پرش به محتوا

ابن وضاح: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۸۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{امامت}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[ابن وضاح در تاریخ اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[ابن وضاح در علوم قرآنی]]</div>


==مقدمه==
==مقدمه==
وی از [[مفسران]] [[عصر حضور]] است؛ زیرا [[شیخ طوسی]] او را با عنوان «عبدالله بن وضّاح» از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} به شمار آورده<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۵ (اصحاب الکاظم{{ع}}، باب العین، رقم ۲۴).</ref> و در فهرست از وی با عنوان «ابن وضّاح» یاد کرده و با عبارت {{عربی|" له كتاب التفسير"}} از کتاب [[تفسیری]] وی خبر داده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۲.</ref>.
[[ابومحمد عبدالله بن وضاح کوفی]]، معروف به [[ابنوضاح]] از [[موالی]] و [[اهل کوفه]] بود<ref> رجال النجاشی ۲/۱۰.</ref> و در زمره [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی ۳۵۵.</ref> به شمار می‌‌رفت و از آن [[حضرت]] [[روایت]] کرده است<ref>الکافی ۷/۴۳۰ معجم رجال الحدیث ۱۰/۳۶۵.</ref> و نیز از محدثانی چون [[ابوبصیر]]<ref>اختیار معرفة الرجال ۱۷۴ رجال النجاشی ۲/۱۰. </ref> و [[داود حمار]]<ref>معجم رجال الحدیث ۱۰/۶۴. </ref> روایاتی نقل کرده است. راویانی چون [[سلیمان بن داود]]،<ref>جامع الرواة ۱/۵۱۴. </ref> [[علی بن حسن طاطری]]<ref>رجال النجاشی ۲/۱۱.</ref> و [[حسن بن علی بن ابی حمزه]]<ref>الکافی ۷/۴۳۰ تنقیح المقال ۲/۲۲۲.</ref> از وی روایت کرده‌اند.


[[آیت‌الله]] [[خویی]] نیز ابن وضاح را همان عبد الله بن وضاح دانسته است<ref>ر.ک: خویی، معجم رجال الحدیث، ج۲۳، ص۴۹، رقم ۱۵۱۷۶ و ج۱۰، ص۳۶۴، رقم ۷۱۹۷.</ref>، ولی [[آقا بزرگ تهرانی]] پس از ذکر کتاب وی با عنوان [[تفسیر]] ابن وضّاح فرموده است: اسم وی معلوم نیست و از شیخ نقل کرده که او را در باب کنیه‌های فهرست آورده و گفته است: «[[احمد بن میثم]] نوه [[فضل بن دکین کوفی]] که در سال ۲۱۹ [[شهید]] شده این تفسیر را از وی [[روایت]] کرده»، و از آن استفاده کرده است که وی در اواسط‍ [[قرن سوم]] [[زندگی]] می‌کرده و احتمال داده است که وی از نوه‌های [[عبدالله بن وضّاح کوفی]] باشد<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۴۹، رقم ۱۱۹۸.</ref>، ولی در فهرست شیخ دربارۀ ایشان چنین سخنی دیده نمی‌شود، بلکه این سخن را شیخ دربارۀ کتاب المناقب حمّانی که بعد از ایشان آورده، فرموده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۳.</ref> و ظاهراً آقا بزرگ به [[اشتباه]] این سخن را دربارۀ تفسیر ابن وضاح دانسته است. در نتیجه، بر این اساس که وی «عبد الله بن وضاح» باشد، [[شیعه]] و [[ثقه]] است؛ زیرا [[نجاشی]] او را در [[رجال]] خویش ذکر و توثیق کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۵، رقم ۵۶۰. شایان ذکر است که برخی او را متوفای حدود ۳۲۸ و معاصر شیخ کلینی دانسته‌اند (ر.ک: عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج۱، ص۵۹۶، رقم ۱۱۲) ولی نادرستی آن نیز با توجه به بیان فوق، معلوم است.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۳۳-۲۳۴.</ref>
او از [[محدثان شیعه]] و فردی مورد [[اعتماد]] و از [[دوستان]] و [[یاران]] ابوبصیر بود و به جهت ایشان معروف گردید.<ref>رجال ابن داود ۲۱۵ خلاصة الاقوال ۱۱۰.</ref> وی دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که از آن جمله کتاب الصلاة<ref> جامع الرواة ۱/۵۱۴ رجال النجاشی ۲/۱۰.</ref> و کتاب التفسیر است<ref>الفهرست (طوسی) ۱۹۳ معالم العلماء ۱۴۲.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۴۸۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۲: خط ۱۲:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM009972.jpg|22px]] [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|'''تاریخ تفسیر قرآن''']]
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش