره هود، آیه ۱۲۱-۱۲۲.</ref>‌}} «به هوش باشید! گفتنی‌ها را به شما گفتم، هرچند می‌دانم ترک [[یاری]] [[حق]] با گوشت و پوست شما درآمیخته و [[پیمان‌شکنی]]، قلبتان را فراگرفته است، ولی اندکی از غم‌های [[دل]] پر اندوهم بیرون ریخت، تا با شما [[اتمام حجت]] کرده باشم، و عذری برای کسی باقی نماند. اکنون، این مرکب [[خلافت]] و آن هم [[فدک]]، همه از آن شما، آن را بگیرید و رها مسازید، امّا پشت این مرکب زخم و کف پایش شکافته است و با آن نمی‌توانید خود را به سرمنزل مقصود برسانید! داغ [[ننگ و عار]] بر آن خورده و علامتش [[خشم]] خداست، [[رسوایی]] [[ابدی]] را همراه دارد و سرانجام به [[آتش]] برافروخته [[خشم الهی]] که از [[دل‌ها]] سر برمی‌کشد، خواهد پیوست! آن‌چه انجام می‌دهید در محضر خداست. و [[ستمگران]] به زودی پی خواهند برد به چه سرنوشتی گرفتار می‌شوندمن دخت [[پیامبری]] هستم که شما را از [[عذاب شدید الهی]] [[بیم]] داد، اکنون آن چه از دستتان برمی‌آید انجام دهید، ما نیز به [[وظیفه الهی]] خود عمل خواهیم کرد، شما [[منتظر]] باشید و ما نیز در [[انتظار]] خواهیم بود!».

با پایان یافتن سخنان زهرای [[مرضیه]]{{س}}، [[ابوبکر]] با [[توسّل]] به [[فریبکاری]] و استفاده از [[غفلت]] [[مردم]] کوشید تا وضعیت را به حالت عادی بازگرداند و به [[فاطمه]]{{س}} عرضه داشت: ای دخت [[رسول اکرم]]{{صل}}! پدرت نسبت به [[مؤمنان]] [[دلسوز]] و [[مهربان]] و بر [[کافران]] عذابی دردناک به‌شمار می‌آمد، اگر نسبتش را بسنجیم، او [[پدر]] تو بود نه پدر دیگران، [[برادر]] [[پسر عمو]] و شوهرت علی بود، نه برادر دیگر مردان، [[پیامبر]]{{صل}}، وی را بر دیگر [[خویشان]] و [[نزدیکان]]، [[برگزیده]] و [[برتر]] می‌دانست و او نیز در هر کار بزرگ و مهمّی، پدرت را [[یاری]] می‌نمود، سعادتمندان، [[دوستدار]] شما و تیره‌بختان، [[دشمنان]] شمایند. شما [[عترت]] [[پاک]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[برگزیدگان]] نجیب و [[راهنمایان]] خیر و [[نیکی]] و رهنمون‌گران ما به [[بهشت]] جاودانید.

ای [[برترین]] بانو! و ای دخت برترین [[پیامبران]]! راست و صادقانه سخن گفتی و در [[عقل]] و [[خرد]]، گوی [[سبقت]] از دیگران ربودی، کسی تو را از حقّت بازنداشت و بر تو [[تهمت]] [[دروغ]] نبستند. به [[خدا]] [[سوگند]]! من بر خلاف نظر رسول خدا{{صل}} عمل نمی‌کنم و جز با اجازه‌اش کاری انجام نخواهم داد، پیشرو [[قبیله]] هیچ‌گاه به مردم قبیله‌اش دروغ نمی‌گوید، خدا را [[گواه]] می‌گیرم! و هم او بر گواهی‌ام بسنده است که خود از رسول خدا شنیدم می‌فرمود: ما پیامبران درهم و دینار و [[خانه]] و مزرعه‌ای به [[میراث]] نمی‌نهیم، آن‌چه از ما می‌ماند کتاب و [[حکمت]] و [[دانش]] و [[نبوّت]] است و هرچه [[دارایی]] داریم مربوط به [[ولیّ أمر]] پس از ماست که هرگونه خواست در آن [[حکم]] کند.

ای [[دخت پیامبر]]! آن‌چه را تو اکنون در پی دست‌یابی به آن هستی ما در راستای خرید اسب و [[اسلحه]]، هزینه کرده‌ایم تا [[مسلمانان]] بدین وسیله به [[کارزار]] بپردازند و با [[کفّار]] بجنگند و [[نابکاران]] گستاخ و گردنکش را درهم بشکنند. از سویی، من به [[تنهایی]] مرتکب این عمل نشدم بلکه مسلمانان در این زمینه با یکدیگر همدست شدند، من در این قضیه خودسرانه عمل نخواهم کرد. این حال من و این [[مال]] و دارائیم همه از آن تو و در [[اختیار]] توست، تو از آن [[محروم]] نمی‌شوی و آن را از تو دریغ نمی‌دارم، تو [[بانوی بانوان]] [[امت]] پدرت و شجره [[پاک]] فرزندانت هستی، [[انکار]] فضایلی که مجموعه آن ویژه توست، صورت نخواهد گرفت و از شاخه و ساقه‌ات، کسی نمی‌تواند فرونهد، فرمانت در آن چه در اختیار دارم نافذ است، آیا خود می‌پسندی که من در این موضوع بر خلاف گفته پدرت [[رفتار]] کنم؟.

سبحان [[الله]]! [[پدر]] بزرگوارم [[رسول خدا]]{{صل}} از [[کتاب الهی]] رو نگرداند و مخالف [[احکام]] آن نبود بلکه همواره از آن [[پیروی]] می‌کرد و [[سوره‌ها]] و آیاتش را پی می‌گرفت، آیا به قصد [[توطئه]] همدست شده‌اید و با [[نیرنگ]] می‌خواهید بر [[پیامبر]] [[دروغ]] ببندید؟

چنین کاری پس از [[وفات]] آن بزرگوار، بسان فتنه‌هایی است که در [[زمان]] حیاتش برای نابودی وی [[تدارک]] می‌دیدید، اکنون! این [[کتاب خدا]] بین من و شما [[داوری]] [[عادل]] و گوینده و جداکننده [[حق و باطل]] است که می‌فرماید: [[زکریا]] عرضه داشت خدایا! [[فرزندی]] به من عطا کن که از من و از [[خاندان]] [[یعقوب]] [[ارث]] ببرد و نیز فرمود:

[[سلیمان]] از [پدرش‌][[داود]] ارث برد.

[[خداوند]] تقسیم سهمیه را بیان و [[واجبات]] و سهم ارث هریک از افراد را مشخص نموده است ارثیه دختر و پسر را به گونه‌ای توضیح داده که بهانه‌های باطل‌گرایان را از میان برداشت و [[فرصت]] [[شک و تردید]] را تا [[قیامت]] برای کسی باقی نگذاشت، هرگز! مسأله آن‌گونه که شما مدعی هستید، نیست، بلکه نفس‌های امّاره شما کار ناپسندی را برایتان [[نیک]] جلوه داده است، بنابراین من چاره‌ای جز [[صبر]] و [[بردباری]] [[نیکو]] ندارم و بر آن‌چه شما توصیف می‌کنید از [[خدا]] [[یاری]] می‌خواهم.

[[مسلمانان]]! شما برای سخنان [[بیهوده]]، شتابانید و [[کردار زشت]] و [[ناپسند]] را نادیده می‌انگارید، آیا در [[قرآن]] به دقّت نمی‌نگرید؟ یا بر دل‌هایتان مهر نهاده شده است؟

چنین نیست، بلکه تیره‌گی [[اعمال]] ناپسندی که مرتکب شده‌اید، بر دل‌هایتان پرده زده و کر و کورتان ساخته است.

 

چه [[نکوهیده]] است آنجا که به [[تأویل قرآن]] پرداختید و پیشنهاد نامناسبی دادید و [[معامله]] ناپسندی به انجام رساندید، به [[خدا]] [[سوگند]]! [[تحمّل]] این‌بار برایتان سنگین و فرجامش پر از [[رنج]] و [[گرفتاری]] است، آن‌گاه که پرده‌ها کنار رود و نهان‌ها پدیدار شود و آن‌چه را به حساب نمی‌آوردید، آشکار گردد، مشخص خواهد شد که [[باطل]] گرایان زیان می‌بینند.

{{متن حدیث|قَدْ كَانَ بَعْدَكَ أَنْبَاءٌ وَ هَنْبَثَةٌ لَوْ كُنْتَ شَاهِدَهَا لَمْ تَكْثُرِ الْخَطْبُ‌

فَلَيْتَ قَبْلَكَ كَانَ الْمَوْتُ صَادَفَنَا لَمَّا مَضَيْتَ وَ حَالَتْ دُونَكَ الْكُثُبُ‌}}<ref>احتجاج، ج۱، ص۲۵۳- ۲۷۹.</ref>

[[حضرت]] سخنان خود را به پایان برد و به روشن‌ترین شکل ممکن [[حقیقت]] را در آن آشکار ساخت و از [[خلیفه]] پاسخ خواست و با [[دلایل]] و [[براهین]] دندان‌شکن و [[استوار]]، طرح‌های خلیفه را فاش و نقش بر آب ساخت و به بیان [[فضایل]] و [[کمالات]] [[شایسته]] خلیفه [[واقعی]] [[اسلام]] پرداخت و بدین‌سان، فضا متشنّج شد و [[افکار عمومی]] به [[سود]] [[فاطمه]] و به سمت و سوی آن بانو متوجه شد و [[ابوبکر]] را در تنگنا و بن‌بستی بسیار دشوار قرار داد.

[[ابن ابی الحدید]] می‌گوید: از ابن فارقی، مدرّس مدرسه الغربیه [[بغداد]] پرسیدم: مگر فاطمه در سخنانش [[راستگو]] نبود؟ پاسخ داد: چرا، قطعا راستگو بود، گفتم: اگر این‌گونه است پس چرا ابوبکر حقش را به وی برنگرداند، او لبخندی زد و با سخنی دلپذیر و [[پسندیده]] گفت: اگر خلیفه به مجرد ادعای زهرا، [[فدک]] را امروز به او می‌داد [[بیم]] داشت فردا [[خلافت]] را برای همسرش [[امیر المؤمنین]] مطالبه کند و خلیفه را از [[مسند]] خلافت به زیر بکشد؛ زیرا [[خلیفه]] [[اعتقاد]] [[راسخ]] داشت که زهرا{{س}} در هرچه ادعا کند، صادقانه سخن می‌گوید و نیازی به [[گواه]] و [[شاهد]] ندارد، بنابراین، [[عذر]] خلیفه پذیرفتنی نبود<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱۶، ص۲۸۴.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۳ (کتاب)|پیشوایان هدایت]] ج۳ ص ۱۷۷.</ref>.