پرش به محتوا

برهان نفس: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اثبات وجود خدا | عنوان مدخل = برهان نفس | مداخل مرتبط = برهان نفس در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی | پرسش مرتبط = }} == مقدمه == یکی از راه‌های خداشناسی، برهان نفس است، به این معنی که انسان با تأمل و کنجکاوی در نفس خویش...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۹: خط ۹:


=== نفس از لطائف [[صُنع الهی]] ===
=== نفس از لطائف [[صُنع الهی]] ===
پیش‌تر در تبیین [[راه‌های شناخت خدا]]، به راه حسیون و طبیعت‌منشان اشاره شد که قلمرو مطالعاتی آنان تمام صنع و [[آفرینش الهی]] است. «نفس» به عنوان یکی از اعجوبات دستگاه [[آفرینش]] می‌تواند نقش مؤثری در [[شناخت خدا]] ایفا کند. اصل وجود تجردی، نحوه [[درک]] مفاهیم و مدرکات و [[حفظ]] آنها، چگونگی اداره [[بدن]] و [[دستورات]] لازم بر اعضاء و [[تبعیت]] اعضاء از آن و غیره که تأمل و [[تفکر]] در آنها، وجود [[آفریدگار]] [[خلاق]] و [[مدبر]] برای نفس را [[اثبات]] می‌کند. [[تذکر]] می‌دهد چنین [[معرفتی]] به [[خدا]] از این راه، [[معرفت]] [[اهل]] متوسط است<ref>امام خمینی، شرح جنود عقل و جهل، ص۱۱۸.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[خداشناسی توحیدی (مقاله)| مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۳۹.</ref>
پیش‌تر در تبیین [[راه‌های شناخت خدا]]، به راه حسیون و طبیعت‌منشان اشاره شد که قلمرو مطالعاتی آنان تمام صنع و [[آفرینش الهی]] است. «نفس» به عنوان یکی از اعجوبات دستگاه [[آفرینش]] می‌تواند نقش مؤثری در [[شناخت خدا]] ایفا کند. اصل وجود تجردی، نحوه [[درک]] مفاهیم و مدرکات و [[حفظ]] آنها، چگونگی اداره [[بدن]] و [[دستورات]] لازم بر اعضاء و [[تبعیت]] اعضاء از آن و غیره که تأمل و [[تفکر]] در آنها، وجود [[آفریدگار]] [[خلاق]] و [[مدبر]] برای نفس را [[اثبات]] می‌کند. [[تذکر]] می‌دهد چنین [[معرفتی]] به [[خدا]] از این راه، [[معرفت]] [[اهل]] متوسط است<ref>امام خمینی، شرح جنود عقل و جهل، ص۱۱۸.</ref><ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[خداشناسی توحیدی (مقاله)| مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۳۹.</ref>


=== نفس [[انسانی]] [[مظهر]] الوهی ===
=== نفس [[انسانی]] [[مظهر]] الوهی ===
خط ۱۵: خط ۱۵:


=== خروج از تعینات [[نفسانی]] و تجلی [[صفات الهی]] ===
=== خروج از تعینات [[نفسانی]] و تجلی [[صفات الهی]] ===
تقریر پیشین از [[مقام]] [[انسانی]] و رتبه نفس به [[قوس نزول]] مربوط می‌شد که [[نفس انسان]] دارای [[کمالات]] پیشین در [[صقع]] وجودی خود بود. تقریر دیگر [[حضرت]] [[امام]] به قوس صعود نفس مربوط می‌شود که چگونگی نشان دادن نفس وجود خداوندی در آخرین مرحله [[شهود]] و [[مکاشفه]] «مقام فناء» را تبیین می‌کند. بر اساس آن [[حقیقت]] [[معرفت]] [[رب]] با زوال تعینات و حجابات نفسانی میسر خواهد شد، به نحوی که صفات کمالی الوهی بر نفس قدسی [[انسان]] متجلی شده و انسان از طریق آن به معرفت [[ربوبی]] نایل آید {{عربی|عرفان النفس عين عرفان الرب}}<ref>امام خمینی، التعلیقات علی شرح فصوص الحکم، ص۷۱. {{عربی|و عندي انه اذا غلب حكم الحقيقة و اندكت جبال الأنيات عند ظهور نور الألوهية و تجلى الكمال الربوبي و انقهر حكم التعينات و لوازم الأمكانات عند قهر كبريائه تعالى و بروز أحديته شهد السالك نفسها مندكة متعلقة بعز قدسه مضمحلة تحت نور ربه و ذلك عند القيامة الكبرى و هذه التعبيرات أيضا من ضيق المجال و هذا سر قوله{{صل}} ما حكى اللهم أرني الأشياء كما هي و قوله من عرف نفسه عرف ربه فافهم}} (التعلیقات علی شرح فصوص الحکم، ص۲۹۷).</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[خداشناسی توحیدی (مقاله)| مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۴۰.</ref>
تقریر پیشین از [[مقام]] [[انسانی]] و رتبه نفس به [[قوس نزول]] مربوط می‌شد که [[نفس انسان]] دارای [[کمالات]] پیشین در [[صقع]] وجودی خود بود. تقریر دیگر [[حضرت]] [[امام]] به قوس صعود نفس مربوط می‌شود که چگونگی نشان دادن نفس وجود خداوندی در آخرین مرحله [[شهود]] و [[مکاشفه]] «مقام فناء» را تبیین می‌کند. بر اساس آن [[حقیقت]] [[معرفت]] [[رب]] با زوال تعینات و حجابات نفسانی میسر خواهد شد، به نحوی که صفات کمالی الوهی بر نفس قدسی [[انسان]] متجلی شده و انسان از طریق آن به معرفت [[ربوبی]] نایل آید {{عربی|عرفان النفس عين عرفان الرب}}<ref>امام خمینی، التعلیقات علی شرح فصوص الحکم، ص۷۱. {{عربی|و عندي انه اذا غلب حكم الحقيقة و اندكت جبال الأنيات عند ظهور نور الألوهية و تجلى الكمال الربوبي و انقهر حكم التعينات و لوازم الأمكانات عند قهر كبريائه تعالى و بروز أحديته شهد السالك نفسها مندكة متعلقة بعز قدسه مضمحلة تحت نور ربه و ذلك عند القيامة الكبرى و هذه التعبيرات أيضا من ضيق المجال و هذا سر قوله{{صل}} ما حكى اللهم أرني الأشياء كما هي و قوله من عرف نفسه عرف ربه فافهم}} (التعلیقات علی شرح فصوص الحکم، ص۲۹۷).</ref><ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[خداشناسی توحیدی (مقاله)| مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۴۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش