علم لدنی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←ویژگی علم لدنی
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
#از راه‌های طبیعی به دست نیامده، بلکه موهبتی الهی است و [[خدا]] به هر که بخواهد اعطا می‌کند.<ref>ر.ک: [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۴۱ و ۴۲.</ref> [[علم لدنی]] [[علمی]] است، از طرف [[خداوند]] و به القای [[الهی]].<ref>ر.ک: [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی، سید حسن]]، [[احمد مروی|مروی، احمد]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]، فصلنامه قبسات، ص۱۵.</ref> | #از راه‌های طبیعی به دست نیامده، بلکه موهبتی الهی است و [[خدا]] به هر که بخواهد اعطا می‌کند.<ref>ر.ک: [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (پایان‌نامه)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۴۱ و ۴۲.</ref> [[علم لدنی]] [[علمی]] است، از طرف [[خداوند]] و به القای [[الهی]].<ref>ر.ک: [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی، سید حسن]]، [[احمد مروی|مروی، احمد]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]، فصلنامه قبسات، ص۱۵.</ref> | ||
# علم لدنی و موهبتی به موجب ادلّه [[عقلی]] و [[نقلی]] که آن را [[اثبات]] می‌کند، قابل هیچ گونه تخلفی نبوده و [[تغییر]] نمی‌پذیرد و به اصطلاح [[علم]] است، به آن چه در [[لوح محفوظ]] ثبت شده است و [[آگاهی]] است از آن چه قضای حتمی خداوند به آن تعلق گرفته، لازمۀ مطلب این است که هیچ گونه تکلیفی به متعلق این گونه علم از آن جهت که متعلق این گونه علم است و حتمی‌الوقوع، تعلق نمی‌گیرد و همچنین قصد و‌طلبی از [[انسان]] با او [[ارتباط]] پیدا نمی‌کند؛ زیرا [[تکلیف]] همواره از راه امکان به فعل تعلق می‌گیرد و از راه اینکه فعل و ترک هر دو در [[اختیار]] مکلفند، فعل یا ترک خواسته می‌شود، و اما از جهت ضروری‌الوقوع و متعلق قضای حتمی بودن آن محال است مورد تکلیف قرار گیرد... این علمِ موهبتی [[امام]]، اثری در [[اعمال]] او و ارتباط با [[تکالیف]] [[خاصه]] او ندارد و اصولاً هر امر مفروضی از آن جهت که متعلق قضای حتمی و حتمی‌الوقوع است، متعلق امر یا [[نهی]] یا [[اراده]] و قصد [[انسانی]] نمی‌شود.<ref>ر.ک: [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]] | # علم لدنی و موهبتی به موجب ادلّه [[عقلی]] و [[نقلی]] که آن را [[اثبات]] می‌کند، قابل هیچ گونه تخلفی نبوده و [[تغییر]] نمی‌پذیرد و به اصطلاح [[علم]] است، به آن چه در [[لوح محفوظ]] ثبت شده است و [[آگاهی]] است از آن چه قضای حتمی خداوند به آن تعلق گرفته، لازمۀ مطلب این است که هیچ گونه تکلیفی به متعلق این گونه علم از آن جهت که متعلق این گونه علم است و حتمی‌الوقوع، تعلق نمی‌گیرد و همچنین قصد و‌طلبی از [[انسان]] با او [[ارتباط]] پیدا نمی‌کند؛ زیرا [[تکلیف]] همواره از راه امکان به فعل تعلق می‌گیرد و از راه اینکه فعل و ترک هر دو در [[اختیار]] مکلفند، فعل یا ترک خواسته می‌شود، و اما از جهت ضروری‌الوقوع و متعلق قضای حتمی بودن آن محال است مورد تکلیف قرار گیرد... این علمِ موهبتی [[امام]]، اثری در [[اعمال]] او و ارتباط با [[تکالیف]] [[خاصه]] او ندارد و اصولاً هر امر مفروضی از آن جهت که متعلق قضای حتمی و حتمی‌الوقوع است، متعلق امر یا [[نهی]] یا [[اراده]] و قصد [[انسانی]] نمی‌شود.<ref>ر.ک: [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]]، ص۲۵۲.</ref> | ||
#حواس و [[تفکر]] را به آن راهی نیست،<ref>ر.ک: [[حسن مهدی‌فر|مهدی‌فر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن (پایان‌نامه)|علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن]] ، ص۲۴ و ۲۵.</ref> علم [[شهودی]] و حضوری است که از راه [[تهذیب نفس]] و [[پیمودن مسیر تکامل]] و بار یافتن به [[مقام]] لدن، به دست میآید.<ref>ر.ک: [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۱۱۲.</ref> | #حواس و [[تفکر]] را به آن راهی نیست،<ref>ر.ک: [[حسن مهدی‌فر|مهدی‌فر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن (پایان‌نامه)|علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن]] ، ص۲۴ و ۲۵.</ref> علم [[شهودی]] و حضوری است که از راه [[تهذیب نفس]] و [[پیمودن مسیر تکامل]] و بار یافتن به [[مقام]] لدن، به دست میآید.<ref>ر.ک: [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۱۱۲.</ref> | ||
# علم لدنی گاهی به صورت [[وحی]] و گاهی به صورت [[الهام]]،<ref>ر.ک: مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت، ویژگی‌ها، ابعاد و مبادی آن، ص۲۴ و ۲۵.</ref> و در پاره‌ای موارد به شکل [[تحدیث]] به دست میآید، علامۀ طباطبایی دربارۀ الهام می‌‌نویسد:<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۴۲۸.</ref> "الهام، [[القا]] در [[ذهن]] و [[روان آدمی]] است که [[خداوند]] صورت‌های [[علمی]]، خواه [[تصوری]] و خواه [[تصدیقی]]، به [[روح انسان]] القا می‌کند." الهام درجات خفیفه ای از [[وحی]] است و در تمام زمان‌ها و برای تمام افراد امکان پذیر است و هر قدر [[روح]] فرد به [[اعتدال]] نزدیک‌تر شود، [[الهامات]] وارد شده فزونی و شدت می‌یابد و تحدیث نوعی دریافت [[مغیبات]] است و برای کسانی رخ می‌‌دهد که برخوردار از سعۀ وجودی باشند.<ref>ر.ک: [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی، سید حسن]]، [[احمد مروی|مروی، احمد]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]، فصلنامه قبسات، ص۱۵.</ref> | # علم لدنی گاهی به صورت [[وحی]] و گاهی به صورت [[الهام]]،<ref>ر.ک: مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت، ویژگی‌ها، ابعاد و مبادی آن، ص۲۴ و ۲۵.</ref> و در پاره‌ای موارد به شکل [[تحدیث]] به دست میآید، علامۀ طباطبایی دربارۀ الهام می‌‌نویسد:<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۴۲۸.</ref> "الهام، [[القا]] در [[ذهن]] و [[روان آدمی]] است که [[خداوند]] صورت‌های [[علمی]]، خواه [[تصوری]] و خواه [[تصدیقی]]، به [[روح انسان]] القا می‌کند." الهام درجات خفیفه ای از [[وحی]] است و در تمام زمان‌ها و برای تمام افراد امکان پذیر است و هر قدر [[روح]] فرد به [[اعتدال]] نزدیک‌تر شود، [[الهامات]] وارد شده فزونی و شدت می‌یابد و تحدیث نوعی دریافت [[مغیبات]] است و برای کسانی رخ می‌‌دهد که برخوردار از سعۀ وجودی باشند.<ref>ر.ک: [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی، سید حسن]]، [[احمد مروی|مروی، احمد]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]، فصلنامه قبسات، ص۱۵.</ref> | ||