دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان = دانشنامه نهج البلاغه، ج ۱

| عنوان اصلی =  

| تصویر = 13681048.jpg

| اندازه تصویر = 200px

| از مجموعه =

| زبان = فارسی

| نویسنده = (جمعی از نویسندگان بنیاد نهج البلاغه)

| نویسندگان =  

| تحقیق یا تدوین =

| زیر نظر = [[سید جمال‌الدین دین‌پرور]]

| به کوشش =

| مترجم =

| مترجمان =

| ویراستار =

| ویراستاران = [[پیام صدریه]]<br/>[[فضل الله خالقیان]]

| موضوع = [[امامت]]

| مذهب = [[شیعه]]

| ناشر = [[مدرسه (ناشر)|انتشارات مدرسه]]

| به همت =

| وابسته به =  

| محل نشر = تهران، ایران

| سال نشر = ۱۳۹۴

| تعداد جلد =  

| تعداد صفحات = ۵۰۶

| قطع = وزیری

| نوع جلد = گالینگور

| شابک = 978-964-08-0875-7

| رده‌بندی کنگره = ‏‫‭‬‭BP۳۷/۳۶‏‫‭‬‭‭/د۲۶ ۱۳۹۴

| رده‌بندی دیویی = ۲۹۷.۹۵۱۵

| شماره ملی =‬‬

* [[آدم]] {{ع}} ([[نخستین انسان]] و [[نخستین پیامبر الهی]])

# [[سرگذشت آدم]] {{ع}}

* [[آرزو]] و [[اَمَل]]

* [[آز]] ([[حرص]])

# [[آز در قرآن]]

* [[آزادی]]

* [[آزمایش الهی]]

* [[آفرینش]]

# [[آغاز آفرینش]]

# [[آفرینش آسمان‌ها]]

# [[آفرینش فرشتگان]]

# [[آفرینش زمین]]

# [[آفرینش انسان]]

# [[شگفتی‌های آفرینش]]

# [[آفرینش]] پرندگان

# [[آفرینش]] طاووس

# [[آفرینش]] مورچه

# [[آفرینش]] ملخ

# [[آفرینش]] خفّاش

* [[آموزش و پرورش]] ([[تعلیم و تربیت]])

# [[تبیین]] موقعیت دانش‌آموز

# [[آموزش]] [[روش زندگی]] (روش‌ها)

# [[آزادی]] و [[آزادگی]]

* [[عبدالمحمد آیتی|آیتی، عبدالمحمد]] (۱۳۰۵ - / مترجم [[نهج البلاغه]])

* [[ابراهیم]] {{ع}} ([[پیامبر بزرگ الهی]])

* [[ابلیس]] ([[شیطان]] [[رانده شده]])

* [[ابن ابی الحدید]] (۵۸۶ – ۶۵۵ / [[نهج البلاغه]])

# [[جایگاه علمی]] و [[منصب‌های اداری]]

# [[وسعت علمی]]

* [[ابن ملجم مرادی]] ([[قاتل امام علی]] {{ع}})

* [[ابن میثم بحرانی]] (م: ۶۶۵ ق / [[شارح نهج البلاغه]])

* [[ابوالهیثم بن تیهان]] (م: ۳۸ ق / [[صحابی پیامبر]] {{صل}} و از [[یاران خاص امام علی]] {{ع}})

* [[ابوایوب انصاری]] ([[صحابی]] [[پیامبر]] {{صل}})

* [[ابوبکر بن ابی‌قحافه]] (م: ۲۲ [[جمادی]] الآخر ۱۳ ق / [[صحابی]] [[پیامبر]] {{صل}})

* [[ابوجحیفه|ابوجُحَیفه]] (از [[یاران امام علی]] {{ع}})

* [[ابوذر غفاری]] (م: ۳۱ یا ۳۲ ق / [[صحابی پیامبر|صحابی بزرگ پیامبر]])

* [[ابوسفیان]] ([[صخر بن حرب بن امیه]]، از سران [[مشرکین]] و منافقین در [[اسلام]])

* [[ابوطالب]] (م: [[سال دهم بعثت]] / فرزند عبدالمطلب)

* [[ابوموسی اشعری]] ([[عبدالله بن قیس]])

* [[احسان]]

# [[احسان در قرآن]]

## [[شناخت]] [[جایگاه]] [[احسان]]

* [[احنف بن قیس]] (م: ۶۷ / از رجال نامی [[صدر اسلام]])

* [[اختلاف]]

# [[اختلاف]] در مفهوم تفاوت

# [[اختلاف]] در معنای [[نابرابری]]

# [[اختلاف]] در مفهوم [[منازعه]] و [[نازسازگاری]]

* [[اخلاق]]

# [[استدلال]]

* [[ادب]]

* [[ارزش]]

* [[سید کاظم ارفع|ارفع، سید کاظم]] (۱۳۲۳ -  / [[مترجم نهج البلاغه]])

* [[حسین استادولی|استادولی، حسین]] (۱۳۳۱ - / مترجم [[نهج البلاغه]])

* [[استناد نهج البلاغه]] (امتیاز علیخان عرشی)

* [[اسلام]]

* [[اشعث بن قیس]]

# [[اشعث]] در [[مقام]] [[والی]] [[آذربایجان]] در [[حکومت امام]] [[علی]] {{ع}}

# [[نیرنگ‌بازی]] [[اشعث]] برای [[جاه و مقام]]

# [[اشعث]] در [[نبرد]] [[صفین]]

* [[اصبغ بن نباته]] (از [[خواص یاران امام علی]] {{ع}})

* [[اقتصاد]]

# [[تولید اقتصادی]]

# [[عدالت اجتماعی]]

# [[اقتصاد معیشتی]] در منظر [[امام]] علی|امام {{ع}}

# [[مال]] از دیدگاه [[اسلام]]

# [[مصرف]] از دیدگاه [[اسلام]]

* [[امامت خاصه]]

# [[پیشوایی]] [[اهل بیت]] {{صل}} و [[تداوم امامت]] در میان آنان

# [[کمالات]] [[امام علی]] {{ع}} و [[شایستگی]] ایشان برای [[امامت]]

* [[امامت عامه]]

# [[شئون امام|شئون]] و [[وظایف امام]]

# [[صفات امام]]

# [[امامت]] و [[وصایت]]

# [[وظیفه]] [[امت]] در قبال [[امام]]

* [[امانت‌داری]]

* [[امت اسلام]] ([[مسلمانان]])

# [[هدایت]] [[امت]]

# [[وحدت]] [[امت]]

# [[صبر]] و [[استقامت]] [[امت]]

# [[بصیرت]]

# [[جهاد]] و [[تدبر]]

* [[امر به معروف و نهی از منکر]] (از [[فروع دین اسلام]])

* [[عبدالحسین امینی|امینی، عبدالحسین]] (۱۳۲۰ – ۱۳۹۰ ق)

# [[محبت]] [[علامه امینی]] به [[اهل بیت پیامبر]]

* [[انتخاب]]

* [[انسان]]

# [[حقیقت]] [[انسان]]

# [[فطرت]] خداجوی [[انسان]]

# [[انسان]]، موجودی عقل‌گرا

# [[انسان]]، موجودی دارای [[اراده]] و [[اختیار]]

# [[انسان]]، موجودی [[مسئول]]

# [[وجدان]] [[انسان]]

# [[انسان]] و [[آزادی روحی]]

# [[انسان]] و [[آزمایش الهی]]

# [[انسان]] و [[سرنوشت]]

# [[سعادت]] و [[شقاوت انسان]]

# [[انسان کامل]]

* [[انس بن مالک]] (م: ۹۳ ق / [[صحابی]] [[پیامبر]]، از [[انصار]] و قبیلۀ خزرجی بنی‌نجّار)

* [[انصار]]

* [[حسین انصاریان|انصاریان، حسین]] (۱۳۲۳ -  / مترجم [[نهج البلاغه]])

* [[انفاق]]

* [[اهل بیت]] ([[خاندان پیامبر]]، [[آل محمد]]، [[امامان شیعه]] {{عم}})

# [[برتری اهل بیت]] از همۀ [[امت]] و میزانی برای اعمال [[مردم]]

# [[اهل بیت پیامبر]]، راهنمای راه و روشن کنندۀ مرزهای [[حق]]

# [[لزوم]] [[تبعیت]] از [[اهل بیت]]

# [[اهل بیت]]، درهای [[دانش]] و کلیدداران [[علوم]] الهی

# [[اهل بیت پیامبر]]، چونان [[ستارگان]] [[آسمان]]، [[هدایت کنندگان]] به دنبال هم

# [[مهدی موعود]]

* [[ایمان]]

# [[نشانه‌های ایمان]]

# [[عوامل تأثیرگذار بر ایمان]]

# [[آثار ایمان]]

* [[باطن]]

* [[بخل]] و [[بخیل]]

* [[بدعت]]

# [[جایگاه]] و ویژگی [[بدعت‌گذار]]

* [[برج بن مسهر الطائی]] (از قبیلۀ طیّ، از [[شاعران]] دوران [[جاهلیت]] و [[اسلام]])

* [[بسر بن ابی ارطأة]] (از [[قریش]]، [[قبیله بنی عامر]] و از [[سرداران]] [[معاویه بن ابی‌سفیان]])

* [[بصره]]

* [[بصیرت]]

* [[بنی امیه]]

* [[بنی تمیم]]

* [[بنی عبد شمس]]

* [[بنی‌هاشم]]

* [[بنیاد نهج البلاغه]] (مرکز پژوهشی و آموزشی)

* [[بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة]]

* [[بهشت]]

# [[وصف]] [[بهشت]]

* [[بیت المال]]

* [[بیعت]]

# [[ویژگی‌های بیعت]]

# [[بیعت مردم با امام علی]] {{ع}}

* [[پاک‌دامنی]]

* [[پرتوی از نهج البلاغه (کتاب)|پرتوی از نهج البلاغه]] (۵ جلد / نوشتۀ [[محمد مهدی جعفری]])

* [[منصور پهلوان|پهلوان، منصور]] (۱۳۳۲ - / پژوهشگر [[نهج البلاغه]])

* [[پیام امام امیرالمؤمنین (کتاب)|پیام امام امیرالمؤمنین]] (نوشتۀ [[ناصر مکارم شیرازی]])

* [[پیراهن عثمان]]

# [[پیراهن عثمان]]، منشأ [[فتنه]] [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]]

* [[پیری]] و [[کهن‌سالی]]

# [[وظایف]] پیران

# [[وظایف]] [[جوانان]] در برابر پیران

* [[پیش‌گویی]]

* [[تابعین]]

* [[تاریخ]] و [[تاریخ‌نگاری]]

# [[تاریخ‌نگاری]]

* [[تدبر]] ([[آینده‌نگری]])

* [[تعاون]] (مشارکت و [[هم‌یاری]] اجتماعی)

* [[تعصّب]]

* [[تفسیر موضوعی نهج البلاغه ۳ (کتاب)|تفسیر موضوعی نهج البلاغه]] (نوشتۀ [[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دلشاد تهرانی، مصطفی]])

# [[کتاب‌شناسی نهج البلاغه]]

* [[تفکر]] ([[اندیشه]])

* [[تقوا]] و [[تقواپیشگان]]

# [[تقوا]] برای همگان

# [[تقوا]]، ضرورتی برای زندگی

* [[تکاثر]] ([[فزون‌خواهی]]

* [[تکبر]] ([[کبر]]، [[غرور]]، [[خودخواهی]]، [[خودستایی]]، [[خودپسندی]]، [[حمیّت]])

# [[تکبر]]، ریشۀ [[گناهان]]

* [[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین (کتاب)|تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]] (در سه جلد / ترجمۀ [[مولی]] [[فتح‌الله کاشانی]] مصصح: [[منصور پهلوان]])

