|
|
| خط ۲۵: |
خط ۲۵: |
|
| |
|
| [[امام حسین]]{{ع}} نیز در [[خطبه]] غرّایی در جمع بسیاری از [[صحابه]] و [[تابعین]] - که شمار آنان هفتصد نفر [[نقل]] شده است - در [[سرزمین]] [[منی]] درباره [[فضائل]] و [[مناقب]] اهل‌بیت پیامبر{{صل}} و اینکه [[رهبری امت اسلامی]] [[حق]] آنان است نه معاویه، سخن گفت و از آن جمله حدیث غدیر را برای آنان [[یادآوری]] کرد، و از آنان خواست تا آن مطالب را برای کسانی که مورد [[اعتماد]] آنان است بازگو کنند<ref>کتاب سلیم بن قیس هلالی، ص۱۹۱-۱۹۴.</ref>.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۲۱۶.</ref> | | [[امام حسین]]{{ع}} نیز در [[خطبه]] غرّایی در جمع بسیاری از [[صحابه]] و [[تابعین]] - که شمار آنان هفتصد نفر [[نقل]] شده است - در [[سرزمین]] [[منی]] درباره [[فضائل]] و [[مناقب]] اهل‌بیت پیامبر{{صل}} و اینکه [[رهبری امت اسلامی]] [[حق]] آنان است نه معاویه، سخن گفت و از آن جمله حدیث غدیر را برای آنان [[یادآوری]] کرد، و از آنان خواست تا آن مطالب را برای کسانی که مورد [[اعتماد]] آنان است بازگو کنند<ref>کتاب سلیم بن قیس هلالی، ص۱۹۱-۱۹۴.</ref>.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۲۱۶.</ref> |
|
| |
| ===[[عید غدیر]]===
| |
| [[با تدبیر]] امامان اهل‌بیت{{عم}} [[روز غدیر]] [[خم]] یعنی [[هیجدهم ذی‌الحجه]]، بزرگ‌ترین [[عید]] [[اسلامی]] معرفی شد، تا بدین وسیله حدیث غدیر در [[تاریخ]] و [[فرهنگ اسلامی]] تثبیت شود. در واقع، ریشه عید غدیر به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} باز می‌گردد، زیرا آن [[حضرت]]، پس از آنکه ولایت امیرالمؤمنین{{ع}} بر [[مسلمانان]] پس از خود را اعلام کرد، به حاضران در [[غدیر خم]] [[دستور]] داد تا [[منصوب]] شدن امیرالمؤمنین{{ع}} به [[مقام]] شامخ ولایت بر [[مؤمنان]] را به او تبریک گویند. مسلمانان [[دستور پیامبر]]{{صل}} را انجام دادند و [[ابوبکر]] و [[عمر]] در این باره پیشتاز بودند<ref>برای آگاهی از احادیث تهنیت در واقعه غدیر ر.ک: الغدیر، ج۱، ص۵۰۸-۵۲۷.</ref>. روشن است که تهنیت و شادباش گویی از لوازم و [[آداب]] [[عید]] نزد [[اقوام]] مختلف و [[امت اسلامی]] بوده است. ویژگی عید [[اسلامی]] این است که علاوه بر [[آداب و رسوم]] عادی، با آداب و [[مناسک دینی]] و [[معنوی]] همراه است. [[محدثان]] [[نقل]] کرده‌اند که [[طارق بن شهاب]] که از [[اهل کتاب]] بود در مجلس [[عمر بن خطاب]] حضور داشت، وقتی سخن از [[آیه]] {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ}} به میان آمد گفت: “اگر چنین آیه‌ای در بین ما نازل شده بود، [[روز]] [[نزول]] آن را عید می‌گرفتیم”<ref>صحیح مسلم، ج۵، ص۵۱۷؛ حدیث ۳، کتاب التفسیر، سنن تزمذی، حدیث ۳۹۴۳ و ۳۰۴۴؛ مشکل الآثار، ج۳، ص۱۹۶؛ تفسیر طبری، ج۴، ص۴۶.</ref>. هیچ یک از مسلمانانِ حاضر در آن مجلس، [[سخن]] او را رد نکرد.
| |
|
| |
| [[امامان]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} که [[روز غدیر]] [[خم]] را بزرگ‌ترین عید اسلامی دانسته‌اند، خود حکمی را [[تشریع]] نکرده‌اند، بلکه آن را از [[رسول اکرم]]{{صل}} [[روایت]] کرده‌اند، چنان‌که [[فرات]] بن [[ابراهیم]] [[کوفی]] از [[امام صادق]]{{ع}} روایت کرده که او از پدرش و پدرش از نیاکانش و آنان از رسول اکرم{{صل}} روایت کرده‌اند که فرمود: “روز [[غدیر خم]] بزرگ‌ترین [[اعیاد]] [[امت]] من است و آن روزی است که [[خداوند]] به من [[دستور]] داد تا برادرم [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} را به عنوان راهنمای امتم [[منصوب]] کنم، تا پس از من به واسطه او [[هدایت]] شوند، و آن روزی است که خداوند، [[دین]] را در آن کامل، و نعمتش را بر امتم تمام کرد و از [[دین اسلام]] [[راضی]] شد”<ref>الغدیر، ج۱، ص۵۲۸.</ref>.
| |
|
| |
| اگر چه [[عید غدیر]] در میان [[شیعیان]] [[جایگاه]] بسیار والایی دارد، از گزارش‌های [[تاریخی]] به دست می‌آید که در دوره‌های پیشین، این عید به شیعیان اختصاص نداشته و در میان [[مسلمانان]]، مرسوم و معروف بوده است، چنان‌که [[ابوریحان بیرونی]]، آن را از [[اعیاد اسلامی]] شمرده است<ref>الغدیر، ج۱، ص۵۰۳، به نقل از: الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص۳۳۴.</ref>. ابن‌طلحه [[شافعی]] نیز گفته است: “روز غدیر خم، روزی است که [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[شعر]] خود از آن یاد کرده و آن [[روز]] [[عید]] به شمار آمده است، زیرا در آن روز [[پیامبر]]{{صل}} [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} را به این [[منزلت]] رفیع نایل ساخت”<ref>مطالب السؤول، ص۱۶.</ref>.
| |
|
| |
| از عبارت‌های مختلف ابن‌خلّکان نیز به دست می‌آید که [[عید غدیر]] از [[اعیاد اسلامی]] نزد عموم [[مسلمانان]] بوده است، چنان‌که درباره المستعلی فرزند المستنصر گفته است: “در روز [[عید غدیر خم]]، یعنی روز [[هیجدهم ذی‌الحجه]] در سال ۴۸۷ ق با او [[بیعت]] شد”<ref>الغدیر، ج۱، ص۵۰۴ به نقل از: وفیات الاعیان، ج۱، ص۱۸۰، رقم ۷۴.</ref>.
| |
| همچنین درباره المستنصر بالله گفته است: “در [[شب]] [[پنج شنبه]]، دوازده‌شب مانده به آخر ذی‌الحجه در سال ۴۸۷ ق [[وفات]] کرد، و آن شب عید غدیر خم، یعنی شب هیجدهم ذی‌الحجه بود”<ref>وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۳۱، شماره ۷۲۸.</ref>.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۲۱۷.</ref>
| |
|
| |
|
| ===نگارش‌ها و پژوهش‌های ویژه=== | | ===نگارش‌ها و پژوهش‌های ویژه=== |
