رحمت در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←شریعت آسمانی
خط ۱۳۶: | خط ۱۳۶: | ||
[[قرآن کریم]] ویژگی [[رحمت]] را برای [[تورات]] نیز آورده است: {{متن قرآن|ثُمَّ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِيَ أَحْسَنَ وَتَفْصِيلاً لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُم بِلِقَاء رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ }}<ref> سپس به موسی کتاب دادیم تا (نعمت را) بر آنکه نیکی کرده است تمام کنیم و برای روشن داشتن هر چیز و برای رهنمون و بخشایش باشد که آنان به لقای پروردگارشان ایمان آورند؛ سوره شعراء، آیه:۱۵۴.</ref>؛ {{متن قرآن|أَفَمَن كَانَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ وَيَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِّنْهُ وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلاَ تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يُؤْمِنُونَ}}<ref> پس آیا کسی که از سوی پروردگارش برهانی دارد و گواهی از (خویشان) وی پیرو اوست؛ و کتاب موسی به پیشوایی و بخشایش پیش از او بوده است، (مانند کسی است که چنین نیست)؟ آنان (که اهل بینشاند) به آن ایمان دارند و از دستهها (ی مشرکان) هر کس بدان کفر ورزد آتش (دوزخ) وعدهگاه اوست پس نسبت به آن در تردید مباش که آن (کتاب) از سوی پروردگار تو راستین است اما بیشتر (این) مردم ایمان نمیآورند؛ سوره هود، آیه:۱۷.</ref>؛ {{متن قرآن|وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً وَهَذَا كِتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَبُشْرَى لِلْمُحْسِنِينَ }}<ref> و پیش از آن، کتاب موسی پیشوا و رحمت بود و این کتابی است راستشمارنده (ی کتاب موسی) به زبان عربی، تا به ستمگران بیم دهد و نیکوکاران را نوید است؛ سوره احقاف، آیه:۱۲.</ref>، زیرا برای دستیابی [[پیروان]] آن به [[رحمت]]، نازل شده<ref>ارشاد الاذهان، ص ۳۹۵.</ref> و سبب [[اصلاح]] [[نفوس]]<ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۱۹۵.</ref>، دربردارنده عوامل خیر [[دنیا]] و [[آخرت]]<ref>التحریر والتنویر، ج ۲۶، ص ۲۱ – ۲۲.</ref> و مشتمل بر [[معارف]] [[حق]] و [[شریعت الهی]] است که [[آدمیان]] از [[نعمت]] آن برخوردار میشوند<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۸۶.</ref>. [[رحمت]] در [[آیه]] {{متن قرآن|قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِن كُنتُ عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّيَ وَآتَانِي رَحْمَةً مِّنْ عِندِهِ فَعُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ أَنُلْزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمْ لَهَا كَارِهُونَ}}<ref> گفت: ای قوم من! به من بگویید اگر من برهانی از پروردگارم داشته باشم و به من بخشایشی از سوی خویش داده باشد که از چشم شما پنهان گردانده باشند آیا میتوانیم شما را به (قبول) آن وا داریم در حالی که شما آن را ناپسند میدارید؟؛ سوره هود، آیه:۲۸.</ref> نیز [[کتاب آسمانی]] و [[علم]] است<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۲۰۶.</ref>.<ref>[[محمد صادق صالحیمنش|صالحیمنش، محمد صادق]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۳، ص۵۴۴- ۵۸۰.</ref> | [[قرآن کریم]] ویژگی [[رحمت]] را برای [[تورات]] نیز آورده است: {{متن قرآن|ثُمَّ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِيَ أَحْسَنَ وَتَفْصِيلاً لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُم بِلِقَاء رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ }}<ref> سپس به موسی کتاب دادیم تا (نعمت را) بر آنکه نیکی کرده است تمام کنیم و برای روشن داشتن هر چیز و برای رهنمون و بخشایش باشد که آنان به لقای پروردگارشان ایمان آورند؛ سوره شعراء، آیه:۱۵۴.</ref>؛ {{متن قرآن|أَفَمَن كَانَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ وَيَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِّنْهُ وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلاَ تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يُؤْمِنُونَ}}<ref> پس آیا کسی که از سوی پروردگارش برهانی دارد و گواهی از (خویشان) وی پیرو اوست؛ و کتاب موسی به پیشوایی و بخشایش پیش از او بوده است، (مانند کسی است که چنین نیست)؟ آنان (که اهل بینشاند) به آن ایمان دارند و از دستهها (ی مشرکان) هر کس بدان کفر ورزد آتش (دوزخ) وعدهگاه اوست پس نسبت به آن در تردید مباش که آن (کتاب) از سوی پروردگار تو راستین است اما بیشتر (این) مردم ایمان نمیآورند؛ سوره هود، آیه:۱۷.