پرش به محتوا

منابع علم معصوم در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۴۲: خط ۴۲:
این [[احادیث]]، که نمونه‌های آن فراوان است، دلالت می‌کند که کتاب‌های [[املا]] شده از [[رسول اکرم]]{{صل}} به گونه‌ای محسوس بود که گاهی دیگران نیز می‌توانستند آنها را [[مشاهده]] کنند، از روی آن بخوانند و حتی ادعای توارث درباره آنها داشته باشند؛ نه آنکه از [[امور معنوی]] محض باشد؛ بدین ترتیب [[حضرت علی]]{{ع}} و دیگر [[پیشوایان معصوم]]{{عم}} که [[زمامداران]] [[فکری]] [[شیعه]] هستند و [[شیعیان]] [[افتخار]] [[پیروی]] از آنها را دارند، [[احکام]] و [[معارف دینی]] را از کتاب‌هایی نقل می‌کردند که به [[رسول خدا]]{{صل}} انتساب مستقیم داشت. از این رو [[انحراف]] و اعوجاجی در [[سیستم]] فکری آنها یافت نخواهد شد؛ زیرا افزون بر [[ارتباط]] [[معنوی]]، ارتباط ظاهری‌شان نیز با [[صاحب شریعت]] پیوسته بر قرار ماند. انحراف ریشه‌ای را باید در گروه‌هایی جست‌و‌جو کرد که نه تنها با تبدیل «[[امامت]]» به «[[خلافت]]» ارتباط معنوی‌شان را با منبع [[نورانی]] [[وحی]] قطع کردند، بلکه با سردادن [[شعار]] {{متن حدیث|حَسْبُنَا كِتَابُ اللَّه‌}} و ممنوع کردن ثبت و [[نقل حدیث]]، حدیث‌سوزی و از بین بردن آن به صورت‌های گوناگون، رشته‌های ارتباط ظاهری‌شان را با [[پدر]] این [[خاندان پیامبر]] [[اکرم]]{{صل}} گسستند؛ در نتیجه تلاش گسترده‌شان، برای تدوین و [[نگارش]] [[حدیث]]، [[رنج]] بی‌حاصلی بود که نتوانست آب رفته را، آن‌گونه که باید، به جوی برگرداند و پیوندشان را با صاحب شریعت، وثیق کند و سند مشروعیتشان را به ثبت برساند و...<ref>جوادی آملی، ادب فنای مقربان، ج۴، ص۲۸۶.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله ضیایی|ضیایی، رحمت‌الله]]، [[شیعه و سنت نبوی (مقاله)| مقاله «شیعه و سنت نبوی»]]، [[موسوعه رد شبهات ج۱۳ (کتاب)|موسوعه رد شبهات]]، ج۱۳، ص ۲۱.</ref>
این [[احادیث]]، که نمونه‌های آن فراوان است، دلالت می‌کند که کتاب‌های [[املا]] شده از [[رسول اکرم]]{{صل}} به گونه‌ای محسوس بود که گاهی دیگران نیز می‌توانستند آنها را [[مشاهده]] کنند، از روی آن بخوانند و حتی ادعای توارث درباره آنها داشته باشند؛ نه آنکه از [[امور معنوی]] محض باشد؛ بدین ترتیب [[حضرت علی]]{{ع}} و دیگر [[پیشوایان معصوم]]{{عم}} که [[زمامداران]] [[فکری]] [[شیعه]] هستند و [[شیعیان]] [[افتخار]] [[پیروی]] از آنها را دارند، [[احکام]] و [[معارف دینی]] را از کتاب‌هایی نقل می‌کردند که به [[رسول خدا]]{{صل}} انتساب مستقیم داشت. از این رو [[انحراف]] و اعوجاجی در [[سیستم]] فکری آنها یافت نخواهد شد؛ زیرا افزون بر [[ارتباط]] [[معنوی]]، ارتباط ظاهری‌شان نیز با [[صاحب شریعت]] پیوسته بر قرار ماند. انحراف ریشه‌ای را باید در گروه‌هایی جست‌و‌جو کرد که نه تنها با تبدیل «[[امامت]]» به «[[خلافت]]» ارتباط معنوی‌شان را با منبع [[نورانی]] [[وحی]] قطع کردند، بلکه با سردادن [[شعار]] {{متن حدیث|حَسْبُنَا كِتَابُ اللَّه‌}} و ممنوع کردن ثبت و [[نقل حدیث]]، حدیث‌سوزی و از بین بردن آن به صورت‌های گوناگون، رشته‌های ارتباط ظاهری‌شان را با [[پدر]] این [[خاندان پیامبر]] [[اکرم]]{{صل}} گسستند؛ در نتیجه تلاش گسترده‌شان، برای تدوین و [[نگارش]] [[حدیث]]، [[رنج]] بی‌حاصلی بود که نتوانست آب رفته را، آن‌گونه که باید، به جوی برگرداند و پیوندشان را با صاحب شریعت، وثیق کند و سند مشروعیتشان را به ثبت برساند و...<ref>جوادی آملی، ادب فنای مقربان، ج۴، ص۲۸۶.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله ضیایی|ضیایی، رحمت‌الله]]، [[شیعه و سنت نبوی (مقاله)| مقاله «شیعه و سنت نبوی»]]، [[موسوعه رد شبهات ج۱۳ (کتاب)|موسوعه رد شبهات]]، ج۱۳، ص ۲۱.</ref>


== جستارهای وابسته ==
==[[وارثت از پیامبر]]{{صل}}==
به این معنی که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} تمام [[معارف]] و [[شرایع]] [[اسلام]] را به [[علی]]{{ع}} آموخت و طبق بعضی از [[روایات]] [[علی]]{{ع}} آن [[معارف]] را با خط خود در کتابی نوشت و این [[علم]] و [[آگاهی]] [[نسل]] بعد از [[نسل]] به [[فرزندان علی]]{{ع}} یعنی [[امامان معصوم]]{{عم}} رسید.
#[[ابوبصیر]] می‌‌گوید از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم که [[پیروان]] شما می‌‌گوید [[رسول خدا]]{{صل}} یک باب از [[علم]] به [[علی]]{{ع}} آموخت که از آن [[هزار باب]] گشوده شد [[امام]] فرمود: {{متن حدیث|عَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} عَلِيّاً{{ع}} أَلْفَ بَابٍ يُفْتَحُ مِنْ كُلِّ بَابٍ أَلْفُ بَابٍ}}<ref>کافی، ج۱، ص ۲۳۹.</ref>.
#از [[امام علی]]{{ع}} [[روایت]] شده: {{متن حدیث|فَمَا نَزَلَتْ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} آيَةٌ مِنَ الْقُرْآنِ إِلَّا أَقْرَأَنِيهَا وَ أَمْلَاهَا عَلَيَ فَكَتَبْتُهَا بِخَطِّي وَ عَلَّمَنِي تَأْوِيلَهَا وَ تَفْسِيرَهَا وَ نَاسِخَهَا وَ مَنْسُوخَهَا وَ مُحْكَمَهَا وَ مُتَشَابِهَهَا وَ خَاصَّهَا وَ عَامَّهَا وَ دَعَا اللَّهَ أَنْ يُعْطِيَنِي فَهْمَهَا وَ حِفْظَهَا فَمَا نَسِيتُ آيَةً مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَ لَا عِلْماً أَمْلَاهُ عَلَيَّ وَ كَتَبْتُهُ مُنْذُ دَعَا اللَّهَ لِي بِمَا دَعَا}}<ref>کافی، ج۱، ص ۶۴.</ref>.
 