* [[توبه]]

# [[پرهیزکاران]] و [[توبه]]

# [[توبۀ کامل]]

# [[توبه‌های پذیرفته نشدنی]]

* [[توحید]]

# [[حقیقت توحید]]

# [[کمال توحید]]

# [[برهان توحید]]

# [[پیامد توحید]]

* [[توسّل]]

# [[توسل به اولیای خدا]] پس از مرگ

* [[توصیف]]

# [[توصیف]] [[قلب]]

# [[توصیف]] [[دین]] و [[معرفت خداوند]]

# [[توصیف]] [[دنیا]]

# [[توصیف]] [[زهد]]

# [[توصیف]] [[حق]]

# [[توصیف]] [[قاضی]] و [[دادرس]]

# [[توصیف]] [[قرآن کریم]]

# [[توصیف]] [[نماز]]

* [[توکل]]

* [[جابر بن عبدالله انصاری]] (م: ۷۴ ق / از علمای [[صحابه]] و از [[راویان حدیث]])

* [[جامعه]] (اجتماع)

# [[برابری]] در اجتماع

# [[برادری]] در اجتماع

# [[مواسات]] در اجتماع

# [[تعاون]]، مشارکت و [[هم‌یاری]] اجتماعی

* [[جاهلیت]]

# [[جاهلیت]] در [[خطبه‌های نهج البلاغه]]

* [[جبر و اختیار]]

* [[جریر بن عبدالله بجلی]] (فرماندار [[عثمانی]] همْدان)

* [[جَعْدة بن هُبیره مَخزومی]] ([[خواهرزادۀ امام علی]]، [[کارگزار خراسان]])

* [[جعفر بن ابی‌طالب]] (۲۳ [[قبل از هجرت]] – ۸ ق / [[صحابی]] بزرگ [[پیامبر اکرم]]، [[برادر امام علی]] {{ع}})

* [[سید محمد مهدی جعفری| جعفری، سید محمد مهدی]] (۱۳۱۸ – محقق و مترجم)

* [[جنگ جمل]] ([[نبرد]] [[ناکثین]] و [[بیعت‌شکنان]])

# [[مخالفت]] [[عایشه]]

# [[سخنان امام]] {{ع}} با [[مردم]] ترک [[مدینه]]

# [[سخنان امیرالمؤمنین]] {{ع}} دربارۀ جنایات [[ناکثین]]

# [[امام]] {{ع}} در [[ذی‌قار]]

# [[اعزام نماینده]] برای [[گفت‌وگو]] با [[ناکثین]]

* [[جنگ صفین]] ([[نبرد]] با [[معاویه]] و [[قاسطین]])

# [[برخورد امام]] {{ع}} با [[معاویه]] و شیوۀ [[عزل]] وی

# [[تصرف]] [[آب]] [[فرات]]

# [[سازمان‌دهی]] نیروهای دو طرف

# [[سخنرانی]] و [[نبرد امام]] {{ع}}

# [[قرآن‌ها بر سر نیزه]]

* [[جنگ نهروان]] ([[نبرد]] با [[خوارج]] یا [[مارقین]])

# [[جنایات خوارج نهروان]]

# [[سازمان‌دهی]] و برافراشتن [[پرچم]] [[امان]]

# [[نبرد]] دو نیرو

* [[جنگ‌های امام علی]] {{ع}}

* [[جوان‌مردی]]

* [[جوانی]]

# [[مبانی تربیت]] جوان

* [[جهاد]]

# [[ارزش]] و [[جایگاه]] [[جهاد]]

* [[چاپلوسی]] ([[تملق‌گویی]])

* [[حارث بن عبدالله اعور همدانی]]

* [[حج]] (از [[فروع دین اسلام]])

* [[حجاج بن یوسف ثقفی]] (از [[دشمنان امام علی]] {{ع}}

# [[قتل عام شیعیان]] به دست [[حجاج]]

# [[حجاج]] و [[ایرانیان]]

* [[حدیث]] و [[حدیث‌نگاری]]

* [[حرب بن شرحبیل شبامی]]

* [[حسد]]

* [[حسرت]]

* [[حسن بن علی]] {{ع}} ([[دومین امام]] [[شیعیان]] و چهارمین تن از [[چهارده معصوم]] {{ع}})

* [[حسن خلق]]

* [[حسین بن علی]] {{ع}} ([[سومین امام]] [[شیعیان]] و پنجمین فرد از [[چهارده معصوم]] {{ع}})

* [[حق]]

# [[ارزش حق]]

# [[شناخت حق]]

# [[هم‌بستگی]] [[حق]] و [[تکلیف]]

* [[حقوق عمومی]]

* [[حکمت]]

* [[حکمیّت]]

* [[حکومت]]

# [[مشروعیت حکومت]]

# [[هدف]] [[حکومت]]

# [[شایستگی]] [[حکومت]]

* [[محمد رضا حکیمی|حکیمی، محمد رضا]] (۱۴۱۳ - / محقق، دین‌شناس و پژوهشگر)

* [[حمزه بن عبدالمطلب]] (م: سوم [[بعثت]] / [[عموی پیامبر]] اکرم و از [[خواص]] [[یاران]] ایشان)

* [[حیا]]

* [[احمد خاتمی|خاتمی، احمد]] (محقق)

* [[محمد رضا خاتمی بروجردی|خاتمی بروجردی، محمدرضا]] مصحح شرح ابن میثم بر [[نهج البلاغه]]

* [[خانواده]]

# [[ازدواج]]، مایۀ [[حفظ دین]] و [[خانواده]]

# [[تشکیل خانواده]] و [[تأمین نیازهای طبیعی]]

# [[سلامت جسم]] و [[آرامش روح]]

# [[محبت]] و [[دوستی]]

# [[تعاون]] و همکاری

# [[احترام]] متقابل

# [[تربیت]] فرزندان

# [[حقوق]] و [[مسئولیت‌های خانوادگی]]

# [[مسئولیت]] در برابر والدین

# [[مسئولیت]] والدین

* [[خباب بن ارت]]

* [[خداشناسی]]

* [[خدیجه]] {{س}} ([[ام المؤمنین]]، نخستین و گرامی‌ترین [[همسر پیامبر اکرم]] {{صل}}

* [[خزیمة بن ثابت]]

* [[خشم]]

* [[خشوع]] ([[فروتنی]]، [[تواضع]]، [[خضوع]])

* [[خشیت]]

* [[خلافت]]

* [[خواب]]

* [[خوارج]] ([[مارقین]])

# [[عقاید خوارج]]

* [[خودشناسی]]

# [[انسان]]، زیباترین سرودۀ هستی

# [[شناخت]]، عامل [[پیشرفت]] و [[سعادت انسان]]

# [[شناخت]]، عامل [[کشف]] استعدادهای [[انسان]]

* [[خویشان]] ([[خویشاوندان]]، [[اقوام]]، [[فامیل]]، [[پیوندهای خویشاوندی]]، [[صلۀ رحم]])

* [[میرزا حبیب الله خویی|خویی، میرزا حبیب الله]] ([[شارح نهج البلاغه]])

* [[دانشنامۀ امام علی]] {{ع}} (زیر نظر [[علی اکبر رشاد]])

* [[دانشنامۀ امیرالمؤمنین]] {{ع}} بر پایۀ [[قرآن]] ([[حدیث]] و [[تاریخ]] / [[محمد محمدی ری‌شهری]])

* [[داوود]] {{ع}} (از [[پیامبران بنی‌اسرائیل]])

* [[محمد دشتی|دشتی، محمد]] (مترجم و محقق)

* [[دشمن]]، [[دشمن‌شناسی]]

# [[شناخت]] [[دشمن]]

# [[دشمنان امام علی]] {{ع}} و انگیزه‌های آن‌ها

# [[دشمن]] پنهان [[آدمی]]

* [[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دلشاد تهرانی، مصطفی]] (پژوهشگر [[نهج البلاغه]])

* [[دنیا]]

# [[شناخت]] [[دنیا]]

# [[دنیا]]، کوتاه و گذرا

# [[دنیا]]، وسیلۀ [[آزمایش الهی]]

# [[دنیا]]، سرای تجربه‌های تلخ و شیرین

# [[سرنوشت انسان]] در [[دنیا]]

* [[دوست]] و دوست‌یابی

* [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]] (پژوهشگر و مترجم [[نهج البلاغه]])

* [[ذعلب یمانی]]

* [[رابطه نهج البلاغه با قرآن]]

* [[رازداری|راز و رازداری]]

* [[قطب‌الدین راوندی|راوندی، قطب‌الدین]] ([[شارح نهج البلاغه]])

* [[رحمت]]

* [[سید رضی]] (گردآورندۀ [[نهج البلاغه]])

* [[روزه]] (یکی از [[فروع دین]])

# [[روزه]]، آزمونی برای [[اخلاص]] [[بندگان]]

# [[روزه]] و [[سلامتی بدن]]

* [[ریا]]

* [[زبیر بن عوام]] (م: ۳۶ ق)

# [[زبیر]] بعد از [[وفات رسول خدا]] در زمان [[سه خلیفه]] ([[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]])

# [[زبیر]] در زمان [[خلافت امام علی]] {{ع}}

# [[فرجام بد]] [[زبیر]]

* [[زکات]] (یکی از [[فروع دین اسلام]])

# [[آداب]] زکات‌دهنده و [[کارگزاران]] [[زکات]]

* [[زمان]]

# [[مدیریت زمان]]

* [[مصطفی زمانی|زمانی، مصطفی]] (مترجم [[نهج البلاغه]])

* [[زندگی]]

* [[زهد]]

* [[زیاد بن ابیه]]

* [[سخن]]

* [[سخن‌چینی]] ([[نمّامی]])

* [[سعید بن عاص]]

* [[سعید بن نمران همدانی ناعطی]] (فرماندار جَنَد)

* [[سفارش‌ها در نهج البلاغه]]

* [[سقیفۀ بنی ساعده]]

# [[واقعۀ سقیفه]]

* [[سلمان فارسی]] ([[روزبه بن خشبوزان]]/ م: ۳۵ یا ۳۶ ق / [[صحابی]] خاص [[پیامبر]])

* [[سلیمان]] (از [[پیامبران]] بزرگ الهی)

* [[سهل بن حُنَیف انصاری]]

* [[سیاست]]

# [[اصول سیاسی امام علی]] {{ع}}

# [[تبیین]] ویژگی‌های فرد در آستانۀ پذیرش [[مسئولیت]]

# [[تبیین]] [[ویژگی‌های فردی کارگزار]]

# [[تبیین]] ویژگی‌های سیاسی

* [[سیری در نهج البلاغه]] (نوشتۀ [[مرتضی مطهری]])

* [[شام]]

# [[فریفتگی]] [[اهل شام]]

# [[وصف]] حال [[اهل شام]]

* [[شبهه]]

* [[شجاعت]]

* [[شرح نهج البلاغه]] ([[ابن ابی الحدید]])

* [[شرح نهج البلاغه]] ([[ابن میثم بحرانی]])

* [[شرح|شرح و شرح‌نویسی]]

* [[شرطة الخمیس]]

* [[شریح بن الحارث]] (م: ۸۷ ق)

* [[شریح بن هانی]] (از [[خواص]] [[یاران امام علی]] {{ع}})

* [[شریعت الهی]]

# [[شریعت اسلام]]، شریعتی سهل و آسان

# [[احکام الهی]]

* [[محمد جواد شریعت طالخونچه|شریعت طالخونچه، محمد جواد]]

* [[شعر و امام علی]]

* [[دانشنامه نهج البلاغه (کتاب)|اصل مجموعه]]؛

* [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)]].