ضحاک بن مزاحم هلالی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
بسیاری از [[کتاب‌های تفسیری]] [[شیعه]] و [[سنی]] (مانند [[جامع البیان]] [[طبری]]، [[الدر المنثور]] [[سیوطی]]، [[الجامع لاحکام القرآن]] [[قرطبی]]، [[فتح القدیر]] [[شوکانی]]، [[زاد المسیر]] [[ابن جوزی]]، [[تفسیر القرآن]] عبدالرزاق، [[مجمع البیان طبرسی]]، [[تفسیر القمی]]، [[تفسیر فرات الکوفی]] و...) از [[ضحاک]] [[روایت]] یا نکتۀ [[تفسیری]] نقل کرده‌اند که این نیز [[گواهی]] دیگر بر [[مفسر]] بودن او است<ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی، در تفاسیر شیعه و سنی ۱۸۳ مورد نام الضحاک بن مزاحم آمده است. برای دیدن نمونه‌ای از آن موارد ر.ک: تفسیر فرات الکوفی، ص۶۱۷، رقم ۷۷۳؛ تفسیر القمی، ج۲، ص۴۹۲ (تفسیر سوره ناس)، طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۷۰ و ۳۷۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۳، جزء ۵، ص۲۸ (تفسیر آیه ۲۶ سوره توبه) و ج۴، جزء ۸، ص۵۶۸ (تفسیر آیه ۴۱ سوره احزاب) و ج۵، جزء ۱۰، ص۴۹۹ (تفسیر آیه۱ سوره قلم).</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۷۰-۱۷۱.</ref> | بسیاری از [[کتاب‌های تفسیری]] [[شیعه]] و [[سنی]] (مانند [[جامع البیان]] [[طبری]]، [[الدر المنثور]] [[سیوطی]]، [[الجامع لاحکام القرآن]] [[قرطبی]]، [[فتح القدیر]] [[شوکانی]]، [[زاد المسیر]] [[ابن جوزی]]، [[تفسیر القرآن]] عبدالرزاق، [[مجمع البیان طبرسی]]، [[تفسیر القمی]]، [[تفسیر فرات الکوفی]] و...) از [[ضحاک]] [[روایت]] یا نکتۀ [[تفسیری]] نقل کرده‌اند که این نیز [[گواهی]] دیگر بر [[مفسر]] بودن او است<ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی، در تفاسیر شیعه و سنی ۱۸۳ مورد نام الضحاک بن مزاحم آمده است. برای دیدن نمونه‌ای از آن موارد ر.ک: تفسیر فرات الکوفی، ص۶۱۷، رقم ۷۷۳؛ تفسیر القمی، ج۲، ص۴۹۲ (تفسیر سوره ناس)، طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۷۰ و ۳۷۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۳، جزء ۵، ص۲۸ (تفسیر آیه ۲۶ سوره توبه) و ج۴، جزء ۸، ص۵۶۸ (تفسیر آیه ۴۱ سوره احزاب) و ج۵، جزء ۱۰، ص۴۹۹ (تفسیر آیه۱ سوره قلم).</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۷۰-۱۷۱.</ref> | ||
==ضحاک بن مزاحم هلالی تفسیر و مفسران== | |||
[[ابوالقاسم ضحاک بن مزاحم هلالی خراسانی]]، [[ابو القاسم خراسانی]] مفسری توانا بود و از [[تابعان]] بزرگ به ویژه [[سعید بن جبیر]] [[روایت]] کرده است. او در [[تفسیر]]، بسیار تواناست و آراء [[استوار]] و بی‌مانندی دارد؛ چنان که [[ابن کثیر]] در تفسیر واژه «ترائب» از وی روایت کرده و این کلمه را به استخوان‌های جفت در [[بدن]] از جمله دو استخوان بالای رستنگاه مو، میان دو ران معنا و به این وسیله معضلی را حل کرده است. <ref>تفسیر ابن کثیر، ج ۴، ص۴۹۸. نیز ر. ک: التمهید، ج ۶، ص۶۲.</ref> | |||
او دارای دو [[تفسیر]] کبیر و صغیر است که هر دو، [[مرجع]] تفاسیری همچون [[طبری]] و [[طبرسی]] قرار گرفته است. ضحاک از [[اصحاب]] [[امام زین العابدین]]{{ع}} شمرده می‌شود. | |||
شرح حال او به هنگام بیان اسناد [[تفسیری]] منسوب به [[ابن عباس]] (سند ششم) آورده شد.<ref>[[محمد هادی معرفت|معرفت، محمد هادی]]، [[تفسیر و مفسران (کتاب)|تفسیر و مفسران]]، ص۴۱۳-۴۱۴.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||