آرامش‌بخشی و احساس آرامش به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

== پاسخ جامع اجمالی ==

=== مفهوم [[آرامش]] ===

=== [[مهدی باوری]] و [[آرامش روحی]] ===

* [[باور به مهدویت]]، از چند طریق بر [[آرامش روحی]] و روانی اثر می‌‌گذارد:

# '''یاد [[مهدی]]{{ع}}، یاد خداست''': از دیدگاه [[دین]]، تنها چیزی که نیاز به [[آرامش]] و [[امنیت روانی]] را برآورده می‌‌کند، یاد خداست: {{متن قرآن|أَلاَ بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>«همان کسانی که ایمان آورده‌اند و دل‌های ایشان با یاد خداوند آرام می‌گیرد؛ آگاه باشید! با یاد خداوند دل‌ها آرام می‌یابد» سوره رعد، آیه ۲۸.</ref>.</ref>، [[یاد حضرت مهدی]] {{ع}} در [[حقیقت]] یاد خداست؛ زیرا در [[زیارت جامعۀ کبیره]] می‌خوانیم: «یاد شما، یاد خداست»<ref>{{متن حدیث|ذِکْرُکُمْ‏ فِی‏ الذَّاکِرِینَ‏...}}</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] آیۀ {{متن قرآن|وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ}}<ref>«و به راستی یادکرد خداوند (از هر چیز) بزرگ‌تر است» سوره عنکبوت، آیه ۴۵.</ref>، فرمود: «ما ذکر [[خدا]] هستیم و ما بزرگیم»<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ‏ ذِکْرُ اللَّهِ‏ وَ نَحْنُ‏ أَکْبَرُ}}؛ کافی، ج۲، ص۵۹۸.</ref>؛ از طرف دیگر، کسی که قصد [[تقرب به خداوند]] بزرگ نماید، به ائمۀ اطهار {{ع}} روی می‌‌آورد<ref>{{متن حدیث|وَ مَنْ قَصَدَهُ تَوَجَّهَ بِکُمْ...}}</ref>، پس مهدی‌باوری، می‌‌تواند [[آرامش]] [[بشر]] امروزی، از نوع مثبت را تأمین کند<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۰۸-۱۱۲.</ref>.

# '''[[آینده]] مثبت و درخشان''': یکی از عوامل [[افسردگی]]، [[اضطراب]] و [[نگرانی]] در [[آدمی]]، [[بدبینی]] و [[ترس]] از آیندۀ مأیوسانه و بدبینانه است؛ ولی رویکرد [[مهدویت]]، به آیندۀ [[بشر]] بسیار مثبت و درخشان است و [[انسان]] سرگشته و [[ناآگاه]] از [[آینده]] را به چنان آرامشی رهنمون می‌سازد که سبب [[تکامل]] او می‌شود. [[قرآن مجید]] [[آینده]] و افق [[زندگی]] [[انسان‌ها]] را بسیار روشن و مسرت‌بخش توصیف کرده است: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان ر» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> [[روایات]] متعددی دربارۀ آیندۀ درخشان [[بشریت]] وجود دارد. [[رسول اکرم]] {{صل}} می‌‌فرماید: «[[خداوند]] با [[مهدی]]{{ع}} از [[امت]] [[رفع گرفتاری]] می‌‌کند»<ref>{{متن حدیث|وَ بِهِ یُفَرِّجُ اللَّهُ عَنِ الْأُمَّة}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ص۷۵.</ref>.<ref>ر.ک: [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، [[آثار روان‌شناختی آموزه‌های مهدویت (مقاله)|آثار روان‌شناختی آموزه‌های مهدویت]]، ص ۴؛ [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص؟؟؛ [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۰۸-۱۱۲.</ref> [[ایمان]] به مُنجی و [[امید به ظهور]] آخرین ذخیرۀ خیر و [[هدایت الهی]] و برچیده شدن دایمی طومار نظام‌های [[فاسد]] [[حاکم]] بر [[جهان]]، یگانه افق روشنی است که فردای روشن را برای [[بشریت]] نوید می‌دهد و استرس و نگرانی‌ها را از [[روح]] و [[جان]] او ستُرده و به وی [[آرامش]] می‌دهد. [[مکتب انتظار]] و [[فلسفه]] بزرگ [[مهدویّت]]؛ در عین اینکه [[پیش بینی]] یک سلسله حوادث و تکان‌های شدید و نابسامانی‌ها و [[کشتارها]] و بی‌‏عدالتی‌ها را در [[آخرالزمان]] کرده است، [[پیش بینی]] آیندۀ [[سعادت]] بخش و [[پیروزی]] کامل [[عقل]] بر [[جهل]]، [[توحید]] بر [[شرک]]، [[ایمان]] بر [[شک]]، [[عدالت]] بر [[ظلم]]، [[سعادت]] بر [[شقاوت]] را نیز نموده است؛ لذا نوید دِه و [[آرزو]] ساز و آرامش‌بخش است<ref>ر.ک: [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.</ref>.

# '''[[معرفت]] یقینی''': بسیاری از مشکلات و [[بیماری‌های روانی]] همچون [[افسردگی]] و [[اضطراب]]، به [[افکار]] التقاطی، متزلزل و آمیخته به [[شک]] برمی گردد که فرد را به بی‌کفایتی و پوچی [[اندیشه]] سوق می‌‌دهد. در مقابل [[معرفت]] و [[یقین]]، [[آرامش]] [[خیال]] را برای [[انسان]] به ارمغان می‌‌آورد. از آنجا که [[باور به مهدویت]]، با [[آگاهی]] شکل می‌گیرد، [[اعتقاد به مهدویت]]، جایی برای تشویش و [[دلهره]] باقی نمی‌گذارد او را از پوچی و بیهودگی می‌رهاند و به وی [[نشاط]] روحی، [[آرامش]] [[دل]] و فراغت خاطر عطا می‌کند. چون چنین فردی، تمام [[رفتار]] ریز و درشت او، از پشتوانۀ [[فکری]] [[قوی]] برخوردار است و برای تک تک کنش‌ها و واکنش‌های خود، [[دلیل]] و توجیه منطقی و قابل پذیرش دارد<ref>ر.ک: [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، [[آثار روان‌شناختی آموزه‌های مهدویت (مقاله)|آثار روان‌شناختی آموزه‌های مهدویت]]، ص ۴؛ [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص؟؟؛ [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۰۸-۱۱۲.</ref>.

# '''احساس [[امنیت]] [[حقیقی]]''': [[انتظار ظهور]] [[منجی]]، مهدی‌باوری و [[اعتقاد]] به [[حضور امام]] در میان [[مردم]]، به تقویت برخورداری از احساس [[امنیت]] [[کمک]] می‌‌کند؛ زیرا ما [[امام عصر]] {{ع}} را خلیفۀ [[خداوند]] در [[زمین]] و تجلی‌بخش اسمای [[الهی]] می‌‌دانیم؛ بنابراین همان‌گونه که [[خداوند]] خود [[پناه]] [[مؤمنان]] است، [[حجت]] او روی [[زمین]] نیز می‌‌تواند پناهگاهی امن برای [[مؤمنان]] باشد. از این‌روست که [[امام عصر]] {{ع}} فرمود: «من مایۀ [[امنیت]] اهل زمینم، چنانکه [[ستارگان]] مایه [[امنیت]] اهل آسمان‌اند»<ref>{{متن حدیث|وَ إِنِّی لَأَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ}}؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص۲۹۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۰۸-۱۱۲. </ref>

#یکی از عوامل [[افسردگی]]، [[اضطراب]] و [[نگرانی]] در [[آدمی]]، [[بدبینی]] و [[ترس]] از [[آینده]] خویش است. عده‌ای به [[سرنوشت]] و [[آینده بشر]] نگاه مأیوسانه و بدبینانه دارند؛ ولی رویکرد [[مهدویت]]، به [[آینده بشر]] بسیار مثبت و درخشان است و از این جهت در ایجاد [[آرامش]] مؤثر است. [[قرآن مجید]] [[آینده]] و افق [[زندگی]] [[انسان‌ها]] را بسیار روشن و مسرت‌بخش توصیف کرده است؛ مانند [[آیات]]: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور  پس از تورات  نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>؛ {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند  منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>؛ {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>. علاوه بر [[آیات]]، [[روایات]] متعددی درباره [[آیات]] متعددی درباره [[آینده]] درخشان [[بشریت]] وجود دارد که [[روح]] [[امید]] و حرکت رو به جلو را در افراد زنده می‌‌کند. [[رسول اکرم]]{{صل}} می‌‌فرماید: "[[خداوند]] با [[مهدی]]{{ع}} از [[امت]] [[رفع گرفتاری]] می‌‌کند، دل‌های [[بندگان]] را با [[عبادت]] و [[اطاعت]] پر می‌‌سازد و عدالتش همه‌جا را فرا می‌‌گیرد. [[خداوند]] با او، [[دروغ]] و [[دروغگویی]] را نابود می‌‌کند، [[روح]] درندگی و ستیزه‌جویی را از بین می‌‌برد و [[ذلت]] [[بردگی]] را از گردن آنها برمی‌دارد"<ref>بحارالانوار، ج۵۱، ص۷۵.</ref>.

[[رده:پرسش]]