شایان توجه است که در مورد [[حدیث]] [[معروف]] "باب مدینه العلم" که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمودند: {{متن حدیث| أَنَا مَدِينَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِيٌّ بَابُهَا}}، نقل‌های فراوانی در معروف‌ترین کتب [[اهل سنت]] و [[شیعه]] وارد شده است<ref>از جمله کسانی که این حدیث را در کتب خود نقل کرده‌اند حاکم نیشابوری در مستدرک، ابوبکر نیشابوری در تاریخ بغداد در مناقب امیرالمؤمنین{{ع}}، گنجی در کفایة الطالب، حموینی درفرائد السمطین، ذهبی در میزان الاعتدال، قندوزی در ینابیع الموده و نبهانی در الفتح الکبیر ر.ک: احقاق الحق، ج ۵، ص ۴۶۸-۵۰۱ و نیز ر.ک: کتاب فتح الملک العلی بصحه حیث باب مدینه العلم علی.</ref>. در [[روایات]] متعددی نیز می‌‌خوانیم که [[امامان اهل بیت]]{{عم}} می‌‌فرمودند: آنچه ما [[نقل]] می‌‌کنیم همه را می‌‌توانید از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] کنید، چرا که ما همه اینها را به وسیله اجداد خود از [[پیامبر]]{{صل}} شنیده‌ایم.
 
یکی از [[یاران امام]] [[صادق]]{{ع}} از آن [[حضرت]] پرسید: ما گاهی [[حدیثی]] را از شما می‌‌شنویم، سپس [[شک]] می‌‌کنیم که از شما شنیده بودیم یا از پدرتان؟ [[امام]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَا سَمِعْتَهُ مِنِّي فَارْوِهِ عَنْ أَبِي وَ مَا سَمِعْتَهُ مِنِّي فَارْوِهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}}<ref>وسائل الشعیة (آل بیت)، ج ۲۷، ص ۱۰۴.</ref>.
 
[[امام صادق]]{{ع}} در [[حدیث]] دیگر می‌‌فرماید: {{متن حدیث|حَدِيثِي حَدِيثُ أَبِي وَ حَدِيثُ أَبِي حَدِيثُ جَدِّي وَ حَدِيثُ جَدِّي حَدِيثُ الْحُسَيْنِ وَ حَدِيثُ الْحُسَيْنِ حَدِيثُ الْحَسَنِ وَ حَدِيثُ الْحَسَنِ حَدِيثُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} وَ حَدِيثُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ حَدِيثُ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} وَ حَدِيثُ رَسُولِ اللَّهِ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}<ref>کافی، ج۱، ص ۵۳.</ref>.
 
[[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: "همانا [[رسول خدا]]{{صل}} [[هزار باب]] به من از [[حلال و حرام]] و آنچه شده است، تا [[روز قیامت]] بیاموخت که از هر بابش [[هزار باب]] گشوده می‌شد (این هزار [[هزار باب]]) تا آن پایه که [[دانش]] سررسیدن [[مرگ‌ها]] و [[بلاها]] و مطالب [[حق]] را فرا گرفتم"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} عَلَّمَنِي أَلْفَ بَابٍ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ وَ مِمَّا كَانَ وَ مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلُّ بَابٍ مِنْهَا يَفْتَحُ أَلْفَ أَلْفِ بَابٍ حَتَّى عَلِمْتُ عِلْمَ الْمَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ فَصْلَ الْخِطَابِ‌}}؛ بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۶۱.</ref>
 
[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "[[جانشین]] [[امام]]، در دقیقه پایانی که از [[روح]] [[امام]] باقی مانده، به [[علم امام]] پیشین از خود [[آگاه]] می‌شود"<ref>{{متن حدیث|يَعْرِفُ الَّذِي بَعْدَ الْإِمَامِ عِلْمَ مَنْ كَانَ قَبْلَهُ فِي آخِرِ دَقِيقَةٍ تَبْقى مِنْ رُوحِهِ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۷۴.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۷۸-۷۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش