رابطه علم غیب با روشن‌بینی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع اصلی = [[علم غیب معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب]]

| تصویر = 7626626262.jpg

| نمایه وابسته = [[کلیاتی از علم غیب (نمایه)|کلیاتی از علم غیب]]

| مدخل اصلی = [[علم غیب]]

| موضوعات وابسته =  

| پاسخ‌دهندگان = [[جعفر سبحانی|سبحانی]]؛ [[سید مرتضی مهری|مهری]]؛ [[محمد حسن نادم|نادم]]؛ [[احد ایمانی|ایمانی]]

# رازبینانی که دارای ادراکات نفس روحانی‌اند که روحانیت را از مرحله قوه به فعل در می‌آورند زیرا نفس نخست بالقوه یافت می‌شود و مستعد ادراک و پذیرش صورت‌های کلی و جزئی می‌باشد. آن‌گاه از راه مصاحبت با بدن و ورود ادراکات محسوس بدن بدان پرورش می‌یابد و استعدادهای آن از مرحله قوه به فعل درآید. و هرگاه نفس بالفعل کمال پذیرد تا وقتی که با بدن باشد دو نوع ادراک بر آن حاصل می‌آید: یکی ادراک به ابزار جسم که مدرکات و حواس ظاهری آن را به نفس می‌رساند و دیگری ادراک به ذات خود بی‌هیچ‌گونه واسطه‌ای. و این نوع ادراک به سبب فرو رفتن در احتیاجات بدن و توجه و مشغولیت حواس از انسان پوشیده است، زیرا حواس چون بر حسب فطرتِ نخستین با ادراکات جسمانی آفریده شده است، همیشه نفس را به سوی ظاهر جلب می‌کند و گاهی هم از ظاهر به باطن فرو می‌برد و آن وقت پرده‌های ظاهری و بدنی در لحظه خاصی یک‌سو می‌شود. و این امر یا به سبب خاصیتی است که مطلقا در همه افراد انسان وجود دارد، چون خوابیدن، و یا به علّت خاصیتی است که در بعضی از افراد بشر یافت می‌شود، و این هنگام نفس به ذرات جهان برین که از وی برترند متوجه می‌شود... از این رو برخی از آن صورت‌ها در نفس تجلی می‌یابد و از آن دانش‌هایی اقتباس می‌کند و از آنها خبر می‌دهد<ref>عبدالرحمن بن خلدون، مقدمه ابن‌ خلدون ترجمه محمد پروین، ص ۱۹۴ - ۱۹۵.</ref>.

# رازبینانی که بر حسب حدسیات و تخمینات است. [[ابن‌ خلدون]] گوید: برخی از کسان می‌پندارند که برای درک امور غیبی بدون غیبت شخص از عالم حس نیز معلومات و وسایلی وجود دارد و ستاره‌شناسان از این رشته به شمار می‌روند که اطلاعات و پیش‌گویی‌های آنان مبتنی بر تأثیر اوضاع ستارگان در یک‌دیگر است... همه پیش‌گویی‌های آنان حدسیّات و تخمینات است که مبتنی بر تأثیرات نجومی و خاصیت مزاجی است که به سبب آن‌ها در هوا حاصل می‌شود و بر این معلومات نجومی گمان‌ها و حدس‌های خود را می‌افزایند و آن وقت از این تفاصیل درباره جزئیات این جهان آگاهی می-یابند. چنان که بطلیموس در این باره گفت‌وگو کرده است.  

# رازبینانی که نه از دسته اول و نه از دسته دوم به شمار می‌آیند، بلکه عمل ایشان نوعی غلط کاری‌های فریبنده است. بعضی از مطالب آن‌ها را مصنّفان در کتب خویش آورده و خواص شیفته آن‌ها شده‌اند؛ مثل قانون "حساب نیم" که می‌توان در جنگ‌هایی که میان پادشاهان روی می‌داد، پیروزمند را از شکست خورده بازشناخت، یا مثل قاعده "صناعی زایچه" که دارای عملیات شگفت‌آوری است و بسیاری از خواص برای استفاده از امور غیبی اهتمام و دل‌بستگی فراوان بدان نشان می‌دهند و چون عملیات معروف و لغز مانندی است، به همین سبب به حلّ رموز و کشف غوامض آن برانگیخته می‌شوند»<ref>[[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)#.D8.AF.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94 .D9.BE.D8.AF.DB.8C.D8.AF.D8.A2.D9.88.D8.B1.D9.86.D8.AF.D9.87|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی؛ ص: ۵۳.]]</ref>.