دعا در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

دعا را در اصطلاح [[شرعی]] به معنای روی آوردن به خداوند و درخواست از او با حالت خضوع دانسته‌اند. البته گاه از باب مجاز به صرف [[تمجید]] و [[ستایش خداوند]] نیز «دعا» گفته شده است؛ چه [[انسان]] در کنار آن درخواست خود را [[یادآوری]] کند و چه نکند<ref>فیض کاشانی، محسن، التحفة السنیة، ص۲۵.</ref>. [[ابواسحاق]] معتقد است دعا و درخواست از خداوند بر سه گونه است: گونه نخست، بیان [[توحید]] و [[ثنای الهی]] است؛ چنان که گویند {{متن حدیث|يَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ‌}}. گونه دوم درخواست [[بخشش]] و [[رحمت]] از [[خداوند]] است؛ چنان‌که گویند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ اغْفِرْلَنا}}. گونه سوم درخواست بهره [[دنیایی]] است؛ چنان‌که می‌گویند: {{متن حدیث|اللهم ارزقنی مالا و ولدا}}. به تمام این گونه‌ها [[دعا]] گفته می‌شود؛ زیرا [[انسان]] در آغاز درخواست خود می‌گوید: {{متن حدیث|يَا اللَّهُ يَا رَبِّ يَا رَحْمَانُ‌}}<ref>لسان العرب، ج۱۴، ص۲۵۷.</ref>. بر این اساس در معنای اصطلاحی دعا، مفهوم لغوی آن، یعنی درخواست و [[طلب]]، لحاظ شده است؛ با این تفاوت که اولاً مخاطب دعا در معنای لغوی عام است و شامل انسان‌هایی برابر یا [[برتر]] از [[داعی]] است؛ در حالی که مخاطب دعا در مفهوم اصطلاحی تنها خداوند است. ثانیاً در مفهوم لغوی دعا، [[کرنش]] و [[خضوع]] داعی لحاظ نشده است؛ چنان که درخواست از مخاطب برابر، ضرورتاً با کرنش همراه نیست؛ اما در مفهوم اصطلاحی دعا، کرنش و خضوع در برابر خداوند لحاظ شده است.