حکیم (اسم الهی): تفاوت میان نسخه‌ها

برخی از جلوه‌های [[حکمت خدا]] را می‌توان در [[آفرینش انسان]]، صورتگری و مرتب ساختن اعضای [[بدن]] وی دید: «هُوَ الَّذی یصَوِّرُکُم فِی الاَرحامِ کَیفَ یشاءُ لا اِلـهَ اِلاّ هُوَ العَزیزُ الحَکیم» ([[آل عمران]] / ۳، ۶؛ نیز ر. ک: تین / ۹۵، ۴)؛ مانند نهادن بینی ـ که [[حس]] بویایی در آن هست ـ در بالای دهان که در [[کشف]] بوی غذاهای [[فاسد]] پیش از داخل شدن آنها به دهان دارای اثر بزرگی است؛<ref>التفکر فی‌الاسماء، ص۱۸۹.</ref> یا کمانی بودن ابروان که در [[زیبایی]] نقش بسزایی دارد؛ یا لطایف دیگری که [[حصر]] کردنی نیستند؛<ref>المبدء والمعاد، ص۱۶۷.</ref> همچنین [[حشر]] [[انسان]] برای حساب و [[جزا]] جلوه دیگری از [[حکمت]] [[پروردگار]] در [[آفرینش]] اوست: «واِنَّ رَبَّکَ هُوَ یحشُرُهُم اِنَّهُ حَکیمٌ [[عَلیم]]» ([[حجر]] / ۱۵، ۲۵)، وگرنه [[آفرینش]] وی [[بیهوده]] بوده و این با [[حکمت الهی]] منافات دارد، چون مدتی دراز زیستن، [[خوردن]]، [[آشامیدن]] و [[رنج]] بردن برای [[معیشت]] و آن‌گاه نابود شدن فایده ندارد: «اَفَحَسِبتُم اَنَّما خَلَقنـکُم عَبَثـًا و اَنَّکُم اِلَینا لا تُرجَعون». (مؤمنون / ۲۳، ۱۱۵)<ref>نثر طوبی، ج ۱، ص۴۹ ـ ۵۰.</ref> تجلّی اسم «[[حکیم]]» را در [[کلام الهی]] ([[قرآن]]) نیز که هیچ‌گاه غبار کهنگی و بطلان بر آن نمی‌نشیند: «لایأتیهِ البـطِـلُ مِن بَینِ یدَیهِ ولا مِن خَلفِهِ تَنزیلٌ مِن حَکیمٍ [[حَمید]]» (فصّلت / ۴۱، ۴۲) می‌توان دید: «تَنزیلُ الکِتـبِ مِنَ اللّهِ العَزیزِ الحَکیم». (زمر / ۳۹، ۱) چنان‌که خود قرآن به [[وصف]] حکیم [[ستایش]] گشته است: «والقُرءانِ الحَکیم». ([[یس]] / ۳۶، ۲)<ref>التفکر فی الاسماء، ص۱۸۹.</ref> زیرا در آن هر حرف یا کلمه‌ای در جایگاه مناسب خویش است، به گونه‌ای که جا به جایی‌شان در معنای مراد، خلل وارد ساخته و مایه [[کاستی]] در فایده مطلوب است.<ref> التفکر فی الاسماء، ص۱۸۹.</ref> جلوه‌های دیگری از حکمت الهی را در این امور می‌توان یافت:<ref>فی رحاب الاسماء الحسنی، ص۱۷۸.</ref> [[سخن گفتن]] وی با [[پیامبران]] به یکی از سه راه: بی‌واسطه یا از پس پرده یا با فرستادن [[فرشته وحی]]: «وما کانَ لِبَشَرٍ اَن یکَلِّمَهُ اللّهُ اِلاّ وَحیـًا اَو مِن ورایءِ حِجابٍ اَو یرسِلَ رَسولاً فَیوحِیَ بِاِذنِهِ ما یشاءُ اِنَّهُ عَلیٌّ حَکیم» ([[شوری]] / ۴۲، ۵۱)؛ [[امداد]]: «وما جَعَلَهُ اللّهُ اِلاّ بُشری لَکُم ولِتَطمَنَّ قُلوبُکُم بِهِ ومَا النَّصرُ اِلاّ مِن عِندِ اللّهِ العَزیزِ الحَکیم» ([[آل عمران]] / ۳، ۱۲۶)؛ [[مقهور]] ساختن [[بندگان]]: «وهُوَ القاهِرُ فَوقَ عِبادِهِ وهُوَ الحَکیمُ الخَبیر» (انعام / ۶، ۱۸)؛ [[حصر]] همه حمدها برای وی: «اَلحَمدُ لِلّهِ الَّذی لَهُ ما فِی السَّمـوتِ وما فِی الاَرضِ ولَهُ الحَمدُ فِی الأخِرَةِ وهُوَ الحَکیمُ الخَبیر» ([[سبأ]] / ۳۴، ۱)؛ [[تسبیح]] عمومی موجودات برای او: «سَبَّحَ لِلّهِ ما فِی السَّمـوتِ والاَرضِ وهُوَ العَزیزُ الحَکیم» ([[حدید]] / ۵۷، ۱؛ [[حشر]] / ۵۹، ۱، ۲۴)؛ [[گواهی]] [[خدا]]، [[ملائکه]] و صاحبان [[علم]] بر [[توحید الهی]]: «شَهِدَ اللّهُ اَنَّهُ لا اِلـهَ اِلاّ هُوَ والمَلکَةُ واُولوا العِلمِ قاما بِالقِسطِ لا اِلـهَ اِلاّ هُوَ العَزیزُ الحَکیم» ([[آل عمران]] / ۳، ۱۸)؛ [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}}: «رَبَّنا وابعَث فیهِم رَسولاً مِنهُم یتلوا عَلَیهِم ءایـتِکَ ویعَلِّمُهُمُ الکِتـبَ والحِکمَةَ ویزَکّیهِم اِنَّکَ اَنتَ العَزیزُ الحَکیم» (بقره / ۲، ۱۲۹) و دیگر [[پیامبران]]: «وما اَرسَلنا مِن رَسولٍ اِلاّ بِلِسانِ قَومِهِ لِیبَینَ لَهُم فَیضِلُّ اللّهُ مَن یشاءُ و یهدی مَن یشاءُ وهُوَ العَزیزُ الحَکیم» ([[ابراهیم]] / ۱۴، ۴)؛ [[تشریع احکام]]. (بقره / ۲، ۲۲۸؛ [[مائده]] / ۵، ۳۸؛ [[توبه]] / ۹، ۲۸)