جهاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←حکم شرعی جنگ با کافران و مقابله با تعرّض دشمن
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
== | ==مقدمه== | ||
«[[جهاد]]» به معنی [[جنگیدن]]<ref>صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ج۳، ص۳۷۰؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۳، ص۱۳۵.</ref>، مصدر باب مفاعله<ref>طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۳۱.</ref>، برگرفته از ریشه «جهد» به [[فتح]] جیم به معنی «[[مشقت]]» یا به ضم جیم به معنی «توان» است<ref>جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۴۶۰؛ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۸.</ref> و در صورت دوم به معنی به‌کارگیری تمام توان در برابر دشمن است<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۸؛ راوندی، قطب الدین، فقه القرآن، ج۱، ص۳۳۸.</ref>. جهاد در [[فقه]] به [[جهاد ابتدایی]] با [[کفّار]] و [[جهاد دفاعی]] در برابر تعرّض دیگران تقسیم شده است و در اصطلاح [[شرعی]]، جهاد ابتدایی جنگیدن با کفّار یا کسانی که در [[حکم]] کفّار باشند، برای برافراشتن کلمه [[اسلام]] و [[شعائر]] [[ایمانی]]<ref>کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۳، ص۳۶۵؛ خویی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج۱، ص۳۶۰.</ref> یا مفاهیمی نزدیک به آن<ref>طباطبایی، سیدعلی، ریاض المسائل، ج۸، ص۷؛ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۳.</ref> تعریف شده است. [[دفاع]] نیز برگرفته از ریشه «دفع»، مصدر باب مفاعله و به معنی منع‌کردن و دورکردن است<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۲، ص۴۵؛ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۲، ص۲۸۸.</ref> و در اصطلاح [[فقهی]] و [[حقوقی]] به معنای مقابله با [[هجوم]] و تعرّض دشمن به [[جان]]، [[مال]]، [[آبرو]] و کیان [[مسلمانان]] و [[حمایت]] از آنان است<ref>مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، ص۲۴۵ - ۲۴۶؛ ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای عمومی، ج۲، ص۱۶۱.</ref>. | «[[جهاد]]» به معنی [[جنگیدن]]<ref>صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ج۳، ص۳۷۰؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۳، ص۱۳۵.</ref>، مصدر باب مفاعله<ref>طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۳۱.</ref>، برگرفته از ریشه «جهد» به [[فتح]] جیم به معنی «[[مشقت]]» یا به ضم جیم به معنی «توان» است<ref>جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۴۶۰؛ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۸.</ref> و در صورت دوم به معنی به‌کارگیری تمام توان در برابر دشمن است<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۸؛ راوندی، قطب الدین، فقه القرآن، ج۱، ص۳۳۸.</ref>. جهاد در [[فقه]] به [[جهاد ابتدایی]] با [[کفّار]] و [[جهاد دفاعی]] در برابر تعرّض دیگران تقسیم شده است و در اصطلاح [[شرعی]]، جهاد ابتدایی جنگیدن با کفّار یا کسانی که در [[حکم]] کفّار باشند، برای برافراشتن کلمه [[اسلام]] و [[شعائر]] [[ایمانی]]<ref>کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۳، ص۳۶۵؛ خویی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج۱، ص۳۶۰.</ref> یا مفاهیمی نزدیک به آن<ref>طباطبایی، سیدعلی، ریاض المسائل، ج۸، ص۷؛ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۳.</ref> تعریف شده است. [[دفاع]] نیز برگرفته از ریشه «دفع»، مصدر باب مفاعله و به معنی منع‌کردن و دورکردن است<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۲، ص۴۵؛ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۲، ص۲۸۸.</ref> و در اصطلاح [[فقهی]] و [[حقوقی]] به معنای مقابله با [[هجوم]] و تعرّض دشمن به [[جان]]، [[مال]]، [[آبرو]] و کیان [[مسلمانان]] و [[حمایت]] از آنان است<ref>مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، ص۲۴۵ - ۲۴۶؛ ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای عمومی، ج۲، ص۱۶۱.</ref>. | ||