پرش به محتوا

ابوجهل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نزول آیات' به 'نزول آیات'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
جز (جایگزینی متن - 'نزول آیات' به 'نزول آیات')
خط ۱۶: خط ۱۶:
==[[ابوجهل]] در شأن [[نزول]]==
==[[ابوجهل]] در شأن [[نزول]]==
مفسّران، در ذیل [[آیات]] فراوانی از [[ابوجهل]] نام برده‌اند که بخشی از آنها چنین است:
مفسّران، در ذیل [[آیات]] فراوانی از [[ابوجهل]] نام برده‌اند که بخشی از آنها چنین است:
#{{متن قرآن|أَرَأَيْتَ الَّذِي يَنْهَى عَبْدًا إِذَا صَلَّى أَرَأَيْتَ إِن كَانَ عَلَى الْهُدَى أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوَى أَرَأَيْتَ إِن كَذَّبَ وَتَوَلَّى أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَى}}<ref> به من بگو آن کس که، بنده‌ای را چون به نماز ایستد باز می‌دارد، اگر رهنمود یافته باشد،  یا به پرهیزگاری فرمان دهد؟  (یا) اگر دروغ انگارد و رو گرداند،  آیا ندانسته است که خداوند می‌بیند؟؛ سوره علق، آیه:۹-۱۴.</ref>. گفته شده که [[ابوجهل]] [[سوگند]] یاد کرد اگر [[پیامبر]] را به [[نماز]] ببیند، گردنش را بزند<ref>جامع‌البیان، مج ۱۵، ج ۳۰، ص ۳۲۱.</ref> یا سرش را بر صخره‌ای بکوبد<ref>جامع البیان، مج ۱۲، ج ۲۲، ص ۱۸۳.</ref>، و درصدد عمل به [[سوگند]] خود بود که [[اعجاز الهی]] با [[نزول]] [[آیات]] پیشین جلوش را گرفت<ref>مجمع‌البیان، ج ۸، ص ۶۴۹.</ref>. [[خداوند]]، در [[آیات]] {{متن قرآن|كَلاَّ لَئِن لَّمْ يَنتَهِ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِيَةِ نَاصِيَةٍ كَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ فَلْيَدْعُ نَادِيَه سَنَدْعُ الزَّبَانِيَةَ  كَلاَّ لا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ}}<ref>نه چنان است؛ اگر (از شرارت) باز نایستد بی‌گمان (موی) پیشانی (اش) را خواهیم گرفت و خواهیم کشید، (موی) پیشانی دروغگوی خطاکاری را،  آنگاه، هم‌بزمانش را فرا می‌خواند، ما (نیز) آتش افروزان (دوزخ) را بی‌درنگ فرا می‌خوانیم.هرگز از او فرمان مبر و سجده بگزار و (به خداوند) نزدیکی بجوی!؛ سوره علق، آیه:۱۵-۱۹.</ref>. [[ابوجهل]] را به [[آتش دوزخ]] [[وعید]] داده، [[پیامبر]] را از [[پیروی]] او برحذر می‌دارد<ref>مجمع‌البیان، ج۱۰، ص ۷۸۲ و ۷۸۳.</ref>. در [[آیه]] {{متن قرآن| فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا }}<ref> پس برای فرمان پروردگارت شکیبا باش و از هیچ گناهکار یا ناسپاس آنان فرمان نبر؛ سوره انسان، آیه:۲۴.</ref> نیز [[خداوند]]، [[پیامبر]] را از افرادی برحذر می‌دارد که گفته شده: مقصود، [[ابوجهل]] است<ref>جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۹، ص ۲۷۷.</ref>.
#{{متن قرآن|أَرَأَيْتَ الَّذِي يَنْهَى عَبْدًا إِذَا صَلَّى أَرَأَيْتَ إِن كَانَ عَلَى الْهُدَى أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوَى أَرَأَيْتَ إِن كَذَّبَ وَتَوَلَّى أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَى}}<ref> به من بگو آن کس که، بنده‌ای را چون به نماز ایستد باز می‌دارد، اگر رهنمود یافته باشد،  یا به پرهیزگاری فرمان دهد؟  (یا) اگر دروغ انگارد و رو گرداند،  آیا ندانسته است که خداوند می‌بیند؟؛ سوره علق، آیه:۹-۱۴.</ref>. گفته شده که [[ابوجهل]] [[سوگند]] یاد کرد اگر [[پیامبر]] را به [[نماز]] ببیند، گردنش را بزند<ref>جامع‌البیان، مج ۱۵، ج ۳۰، ص ۳۲۱.</ref> یا سرش را بر صخره‌ای بکوبد<ref>جامع البیان، مج ۱۲، ج ۲۲، ص ۱۸۳.</ref>، و درصدد عمل به [[سوگند]] خود بود که [[اعجاز الهی]] با [[نزول آیات]] پیشین جلوش را گرفت<ref>مجمع‌البیان، ج ۸، ص ۶۴۹.</ref>. [[خداوند]]، در [[آیات]] {{متن قرآن|كَلاَّ لَئِن لَّمْ يَنتَهِ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِيَةِ نَاصِيَةٍ كَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ فَلْيَدْعُ نَادِيَه سَنَدْعُ الزَّبَانِيَةَ  كَلاَّ لا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ}}<ref>نه چنان است؛ اگر (از شرارت) باز نایستد بی‌گمان (موی) پیشانی (اش) را خواهیم گرفت و خواهیم کشید، (موی) پیشانی دروغگوی خطاکاری را،  آنگاه، هم‌بزمانش را فرا می‌خواند، ما (نیز) آتش افروزان (دوزخ) را بی‌درنگ فرا می‌خوانیم.هرگز از او فرمان مبر و سجده بگزار و (به خداوند) نزدیکی بجوی!؛ سوره علق، آیه:۱۵-۱۹.</ref>. [[ابوجهل]] را به [[آتش دوزخ]] [[وعید]] داده، [[پیامبر]] را از [[پیروی]] او برحذر می‌دارد<ref>مجمع‌البیان، ج۱۰، ص ۷۸۲ و ۷۸۳.</ref>. در [[آیه]] {{متن قرآن| فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا }}<ref> پس برای فرمان پروردگارت شکیبا باش و از هیچ گناهکار یا ناسپاس آنان فرمان نبر؛ سوره انسان، آیه:۲۴.</ref> نیز [[خداوند]]، [[پیامبر]] را از افرادی برحذر می‌دارد که گفته شده: مقصود، [[ابوجهل]] است<ref>جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۹، ص ۲۷۷.</ref>.
#نام [[ابوجهل]] در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|لا يَصْلاهَا إِلاَّ الأَشْقَى الَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّى}}<ref> که جز نگونبخت‌تر، به آن درنمی‌آید،همان کس که دروغ انگاشت و روی گردانید؛ سوره لیل، آیه:۱۵-۱۶.</ref><ref>الکشّاف، ج ۴، ص ۷۶۴.</ref>.
#نام [[ابوجهل]] در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|لا يَصْلاهَا إِلاَّ الأَشْقَى الَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّى}}<ref> که جز نگونبخت‌تر، به آن درنمی‌آید،همان کس که دروغ انگاشت و روی گردانید؛ سوره لیل، آیه:۱۵-۱۶.</ref><ref>الکشّاف، ج ۴، ص ۷۶۴.</ref>.
#[[ابوجهل]] در ذیل [[آیه]]: {{متن قرآن|إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الأَبْتَرُ}}<ref> بی‌گمان (دشمن) سرزنشگر تو خود بی‌پساوند است ؛ سوره کوثر، آیه: ۳.</ref>. از مصادیق ابتر دانسته شده<ref>قرطبی، ج ۲۰، ص ۱۵۱.</ref> که [[خداوند]]، به جهت آزارهایش، او را ابتر خوانده بود؛ گرچه قول‌ مشهور، [[نزول]] [[سوره]] درباره [[عاص بن وائل]] است<ref>التعریف، ص ۳۹۳.</ref>.
#[[ابوجهل]] در ذیل [[آیه]]: {{متن قرآن|إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الأَبْتَرُ}}<ref> بی‌گمان (دشمن) سرزنشگر تو خود بی‌پساوند است ؛ سوره کوثر، آیه: ۳.</ref>. از مصادیق ابتر دانسته شده<ref>قرطبی، ج ۲۰، ص ۱۵۱.</ref> که [[خداوند]]، به جهت آزارهایش، او را ابتر خوانده بود؛ گرچه قول‌ مشهور، [[نزول]] [[سوره]] درباره [[عاص بن وائل]] است<ref>التعریف، ص ۳۹۳.</ref>.
۲۱۸٬۶۶۰

ویرایش