سوره فیل در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

این سوره را «فیل» می‌نامند زیرا که داستان اصحاب فیل را توصیف می‌کند: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ}}<ref>«آیا ندیدی پروردگارت با پیلسواران چه کرد؟» سوره فیل، آیه ۱.</ref>. گاهی این سوره را سوره {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ}} می‌نامند به این مناسبت که سرآغاز سوره است. دارای ۵ [[آیه]]، ۲۳ کلمه و ۹۷ حرف است.

در این سوره به داستان اصحاب فیل اشاره می‌کند که از دیار خود به قصد [[تخریب]] کعبه معظمه حرکت کردند و [[خدای تعالی]] با فرستادن مرغان ابابیل و آن مرغان نیز با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاک‌شان کردند و به صورت گوشت جویده‌شان درآوردند. این قصه از آیات و [[معجزات]] بزرگ [[الهی]] است که کسی نمی‌تواند آن را [[انکار]] کند، برای این که [[تاریخ]] نویسان آن را مسلم دانسته و شعرای [[دوران جاهلیت]] در اشعار خود از آن یاد کرده‌اند و این [[سوره]] از سوره‌های مکی است<ref>المیزان.</ref>.

ابرهه چون این خبر بشنید، رسولی بیرون کرد با هدیه‌ها و تحفه‌های بسیار و خود را حجامت کرد و خون خویش در شیشه‌ای گرفت با انبانی خاک یمن به ملک نجاشی فرستاد.

مردی از عرب از ساکنان مکه نام وی [[زهیر بن بدر]] از عبدالمطلب درخواست و [[سوگند]] خورد که من بروم و آنجا را [[آلوده]] [[حدث]] کنم و برخاست و آنجا شد. و چند [[روز]] آنجا [[عبادت]] کرد. شبی گفت: من می‌خواهم که این یک امشب اینجا عبادت کنم که مرا سخت [[نیکو]] و خوش آمده است این بقعت و او را آن شب تنها در آن بقعه بگذاشتند.

پس مترجم را گفت تا حاجتی که دارد بخواهد. عبدالمطلب گفت: [[حاجت]] من آن است که دویست شتر از آن من بیاوردند، بفرمای تا باز دهند! ابرهه را از آن [[اندوه]] آمد. مترجم را گفت: بپرس از وی تا چرا از برای خانه کعبه حاجت نخواست؟ خانه‌ای که [[شرف]] و [[عزت]] شما به آن است و سبب [[عصمت]] و [[حرمت]] شما آن است و من آمده‌ام تا آن را خراب کنم نمی‌خواهی و این شتران را چه [[ارزش]] باشد که می‌خواهی؟! عبدالمطلب گفت: {{عربی|"انا رب الإبل و للبيت رب يحفظه"}}. من شتر را خداوندم و این [[خانه]] را خداوندی است که خود آن را نگه دارد. ابرهه از این سخن در [[خشم]] شد، گفت: {{عربی|"ردوا عليه بعراته لتنظر من يحفظنا عن البيت و من يحفظ البيت عنا"}}، «شترانش را به او برگردانید تا [[مشاهده]] کند چه کسی ما را از [[کعبه]] باز می‌دارد و چه کسی آن را از ما محفوظ می‌دارد»! عبدالمطلب بازگشت و مکیان را فرمود تا هر چه داشتند از [[مال]] و متاع برگرفتند و به [[کوه]] رفتند و [[مکه]] خالی کردند. پس [[ابرهه]] [[فرمان]] داد تا آن پیل سپید که نام آن [[محمود]] بود فرا پیش صف آوردند و دگر پیلان و [[لشکر]] همه اندر پس او ایستادند و آن [[سپاه]] و آن پیلان هم چنان همی آمدند تا به کنار [[حرم]] رسیدند. آن پیل سپید که در پیش صف بود، چون به حرم رسید، هیچ پای به حرم اندر ننهاد، هرچند پیش راندند، او عقب‌تر می‌رفت! و گفته‌اند که در میان ایشان مردی بود نام وی نفیل بن [[حبیب]]، رفت و گوش آن پیل گرفت و گفت: {{عربی|"ابرك محمود و ارجع راشدا من حيث جئت فانك في بلد الله الحرام"}}، «بخواب و از همان جا که آمده‌ای بازگرد که تو در [[شهر]] دارای [[احترام]] (مکه) هستی». چون این سخن به گوش پیل فرو گفت، بازگشت و پای در حرم ننهاد. آن [[ساعت]] [[رب العالمین]] مرغانی بر انگیخت از جانب بحر مانند خطاف، گردن‌هاشان سبز و منقار سرخ و با هر مرغی سه سنگ بود از عدس بزرگ‌تر و از نخود کوچک‌تر، یکی در منقار بود و دو در چنگ و بر سر هر مردی از آن سپاه یکی از آن مرغ بر هوا ایستاد و بر آن سنگ نام آن مرد نوشته که او را خواهد کشت! پس به فرمان [[الله]] آن سنگ‌ها فرو باریدند. پس به سر و شکم آنان فرو رفت و عبور کرد تا از زیر ایشان بیرون آمد و ایشان را کشته و هلاک کرده بیفکند. و آن پیلان نیز همه هلاک گشتند، مگر آن پیل سپید محمود نام که در حرم نشد و بازگشت. آن پیل زنده بماند و دیگر همه [[لشکریان]] هلاک گشتند، مگر ابرهه که مرغ بر سر وی حرکت کرد و از مکه بیرون شد و روی به [[حبشه]] نهاد و آن مرغ بر هوا بر سر وی همی بود و او نمی‌دانست تا در پیش [[نجاشی]] شد و آن احوال باز گفت. چون سخن تمام گفته بود، مرغ سنگ بر سر وی فرو انداخت و او را هلاک کرد. «پس [[خداوند]] به نجاشی نشان داد که [[هلاکت]] یارانش چگونه بود»<ref>کشف الاسرار.</ref>.

[[میبدی]] نوشته است: قوله تعالی: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ}}<ref>«آیا ندیدی پروردگارت با پیلسواران چه کرد؟» سوره فیل، آیه ۱.</ref>. ای [[محمد]]، ننگری و نه بینی تو [[اصحاب فیل]] را که با ایشان چه کردیم و ایشان را چون کشتیم و دمار از ایشان چون برآوردیم؟ قومی بودند بر پشت حیوان [[کوه]] هیکل موج پیکر، قصد [[خانه]] ما کردند و بر عدت و ساز و آلت خود [[اعتماد]] کردند، تا ما از [[خزائن]] [[قهر]] خود مرغکی چند [[ضعیف]] فرستادیم تا ایشان را هلاک کردند و [[آتش]] قهر و [[سیاست]] ما در ایشان زدند که: {{متن قرآن|وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ * تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّيلٍ}}<ref>«و بر (سر) ایشان پرندگانی دسته‌دسته فرستاد * که بر آنان سنگریزه‌هایی از گلسنگ فرو می‌افکندند» سوره فیل، آیه ۳-۴.</ref>. ما آن [[قهار]] و جباریم که هر که را خواهیم و به هر چه خواهیم قهر کنیم، [[نمرود]] لعین را پشه‌ای فرستیم تا سزای وی در کنار وی نهد.

== منابع ==