</ref>؛ {{متن قرآن|وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً وَهَذَا كِتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَبُشْرَى لِلْمُحْسِنِينَ }}<ref> و پیش از آن، کتاب موسی پیشوا و رحمت بود و این کتابی است راستشمارنده (ی کتاب موسی) به زبان عربی، تا به ستمگران بیم دهد و نیکوکاران را نوید است؛ سوره احقاف، آیه:۱۲.</ref>، زیرا برای دستیابی [[پیروان]] آن به [[رحمت]]، نازل شده<ref>ارشاد الاذهان، ص ۳۹۵.</ref> و سبب [[اصلاح]] [[نفوس]]<ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۱۹۵.</ref>، دربردارنده عوامل خیر [[دنیا]] و [[آخرت]]<ref>التحریر والتنویر، ج ۲۶، ص ۲۱ – ۲۲.</ref> و مشتمل بر [[معارف]] [[حق]] و [[شریعت الهی]] است که [[آدمیان]] از [[نعمت]] آن برخوردار میشوند<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۱۸۶.</ref>. [[رحمت]] در [[آیه]] {{متن قرآن|قَالَ يَا قَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِن كُنتُ عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّيَ وَآتَانِي رَحْمَةً مِّنْ عِندِهِ فَعُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ أَنُلْزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمْ لَهَا كَارِهُونَ}}<ref> گفت: ای قوم من! به من بگویید اگر من برهانی از پروردگارم داشته باشم و به من بخشایشی از سوی خویش داده باشد که از چشم شما پنهان گردانده باشند آیا میتوانیم شما را به (قبول) آن وا داریم در حالی که شما آن را ناپسند میدارید؟؛ سوره هود، آیه:۲۸.</ref> نیز [[کتاب آسمانی]] و [[علم]] است<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۲۰۶.</ref>.<ref>[[محمد صادق صالحیمنش|صالحیمنش، محمد صادق]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۳، ص۵۴۴- ۵۸۰.</ref> | ||
=== | ===شریعت آسمانی=== | ||
[[خدای متعال]] در [[آیه]] {{متن قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ}}<ref> این روشنگریهایی برای مردم و رهنمود و بخشایشی است برای گروهی که یقین دارند؛ سوره جاثیه، آیه:۲۰.</ref> [[شریعت الهی]] یا [[قرآن]] را به عنوان کتاب دربردارنده [[شریعت]] برای [[اهل]] [[ایمان]] و [[یقین]] [[رحمت]] نامیده است، ازاینرو [[رحمت]] در این [[آیه]]، [[رحمت]] خاص است، گرچه [[قرآن]] از این جهت [[رحمت]] فراگیر [[الهی]] و مایه [[بصیرت]] برای همه [[آدمیان]] است <ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۱۶۹.</ref> در [[آیه]] {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَى عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ}}<ref> اوست که بر بنده خویش آیاتی روشن فرو میفرستد تا شما را به سوی روشنایی، از تیرگیها در آورد و بیگمان خداوند به شما مهربانی بخشاینده است؛ سوره حدید، آیه:۹.</ref> {{متن قرآن|آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ}} همان [[آیات قرآن کریم]] است، که [[وظایف]] مقرر در [[شریعت]] را بیان میکنند<ref>المیزان، ج ۱۹، ص ۱۵۲.</ref> و پایان یافتن [[آیه]] با ذکر [[رأفت]] و [[رحمت الهی]]، اشاره دارد که [[نزول آیات]] نیز [[جعل احکام]]<ref>اطیب البیان، ج ۱۲، ص ۴۲۳.</ref> از [[رأفت]] و [[رحمت خدا]] ریشه میگیرد<ref>احسن الحدیث، ج ۱۱، ص ۱۷.</ref>. | [[خدای متعال]] در [[آیه]] {{متن قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ}}<ref> این روشنگریهایی برای مردم و رهنمود و بخشایشی است برای گروهی که یقین دارند؛ سوره جاثیه، آیه:۲۰.</ref> [[شریعت الهی]] یا [[قرآن]] را به عنوان کتاب دربردارنده [[شریعت]] برای [[اهل]] [[ایمان]] و [[یقین]] [[رحمت]] نامیده است، ازاینرو [[رحمت]] در این [[آیه]]، [[رحمت]] خاص است، گرچه [[قرآن]] از این جهت [[رحمت]] فراگیر [[الهی]] و مایه [[بصیرت]] برای همه [[آدمیان]] است <ref>المیزان، ج ۱۸، ص ۱۶۹.</ref> در [[آیه]] {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَى عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ}}<ref> اوست که بر بنده خویش آیاتی روشن فرو میفرستد تا شما را به سوی روشنایی، از تیرگیها در آورد و بیگمان خداوند به شما مهربانی بخشاینده است؛ سوره حدید، آیه:۹.</ref> {{متن قرآن|آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ}} همان [[آیات قرآن کریم]] است، که [[وظایف]] مقرر در [[شریعت]] را بیان میکنند<ref>المیزان، ج ۱۹، ص ۱۵۲.</ref> و پایان یافتن [[آیه]] با ذکر [[رأفت]] و [[رحمت الهی]]، اشاره دارد که [[نزول آیات]] نیز [[جعل احکام]]<ref>اطیب البیان، ج ۱۲، ص ۴۲۳.</ref> از [[رأفت]] و [[رحمت خدا]] ریشه میگیرد<ref>احسن الحدیث، ج ۱۱، ص ۱۷.</ref>. | ||