|
|
| خط ۳۲: |
خط ۳۲: |
|
| |
|
| ===[[جهاد دفاعی]]=== | | ===[[جهاد دفاعی]]=== |
| دفاع به دو دسته دفاع جمعی و دفاع شخصی تقسیم شده است. منظور از دفاع جمعی، دفاع از [[سرزمین]] و [[جان]] [[مسلمانان]] است که به آن جهاد دفاعی نیز می‌گویند.<ref>شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۲، ص۳۷۹.</ref>. دفاع [[واجب کفایی]] است و تا وقتی مدافعان به قدر کفایت نرسند، بر همه [[واجب]] است<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۴۶ - ۲۴۷؛ شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۲، ص۳۸۰؛ امام خمینی، استفتائات، ج۱، ص۴۹۳؛ ج۳، ص۴۶.</ref>. امام خمینی موضوع [[لزوم]] دفاع را [[وظیفه]] همه مسلمانان می‌دید<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۱۵۹ – ۱۶۰.</ref>، براساس این دیدگاه، موضوع [[وجوب دفاع]]، محصور در مرز جغرافیایی [[کشورهای اسلامی]] نخواهد بود؛ چنان‌که برخی فتاوای جهادی در سده‌های اخیر مؤید این مطلب است<ref>ورعی، سید جواد، المبادئ التشریعیة لنظریة الدفاع فی الفقه الاسلامی، مجله فقه أهل البیت{{عم}}، شماره ۳۲، ۱۴۲۴ق، ص۱۵۷.</ref>.
| |
|
| |
| برخی دفاع را صرفاً در صورت به خطرافتادن [[دین اسلام]] واجب دانسته‌اند؛ بنابراین اگر استیلای [[کفّار]] بر [[بلاد اسلامی]]، به [[اسلام]] زیانی نرساند، دفاع واجب نخواهد بود<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۴۷؛ سبزواری، سیدعبدالأعلی، مهذب الأحکام، ج۱۵، ص۱۱۲.</ref> و تعبیراتی، چون به خطر افتادن [[کیان اسلام]] «[[بیضة الاسلام]]» در کلمات [[فقها]] می‌تواند مؤید این مطلب باشد<ref>شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۲، ص۳۸۱ - ۳۸۲؛ خویی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج۱، ص۳۸۸ – ۳۸۹.</ref>، هرچند در مقابل، برخی «[[بیضة الاسلام]]» را به مجتمع [[اسلام]] [[تفسیر]] کرده‌اند که [[ظهور]] در [[سرزمین اسلامی]] دارد<ref>ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۲، ص۴؛ شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، ج۲، ص۳۰.</ref>؛ چنان‌که برخی قدما و متأخران به [[وجوب دفاع]] در صورت به خطر افتادن [[سرزمین]] و مانند آن تصریح کرده‌اند<ref>حلبی، ابوالصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۴۶؛ کاشف الغطاء، جعفر بن خضر، کشف الغطاء، ج۴، ص۲۸۸؛ عراقی کزازی، آقاضیاء الدین، شرح تبصرة المتعلمین، ج۴، ص۳۳۳.</ref>. [[امام خمینی]] از سوی دیگر، دامنه موضوع [[دفاع]] را گسترانده و آن را شامل [[مبارزه]] با استیلای [[سیاسی]] و [[اقتصادی]] [[دشمن]] نیز دانسته است<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱ – ۴۶۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد ادرکنی|ادرکنی، محمد جواد]]، [[جهاد و دفاع (مقاله)| مقاله «جهاد و دفاع»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۲۰۸.</ref>
| |
|
| |
|
| ==شرایط [[جهاد دفاعی]]== | | ==شرایط [[جهاد دفاعی]]== |
